Kamperen in Polen

ANWB samen met Polish Tourism Organisation

Elk jaar trekken meer kampeerders richting het oosten om hun (voor)tent op te zetten in Polen. Niet zo gek ook, met 23 nationale parken, 16 werelderfgoed monumenten en tal van campings midden in de natuur. Start de dag met een Sint-Maarten croissant, om vervolgens de geliefde stad Krakau met het Koninklijke Kasteel van Wawel te bewonderen. Of ga het water op voor een zeiltocht in de provincie Warmië en Mazurië, die bekendstaat als het Land van Duizend Meren. We geven je verschillende tips voor een onvergetelijke kampeervakantie.

Het neoklassieke Paleis op het Water in Lazienki Park in Warschau

Warschau, de groene hoofdstad van Polen vol werelderfgoed

Het historische Warschau werd tijdens de Tweede Wereldoorlog volledig verwoest, en weer herbouwd aan de hand van oude foto’s, afbeeldingen en schilderijen. Zo kreeg Warschau weer het gezicht zoals in de 17de en 18de eeuw, en werd de stad in 1980 op de Werelderfgoedlijst van Unesco gezet. Het koninklijke kasteel en de Oude Stad zijn de bekendste bezienswaardigheden.

De helft van Warschau bestaat uit groengebieden: er zijn 79 stadsparken, waarvan Łazienki Park een van de mooiste is. Hier vind je het neoklassieke Paleis op het Water, waarin een museum is gevestigd. Ook de Oude Oranjerie staat in dit park, met een authentiek 18de eeuws hoftheater waarvan er in Europa maar weinig bewaard zijn gebleven. Nog meer groen vind je boven op de bibliotheek van de Universiteit van Warschau; de daktuin is ontworpen door landschapsarchitect Irena Bajerska. Het is een hectare groot en vanaf hier heb je een prachtig uitzicht op de rivier de Vistula en de stad.

Gekleurd huisje, Zalipie, Klein Polen © Pixabay/mzphotos

Handgeschilderde dorpen en vrolijk gekleurde steden

Warschau mag dan wel de hoofdstad zijn, toch is Krakau de meest bezochte stad van het land. In de Oude Stad vind je de Universiteit van Jagiellonia uit 1364, het Koninklijke Kasteel van Wawel, de kathedraal en de Drakengrot. Ook leuk: Lakenhalle, de 16de eeuwse markthal met koopmanskramen vol souvenirs. Onder het marktplein vind je ondergrondse ruimtes waar je veel ontdekt over het verleden van Krakau. Vanuit Krakau is het zo’n anderhalf uur rijden naar het mooiste dorp van Polen, Zalipie. De bewoners hebben er de binnen- en buitenkant van hun huizen versierd met handgeschilderde bloemen en schilderijen.

Poznań is een van de oudste steden van Polen en was in de 11de en 13de eeuw de hoofdstad van het land. Nu is het een bruisende studentenstad met zo’n 28 hogescholen en een kleurrijk marktplein vol horeca. Ook Hanzestad Gdańsk is een aanrader. Het is de maritieme hoofdstad van Polen met gekleurde huizen, smalle stegen en een levendige haven. Op het Graaneiland staat de Żuraw, de grootste middeleeuwse havenkraan van Europa. Wrocław is de stad van de honderd bruggen, waar ook honderden kabouters wonen. Je ziet ze kriskras door de stad. Tip: bezoek het Kathedraaleiland Ostrów Tumski rond zonsondergang, wanneer de lantaarnaansteker zijn ronde doet om de 103 straatlampen op het eiland aan te steken.

Kasteel Malbork © Pixabay / Marek Zapart

Houten kerken, bakstenen burchten en adelaarsnesten

Polen heeft 16 bijzondere plekken die op de Unesco Werelderfgoedlijst staan. Zoals de houten kerken van de zuidelijke Małopolska regio. Volg de Houten Architectuur Route met 125 monumentenpanden. De houten tempels zijn eeuwen geleden gebouwd met hoge gotische vormen en steile schuine daken. In Malbork staat het grootste middeleeuwse kasteel van Europa, bestaande uit drie delen en een enorme kasteelmuur. De burcht is gebouwd door de Teutoonse ridders; het Hoge Kasteel bestaat uit 4,5 miljoen bakstenen.

Voor wandel- en fietsliefhebbers die van historie houden, is de 163,9 kilometer lange Adelaarsnestenroute interessant. De bijnaam ‘Adelaarsnest’ is te danken aan de ruïnes en kastelen langs de route, die vooral op heuveltoppen of moeilijke bereikbare kalksteenformaties zijn gebouwd. De kastelen bewaakten een belangrijke handelsroute van Krakau naar Silezië. Alle kastelen, behalve Pieskowa Skała, zijn ruïnes geworden. De ruïne van Ogrodzieniec is een van de mooiste door de witte muren die contrasteren met de groene omgeving.

Kosciuszkos heuvel en vestingwerken in Krakau © Pixabay / Dimitris Vetsikas

Forten, vestingen en verdedigingslinies

Polen is rijk aan oorlogsmonumenten, zoals kastelen en vestingen die vanaf de 16de eeuw tot de Eerste Wereldoorlog op het grondgebied van het huidige Polen werden gebouwd. Ook allebei de wereldoorlogen hebben veel sporen nagelaten. Zo vind je in Krakau werken van de 19de en 20ste eeuwse defensie architectuur. Na de Oostenrijkse bezetting van de stad en de erkenning van Krakau als belangrijk verdedigingspunt, begon de uitbreiding van de vestingwerken. Het fort onder de Kościuszko heuvel wordt door toeristen veel bezocht.

In Gierłoż vind je ‘de Wolfsschanze’; Hitler’s hoofdkwartier. In 1940-1942 werden hier 80 gebouwen neergezet, waarvan 50 bunkers. In deze verborgen stad verbleven 2000 mensen. Er was zelfs een eigen energiecentrale, treinstation en vliegveld. Toen de Duitsers in 1945 het hoofdkwartier verlieten, hebben ze de meeste gebouwen opgeblazen. Je kunt hier nog de overgebleven ruïnes bezichtigen. In de provincie Lubuskie vind je de Międzyrzecz Fortified Region (MFR), ook wel Ostwall genoemd. Een indrukwekkend systeem van verdedigingswerken, die ondergronds met elkaar zijn verbonden via tunnels. Het complex werd in de jaren dertig op bevel van Adolf Hitler aangelegd om de oostgrens van het Reich te beschermen. Een deel van dit ondergrondse netwerk kun je onder leiding van een gids bekijken.

Strand aan de Oostzee, Władysławowo - © Polish Tourism

Zonnebaden en wandelen op de stranden

Je verwacht het misschien niet, maar Polen heeft prachtige stranden. Ze zeggen dat de mooiste in de buurt van Świnoujście liggen, tussen Jarosławiec en Kwarwia. En op het schiereiland Hel. De meeste toeristen strijken neer op de stranden bij beroemde badplaatsen als Łeba, Mielno, Międzyzdroje, Ustka, Kołobrzeg of Jastarnia. Bijna alle stranden aan de Poolse kust zijn omgeven door bossen.

Ook wandelaars kunnen aan de kust hun hart ophalen. Er is een route van 350 kilometer lang die van Świnoujście naar het schiereiland Hel loopt. Onderweg wandel je langs twee nationale parken: Woliński met prachtige kliffen en Słowiński met bewegende duinen. Dit is het grootste gebied als het gaat om wandelende duinen in Europa. In het park kun je zomaar een eland, hert, ree of wild zwijn tegenkomen. Of een zwarte ooievaar. Ook zie je tijdens de route twee grote meren: Jamno en het Bukowno-meer. Verder kom je langs tal van vuurtorens, maar ook bunkers en scheepswrakken.

Europese bizons, Bialowieza Oerbos, Białowieża Nationaal Park

Het Land van Duizend Meren en een oerbos met bisons

Polen heeft 23 nationale parken; de bossen bedekken zelfs 29.6% van de oppervlakte van het land. Tijdens een tocht door de natuur ontmoet je bijzondere dieren, zoals de Europese bizon. Het is het grootste zoogdier van Europa en de koning van het Białowieża-woud, het best bewaarde laagland oerbos van Europa. Liefhebbers van vogels komen van heinde en verre naar Polen om bijzondere exemplaren te spotten. Het is een van de weinige landen in Europa waar zoveel natuurlijke vogelhabitats bewaard zijn gebleven. In de Poolse bossen zitten onder andere alle soorten Europese spechten.

Polen heeft na Finland het grootste aantal meren van Europa. De provincie Warmië en Mazurië – in het noordoosten van Polen - staat bekend als het Land van Duizend Meren, maar in werkelijkheid zijn het er ruim 2600. Watersportliefhebbers kunnen hier dan ook alle kanten op. In dit gebied vind je verder nog glooiende velden, heuvels, bossen en akkers. Liever de bergen in? Ook die zijn er genoeg. De hoogste berg van Polen (2499 meter) ligt in de Tatra. De route naar de top is een van de mooiste bergwandelingen van Polen.

Streetfood in de wijk Praga, Warschau © Mariusz Cieszewski / www.polska.pl

De Poolse eetcultuur: van streetfood tot zure roggesoep

De Polen staan bekend om hun 200 soorten soepen, zoals zure roggesoep met worst. Soep wordt hier gezien als Pools comfortfood. Net als een portie Poolse dumplings, oftwel Pierogi. Deze zachte deegkussentjes zijn meestal gevuld met aardappel en kaas, maar zijn ook met andere vullingen te krijgen. Wil je in een restaurant een echte Poolse maaltijd nuttigen? Kies dan voor het nationale gerecht Bigos, een mix van gesneden witte kool, zuurkool en champignons met verschillende soorten vlees. Verder is de zoute augurk een van de symbolen van de Poolse keuken.

Krakau en Warschau hebben een bloeiende streetfood en foodtruck scene. In Krakau werd de traditionele maczanka krakowska (broodje met pulled pork) al in de 16de eeuw verkocht. Een ander populair streetfoodgerecht is de Oscypek-kaas uit de regio Podhale, bij voorkeur gerookt, gefrituurd of gegrild met bacon. Ga naar Poznań voor haar bekende Sint-Maarten croissants; het zoete symbool van de stad. Je kunt ze bij veel bakkers in Polen kopen, maar alleen de provincie Groot-Polen heeft de bakrechten. De croissants worden gemaakt volgens een strikt gedefinieerd recept van semi-Frans deeg met een vulling waarvan het belangrijkste ingrediënt witte maanzaad is. De lekkerste honing vind je in de regio Kurpie. Daar wordt al sinds de 15de eeuw honing gemaakt en in augustus vindt het jaarlijkse honingfestival er plaats.

Een actieve vakantie: van wandelen tot watersporten

In Polen hoef je geen minuut stil te zitten. Fietsers komen aan hun trekken op de nieuw aangelegde fietspaden in de steden en kronkelend door het bos. De Oostelijke Fietsroute Green Velo is erg geliefd met bijna 2000 kilometer door vijf provincies. Waar je natuurlijk ook een klein deel van kunt pakken. Je fietst langs steden, cultureel erfgoed en diverse natuurgebieden. Liever aan de wandel? We vertelden al dat Polen 23 natuurparken heeft. Genoeg opties dus voor een korte of lange wandeling. Tip: wandelen door de vallei van de 5 meren in het Tatra-gebergte langs het bekende Morskie Oko meer. Of volg (een stuk van) de Kasjoebische route van 138 kilometer in de regio Gdańsk door bossen en langs meren.

In Kasjoebië kun je ook veel watersporten beoefenen. De 700 meren zijn met rivieren en beken met elkaar verbonden en vormen zo mooie waterwegen. De Raduń Cirkel verbindt 14 meren met elkaar en is een populaire route om te kanoën en zeilen. Wind- en kitesurfers moeten op het schiereiland Hel zijn, waar het ongeveer 220 dagen per jaar waait met een gemiddelde windsnelheid van 12 knopen. Of bedwing met een houten vlot de Dunajec rivier in het Pieniny Nationaal park.

Eropuit met het hele gezin

Polen is niet alleen een fijne kampeerbestemming voor volwassenen, ook kinderen hebben hier de tijd van hun leven. Zijn jullie een dagje in Wrocław? Bezoek dan ook Hydropolis, een bijzonder kenniscentrum met een multimediale presentatie over water. Het is gevestigd op het terrein van het Gemeentelijke Waterleiding- en Rioleringsbedrijf, in het vroegere waterreservoir uit 1893. Ook is er een speciaal gedeelte voor kinderen. Of ga naar een van de 15 dinosauriërparken die het land telt. Jullie reizen er door 500 miljoen jaar historie. In de parken vergapen kinderen zich aan de verschillende soorten dinosaurussen op ware grootte.

Bij Energylandia in de regio Małopolska raken kinderen al hun energie kwijt. Het grote pretpark heeft tientallen attracties. Zo is er een pirateneiland, een kabouterland en een ‘extreme’ zone waar kinderen een flinke shot adrenaline krijgen. Met supersnelle treinen en kantelbanken. Op het schiereiland Wolin vind je het Centrum voor Vikings en Slaven. Jullie gaan terug in de tijd in een nederzetting met 27 hutten en een heiligdom, en vieren samen de heidense feesten mee. Families zonder hoogtevrees moeten bij de Sky Walk-toren in Świeradów-Zdrój zijn, waar je via een kronkelende loopbrug naar een hoogte van 62 meter loopt. Geniet van het mooie uitzicht, om vervolgens via een 105 meter lange glijbaan weer naar beneden te gaan.

Camping Dłużek, Dluzek meer, Mazurië

Praktische kampeerinformatie, wildkamperen en overnachten in boomhutten

Vanaf Utrecht is het 700 kilometer rijden naar de Poolse grens. Ga je met de camper of caravan, dan is handig om te weten dat de Poolse snelwegen onder het tolsysteem vallen. De kosten zijn afhankelijk van het gewicht van je voertuig. Sinds 1 oktober 2021 is er een nieuw systeem om tol te betalen op de snelwegen: e-TOLL. Meer informatie hierover vind je op etoll.gov.pl.

Wildkamperen is in Polen niet volledig verboden. Kamperen op het strand en in de duinen is echter niet toegestaan. In nationale parken en natuurreservaten mag je alleen kamperen op vastgestelde plaatsen. In het bos mag je je tent opzetten op een van de 429 plekken die daarvoor door bosbeheer zijn aangewezen, een beetje vergelijkbaar met de Nederlandse paalcampings. Dit mag met een groepje van maximaal negen personen, voor niet meer dan twee nachten op rij.

Heb je geen eigen kampeermiddel? In Polen vind je op veel campings een boomhut, stacaravan, tent of zelfs een Hobbitówa (een soort hobbithuis) om te huren.

Bekijk de mooiste ANWB campings in Polen

Meer informatie en inspiratie over Polen vind je op www.polen.travel/nl.