Wat doet jouw provincie aan verkeersveiligheid

Gevaarlijke kruisingen, slechte verlichting, smalle wegen en te veel tractoren op de weg. Dat is een greep uit de klachten van 2900 ANWB-leden die reageerden op de oproep om ervaringen te delen over provinciale wegen.

Slechts 6 procent van onze wegen geldt als ‘provinciaal’, maar een kwart van alle verkeersslachtoffers valt juist daar te betreuren. De ANWB heeft daarom de afgelopen jaren alle provinciale wegen (bijna 8000 km) onderzocht via de internationale onderzoeksmethodiek EuroRAP. Hierbij worden, net als bij auto’s, 1 tot 5 sterren gegeven aan de weg voor veiligheid, waarbij 5 superveilig is. 63 procent van de provinciale wegen kreeg 1 of 2 sterren. 

Om het onderzoek aan te vullen met ervaringen van onze leden, de weggebruikers, riep de ANWB op om van alle wegen met 1 of 2 sterren aan te geven welke wegen de provincies als eerste zouden moeten aanpakken. Wat gaan de provincies doen met de uitkomsten van deze publieksactie?

Reacties per provincie

Drenthe

Begin 2014 presenteerde de ANWB aan gedeputeerde Henk Brink van Verkeer en Vervoer een onderzoek naar de veiligheid van de Drentse wegen. De provincie neemt het rapport serieus. ‘Veel van de maatregelen die de ANWB voorstelt om de wegen veiliger te maken brengt de provincie al in de praktijk’, aldus Brink. ‘De overige aanbevelingen neemt de provincie mee in haar beleidskeuzes.’

Veilig inrichten van wegen
Brink: ‘De provincie werkt dagelijks aan het veilig inrichten van de wegen in Drenthe. Dat betekent dat we waar mogelijk de wegen verbreden. Daarbij leggen we meteen goede wegbelijning aan, vaak met een brede middenstreep. Inmiddels zijn we een proef gestart met ribbelmarkering in de middenas om het inhalen te ontmoedigen. Ook leggen we ribbelmarkering aan op de kant van de weg om weggebruikers te waarschuwen als ze van de weg af dreigen te raken. En we vervangen op veel plekken gelijkvloerse kruisingen door rotondes. We kunnen niet alle wegen tegelijk verbeteren. De wegen waar de meeste ongelukken gebeuren hebben de hoogste prioriteit.’

Bomen langs de weg
Volgens de ANWB vallen er in Drenthe relatief veel verkeersslachtoffers door obstakels in de berm, vooral bomen. Bomen verplaatsen of een geleiderail er voor langs plaatsen, zou het aantal slachtoffers kunnen verminderen, maar ligt niet direct voor de hand. ‘In Drenthe zijn wegen zonder bomen moeilijk voor te stellen’, aldus Brink. ‘Dat zullen we dus niet zomaar doen. Het weghalen van bomen leidt bovendien juist tot harder rijden. We bekijken wel voortdurend hoe we de kans op een aanrijding met een obstakel zoveel mogelijk kunnen verkleinen.’

Veilig weggedrag
Brink benadrukt dat het rapport van de ANWB geen rekening houdt met menselijk gedrag. ‘En dat terwijl 90 procent van de ongelukken wordt veroorzaakt door het gedrag van weggebruikers’, zegt hij. ‘Als wegbeheerder kunnen we veel doen om de weg veilig in te richten, maar uiteindelijk heeft de weggebruiker het stuur in handen. Daarom besteden we in Drenthe veel aandacht aan verkeerseducatie, voor jong en oud.’

Flevoland

De N352 ligt tussen de kernen Urk en Ens en bestaat uit de Domineesweg (tussen Urk en Nagele) en de Schokkerringweg (tussen Nagele en Ens). Op de Domineesweg is onlangs groot onderhoud aan de weg afgerond. Hierbij zijn gelijktijdig een aantal veiligheidsmaatregelen genomen zoals ribbelstroken, wegdekreflectoren en aangepaste belijning op de wegvakken. Tevens is er op het kruispunt met de Meep een rotonde aangelegd. Het traject vanaf deze rotonde richting het centrum van Urk is binnen de bebouwde kom gebracht waarbij de maximum snelheid op dit traject is verlaagd van 80 naar 50 km/u.
Op de Schokkerringweg worden ook acties ondernomen. De Schokkerringweg is in samenspraak met de politie als één van de speerpunten opgenomen in het handhavingsplan (snelheid en videosurveillance) van de politie voor extra handhaving in 2015. In 2017 zal groot onderhoud plaatsvinden aan de parallelweg van de Schokkerringweg. Hierbij zal aandacht worden besteed aan de fietsoversteeksituatie van de Schokkeringweg.

Friesland

 ‘Ik had al zo’n vermoeden dat er massaal op de N359 gestemd zou worden’, vertelt Sietske Poepjes, gedeputeerde van de provincie Friesland. ‘Toen de werkgroep Westergoawei – die al jaren strijdt voor een veiligere weg – van de oproep van de ANWB hoorde om een onveilige weg aan te wijzen, hebben ze massaal op de N359 gestemd. En terecht.’ Wat vinden de mensen zoal van deze weg tussen Leeuwarden en Lemmer? Veel genoemd: gevaarlijke kruisingen, te hoge snelheid, oversteken waar auto’s 100 km/u mogen rijden en de maximale snelheid is niet overal duidelijk. ‘We zijn er inmiddels uit’, aldus Sietske Poepjes. ‘Er komen drie nieuwe kruispunten die verdiept zijn aangelegd. Dus zonder verkeerslichten. Dit kost € 12 miljoen en hier zoeken wij nog dekking voor. Ik heb een duidelijke opdracht van Provinciale Staten (PS) gekregen om hier geld voor te zoeken. De aanpak van de weg heeft namelijk een hoge prioriteit. We zijn nu druk bezig om de dekking te regelen en hierbij mogen wij van PS naar meerdere geldpotjes kijken. Daar moet ik wel eerst een begroting voor opstellen en dan kan de schop begin 2016 de grond in. Al met al was het een hele positieve actie. We hadden in het dorp al goede gesprekken gehad en de uitkomst van de oproep van de ANWB sloot aan bij onze bevindingen.’

Gelderland

De N336 van Zevenaar tot en met de N812 bij Babberich is veiliger dan andere provinciale wegen in Gelderland en er wordt evenmin te hard gereden. Dat neemt niet weg dat er gevoelens van onveiligheid zijn. De provincie Gelderland heeft inmiddels een inhaalverbod op de weg ingesteld. Ook wordt de markering bij de rotonde opnieuw aangebracht en worden de fietsvoorzieningen van rood asfalt voorzien.

Groningen

Voor de N361 gaat de provincie onderzoek doen naar een directe aansluiting op de ring van Groningen. Ook worden kruispunten aangepakt met meer middengeleiders en linksafvakken. Fietsers krijgen betere oversteekpunten. Evenzo komt er een kwalitatief hoogwaardige fietsverbinding tussen Winsum en Groningen. Ook komt er onderzoek naar de verkeersveiligheid en leefbaarheid van de dorpen Aduard, Sauwerd en Winsum.
Op het noordelijk deel van de N361 komen er nieuwe rotondes bij de aansluiting van de N983, bij de aansluiting met de Breekweg, Strandweg en Veerdam en de kruising bij Haventerrein/Lauwersoog wordt verbeterd. Tevens is er een nieuwe rondweg om Mensingeweer gepland.

Limburg

De provincie Limburg is blij dat de prioriteit die is aangegeven door de Limburgse weggebruikers strookt met de provinciale prioritering. Zo zijn de voorbereidingen ter vervanging van de N299 door de Buitenring Parkstad Limburg en de N280 reeds gestart.

De N299 maakt straks onderdeel uit van de buitenring Parkstad Limburg en wordt in dat project al op de schop genomen. De N270 maakt onderdeel uit van een groot pakket aan infrastructurele maatregelen die gebundeld zijn in Via Venray. Zo wordt er bij Wanssum een rondweg aangelegd die de huidige N270 door kern van Wanssum gaat vervangen. Ook worden de komende tijd maatregelen rondom landbouwverkeer aangelegd. Zo gaan we een groot aantal passeerhavens aanbrengen. Eerst beginnen we echter met het wegvak op de N270 ter hoogte van Venray en de A73. Hier kijken we naar de verbetering van de verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid.

De top drie pakken we dus op korte termijn aan waarbij bij alle drie de projecten de voorbereiding al in volle voorbereiding is en bijna is afgerond. De N275 is wat moeilijker vanwege de beperkte ruimte. De weg ligt namelijk pal op een dijklichaam langs een kanaal. Door middel van camera's hebben we in het verleden de verkeersveiligheid al een grote impuls gegeven. Hiermee is de snelheid drastisch omlaag gegaan, net als het aantal ongevallen.

Noord-Brabant

De N279 is een oude jaren ’70 weg. Met één rijstrook per rijrichting en veel gelijkvloerse kruisingen met verkeerslichten. Het is te druk geworden voor deze weg’, vertelt Ruud van Heugten, gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant. ‘Eind 2016 ligt hier een weg met twee rijstroken per richting met ongelijkvloerse kruisingen, zodat de verkeerslichten weg kunnen.’ De verbreding maakt de weg veiliger en verbetert de doorstroming. Ook neemt de overlast van sluipverkeer tijdens de spits voor de omliggende dorpen naar verwachting af. Bij de verbreding van de weg is ook de natuur gebaat. Zo krijgt het riviertje de Aa tussen Heeswijk en Berlicum weer de ruimte om te gaan meanderen en er komen poelen, wandel- en fietspaden.
Het aanpassen van een weg is voor een provincie ingrijpend. Ruud van Heugten: ‘Je wilt graag iedereen blij maken, maar als je een fietspad wilt aanleggen moeten er soms bomen gekapt worden. En laat je  landbouwverkeer wel of niet toe op een weg? Typisch vragen die spelen in een provincie. We zoeken samen met bewoners en andere betrokkenen naar een oplossing, maar niet alles kan.’ Van Heugten doet ook een beroep op de automobilist zelf. ‘Driekwart van de ongelukken komt door afleiding.'

Noord-Holland

De provincie Noord-Holland investeert in veilige wegen en bepaalt de prioriteiten op basis van een eigen verkeersveiligheidsmodel. Hierbij kijkt de provincie naar weggebruik, verkeersongevallen en kenmerken van de weg. Uit het onderzoek van de ANWB komen de N203 tussen Zaandam en Heiloo, de N241 tussen Wognum en Schagen en de N506 tussen Hoorn en Bovenkarspel naar voren. Op deze drie wegen zijn komende jaren door de provincie al werkzaamheden voorzien die onder andere de veiligheid verbeteren.

Overijssel

Maatwerk voor meer verkeersveiligheid
De provincie Overijssel vindt het belangrijk dat iedereen zich makkelijk, vlot en veilig kan verplaatsen welk vervoermiddel u ook kiest. De wegen en fietspaden van de provincie zijn goed onderhouden en bij knelpunten in de bereikbaarheid of verkeersveiligheid bekijkt de provincie samen met de omgeving wat de beste oplossing is.
Daarnaast heeft de provincie Overijssel in de afgelopen tien jaar vier keer het ANWB wegbelevingsonderzoek laten uitvoeren door ANWB-leden. Voor de provincie zijn de ervaringen van de verkeersdeelnemers en het onderzoek dat de ANWB heeft uitgevoerd naar de inrichting van provinciale wegen belangrijk om de veiligheid en het gebruik van de weg nog verder te verbeteren.

Maatwerk
Maatwerk is daarbij van belang, want geen enkele provinciale weg is hetzelfde. De provinciale wegen liggen vaak op routes die door de eeuwen heen zijn ontstaan. De hoeveelheid verkeer is sterk gegroeid en afhankelijk van de ruimtelijke ontwikkelingen rond de weg, zoals woningbouw, bedrijventerreinen of natuur en recreatiegebieden. Verbeteringen die je aan zo’n historische weg kunt aanbrengen zijn sterk afhankelijk van de omgeving. Te smalle wegen veranderen in bijvoorbeeld de meest duurzaam veilige uitvoering met brede bermen en een afscheiding in het midden van de weg heeft een enorme impact op het landschap en de omwonenden en het kost vele miljarden. Dat kan effectiever. Daarom kiest de provincie Overijssel voor maatwerk.

Snel en effectief
De afgelopen acht jaar heeft Overijssel 40 miljoen euro extra geïnvesteerd in de verbetering van de verkeersveiligheid op haar wegen. Op meer dan duizend locaties is met bijvoorbeeld bermverharding, geleiderails, afschrikken van dieren, energiezuinige verlichting en herkenbare kruispunten de veiligheid snel en effectief verbeterd. Deze maatregelen zijn uitgevoerd op plekken waar de verkeersveiligheid het meest onder druk stond. Het aantal ongevallen met ernstige slachtoffers is daardoor met 28 procent afgenomen.

Weggebruikers
Maar het kan altijd beter. Elk slachtoffer is er namelijk één te veel. Bij het onderhoud en verbetering van provinciale wegen richt Overijssel zich ook de komende jaren op die locaties waar met preventieve en effectieve maatregelen winst te behalen is op het verminderen van het aantal verkeersslachtoffers en het verbeteren van de doorstroming. De wegen die door de ANWB met 1 ster of twee sterren zijn gewaardeerd krijgen daarbij extra aandacht.
Alleen een goede inrichting van de weg is echter niet voldoende. Deelnemen aan het verkeer blijft mensenwerk. U als weggebruiker speelt daarom zelf een belangrijke rol als het gaat om het verbeteren van de verkeersveiligheid en de doorstroming op de weg. Via het Regionaal Orgaan voor de Verkeersveiligheid in Oost-Nederland ontwikkelen we als provincie verschillende campagnes en cursussen waarmee u als verkeersdeelnemers uw eigen veiligheid en die van andere weggebruikers kunt verbeteren. Op die manier zorgen we met elkaar dat iedereen zich makkelijk, vlot en veilig kan blijven verplaatsen.

Utrecht

De N201 is een belangrijke verbindingsweg, daarom hebben we in 2014 gezorgd voor een nieuwe rondweg en aquaduct om Uithoorn, extra voorsorteervakken bij het kruispunt met de N212 bij Wilnis in 2013 en in 2005 een lagere snelheid bij Vreeland. Verder gaan we in 2017 een rotonde aanleggen op de oude N201 in Amstelhoek, ook gaat de snelheid omlaag.

Zeeland

Het verbaast me niet dat de N656 als meest genoemde gevaarlijke weg wordt genoemd’, aldus Kees van Beveren, gedeputeerde van de provincie Zeeland. ‘De bevolking is daar heel actief.’ De weg tussen Tholen en Sint Philipsland komt als onveiligste weg uit de ANWB-oproep naar voren. ‘Dit zien we ook terug in onze ongevallenstatistieken. Maar, we zijn er mee bezig. Op het weggedeelte ten noorden van Oud-Vossemeer tot de Broekseweg leggen we in 2016 een fietspad aan.’ Door het ontbreken van een fietspad op deze dijkweg zijn er veel fietsers op de rijbaan. Dit zorgt voor gevaarlijke situaties en ongelukken. ‘Verder zullen we op hetzelfde weggedeelte nog in 2015 een 60 km-zone aanleggen.’ Nu rijden auto’s daar 80 km/u. ‘Het aanpakken van de infrastructuur is een manier om de verkeersveiligheid te bevorderen. Maar niet de makkelijkste. De grond is niet altijd van ons, je hebt te maken met bestaande bestemmingsplannen en het zijn vaak kostbare projecten. Neem de N673. We willen Yerseke graag beter bereikbaar maken. Kosten: tussen de 30 en 70 miljoen euro.’ Provincie Zeeland bekijkt ook hoe ze de N256 tussen Goes en Noord-Beveland en de N290 tussen Terneuzen en Terhole veiliger kan maken. Deze wegen werden als nummer twee en drie genoemd als onveilig.

Zuid-Holland

De N215 is met 20,3 kilometer en dagelijks 15.000 bestuurders één van de langere provinciale wegen in Zuid-Holland. De 83 reacties nemen wij mee in onze plannen. Eigen onderzoek bij weggebruikers vormen, gecombineerd met ongevalscijfers en een 20-puntentoets, standaard onderdeel van inventarisatie van de veiligheid. Voor de N215 staan verbeteringen op de planning tussen Melissant en Dirksland, en bij Nieuwe Tonge.