Is een dashcam legaal en rechtsgeldig?

Dit vinden politie, het OM en verzekeraars van dashcams

Hoe staan Openbaar Ministerie, Nationale Politie en verzekeraars tegenover dashcams? Is het maken van opnames met een dashcam legaal? Onmisbaar en rechtsgeldig bewijsmateriaal of juist niet? En hoe zit het met privacy? Vier reacties uit het veld.

Is een dashcam in Nederland verboden?

Er is in Nederland geen specifieke wetgeving die het gebruik van een dashcam verbiedt of toestaat. Met andere woorden: het gebruik van een dashcam is legaal.

Een dashcam kan vanwege privacywetgeving en/of filmen in openbare ruimten wél problemen opleveren. Want met dashcambeelden kunnen personen direct of indirect (via de kentekenplaat) worden geïdentificeerd. Het publiceren van deze opnames - zonder toestemming van de gefilmde personen - is meestal niet toegestaan.

Hoe zit dat in het buitenland?

De regels rondom dashcams verschillen per land. Nadrukkelijk verboden is gebruik van dashcams in o.m. Luxemburg, Oostenrijk en Portugal. In Duitsland en Spanje en Zwitserland wordt het gebruik ten zeerste afgeraden.

Zijn beelden van een dashcam rechtsgeldig?

We stelden deze vraag aan verkeersofficier Achilles Damen van het Openbaar Ministerie: “Soms worden dashcambeelden gebruikt als bewijs in een strafzaak. Deze beelden zijn goed bruikbaar als aanvullend bewijs of ter ondersteuning van een verklaring. Het gebruik van beelden alleen is echter onvoldoende. Er is ook een getuigenverklaring nodig, bijvoorbeeld van de filmer. Ook moeten we kunnen vaststellen dat de beelden authentiek en onbewerkt zijn."

"Daarnaast is de context belangrijk. Wat was de aanleiding voor het incident? Waren er andere verkeersdeelnemers in de buurt? Wat was het gedrag van de filmer? Meestal zijn er alleen beelden in voorwaartse richting. Wat er bijvoorbeeld achter de filmende auto gebeurde zien we niet, maar is wel relevant voor een strafzaak.”

Kan de politie dashcam beelden gebruiken?

De politie ziet het gebruik van dashcams toenemen, zeker bij de zakelijke voertuigbestuurders, vertelt Paul Broer, plaatsvervangend portefeuillehouder Verkeer bij de Nationale Politie. "Ze dienen uiteraard in de eerste plaats de belangen van de bestuurder zelf. Niettemin komt het voor dat bestuurders dashcambeelden van bijvoorbeeld een ongeval, aanbieden aan de politie. De politie mag daar dan, binnen juridische kaders, gebruik van maken."

"De politie kan ook op eigen initiatief dashcambeelden vorderen. Uiteraard is ook dat met strenge juridische regels omgeven. Beelden van bijvoorbeeld asociaal rijgedrag die mensen op eigen initiatief aan de politie beschikbaar stellen leiden vanwege die juridische regels slechts zelden tot vervolging. In het algemeen kan dashcambeeld voor de politie welkome aanvullende informatie zijn. Maar daarnaast zullen we nog meer en ander bewijs moeten verzamelen."

Kan de verzekering iets met dashcam beelden?

"Als de aansprakelijkheid ook zonder de beelden vaststaat, hebben dascham beelden geen toegevoegde waarde", vertelt Thijs Jagt van ANWB Verzekeren. "We zullen ze dan ook niet opvragen. Als beelden bruikbaar zijn, worden ze gebruikt als ondersteunend bewijs voor de aansprakelijkheid."

"Het is belangrijk dat de beelden de aanleiding van de aanrijding goed tonen. Omdat de aanleiding niet altijd zichtbaar is door het beperkte blikveld van een dashcam, zijn de beelden niet altijd bruikbaar. Ook kan iemand beelden bewerken of delen weglaten waardoor er stukken van het incident missen. Dat maakt een dashcam zeker niet altijd doorslaggevend."