Hoe veilig is de fietsaccu?

Risico’s en veilig gebruik van fietsaccu’s

Er worden in Nederland inmiddels meer e-bikes verkocht dan ‘gewone’ fietsen. Al met al zijn er inmiddels meer dan drie miljoen e-bikes op de weg in Nederland. Dat brengt veel vragen van huidige en toekomstige gebruikers van de elektrische fiets met zich mee. Je leest bijvoorbeeld regelmatig berichten over het brandgevaar van de fietsaccu. Gebeurt dat inderdaad zomaar: een brandende accu? En hoe vaak dan? Wat kun je doen om de risico’s te verminderen?

Het kan inderdaad echt gebeuren: een fietsaccu kan in brand vliegen. Denk echter niet dat het om de haverklap gebeurt; het gaat – gelukkig – slechts om incidenten. Maar als het onverhoopt misgaat, kunnen er natuurlijk wel gevaarlijke situaties ontstaan. Daarom een aantal tips, voor zowel thuis als onderweg.

Brandgevaar lithium-ionaccu’s

De accu van de e-bike is, vrijwel zonder uitzondering, een lithium-ionaccu. Lithium is het lichtste metaal op aarde, kent een grote capaciteit en een relatief lange levensduur. Juist daarom wordt het veel gebruikt. Het nadeel is echter dat het, in combinatie met de ook in de accu’s verwerkte stoffen mangaan, kobalt en nikkel, eenvoudig ontbrandt en zwaar giftig is. Maar lithium-ionaccu’s zijn dankzij het voortschrijden van de techniek de laatste jaren ontegenzeglijk beter en veiliger geworden. Het gebeurt nog maar zelden dat er in een nieuwe accu kortsluiting ontstaat. We gebruiken met z’n allen echter ook nog veel oudere accu’s.

Komt een incident met een accu vaak voor?

Hoe vaak fietsaccu’s brand veroorzaken, wordt niet geregistreerd. Het Verbond van Verzekeraars heeft geen cijfers, de brandweer evenmin. Wel noteerde de Stichting Salvage, die namens de verzekeraars eerste hulp biedt aan ‘particulier en zakelijk gedupeerden van een brand’, dat in 2020 3,7 procent van de branden veroorzaakt werd door accu’s of batterijen. Daarbij zijn echter ook incidenten met onder meer laptops en telefoons meegenomen.

Lees meer over lithium-ionfietsaccu’s

Fietsaccu doormeten

Het is sowieso verstandig om je accu van tijd tot tijd te laten doormeten bij bijvoorbeeld de fietsenmaker. Ook als je een fiets van iemand overneemt, is het verstandig de accu even te laten onderzoeken. De expert kan bij het uitlezen zien of het battery management system (BMS) nog goed werkt. Het BMS voorkomt een te diepe ontlading of overlading van de accu.

Het is niet verstandig de batterij te lang aan de oplader te hangen. We raden aan overdag te laden en na een of anderhalf uur weer af te koppelen. De accu hoeft niet per se voor 100 procent gevuld te worden – als je tenminste geen lange tocht in het vooruitzicht hebt.

Tips voor thuis en onderweg 

• Thuis

  Wie zijn fiets thuis oplaadt, doet er verstandig aan dat niet ín huis te doen. Zet de fiets op een stabiele ondergrond. Zorg dat de accu niet kan vallen. Plaats een rookmelder op de plek waar de fietsaccu ligt en zorg voor een brandblusser in de buurt. Ook al wordt het ’s winters koud, het is niet verstandig de e-bike én de accu naar je verwarmde huis te verhuizen. Laat ’m gewoon in de schuur, opslag of garage staan. En gebruik de fiets geregeld, ook als het wat kouder is, dat is beter voor de accu. Een accu voelt zich prettiger als deze op gezette tijden wordt ontladen en weer wordt opgeladen. Een accu die veel gebruikt wordt, doet het in de regel beter dan een accu van een fiets die lang heeft stilgestaan. Wellicht overbodig, maar toch: Zet de fiets ook niet op een plek die je vluchtweg afsluit.

• Onderweg

  Als je de fiets meeneemt op reis, is het van belang deze veilig te vervoeren. Dat geldt ook voor de accu’s. Leg deze niet zomaar los in de kofferbak. Er zijn speciale veiligheidskoffers voor fietsaccu’s die onder meer het risico op stoten voorkomen. Zorg ook altijd voor een branddeken en/of blusser in de auto.

Extra tips

• Lees de gebruiksaanwijzing van de fabrikant.
• Gebruik alleen de oplader die bij de e-bike geleverd is. Zet de naam van je fiets op de lader, dit voorkomt verwarring als je meerdere e-bikes hebt.
• Zorg dat de oplader zijn warmte kwijt kan.
• Haal de stekker van de lader uit het stopcontact als de fietsaccu geladen is.
• Is je accu gevallen, beschadigd of vervormd? Neem geen risico: Leg ’m buiten neer, breng ’m naar de fietsenmaker of gespecialiseerd bedrijf en laat de accu testen.
• Zomertip
  Het is voor de levensduur en veiligheid van de accu niet verstandig om je e-bike uren achtereen in de volle zon te stallen. Neem de accu indien mogelijk mee en bewaar ‘m in de schaduw of op een koele plek. Is dit niet mogelijk? Dek de accu dan in ieder geval af zodat direct zonlicht geen invloed heeft op de accu. Zo zorg je dat de temperatuur in de accu niet te hoog oploopt. Dit geldt ook voor accu’s die in het frame zijn geïntegreerd.

Niet blussen met water

Mocht ondanks al je voorzorgsmaatregelen de accu tijdens het opladen toch spontaan ontbranden, gaan roken of lekken, haal dan meteen de stekker uit het stopcontact. Ga niet blussen met water, dit geeft vaak een heftige, chemische reactie. Maar bel direct 112, want de brandweer weet wel wat ie moet doen.

Verantwoord gebruik verkleint de kans op brandgevaar

Besef dat je zelf het risico op brand en andere schade kunt verkleinen door verantwoord met de fietsaccu om te gaan. Accu’s worden in de loop van de tijd minder stabiel. Voorkom sowieso stoten. Laat de accu niet nat worden, hij is niet waterdicht. En wie zijn of haar accu laat vallen, doet er verstandig aan deze direct – op een veilige plek – opzij te leggen en daarna ter reparatie aan te bieden bij een specialist. Door de val kan er kortsluiting – een thermal runaway – in de accu ontstaan. Aanschaf van een nieuwe of gereviseerde accu is dan de enige optie.

De ANWB Fietsaccu Service is je van dienst

Bij ANWB kun je een nieuwe accu voor je e-bike kopen. Deze accu’s worden extra goed gecontroleerd op kwaliteit en prestatie. Er wordt onder meer getest op oververhitting, water-, stof- en vibratieschade en (geforceerde) ontlading. Ook worden er val- en crashtests gedaan, slaan we alle fietsaccu’s op in brandveilige kasten en zorgen we dat ze veilig bij onze klanten worden thuisbezorgd. De ANWB-accu’s hebben bovendien vaak een hogere capaciteit dan de originele accu’s. Ook biedt ANWB originele fietsaccu’s aan van de bekende merken. Deze zijn niet door ANWB gecertificeerd, de garantievoorwaarden van de leverancier zijn van toepassing.