ANWB Zeebodemroute
Nederland, Flevoland, Lelystad
Eeuwenlang leefde de gedachte om de Zuiderzee in te polderen, maar pas in 1918 werd dit plan uitgevoerd door ir. C. Lely (1854-1929). Er kwamen een dijk met sluizen tussen Noord-Holland en Friesland, vijf polders en een enorm zoetwaterreservoir. In 1986 werden de Noordoostpolder, Oostelijk Flevoland en Zuidelijk Flevoland verenigd tot de twaalfde provincie van Nederland: Flevoland. De Zeebodemroute voert door de twee oudste polders, de Noordoostpolder en Oostelijk Flevoland.
Let op: deze autoroute voert deels over lokale wegen die ook door fietsers (en wandelaars) worden gebruikt. Geef elkaar de ruimte en pas je snelheid aan, dan kan iedereen van zijn tochtje genieten.
Er zijn drie mogelijkheden om de route te rijden.
1. Via Google Maps op je telefoon
Rijd de route met behulp van Google Maps op je mobiele telefoon. De route houdt hierdoor automatisch rekening met eventuele wegafsluitingen of omleidingen en is compatible met Apple Carplay en Android Auto waardoor je kunt navigeren via het infotainment systeem van je auto.
Zo werkt het:
Zorg dat Google Maps is geïnstalleerd op je telefoon (staat er meestal al op en is anders te downloaden via App- of Playstore)
Scan de QR-code:
De startpagina van de route opent nu vanzelf op je telefoon.
Let op: soms zal de route te lang zijn om in één keer te openen, dan wordt deze verdeeld in etappes die je achter elkaar kunt rijden: klik op de route/etappe die je wilt rijden, deze opent automatisch in Google MapsTip: Op MapRoute vind je een bibliotheek met meer dan 2000 routes voor auto, of motor. Hier vind je ook alle ANWB autoroutes. Meer weten? Bekijk de handleiding voor MapRoute.
2. Met de routebeschrijving en een bijrijder
Print de routebeschrijving (zie hieronder) van deze autoroute uit en neem deze mee.
Let op: in verband met de verkeersveiligheid is deze optie alleen geschikt voor het rijden van de route met een bijrijder die de route leest!
3. Met de gpx
De veiligste en handigste manier om deze autoroute te rijden is door gebruik te maken van een navigatieapparaat in de auto: met gesproken aanwijzingen en een ondersteuning van de dynamische kaart op het apparaat. Heb je een navigatieapparaat? Download dan de gpx (rechts op de pagina onder het kaartje) en upload deze in jouw navigatieapparaat. Hoe je dat doet verschilt per merk en apparaat. Je kunt het beste kijken op de site van het betreffende merk voor een handleiding en/of voor de gegevens van de support-afdeling (als je er niet uitkomt!). Bijvoorbeeld: Garmin of TomTom.
N.B. Heb je een TomTom dan kun je ook gebruik maken van de ANWB autoroutes in de TomTom Roadtrips. Klik op ‘Laat je inspireren’ en selecteer daarin onder ‘gemaakt door’ en ‘partners’ de ‘ANWB’. Kies een route, klik op ‘personaliseer in my drive’ en klik onderaan de routebeschrijving op ‘synchroniseer deze route als een track op mijn systemen’.
Snellaadpunten langs de route:
- GL20, Larserdreef 698, Lelystad, Shell Recharge, 24/7 open.
- De Abt A6, Nagele, Fastned, 24/7 open (hiervoor de A6 blijven volgen).
Let op i.v.m. tijdelijke werkzaamheden i(duurt tot halverwege 2023) s er een kleine route-omleiding. Volg bij punt 5 in de routebeschrijving de route die we hier beschrijven:
5. Na 7,7 km ga je aan het einde van de weg LA, richting Kampen (Vossemeerdijk). Voorbij de buurtschap Ketelhaven weer met het water aan je linkerhand. Na circa 2 km onder aan de dijk sla je RA (Roggebotweg). Aan het einde van de weg sla je LA en 150 m verder RA (Roggebotweg, klinkers). Op de kruising met het verkeerslicht ga je LA, N307 op (Hanzeweg) en na 2,7 km op de rotonde helemaal afrijden en de weg terugrijden naar de eerste rotonde. Neem de 4de afslag RA, rij onder het spoor door en sla RA.
Pak vanaf hier de originele routebeschrijving weer op bij punt 6.
Let op: Gebruik de routebeschrijving alleen als je met een bijrijder op pad gaat en nooit als je zelf rijdt!
Startpunt: Oostranddreef 1, Lelystad.
- Ga vanaf het parkeerterrein RA de Oostranddreef op. Einde weg RA (Binnenhavenweg). Neem op de rotonde de 2e afslag (Binnenhavenweg). Neem op de volgende rotonde de 1e straat rechts (Steenstraat). Ga over de snelweg heen. Op de kruising met de richtingwijzer sla je LA, richting Swifterbant (Swifterringweg). Rijd onder de spoorlijn door en met de bocht mee naar rechts. Ga na ruim 5 km RA, richting Swifterbant (De Lange Streek). In Swifterbant volg je De Lange Streek met bochtjes en bochten tot bij het tankstation (Super Tank), daar ga je RA. En aan het einde van de weg LA, richting Emmeloord. Op de rotonde de 3e afslag nemen, richting Emmeloord (Dronterringweg). Neem voorbij het tankstation (Shell) op de rotonde de 2e afslag (Dronterringweg) en na 2,6 km op de rotonde de 1e afslag (Visvijverweg). Op de kruising met de voorrangsweg ga je LA (Beverweg).
- Rijd over de Ketelbrug en volg de Ketelmeerweg met bochten naar rechts en naar links (wordt Abtsweg). Ga aan het einde van de weg RA (Domineesweg). Neem na ruim 3 km op de rotonde de 1e afslag, richting Schokkerhaven (staat niet aangegeven, Havenweg, later Ramsweg). Na 5,3 km bij de fietsrichtingwijzer LA (Palenweg, let op: slecht wegdek). Einde weg RA Schokkerringweg). Na 1,6 km sla je RA (Redeweg, slecht wegdek) en aan het einde van de weg LA (Ramsweg). Rijd onder het viaduct door, neem de bocht naar links en ga aan het einde van de weg RA (Zwartemeerweg). Na 3,4 km op eerste kruising sla je LA (Neushoornweg) en na 1,5 km neem je de zijweg RA (Hertenpad). Ga aan het einde van de weg LA (Hertenweg) en op de kruising met de voorrangsweg RA (Zuiderringweg). Neem op de rotonde de 4e afslag, richting Marknesse (Leemringweg).
- In Marknesse de weg volgen, over de brug/sluis met slagbomen. Rijd langs de kerk en volg de doorgaande weg. Neem op de rotonde de 3e afslag, richting Emmeloord (Marknesserweg) en op de volgende rotonde de 2e afslag (Marknesserweg). Voorbij tankstation (Tinq) op de rotonde neem je weer de 2e afslag, richting Emmeloord (Marknesserweg) en in Emmeloord op de rotonde de 2e afslag, richting Centrum (Marknesserweg). Rijd onder de snelweg door, over de moderne, lichtblauw-grijze brug en neem op de rotonde de 2e afslag, ‘Andere richtingen’. Rijd door het centrum bij alle (5) verkeerslichten RD. Neem op de rotonde de 1e afslag (Scandinaviëlaan) en ga na circa 100 m schuin LA (Drostlaan). Net buiten Emmeloord op rotonde neem je de 2e afslag (Pilotenweg) en 2,5 km verder aan het einde van de wegop versprongen kruising LA (Tollebekerweg). Ruim 3 km verder, vlak voor Tollebeek, ga je RA (Zuidwesterringweg) en na ruim 2 km volg je de bocht naar rechts, richting Espel (Espelerringweg). Neem de tweede weg links (Ankerpad) en sla aan het einde van de weg LA Westermeerweg). Na 3,3 km sla je aan het einde van de weg RA (Vormtweg).
- Neem in Urk op de rotonde de 1e afslag, richting Centrum (Staartweg) en op de volgende rotonde de 3e afslag (Almerelaan). Op weer een rotonde neem je de 2e afslag (De Akkers). Op de kruising waar aan de linkerhand een apotheek zit, rijd je RD en op de volgende kruising ga je RA (Rotholm). Neem op de rotonde de 1e afslag en op de volgende rotonde, bij tankstation (Tinq) de 3e afslag (Sluisweg). Net buiten Urk ga je op de rotonde de 1e afslag, richting Nagele (Domineesweg). Neem op de volgende rotonde de 2e afslag, richting Nagele (Domineesweg) en op de rotonde vóór de snelweg de 2e afslag. Ga onder het viaduct door en neem op de rotonde weer de 2e afslag. Daarna METEEN RA slaan (Abtsweg). Volg de weg naar de Ketelbrug; aan de overkant met bocht naar links en op de kruising LA, richting Ketelhaven.
- Na 7,7 km ga je aan het einde van de weg LA, richting Kampen (Vossemeerdijk). Voorbij de buurtschap Ketelhaven weer met het water aan je linkerhand. Na circa 2 km onder aan de dijk sla je RA (Roggebotweg). Aan het einde van de weg sla je LA en 150 m verder RA (Roggebotweg, klinkers). Op de kruising met het verkeerslicht ga je LA, N307 op (Hanzeweg) en na 2,7 km op de rotonde de 1e afslag, op de N306 richting Elburg (Drontermeerdijk). Na 2,5 km ga je RA (Stobbenweg). En na circa 4 km op kruising opnieuw RA (Abbertweg). Op de volgende kruising met de voorrangsweg ga je RA (Elburgerweg). Circa 1 km voorbij brug met blauwe leuningen sla je RA (Haringweg). Aan het einde van de weg sla je weer RA (Biddingringweg) en op de rotonde neem je de 2e afslag (De Wissel).
- Neem in Dronten op de rotonde de 1e afslag, richting Centrum. In de bocht naar links, sla je RA (Fazantendreef). Je rijdt onder het viaduct door en neemt op de rotonde de 3e afslag (De Noord). Vervolgens neem je op de rotonde de 2e afslag, rijd je onder het spoor door en sla je op de rotonde de 2e afslag. Neem op de volgende rotonde de 1e afslag, richting Centrum (Gangboord). Rijd met bocht mee naar links en sla op de rotonde de 2e afslag (Gangboord). Neem op de volgende rotonde de 1e afslag, richting Lelystad (De West). Na ruim 1 km op de rotonde ga je de 2e afslag, richting Lelystad (De West). Net buiten Dronten op de rotonde moet je de 1e afslag nemen, richting Lelystad (Dronterweg). Na circa 10,5 km, ruim vóór het viaduct, waar hoogspanningsdraden schuin de weg oversteken, sla je LA (Larserringweg). Na circa 3 km op de kruising RA (Lisdoddeweg). En aan het einde van de weg ga je RA (Vlotgrasweg).
- Ga aan het einde van de weg – rechts zijn slagbomen (Natuurpark Lelystad) – LA (Meerkoetenweg). Op de kruising met het verkeerslicht ga je RA, richting Lelystad. Rijd onder de snelweg door, en rijd bij het verkeerslicht RD en neem in Lelystad de afslag RA richting Dronten. Aan het einde van de weg bij het verkeerslicht ga je LA, richting Dronten (Oostranddreef) en na 1,2 km op de rotonde naam je de 2e afslag (Oostranddreef). Rijd onder de fietsbrug door. Op de volgende rotonde neem je de 2e afslag, richting Centrum (Oostranddreef). Ruim 2 km verder sla je op de laatste rotonde de 2e afslag, richting Emmeloord. Je rijdt onder de fietsbrug door en ziet rechts het Yardenhuis/de begraafplaats. Hier eindigt de route.
Tot de aanleg van de Noordoostpolder werd in 1918 besloten door het aannemen van de Zuiderzeewet. Omdat de Wieringermeerpolder al in de Zuiderzee was aangelegd, nog voor de Afsluitdijk werd gesloten, was de Noordoostpolder strikt genomen de eerste IJsselmeerpolder. De polder viel officieel droog op 9 september 1942. De kersverse polder werd al snel een toevluchtsoord voor onderduikers, omdat de arbeiders waren vrijgesteld van de Arbeitseinsatz. Van de afkorting NOP (van NoordOostPolder) werd in die tijd gezegd dat die ook stond voor 'Nederlands Onderduikers Paradijs'. In totaal zouden er circa twintigduizend personen ondergedoken zijn geweest gedurende de oorlogsjaren.
Na de Tweede Wereldoorlog werd begonnen met de bouw van boerderijen, waarbij voor het eerst gebruik werd gemaakt van prefabbetonelementen. In 1947 begon de uitgifte van grond. De nieuwe boeren waren streng geselecteerd. Ze kwamen voornamelijk uit Friesland, Noord-Holland, en Zeeland.
Lelystad is genoemd naar dr. Ir. C. Lely, oud-Minister van Waterstaat. Samen met de gemeente Dronten vormt Lelystad de polder Oostelijk Flevoland. Deze polder, die deel uitmaakt van de Zuiderzeewerken, viel droog in 1957. Met de bouw van Lelystad werd in 1965 gestart. Twee jaar later vestigden er zich de eerste bewoners. Het is een moderne stad met ruim opgezette groene woonwijken.
Voorbeelden van moderne architectuur zijn het Centraal Station (Peter Kilsdonk) en het Stadhuis (Jan Hoogstad). De vorm van het stadhuisgebouw is afgeleid uit het rasterplan voor de stad. Het kantoorgedeelte heeft zes lagen en het bestuursgedeelte twee lagen. Daartussen ligt het publieksgedeelte met een opvallend hellend dak. Aan dit gebouw is door een jury die bestond uit onder meer Pierre Vago, Felix Candela en Kisho Kurokawa de Grande Prix toegekend. De Amazone op het Stadhuisplein is door de kunstenaar Arthur Spronk vervaardigd.
Batavialand is in de eerste plaats bekend om de reconstructie van het VOC- schip de Batavia uit 1628. Dit wereldberoemde schip is gedurende het hele jaar te bezichtigen, zowel individueel als met een rondleiding. Daarnaast zijn er diverse ambachtelijke werkplaatsen op de werf, zoals de zeilmakerij, de tuigerij en de beeldsnijderij waar ambachten uit de VOC-tijd herleven. Momenteel wordt het vlaggenschip van Michiel de Ruyter, De Zeven Provinciën nagebouwd (Oostvaardersdijk 01-13).
Tegenover de Bataviawerf wordt in het Nieuw Land Museum met films, dia’s, maquettes en vondsten het Zuiderzeeproject belicht. Het skelet van Swifterband, onderdeel van de collectie, behoort tot de oudste in West-Europa gevonden menselijke resten (Oostvaardersdijk 113).
Naast de Bataviawerf ligt Batavia Stad Fashion Outlet (Bataviaplein 60. Dag. 10-18 uur), een winkelcentrum dat is gebouwd in de vorm van een soort vestingstadje. In meer dan 60 winkels kun je profiteren van hoge kortingen op bekende merken, doordat fabrikanten hun voorlaatste collecties rechtstreeks aanbieden aan de consument. Ook zijn er verschillende horecagelegenheden.
Het landartobject De Man met Scarabee van de kunstenaar Rob Thalen staat verscholen tussen de werf en de straaltoren (137 m). Het kunstwerk brengt de betrekkelijkheid van tijd en ruimte in beeld en bestaat uit een serie dunne blauw-witte paaltjes en een sculptuur ‘man en wetenschap’. Aan de Swifterringweg staat een ander landartobject: het Observatorium Robert Morris bestaande uit een cirkelvormige houten omheining, aan de buitenzijde omgeven door een aarden wal. Tijdens seizoenwisselingen kan door viziervormige gaten de zonsopkomst worden geobserveerd.
Het Ketelbos en de Pleisterplas bij Kamperhoek vormen een 36 ha groot moeras- en plassengebied omzoomd met loofbos. Het gebied is aangelegd als pleisterplaats voor trekvogels, met name zang- en eendvogels. Door het overwegend natte landschap, dat naast open water ook rietlanden, eilandjes en bos bevat, strijken veel trekvogels in dit gebied neer. Door een natuurontwikkelingsproject is verlanding van het waterrijke deel tegengegaan en is het gebied nog beter ingericht voor specifieke soorten als libellen en amfibieën.
Nagele heeft alleen maar platte daken. Het was een studieobject van de architectengroep ‘De Groep van Acht’ (onder anderen Rietveld). De kerk is in gebruik als Museum Nagele (Ring 23). De permanente architectuurexpositie gaat in op de ontstaansgeschiedenis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland.
Het voormalige eiland Schokland was eens samen met Urk één groot eiland. Toen het tussenliggende veengebied door de zee werd weggeslagen, bleven alleen de harde ‘bulten’ van keileem (mengsel van klei, zand en grind) over: Urk en Schokland. Schokland lag het laagst en moest door palen en stenen beveiligd worden. Tevergeefs, want in 1859 moesten de bewoners het eiland verlaten. Sinds de inpoldering zakt Schokland door de dalende grondwaterstand in.
Museum Schokland (Middelbuurt 3) bestaat uit een oud waterstaatskerkje en in Zuiderzeestijl opgetrokken bijgebouwen op een van de laatste drie woonterpen. De binnen- en buitenexposities geven een beeld van de geologie en archeologie van de Noordoostpolder, het ontstaan en vergaan van het eiland, het leven van de Schokkerbevolking en de drooglegging van de Noordoostpolder. Aansluitend kun je een bezoek brengen aan de Gesteentetuin in het Schokkerbos. De Gesteentetuin is een geologische tuin die ligt op een plek waar keileem aan de oppervlakte komt. In het bezoekerscentrum is nadere informatie te vinden over de gesteenten, de wordingsgeschiedenis van het gebied en over het Flevolandschap dat het Schokkerbos en de natuur op Schokland beheert (Kleileemweg 1).
Dit is de moderne hoofdplaats van de Noordoostpolder, waarvan de eerste steen gelegd werd in 1943. De voornaamste winkelpromenade is de Lange Nering die uitkomt op De Deel, het centrale plein. Al in een vroeg stadium van de planvorming werd besloten dat op het centrale plein van Emmeloord, in het hart van de polder, een hoge toren zou komen te staan. Deze toren zou moeten fungeren als baken, zichtbaar uit de verte en als symbool van de eenheid van de polder. Het mocht geen kerktoren worden, want geen van de kerken mocht over de ander domineren. Voor de watervoorziening van de polder was een watertoren noodzakelijk en zo ontstond het idee om deze ‘aan te kleden’ tot poldertoren. Op de 65 m hoge Poldertoren (1959) staat een vergulde windwijzer in de vorm van een koggenschip. In de toren hangt een carillon met 48 klokken.
Langs de dijk ten noorden van Urk ligt het kilometerslange Windpark IJsselmij. De wieken hebben een diameter van 25 meter.
Urk heeft een duizendjarige geschiedenis. Het is de enige plaats aan het IJsselmeer die ook de visserij op de Noordzee en ver daarbuiten bedrijft. De kottervloot behoort tot de modernste van West-Europa. Aan de binnen- en buitenhaven liggen de scheepswerven, rokerijen, fileerbedrijven en de visafslag. In de dorpskern staan enkele vissershuisjes. De zondag geldt in Urk als rustdag.
De Urkse cultuur en geschiedenis staan centraal in Museum het Oude Raadhuis (Wijk 2). Tot 1939 was Urk een eiland in de Zuiderzee en in het museum kun je dan ook een beeld krijgen van de wijze waarop de Urkers geleefd hebben.
De vuurtoren staat op het hoogste punt van het eiland en biedt een uniek uitzicht over Urk en het IJsselmeer. De vuurtoren is de enige langs het IJsselmeer en het Markermeer die de beschikking heeft over een draailicht (hierbij staat de lamp stil en draait de lens). Het anker achter de toren komt waarschijnlijk van de vloot van Michiel de Ruyter. In het eenvoudige kerkje aan de zee uit 1786, zijn enkele scheepsmodellen opgehangen.
Iets ten noorden van Urk ligt het Urkerbos. Een perceel van zo’n tweehonderd hectare groot, dat in het midden van de jaren vijftig is ontstaan. Het Urkerbos omzoomt een wijds keienveld, dat door kenners van archeologie als uniek in de wereld wordt beschouwd.
Het Ketelmeer is ernstig vervuild geraakt door zware metalen die de IJssel en de Rijn hebben aangevoerd. Daarom wordt het Ketelmeer gesaneerd. Het eiland in het meer is een baggerslibdepot. In een tijdsbestek van twintig jaar worden hier miljoenen kubieke meters zwaar vervuild slib in gestort.
De bouw van het dorp Dronten startte in 1960. De gemeente bestaat uit de kernen Dronten, Biddinghuizen en Swifterbant.
Van zonsopgang tot zonsondergang kunnen in Natuurpark Lelystad wisenten, elanden, wilde zwijnen en przewalskipaarden worden geobserveerd. In het park bevinden zich ook een nagebouwde prehistorische nederzetting, het scheepswrak De Zeehond en een bezoekerscentrum (Vlotgrasweg 11).
Dit Nationaal Luchtvaart-Themapark is in 2003 geopend (Pelikaanweg 50. Di.-zo. 10-17 uur). Het stationsgebouw van Schiphol van 1928, hangars en de verkeerstoren zijn nagebouwd. In het binnenmuseum is een grote expositieruimte van historische vliegtuigen en een filmtheater. Ook kun je mee met rondvluchten en ballonvaarten.