Intelligente Snelheids Assistent (ISA)

Standpunt ANWB

Slimme hulpsystemen in voertuigen (ADAS), maken het de bestuurder gemakkelijker en kunnen een bijdrage leveren aan de verkeersveiligheid. Dit geldt ook voor de Intelligente Snelheidsassistent (ISA). Hiervoor is het wél van belang dat het systeem vrij van kinderziektes is en onder alle omstandigheden feilloos werkt. De ANWB heeft hier met ISA op het moment nog zorgen over.

Sinds medio 2022 heeft de Europese Commissie ISA verplicht gesteld in nieuwe automodellen. Vanaf 7 juli 2024 is het verplicht op alle nieuw geregistreerde auto’s. In tegenstelling tot wat veel mensen denken grijpt dit systeem, volgens definities van de Europese Commissie, nog niet actief in. In de toekomst moet het systeem ooit in staat zijn om de gebruiker in snelheid te begrenzen tot de geldende snelheidslimiet ter plaatse. Met andere woorden; een automobilist kan dan nooit harder rijden dan de maximumsnelheid op de weg waar deze op rijdt. Deze vorm van ISA zal actief ingrijpen op het rijgedrag en de te rijden snelheid. Technisch zijn we nog niet zover. Daarom wordt er vooralsnog gesproken over ISA als waarschuwend systeem.

Het ISA-systeem dat verplicht is gesteld, waarschuwt de automobilist alleen bij snelheidsoverschrijdingen. Zowel visueel als met een audiosignaal of haptisch signaal (trillend stuur, trillende pedaal etc.). Vooralsnog kan ISA nog uitgeschakeld worden door de bestuurder, maar zal deze standaard bij het starten van het voertuig altijd weer aan staan.

Wat vindt de ANWB?

Er moeten nog fundamentele stappen gezet worden, voordat echte winst qua verkeersveiligheid behaald kan worden en er van automatische begrenzing sprake kan zijn. Uiteindelijk zal ISA een stap zijn naar de ontwikkeling en invoering van zelfrijdende auto’s. Voor het zover is vraagt de ANWB aandacht voor de volgende knelpunten:

• Snelheidsinformatie komt van de beschikbare kaart in het voertuig of via verkeersbordherkenning. Het probleem is dat deze (kaart)informatie niet altijd actueel is. Zelfs een recent uitgebrachte kaart kan in de praktijk al niet meer actueel zijn. 
• Er is bij lokale beleidsbepalers onvoldoende bewustwording dat de in te voeren vorm van ISA slechts adviserend is en niet actief ingrijpt. 
• Onderborden worden niet altijd herkend door het systeem. Hierdoor komt het voor dat de getoonde snelheid (waar de begrenzer zich dan op baseert) niet overeenkomt met de werkelijke situatie. 
• Een aanvullend aandachtspunt is dat de digitalisering van het wegennet (veel) onduidelijke verkeerssituaties blootlegt. Hiervoor zal eerst door de wegbeheerder een oplossing bedacht moeten worden, voordat de situatie geschikt is voor automatische systemen in voertuigen.

Het gebruik van ISA of andere systemen die snelheidsinformatie bieden is afhankelijk van betrouwbare en accurate gegevens. Het bieden van verkeerde of onjuiste informatie vormt een risico voor de verkeersveiligheid. Een voertuig kan, door verkeerde snelheidsinformatie, plotseling afremmen op een weggedeelte waar deze snelheidsverlaging niet van toepassing is. Dit kan leiden tot gevaarzetting voor het achterliggende verkeer. 

Betrouwbare database

Een foutloos systeem begint met een betrouwbare en actuele database van geldende snelheidslimieten en noodzakelijke verkeersborden. Deze moet over-the-air beschikbaar worden gesteld via open data en beschikbaar zijn voor elke software ontwikkelaar van navigatieapps en -systemen. De database moet een basisonderdeel van regelgeving worden. De ANWB vindt het een taak van de overheid om hier een wettelijk kader voor vast te leggen en van wegbeheerders om deze digitale informatie (accuraat en actueel) beschikbaar te stellen ten behoeve van voertuigsystemen.

De betrouwbaarheid van de snelheidsinformatie waar ISA zich op baseert moet omhoog naar 99,9%. Bovendien moet de informatie over-the-air beschikbaar zijn op navigatiesystemen. Discussie over het al dan niet invoeren van actieve ISA zal pas mogen worden gestart, indien aan deze voorwaarde wordt voldaan. 

_{(Standpunt ANWB Belangenbehartiging d.d. 04-2-2024)}

Zie ook

Welke rijhulpsystemen zijn er?
Zwarte doos verplicht bij nieuwe automodellen