ANWB Noord-Veluweroute
Nederland, Gelderland, Garderen
De Noord-Veluweroute voert door bossen, heide en zandverstuivingen. Direct ten noordwesten van Apeldoorn ligt Kroondomein Het Loo, met een oppervlakte van ruim 10.000 ha het bosrijkste gebied van Ne-derland. Maar ook de Boswachterij Nunspeet, het Elspeter Bos en de Bos-wachterij Garderen zijn mooie pelekken voor een wandelingetje. Om nog maar te zwijgen over de tuinen van Paleis Het Loo, de Apenheul, de waterburcht Cannenburch in Vaassen of het middeleeuwse vestingstadje Elburg.
Let op: deze autoroute voert deels over lokale wegen die ook door fietsers (en wandelaars) worden gebruikt. Geef elkaar de ruimte en pas je snelheid aan, dan kan iedereen van zijn tochtje genieten.
Er zijn drie mogelijkheden om de route te rijden
1. Via Google Maps op je telefoon
Rijd de route met behulp van Google Maps op je mobiele telefoon. De route houdt hierdoor automatisch rekening met eventuele wegafsluitingen of omleidingen en is compatible met Apple Carplay en Android Auto waardoor je kunt navigeren via het infotainment systeem van je auto.
Zo werkt het:
Zorg dat Google Maps is geïnstalleerd op je telefoon (staat er meestal al op en is anders te downloaden via App- of Playstore).
Scan de QR-code:
Zit je al op je telefoon en kun je de QR-code niet scannen? Klik dan op DEZE LINK
De startpagina van de route opent nu vanzelf op je telefoon.
Let op: soms zal de route te lang zijn om in één keer te openen, dan wordt deze verdeeld in etappes die je achter elkaar kunt rijden: klik op de route/etappe die je wilt rijden, deze opent automatisch in Google Maps.
Tip: Op MapRoute vind je een bibliotheek met meer dan 2000 routes voor auto, of motor. Hier vind je ook alle ANWB autoroutes. Meer weten? Bekijk de handleiding voor MapRoute.
2. Met de routebeschrijving en een bijrijder
Print de routebeschrijving (zie hieronder) van deze autoroute uit en neem deze mee.
Let op: in verband met de verkeersveiligheid is deze optie alleen geschikt voor het rijden van de route met een bijrijder die de route leest!
3. Met de gpx
Heb je een navigatieapparaat? Download dan de gpx (rechts op de pagina onder het kaartje) en upload deze in jouw navigatieapparaat. Hoe je dat doet verschilt per merk en apparaat. Je kunt het beste kijken op de site van het betreffende merk voor een handleiding en/of voor de gegevens van de support-afdeling (als je er niet uitkomt!). Bijvoorbeeld: Garmin of TomTom.
Snellaadpunten langs de route:
- Kanaal Noord 360, Apeldoorn, Shell Recharge, 24/7 open (Klein stukje Apeldoorn inrijden).
Let op: Gebruik de routebeschrijving alleen als je met een bijrijder op pad gaat en nooit als je zelf rijdt!
Startpunt: Apeldoornsestraat 163 Garderen (Gasterij Zondag).
-
Verlaat het parkeerterrein (niet bij de slagboom) en ga LA. Neem op de rotonde de 3e afslag RA de N344, richting Apeldoorn. Neem na circa 5 km op de rotonde de 2e afslag RA. Ga na circa 5 km bij de richtingwijzer RA, richting Hoog-Soeren (Kampsteeg). In Hoog-Soeren ga je aan het eind van de weg LA en bij de kruising met de richtingwijzer rij je RD (Soerenseweg). Sla in Apeldoorn bij het verkeerslicht LA (Jachtlaan). Rij bij het verkeerslicht RD, langs ‘De Naald’ en het tankstation (Esso), dit is de N344.
-
Ga in Vaassen bij het verkeerslicht RD. Aan het einde van de weg (rechtdoor is verboden) ga je LA (Marijkeweg) en vervolgens de 3e straat RA (Beatrixweg). Aan het einde van de weg RA slaan (Julianalaan). Ga op de kruising met de voorrangsweg LA en neem net buiten Vaassen op de rotonde de 3e afslag RA. In Emst op de rotonde de 2e afslag RA nemen. Bij het verkeerslicht LA afslaan, N309, richting Nunspeet. Volg nu zo’n 10 km de borden naar ‘t Harde tot je een spoorlijn oversteekt, onder de snelweg (A28) doorrijdt en ‘t Harde inrijdt. Neem net buiten ‘t Harde op de rotonde de 1e afslag RA. Op de volgende rotonde neem je de 3e afslag RA, richting Nunspeet.
Rij door Oostendorp en neem in Elburg op de rotonde de 2e afslag RA. Na de tankstations (Gulf, Firezone) op de rotonde de 2e afslag de 3e afslag RA nemen, de N310, richting Nunspeet. Rij door Doornspijk.
-
Neem in Nunspeet op drie rotondes, de derde is bij een hoge schoorsteenpijp, steeds de 2e rechts. Bij de volgende rotonde, met richtingwijzer, neemt u de 3e rechts (F.A. Molijnlaan) en na tankstation meteen op de rotonde de 2e rechts nemen (F.A. Molijnlaan). Na ca. 700 meter op rotonde de 3e rechts nemen. Op nieuwe rotonde de 1e rechts nemen, richting Epe (de N 795/Eperweg). Over spoorlijn en onder snelweg door. Op 1e kruising rechtsaf, richting Zandenbos - alleen toegankelijk bij daglicht. Slingerende asfaltweg door het bos volgen.
-
Ga aan het einde van de weg bij de ANWB-paddestoel RA. Op de kruising met de paddestoel RA slaan en meteen LA, dus voor ‘t Zwarte Veldje langs. Sla bij de voorrangsweg LA, N310, richting Elspeet. Na 1,9 km bij de richtingwijzer ga je LA richting Vierhouten. In Vierhouten aan het einde van de weg LA slaan en voorbij het tankstation (Tinq) RA, richting Elspeet. 250 m verder links aanhouden, richting Elspeet. In Elspeet aan het einde van de weg LA slaan (Uddelerweg/N310). Rij door Uddel en neem op de rotonde de 2e afslag RA, richting Garderen (Garderenseweg). In Garderen op de driesprong met de richtingwijzer LA slaan, N310, richting Stroe. Ga bij het blauwe richtingbord vlak voor de rotonde LA naar de parkeerplaats van Gasterij Zondag. Hier eindigt de route.
De kaart van de Noord-Veluwe laat zien dat de Koninklijke Houtvesterij Het Loo een aanzienlijk oppervlak (10.200 ha) beslaat. Dit wild- en vogelrijke gebied – waartoe ook de boswachterijen Gortel, Uddel, Het Loo en Hoog-Soeren behoren – bestaat uit uitgestrekte naald- en loofhoutbossen, heidevelden met onder andere vliegdennen en berken, weiden en wildakkers. De houtvesterij is op verschillende punten (onder andere bij Niersen, Gortel, Elspeet en Hoog Soeren) vrij toegankelijk.
Door het ongebreideld kappen van bossen ontstonden in de middeleeuwen grote onbegroeide zandvlakten op de Veluwe. In de 19e eeuw zijn door herbebossing de meeste zandverstuivingen vastgelegd. Langs de route ziet u hier en daar nog restanten van deze terreinen die nu als uniek natuurlandschap gelden.
Als middelpunt van de Veluwe mag Apeldoorn zich tot de oudste vakantieplaatsen van ons land rekenen. Met de Koninklijke Houtvesterij aan de noordzijde en de nationale parken De Hoge Veluwe en De Veluwezoom aan de zuidkant trekt Apeldoorn veel bezoekers.
De voorname sfeer van vroeger, toen de welgestelden hier in hun villa’s en landhuisjes van hun vakantierust kwamen genieten, is veranderd in vakantieplezier voor duizenden, die in hotels, pensions, kampeerterreinen en recreatieoorden worden opgevangen.
De ligging te midden van natuurgebieden was er tevens de oorzaak van dat Paleis Het Loo aanvankelijk als zomerverblijf van het Oranjehuis fungeerde. Stadhouder Willem III gaf in 1685 opdracht tot de bouw van dit buitenverblijf en koningin Wilhelmina resideerde er tot haar troonsafstand in 1948. Het paleis, de prachtige tuinen en de stallen zijn te bezichtigen. In het hoofdgebouw kunnen ruim dertig authentiek ingerichte vertrekken bewonderd worden. De collectie internationale orde- en onderscheidingstekenen wordt tot een van de grootste ter wereld gerekend. De beroemde schilderswagen van koningin Wilhelmina en een aantal hofauto’s hebben een plaats gekregen in de oude stallen.
Het dorp ligt aan de rand van de kroondomeinen en te midden van landgoederen. Het pronkstuk van Vaassen vormt het 16e-eeuwse waterslot De Cannenburch dat is gebouwd in opdracht van veldheer Maarten van Rossum. Van het renaissance-bouwwerk neemt de mooie noordoostelijke toren met zijn peervormige spits een opvallende plaats in. De vertrekken zijn sfeervol ingericht en het koetshuis herbergt een café-restaurant met terras (Maarten van Rossumplein 4).
Door de prachtige omgeving is Epe een geliefd vakantiedorp, waar in de zomer vele activiteiten georganiseerd worden. Ronduit mooi is de tufstenen, gotische kerk (15e eeuw; romaanse toren 12e eeuw).
Een bezoekje waard is het Veluwse Museum Hagedoorns Plaatse die in een Saksische boerderij uit 1715 is gevestigd (Ledderweg 11).
De legerplaats ’t Harde met zijn kazernecomplexen nader je via de Woldberg, waarvan onder andere de Oldebroekse Heide en de Doornspijkse Heide deel uitmaken. Deze terreinen dienen als militair oefenterrein.
Het bekoorlijke stadje Elburg begon zijn bestaan in 1233 als Zuiderzeehaven en werd groot door de handel in vis. Evenals Hattem was Elburg een grenspost met het Over-Stichtse gebied van de bisschop van Utrecht. Om die bedreiging het hoofd te bieden, veranderde Arent thoe Boecop het vissersplaatsje in een efficiënte vesting. Elburg is nu in zijn geheel een monument waarin het middeleeuwse rechthoekige stratenplan bewaard is gebleven. In plaats van koopvaardijschepen dobberen plezierjachten in de haven; botters en luxe salonboten varen in het hoogseizoen uit voor een rondvaart op het Veluwe- en het Drontermeer. Het beste punt om het historische Elburg te ontdekken, bevindt zich in de oosthoek van het stadje. Daar staat de gotische St. Nicolaaskerk (14e/15e eeuw; plafondschilderingen) met zijn 40 m hoge toren. Naast de kerk bevindt zich een 16e-eeuws Weduwenhofje. In de Van Kinsbergenstraat prijkt het Arent thoe Boecophuis De Burcht (1393). Als je de Zuiderkerkstraat uitloopt, kom je bij het voormalige Agnietenklooster (15e eeuw) uit, dat het Gemeentemuseum huisvest met een permanente tentoonstelling van oude wapens, gildenzilver, beulswerktuigen en prenten (Jufferenstraat 6-8). De Vischpoort, een in de 16e eeuw tot poort verbouwde toren uit de 14e eeuw, ligt precies aan de andere kant van Elburg. Samen met de ervoor gelegen kazematten is deze in het hoogseizoen te bezichtigen (Vischpoortstraat).
Van oudsher is Nunspeet een drukbezochte zomerverblijfplaats op enkele kilometers afstand van het Veluwemeer. De bosrijke omgeving leent zich bijzonder voor het maken van wandelingen en fietstochten. In het kleine, moderne winkelcentrum zorgt de bakstenen toren (romaans onderstuk) van de Nederlands-hervormde kerk (19e eeuw) voor een aardig contrast.
Het golvende gebied van de Boswachterij Nunspeet (1529 ha) bestaat voornamelijk uit naaldhoutbossen, heidevelden en zandverstuivingen. Bij het Ronde Huis liggen een paar vennetjes. Informatie over Boswachterij Nunspeet (en de Veluwe) wordt verstrekt in het Bezoekerscentrum Zandenbos (Plesmanlaan 2, open wo t/m zo). Verder worden er wisselende exposities gehouden en kun je dia- en videopresentaties bijwonen; tevens is er een verkooppunt van boeken en kaarten. Indien je het gebied beter wilt leren kennen, dan kun je van juni - augustus op bepaalde dagen met de boswachter op stap.
Vier omringende bossen, bezorgden Vierhouten lang geleden zijn naam. Die bosrijke omgeving is nog steeds een goede reden om het plaatsje te bezoeken. Het Vierhouter Bosch is een gedeeltelijk toegankelijk naald- en loofhoutbos (9600 ha). Onder andere in het Hendrik Mouwenveld (ten noordoosten van Vierhouten) kun je vrij wandelen. De Vierhoutensche Heide (ten noorden van het dorp) is een heuvelachtig gebied dat bestaat uit heide en zandverstuivingen, grotendeels begroeid met naaldhout.
Midden op de Veluwe, aan alle zijden door bossen en heidevelden omgeven, ligt dit florerende vakantiedorp. Bezienswaardigheden telt Elspeet nauwelijks. Slechts het gotische koor (15e eeuw) van de dorpskerk, de korenmolen De Hoop en enkele oude boerderijen met gewelfde rietdaken rond de dorpskern zijn bijzonder. Het dorp trekt de belangstelling vooral door zijn omgeving. Ooit lagen er in en rond om Elspeet verscheidene schaapskooien. De meeste zijn helaas verdwenen, maar aan de noordzijde van de Stakenbergweg is nog zo’n schaapskooi; elke ochtend trekt de kudde uit naar de heide.
De Kril en het Elspeterveld (beide ten zuiden van het dorp) bestaan uit heide, naaldhout en wintereikstrubben (kreupelhout) met ondergroei van blauwe bosbes; totale oppervlakte 163 ha, vrij toegankelijk en er zijn wandel- en fietspaden. Het Elspeeterbosch (ten oosten van het dorp) bestaat uit naaldhout en heide (160 ha). De Elspeetsche Heide (ten noorden van het dorp) bestaat uit uitgestrekte heuvelachtige heidevelden met enkele naaldhoutpercelen.
Dit dorpje is vooral bekend om het Uddelermeer, een in het zomerseizoen drukbezochte heideplas. Aan de oever van het meer staat een oude walburcht, die van de 8e tot de 12e eeuw in gebruik was. Bovendien ligt Uddel aan de rand van het grootste bos van Nederland, de Koninklijke Houtvesterij.
Dit is een van de mooist gelegen dorpen op de Veluwe, omringd door een fraaie, bosrijke natuur. Het Speulder- en Spielderbosch, het bos met de oeroude, kromme bomen, ligt ten noordwesten van dit vakantiedorp. De stoere, romaanse kerktoren (14e/15e eeuw) diende vroeger als baken voor de vissers op de Zuiderzee.
Het Aardhuis op de Aardmansberg (+102 m NAP) in het Kroondomein bij Hoog Soeren is een jachtchalet dat koning Willem III in 1861 liet bouwen. In het omringende wildpark huizen edel- en damherten, reeën en wilde zwijnen.
De Koningin Julianatoren is in 1910 opgetrokken als uitkijktoren. Aan de voet van de toren bevindt zich een uitgebreid familiepretpark (Amersfoortseweg 35).
Aan de westrand van Apeldoorn liggen het Natuurpark Berg & Bos en de Apenheul. Dit is een wandelpark met uitgezette routes, speelweiden, bosvijver en een restaurant. In juli en augustus vindt er ’s avonds een klank- en lichtspel plaats, het zogenaamde ‘Lumido’. De grote publiekstrekker in het park is de Apenheul waar doodshoofd-, berberaapjes en gorilla’s, deels vrij rondlopen tussen de bezoekers (J. C. Wilslaan 21-31).
Het schitterende landschap waar de Zuid-Veluweroute dwars doorheen voert heeft een interessante ontstaansgeschiedenis. De grond bestaat uit zand en grind dat miljoenen jaren lang door de Rijn en de Maas uit het zuiden werd aangevoerd. In de voorlaatste ijstijd was de noordelijke helft van Nederland bedekt met landijs, afkomstig uit Scandinavië. Aan de uiteinden van die ijsmassa werd de bodem omhoog geduwd tot zogenaamde stuwwallen, die later door weer en wind werden ‘bewerkt’ tot de glooiende heuvels, zoals we ze nu kennen. Toen het klimaat na de ijstijden zachter werd, ontwikkelden zich oerbossen. Hier rondrijden is genieten van heidevelden, bossen, fraaie natuurparken en charmante steden en dorpen.