Fietsen in woonerven: rechten, plichten en verkeersborden

Vraag gesteld door A. van Setten op 2 december 2019

Het midden van mijn woonwijk Westerkoog in Koog aan de Zaan heeft een aantal erven. Bij de toegangen vanaf de interne rondweg staan verkeersborden G05, het woonerfbord. De inrichting van de erven bestaan o.a. uit trottoirs, straten en paden afgeschermd door kale, dikke betonnen paaltjes. Mijn eigen woonstraat begint als trottoir en eindigt halverwege op de hoogte van een deelrijweg. Veel aansluitingen zijn gelijkvloers, veel paaltjes, verder geen duidelijke aanwijzingen.
Sommige erven zijn bereikbaar vanuit een hoofdfietsroute (Westerkoogweg). Als fietsers zo het erf rond de Stuiverakker binnenrijden, dan krijgen ze geen bord G05. Omgekeerd is een bord G06, einde woonerf, is daar evenmin te ontdekken.

Vanuit het winkelcentrum Westerkoog kunnen weggebruikers via een zeer kort stukje (ca. 10 m.) van de Molenwerf de hoofdfietsroute oprijden. Deze passage is gesloten verklaard voor alle verkeer met bord C01 (zondere beperkende voorwaarden) en wordt desalniettemin dagelijks intensief gebruikt door (brom)fietsers! Eenzijdig gesloten, want aan de andere kant (dus 10 meter verderop) staat geen enkel bord! Deze richting wordt ook veel gebruikt door (invaliden)busjes en bezorgers. Auto's mogen tot dit punt op de erg smalle Westerkoogweg rijden. Keren is niet goed mogelijk. Een combinatie van bord C02 en C03 met een ontheffing voor (brom)fietsers zou hier dus beter passen.

Mijn vragen hierover:

Waar mogen fietsers op een woonerf fietsen, overal, ook op erftrottoirs?
Heeft een trottoir binnen een erf dezelfde status als daarbuiten?
De regels voor erven gelden toch evenzeer voor fietsers en bromfietsers? Waarom dan geen bord?
Kan een fietspad binnen de bebouwde kom een erf kruisen, want verderop rijd je ook weer automatisch een erf binnen?
Een gesloten verklaring dient toch aan beide zijden van een weg aangegeven te worden (mits niet doodlopend)?

Ik heb intensief gekeken of ik ter plekke niets over het hoofd heb gezien!

Antwoord van Michiel

ANWB Expert

U heeft een aantal vragen over verkeersregels op een specifieke woonerf bij u in de buurt. Onder elk van uw vragen treft u het antwoord aan. Daarbij wil ik opmerken dat het beoordelen van dit soort complexe situaties zijn beperkingen heeft als men niet ter plaatse bekend is.

Waar mogen fietsers op een woonerf fietsen, overal, ook op erftrottoirs?
Op een goed ingericht erf zijn geen aparte voorzieningen aanwezig voor voetgangers, fietsers of bromfietsers. Ook zijn er geen hoogteverschillen tussen gedeelten van de rijbaan. De gehele rijbaan staat hierdoor ter beschikking van alle verkeer. Fietsers mogen dus overal fietsen (en dus helaas ook vlak langs de voordeuren).

Heeft een trottoir binnen een erf dezelfde status als daarbuiten?
Nee, een trottoir is volgens de wet een verhoogd voetpad. In een erf zijn geen hoogteverschillen, dus ook geen trottoirs.

De regels voor erven gelden toch evenzeer voor fietsers en bromfietsers? Waarom dan geen bord?
Het bord G05 omvat alle regels voor het erf en dus ook voor tweewielers.

Kan een fietspad binnen de bebouwde kom een erf kruisen, want verderop rijd je ook weer automatisch een erf binnen?
Ja, met de juiste bebording kan dat.

Een geslotenverklaring dient toch aan beide zijden van een weg aangegeven te worden (mits niet doodlopend)?
Nee, dit geldt alleen bij op-/afritten van snelwegen, ter voorkoming van spookrijden. In beginsel worden borden aan de rechterkant van de weg geplaatst. Het is wel toegestaan om daarbij ook aan de linkerkant een bord te plaatsen. In de wet staat dit als volgt : ”Ter hoogte van rechts geplaatste borden kunnen eveneens aan de linkerzijde van de weg of rijbaan worden geplaatst indien daaraan uit oogpunt van waarneembaarheid behoefte bestaat dan wel indien het bord tevens voor de linkerzijde geldt.”

Met dank aan mijn collega Westerman, verkeerskundige van de ANWB.