ANWB Friese Merenroute
Nederland, Friesland, Joure
Een groot deel van de zuidwesthoek van Friesland wordt in beslag genomen door water. De twee grootste meren, de Fluessen met het Heegermeer en het Slotermeer, liggen in het zuiden. Centraal liggen de Langweerder Wielen en het Sneekermeer en dan zijn er nog kleinere meren. Deze autoroute voert dwars door dit watersportparadijs langs het water, charmante oude stadjes en het groene en bosrijke Gaasterland.
Let op: deze autoroute voert deels over lokale wegen die ook door fietsers (en wandelaars) worden gebruikt. Geef elkaar de ruimte en pas je snelheid aan, dan kan iedereen van zijn tochtje genieten.
Er zijn drie mogelijkheden om de route te rijden
1. Via Google Maps op je telefoon
Rijd de route met behulp van Google Maps op je mobiele telefoon. De route houdt hierdoor automatisch rekening met eventuele wegafsluitingen of omleidingen en is compatible met Apple Carplay en Android Auto waardoor je kunt navigeren via het infotainment systeem van je auto.
Zo werkt het:
Zorg dat Google Maps is geïnstalleerd op je telefoon (staat er meestal al op en is anders te downloaden via App- of Playstore).
Scan de QR-code:
Zit je al op je telefoon en kun je de QR-code niet scannen? Klik dan op DEZE LINK
De startpagina van de route opent nu vanzelf op je telefoon
Let op: soms zal de route te lang zijn om in één keer te openen, dan wordt deze verdeeld in etappes die je achter elkaar kunt rijden: klik op de route/etappe die je wilt rijden, deze opent automatisch in Google Maps
Tip: Op MapRoute vind je een bibliotheek met meer dan 2000 routes voor auto, of motor. Hier vind je ook alle ANWB autoroutes. Meer weten? Bekijk de handleiding voor MapRoute.
2. Met de routebeschrijving en een bijrijder
Print de routebeschrijving (zie hieronder) van deze autoroute uit en neem deze mee.
Let op: in verband met de verkeersveiligheid is deze optie alleen geschikt voor het rijden van de route met een bijrijder die de route leest!
3. Met de gpx
Heb je een navigatieapparaat? Download dan de gpx en upload deze in jouw navigatieapparaat. Hoe je dat doet verschilt per merk en apparaat. Je kunt het beste kijken op de site van het betreffende merk voor een handleiding en/of voor de gegevens van de support-afdeling (als je er niet uitkomt!). Bijvoorbeeld: Garmin of TomTom.
N.B. Heb je een TomTom dan kun je ook gebruik maken van de ANWB autoroutes in de TomTom Roadtrips. Klik op ‘Laat je inspireren’ en selecteer daarin onder ‘gemaakt door’ en ‘partners’ de ‘ANWB’. Kies een route, klik op ‘personaliseer in my drive’ en klik onderaan de routebeschrijving op ‘synchroniseer deze route als een track op mijn systemen’.
Snellaadpunten langs de route:
- Vattenfall InCharge, Sewei 4, Joure (Let op dit laadstation ligt niet direct aan de route, u moet daar iets van afwijken).
Startpunt: Firmawei 2 Joure.
- Ga vanaf het bedrijventerrein RA de ringweg van Joure op (Haskerveldweg). Over de snelwegen de 1e afslag links nemen (Jousterweg). In Haskerhorne bij de blauwe richtingwijzer RA slaan (Haulsterweg). Op de volgende T-kruising met de blauwe richtingwijzer ga je RA, richting Joure (Haulstersingel). En aan het einde van de weg, bij de richtingwijzer LA richting Scharsterbrug. Rijd naar de rotonde in Joure en neem de 3e afslag, richting Scharsterbrug (Hollandiastraat). Rijd onder de nieuwe snelweg door en rijd door Scharsterbrug. Op de zijweg met de richtingwijzer ga je RA, richting Langweer (Langwarderdyk). Ga in Langweer bij de school (aan de rechterhand) op de kruising LA (Lyts Dykje); volg buiten het dorp de bocht naar links. In Idskenhuizen aan het einde van de weg LA slaan (Bramerstraat). Aan het einde van de weg bij de richtingwijzer RA, richting Joure (Finkeburen). Ga aan het einde van de weg bij de richtingwijzer RA, richting Sloten. Bij de antennetoren ga je RA, over de brug en meteen LA, richting Sloten (Gaestdyk). Rijd door Tjerkgaast.
- In Sleat (Sloten) volg je de ringweg over twee bruggen. In Wikel (Wijckel) voorbij de kerk RA slaan (Menno van Coehoornweg). Ga in Balk op de eerste T-kruising met de richtingwijzer LA, richting Rijs (voor fietsers, Jelle Meineszleane). Aan het einde van de weg bij de kerk rechts met de bocht mee (Erasmusstraat). Rijd over de brug RD (Wilhelminastraat). Op de rotonde de 2e afslag nemen, richting Harich (Haricherstikke). In Harich aan het einde van de weg RA, richting Elahuizen (Keamerlânswei). Bij de richtingwijzer RD, richting Elahuizen. Ga op de kruising met de voorrangsweg RA (Wâldwei). Rijd in Elahuizen RD (Mardijk) en bij de T-kruising met derichtingwijzer LA (Trophorne). Rijd langs Indyk.
- Neem op de rotonde de 1e afslag, richting Balk. Op de volgende rotonde de 3e afslag nemen, richting Sneek. Rijd door het aquaduct en neem op de rotonde de 2e afslag, richting Sneek. 2,6 km verder op de rotonde de 2e afslag nemen en door aquaduct. Op de volgende rotonde weer de 2e afslag nemen. In Hommerts op de rotonde de 2e afslag nemen (Hettingawei). In Osingahuizen over de groen-witte brug rijden en op de rotonde de 2e afslag nemen, richting Heeg (Lytsehuzen). Neem op de volgende rotonde de 2e afslag (De Skatting). In Heeg bij de richtingwijzer RA slaan, richting Gaastmeer (Nijedyk/De Burd). Op de T-kruising net voor Gaastmeer ga je RA, richting Oudega (Wieldijk). In Lytse Gaastmar hou je rechts aan. Bij de T-kruising met de richtingwijzer ga je RD, richting Oudega. Rijd in Oudega vóór de kerk RA, richting Heeg (Hagemadyk). Houd op de driesprong rechts aan. Neem op de rotonde de 2e afslag, richting IJlst en op de volgende rotonde de 3e afslag, richting IJlst (Alde Skatting). Aan het einde van de weg RA slaan, richting IJlst (Nijesyl). Rij door Nijezijl.
- Neem in IJlst op de rotonde bij het station de 2e afslag, richting Sneek. Op de T-kruising met het verkeerslicht RD rijden (Zuidwesthoekweg). In Sneek op de rotonde neem je de 2e afslag, langs het tankstation (Argos). Rijd langs station/museum aan de linkerhand. Links aanhouden tot de stoplichten LA (Bolswarderweg). Over het spoor volgende stoplichten RA (Worp Tjaardastraat). Deze weg geheel volgen over het spoor tot stoplichten LA (Leeuwarderweg) en deze weg steeds RD volgen tot buiten de stad, richting Scharnegouten. Op de rotonde de 1e afslag, richting Goënga. Rijd door Goënga. Ga aan het einde van de weg LA, richting Gauw. Rijd door Gauw. Rijd door Sibrandabuorren. Rijd door Tersoal. Ga in Poppenwier aan het einde van de weg RA, richting Raerd (Harstawei). Op de kruising met de richtingwijzer ga je LA, richting Raerd. Ga in Raerd vóór de kerk RA, richting Jirnsum (Buorren). Aan het einde van de weg LA slaan (Hegedyk). Aan het einde van de weg RA slaan, richting Jirnsum (Rijksweg). In Jirnsum op de T-kruising met de richtingwijzer LA slaan, richting Grouw (voor fietsers), en over de brug (Reinerswei). Steek de spoorlijn over en rijd onder de snelweg door.
- In Grou (Grouw) neem je op rotonde de 1e afslag, rechts aanhouden (Burstumerdyk) en op de splitsing opnieuw rechts aanhouden en langs de snelweg rijden. Rijd onder het aquaduct door en ga aan het einde van de weg RA (Birstum). Vóór de doodlopende weg RA slaan (‘Doorgaand verkeer’). Weer onder een aquaduct doorrijden. In Akkrum aan het einde van de weg RA slaan, onder de snelweg door en onder de spoorlijn door. Aan het einde van de weg bij bordje ‘Doorgaand verkeer’ LA slaan (Ulbe Twijnstrawei) en deze geheel volgen tot einde LA (Ljouwertdyk). Weg volgen tot buiten Akkrum LA ri Terherne. Rijd over de blauwe brug Terherne in. Rijd over de blauw-witte brug. Ga buiten het dorp weer over een brug en neem 500 m verderop de zijweg LA, richting Terkaple (Oenemawei). Rijd door Terkaple en ga aan het eind van de weg LA (Fjildwei). Rijd door Akmarijp. In Joure ga je aan het einde van de weg LA (Haskerveldweg). Volg deze hoofdroute en neem op de 2e rotonde de 1e afslag, naar het parkeerterrein van de Karwei. Hier eindigt de route.
Veel Friese meren ontstonden door de combinatie van storm en water. Bij extreem harde wind sloeg het water land langs de oevers weg. Bij elke volgende storm werden de plassen groter. Een aantal kleinere meren ontstond door de turfwinning.
Mooi is het ‘beschermde dorpsgezicht’ van Langweer: de Dorpsstraat met de holle lindebomen en vele restaurantjes erlangs en het haventje met de metershoge loopbrug. In de haven is ’s zomers veel bedrijvigheid: je vaart er zo de Langweerder Wielen op. Naast watersportgezelligheid heeft het dorp ook een karakteristieke Nederlands-Hervormde kerk (1777), de Osingastate (een reconstructie van een gebouw uit 1713), een Regthuis en een oud Waag-gebouwtje.
Sloten is de kleinste van de Friese elf steden. De bekende stadsgracht Het Diep met lindebomen dankt het aan de Friese vestingbouwer Menno van Coehoorn. De gracht wordt aan de noordzijde gemarkeerd door de Sneeker- of Woudsenderpoort en in het zuiden door de Lemsterpoort. Dit is misschien wel het meest fotogenieke punt van Friesland: gracht, poort, stellingmolen (1755) en jachthaven in één plaat. Langs de gracht staan 17e- en 18e-eeuwse huizen met tophals- en trapgevels. Loop ook even de Nederlands-hervormde kerk (1647) binnen en bekijk het antieke interieur.
De Nederlands-hervormde kerk (17e eeuw) heeft een forse zadeldaktoren en staat op een verhoogd kerkhof. Tegen de wand van het koor staat het marmeren praalgraf van de in 1704 overleden vestingbouwer Menno van Coehoorn. In het bos dat hier naar hem genoemd is, vind je in het voorjaar mooie stinsenflora.
Balk betekent brug. Langs het riviertje de Luts – verbonden met het Slotermeer – staan oude huizen met hals- en trapgevels en een dubbele rij linden. Ook het raadhuis (1615, later verbouwd) heeft een trapgevel. Ten zuiden van Balk ligt de Boswachterij Gaasterland.
In Woudsend, een watersportplaats en beschermd dorpsgezicht, zijn veel oude gevels bewaard gebleven.
Langs de route liggen verschillende Friese terpdorpen zoals Gau (Gauw), Terzool (Tersoal) en Rauwerd (Raerd). Dorpjes die gebouwd werden op en rond een Terp, een kunstmatige heuvel waarop je bij hoogwater je toevlucht kon zoeken.
Heeg was lange tijd het centrum van de palingvisserij. Tot 1914 werd vanuit hier paling naar Londen geëxporteerd waar de Heeger palingvissers tot 1938 hun eigen ligplaats op de Theems hadden. Vlakbij de Tower Bridge! In het wapen van Heeg is nog steeds een paling afgebeeld. Nu is het vooral een schattig watersportdorp met haventjes, jachtwerven, zeilscholen en goede cafés. Van mei t/m september kun je vanuit Heeg met een fiets- en voetveer naar het dorp Balk varen.
Ook IJlst hoort bij de Friese elf steden. IJlst is dan wel niet zo groot, het heeft wel sinds 1268 stadsrechten. De stad was bekend om zijn scheepsbouw en handelspositie en ontstond aan de Oude Ee of Ye, een riviertje tussen de Zuiderzee en de Middelzee. Een restant daarvan is het grachtje met daaraan de 17e- en 18e-eeuwse kapiteins- en koopmanswoningen met overtuinen waarop vroeger de was werd gebleekt. Het Messingklopperhuis (1669, Eegracht 31) heeft de aardigste trapgevel. Bij de haven staat de 17e-eeuwse Houtzaagmolen De Rat.
Sneek geniet internationale bekendheid vanwege het skûtsjesilen en de Sneekweek: twee grote zomerse zeilfestijnen. Maar het is ook gewoon een mooi stadje. Met een schitterende Waterpoort met een tweelingtoren. De poort was een onderdeel van de stadsomwalling en stamt in de huidige vorm uit 1613. Het oorspronkelijk 15e-eeuwse stadhuis aan de Marktstraat kreeg in de 18e eeuw een rococofaçade. In het Fries Scheepvaart Museum (Kleinzand 14) krijg je een goed beeld van de geschiedenis van de Friese scheepvaart. Het Nationaal Modelspoormuseum (Dr. Boumaweg 17) geeft een beeld van 150 jaar spoor in Nederland.
Grouw ligt bij het Pikmeer en de Wijde Ee en was vroeger een schippers- en handelsdorp. Tegenwoordig draait het hier vooral om (water)recreatie. De St. Piterkerk is in oorsprong 12e-eeuws. Bij de kerk staat de 18e-eeuwse houten kerkhofpoort Het Poartehûs. Museum Hert Fan Fryslân (Stationsweg 1) toont de collectie van de Friese schrijversfamilie Halbertsma.
Watersportdorp met een typische spinnenkopmolen en een museum voor landbouwwerktuigen (Ljouwertdyk, Akkrum, bezichtigen na telefonische afspraak 0566-621333).
Watersportdorp dat bekend werd door de verhalen over Sietse en Hielke Klinkhamer, het bekende duo uit de Kameleonboeken. In Kameleon Terherne (Koailân 2, Terherne) kom je alles over hen te weten.
De aanwezigheid van beroemde klokkenmakerijen en het bekende koffie-, thee- en tabaksconcern Douwe Egberts maken van Joure een bedrijvig dorp. De Midstraat rijgt een aantal fraaie 18e-eeuwse gevels (en gevelstenen) aaneen en in de authentiek ingerichte 19e-eeuwse winkel De Witte Os kun je ouderwets verpakt snoepgoed, koffie en thee kopen. Het Museum Joure (Mujseumstraat 2, Joure) geeft een veelzijdige indruk van Friese ambachten, met een koffie- en bakkerijmuseum, een klokmakerij en een kopergieterij. In de tuin staat het 18e-eeuwse geboortehuis van Egbert Douwes, de grondlegger van het Douwe Egberts-concern.
Het landgoed Eysingastate, even buiten Joure (vrij toegangelijk) is een mooie plek voor een wandelingetje.