ANWB HomepageVerkeer in de stad
Succes van de fiets vraagt om een slimmere inrichting
Het wordt steeds drukker in de steden. Het valt niet mee om steden goed bereikbaar te houden èn prettig om in te wonen en verblijven. Gelukkig wordt er steeds meer gefietst. Maar ook op de fietspaden wordt het steeds drukker. De afgelopen jaren zijn er meer verschillende soorten fietsen en andere kleine vervoersmiddelen bijgekomen. Die gaan vaak sneller of zijn groter. Denk maar aan snelle e-bikes, grote bakfietsen, scooters. Het gevolg: opstoppingen, irritatie en onveilige situaties. Dat kan anders!
De ANWB heeft samen met mobiliteitsexperts bedacht hoe je steden zo kunt inrichten dat alle verkeersdeelnemers genoeg ruimte hebben, het verkeer veiliger wordt en de stad prettig om in te wonen en verblijven. We noemen dat concept de ontwerpmethodiek 'Verkeer in de stad'.
Problemen in beeld
Tweerichtingenfietspaden, vooral op kruispunten riskant
Fietsen staan met voorwiel op fietspad
Te smalle weg voor fietsers en auto's
Fietspad kruist tweerichtingenfietspad
Overlast voor voetgangers door geparkeerde fietsen
Fietsers gehinderd door geparkeerde auto's
Smal fietspad met gevaarlijke stoepranden op drukke plek
Laad- en losverkeer schoolomgeving hindert doorgang
Fietsers wringen tussen bus en wachtende auto's door
Te smal pad voor fietsers en snorscooters. Inhalen lastig
Druk fietsverkeer, inhalen lastig
Krappe opstelruimte voor verkeerslicht
Verkeerslicht te kort op groen voor fietsers in spits
Opstelruimte niet berekend op bakfietsen
Fietsen en bellen, ruimte naast fietspad wordt gezocht
Prima fietspad gaat over in onduidelijke strook op rijbaan
Wat is de essentie?
Met de ontwerpmethodiek ‘Verkeer in de Stad’ kan de beschikbare ruimte in steden op een slimmere en veiligere manier worden gebruikt door al het stadsverkeer. Dankzij een andere inrichting worden alle verplaatsingen van voetganger, fietser, automobilist en openbaar vervoergebruiker prettiger en veiliger. Bovendien functioneert de stad daardoor ook beter.
Voertuigfamilies en het ontwerp van de straat
Om het verkeer beter en vooral veiliger te kunnen ordenen, delen we de voertuigen in naar ‘voertuigfamilies’. De indeling van families is gedaan op basis van gewicht.
Bij het ontwerpen van straten kijkt de gemeente eerst welke maximum snelheid het beste past bij de functie van die straat. Bijvoorbeeld, is het een winkelstraat of doorgaande weg? Om die vragen te beantwoorden werken verkeerskundigen en stedenbouwkundigen samen en vragen ze ook de mening van bijvoorbeeld bewoners, winkeliers en andere betrokkenen. Aan elke maximum snelheid wordt een voertuigfamilie gekoppeld die maatgevend is voor het ontwerp van de straat:
- 10 km/u zone: Voetgangers.
- 20 km/u zone: Fiets-achtigen zoals normale fietsen, e-bikes, elektrische steps, bakfietsen, speedpedelecs (e-bikes met max. snelheid 45 km/u).
- 30 km/u: Lichte motorvoertuigen zoals snorfiets, bromfiets, elektrische bakfiets.
- 50 km/u: Auto-achtigen en vrachtwagen-achtigen zoals auto’s, bestelwagens, vrachtwagens en bussen en motorfietsen.
Informatie voor professionals
De ontwerpmethodiek 'Verkeer in de Stad' (VidS) is in opdracht van de ANWB ontwikkeld in samenwerking met Mobycon, Awareness, Ben Immers Advies en Bart Egeter Advies. Gemeenten kunnen zelf met de methodiek aan de slag. Hieronder vindt u het rapport met de ontwerpmethodiek. Het is een aanscherping op de methodiek op basis van leerpunten uit de pilots in onder meer Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Tilburg.
Ontwerpaanpak
Ontwerpaanpak - rapport professionals
Ontwerpaanpak - samenvatting
Naast de mogelijkheid om zelf aan de slag te gaan bieden Mobycon, Awareness en Bart Egeter Advies masterclasses en presentaties aan over Verkeer in de Stad. Je kunt hiervoor contact opnemen met Paul Weststrate van Awareness, Johan Diepens van Mobycon of Bart Egeter.
Als onderdeel van de methodiek is ook een visuele ontwerptool beschikbaar (Streetsketch), die onmiddellijk ontwerpkeuzes in het dwarsprofiel van een straat zichtbaar maakt. Zo kan gemakkelijk gevarieerd worden tussen scenario’s om tot een onderbouwde inrichtingskeuze te komen.
De methodiek is binnen bestaande wet- en regelgeving toepasbaar en sluit aan bij initiatieven zoals Duurzaam Veilig III, Strategisch Plan Verkeersveiligheid.
Pilot Rotterdam
De Nieuwe Binnenweg in Rotterdam wordt op termijn opnieuw ontworpen en aangelegd. De gemeente heeft VidS gebruikt als onderdeel van de voorstudie voor het herontwerp. Door workshopsessies waarbij bewoners en ondernemers betrokken zijn is gekomen tot twee scenario’s. In het gehele proces is geredeneerd vanuit voetgangers en fietsers als hoofdgebruikers van de straat, met auto’s die een secundaire rol spelen. Daarnaast speelde verkeersveiligheid met het uitwerken van het ontwerp een grote rol in elke stap. De resultaten worden meegenomen in de vervolgstudie naar de Nieuwe Binnenweg.
Verslag van de Rotterdamse pilot