Welke rijhulpsystemen zijn er?

Bijna iedereen kent wel de cruise control, waarbij de auto een door de bestuurder ingestelde snelheid aanhoudt. Ook bij een snelheidsbegrenzer kan de bestuurder een snelheidslimiet instellen, alleen zal de auto niet zelf die snelheid vast houden. Je moet dus zelf gasgeven, waarbij de auto niet harder rijdt dan de ingestelde limiet van de begrenzer. Je kunt de ingestelde snelheid op elk moment aanpassen of de begrenzer uitschakelen, bijvoorbeeld als je wilt inhalen of de weg een andere snelheidslimiet krijgt.

Met een cruise control houdt de auto een ingestelde snelheid vast, totdat je de cruise control uitschakelt of het rempedaal gebruikt. Vaak is het ook mogelijk om de ingestelde snelheid te verhogen of te verlagen met druktoetsen op het stuur of het bedieningspaneel van de cruise control.

Waar een gewone cruise control een vooraf ingestelde snelheid zal vasthouden, past een adaptieve cruise control die snelheid ook aan op de auto voor je. Heb je 100 km/u ingesteld, maar rijdt de auto voor je 90, dan zal jouw auto ook iets vertragen tot die snelheid. Gaat de auto voor je harder rijden of haal je de voorligger in, dan zal de auto weer versnellen tot de ingestelde 100 km/u. 

Vaak biedt adaptive cruise control ook de mogelijkheid om de afstand die jouw auto moet houden tot zijn voorganger in te stellen. Ook werken niet alle systemen bij lage snelheid of tot aan stilstand. 

Dankzij een camera achter de voorruit kan de auto verkeersborden langs de weg lezen. In het geval van snelheidslimietherkenning zal de auto de huidige snelheidslimiet op een display in de auto tonen. Ook als je zelf een verkeersbord over het hoofd ziet, weet je dus hoe hard je ter plekke maximaal mag rijden.

Dankzij een camera achter de voorruit kan de auto verkeersborden langs de weg lezen. In tegenstelling tot snelheidslimietherkenning zal verkeersbordherkenning niet alleen de huidige snelheidslimiet op een display in de auto tonen, maar bijvoorbeeld ook waarschuwingsborden voor een scherpe bocht, oversteekplaats of gevaar op overstekend wild.

Intelligente snelheidsassistent is eigenlijk een combinatie van twee andere rijhulpsystemen: snelheidslimietherkenning en snelheidsbegrenzer. Moet je bij laatstgenoemde zelf de snelheidslimiet instellen, de intelligente snelheidsassistent past de limiet automatisch aan naar de geldende maximumsnelheid, die de auto dankzij een camera achter de voorruit heeft afgelezen van verkeersborden langs de weg.

Dit systeem waarschuwt je wanneer er een risico op een aanrijding ontstaat, bijvoorbeeld omdat de afstand tot je voorganger te klein is of het onderlinge snelheidsverschil te groot is. Met beeld- en geluidswaarschuwingen wordt de bestuurder hierop geattendeerd, maar de auto zal niet zelf ingrijpen door te remmen. Een belangrijk verschil met Autonomous Emergency Braking (AEB), dat wél kan ingrijpen.

Veel ongelukken zijn zogenaamde kop-staartongelukken, waarbij een auto op een andere auto botst. Autonomous Emergency Braking (autonoom noodremsysteem) kan dankzij camera's en/of radar naderend gevaar detecteren én ook zelf ingrijpen wanneer je de waarschuwingen negeert. Daardoor kan het ongelukken voorkomen of in ieder geval de schade beperken.

Er zijn ook moderne systemen die niet alleen andere auto's kunnen detecteren, maar ook voetgangers en fietsers herkennen. Zo kan de auto ingrijpen wanneer een voetganger of fietser plotseling oversteekt of de bestuurder iemand over het hoofd ziet.

Met een camera kan de auto in de gaten houden of je netjes binnen de lijnen van je eigen rijstrook blijft. Doe je dit niet én heb je niet met je knipperlichten kenbaar gemaakt dat je van baan wil wisselen, dan zal Lane Departure Warning een waarschuwing geven. Wanneer je in een moment van onoplettendheid de rijstrook verlaat wordt je hierop geattendeerd, daarnaast bevordert het ook het gebruik van knipperlichten bij het wisselen van rijstrook.

Dit is een iets geavanceerdere variant van Lane Departure Warning. Het systeem geeft niet alleen een waarschuwing wanneer je de rijstrook onbedoeld dreigt te verlaten, met kleine stuurcorrecties zal hij het ook proberen te voorkomen.

Dit systeem lijkt enigszins op Lane Centering, maar er is een belangrijk verschil. Dat laatste systeem zal de auto proberen netjes in het midden van de rijstrook te laten rijden en voordurend bijsturen wanneer nodig, terwijl Lane Departure Warning alleen ingrijpt wanneer je al bijna over de belijning heen rijdt.

Emergency Lane Keeping lijkt qua werking veel op Lane Keep Assist (LKA), maar waar die laatste vooral bedoeld is om kleine koersveranderingen op te vangen, kan ELK veel sterker ingrijpen met flinke stuurcorrecties. Bijvoorbeeld wanneer je vrij plots een vreemde stuurbeweging maakt naar een andere rijstrook of de weg in een bocht loopt maar de bestuurder rechtdoor blijft rijden. Dat is ook een belangrijk verschil met LKA, dat vooral werkt met wegmarkeringen, terwijl ELK ook de wegrand kan herkennen wanneer er geen markeringen zijn.

Waar Lane Keep Assist door de automobilist aangezet moet worden, staat Emergency Lane Keeping standaard al aan in het voertuig.

Met sensoren of camera's kan de auto zien wat jij niet ziet: andere weggebruikers in je dode hoek. In de meeste gevallen waarschuwt de auto je met een oplichtend waarschuwingslampje in de buitenspiegel waar er iets in je dode hoek zit. Als je eigen auto dit systeem niet heeft, zal het je misschien wel eens opgevallen zijn bij medeweggebruikers. Als je ze passeert, dan gaat er een lampje in hun buitenspiegel branden. Het is nog steeds belangrijk om goed in de spiegel en over je schouder te kijken wanneer je van richting of rijbaan verandert, het is bedoeld als extra waarschuwing om goed op te letten.

Waar een gewone cruise control een vooraf ingestelde snelheid zal vasthouden, past een adaptieve cruise control die snelheid ook aan op de auto voor je. Heb je 100 km/u ingesteld, maar rijdt de auto voor je 90, dan zal jouw auto ook iets vertragen tot die snelheid. Gaat de auto voor je harder rijden of haal je de voorligger in, dan zal de auto weer versnellen tot de ingestelde 100 km/u. 

Vaak biedt adaptive cruise control ook de mogelijkheid om de afstand die jouw auto moet houden tot zijn voorganger in te stellen. Ook werken niet alle systemen bij lage snelheid of tot aan stilstand. 

Dit systeem doet denken aan de rijstrookondersteuning, maar die systemen waarschuwen wanneer het mis dreigt te gaan en grijpen soms ook in. Lane Centering is altijd actief wanneer het is ingeschakeld en zal de auto netjes in het midden van de rijstrook houden. Je moet wel je handen aan het stuur houden, maar je voelt dat de auto het sturen grotendeels zelf doet. Natuurlijk is het veilig als je auto zelf het midden van de rijstrook aanhoudt, maar dit systeem is ook bedoeld om de autorit wat comfortabeler en ontspannender te maken.

Vermoeidheid is van grote invloed op je rijvaardigheid, je bent minder oplettend en je reactievermogen neemt af. Op basis van verschillende variabelen, zoals het stuurgedrag, de totale rijtijd of het ingrijpen door actieve rijhulpsystemen kan de auto vermoeidheid detecteren. Als dit het geval is krijg je een waarschuwing te horen en te zien. Vaak verschijnt er een symbooltje van een kopje koffie in beeld om aan te geven dat het tijd is om even uit te rusten voor je verder rijdt.

Het is vaak al aan iemands rjistijl te zien dat iemand met zijn telefoon bezig is of druk met een medepassagier in gesprek is. Afleiding is funest voor je rijgedrag, je bent niet in staat om snel en goed te reageren als de situatie daar om vraagt en ook de koersvastheid heeft er vaak onder te leiden. Afleidingsherkenning herkent aan het rijgedrag dat de bestuurder vermoedelijk niet met zijn volle aandacht bij het verkeer is en zal de bestuurder daarvoor waarschuwen.

Deze behoeft weinig uitleg, het navigatiesysteem zal bij iedereen bekend zijn. Toch kan dit systeem ook bijdragen aan een veiligere autorit. Omdat je je bestemming vooraf al hebt ingegeven en het navigatiesysteem je de juiste weg leidt, hoef je zelf niet te zoeken naar de juiste route en heb je meer aandacht voor het verkeer. Om nog maar te zwijgen over het ouderwetse stratenboek dat vroeger bij menig automobilist op de bijrijdersstoel lag...

Via radio (RDS) of internet ontvangt je auto actuele verkeersinformatie. Niet alleen kan het navigatiesysteem rekening houden met files en omleidingen tijdens de routebegeleiding, de auto kan je ook waarschuwen als je een file of langzaamrijdend verkeer nadert.

Sensoren in de achter- en soms ook voorbumper helpen je met inparkeren. Met geluid en beeld geven ze aan hoever je van obstakels verwijderd bent. Inpakeren wordt een eitje met parkeersensoren!

Een stapje luxer dan de parkeersensoren is de achteruitrijcamera. Deze laat je precies zien wat er achter je auto gebeurt en maakt achteruit inpakeren nog eenvoudiger. Er zijn ook nog andere soorten omgevingscamera's. Zo zijn er auto's die camera's net voor de voorwielen hebben. Zo kun je alvast om een hoekje kijken zonder half de weg op te hoeven rijden. Ook zijn er auto's met camera's rondom, zodat je tijdens het achteruit rijden of langzaam manoeuvreren een vogelperspectief van je auto te zien krijgt. Je ziet dan precies wat er aan alle kanten om je auto gebeurt, zodat je eenvoudiger in krappe straten of garages kunt manoeuvreren.

Parkeersensoren en camera's ten spijt, netjes inparkeren blijft een vak apart. Wie geen held is in inparkeren vindt gelukkig in steeds meer auto's Assisted Parking. Deze parkeerassistent neemt al het stuurwerk van je over, zelf hoef je alleen nog voorzichtig gas te geven en te remmen. 

De overtreffende trap van Assisted Parking is Automatic Parking. Moet je bij die eerste nog zelf gasgeven en remmen, bij Automatic Parking parkeert je auto zich met een druk op de knop helemaal zelfstandig. Op sommige luxe auto's is deze functie zelfs vanaf de autosleutel te bedienen, zodat jij alvast uit kan stappen en de auto zichzelf daarna in een heel krappe garage of parkeervak parkeert. 

Dit systeem waarschuwt je als je zelf stil staat of langzaam rijdt en achteropkomend verkeer te snel nadert. Dat geeft je zelf wellicht de kans om weg te sturen, vaak gaan ook de waarschuwingslampen van de auto branden om het achteropkomende verkeer te waarschuwen en kunnen sommige auto's ook de gordels alvast aanspannen.