Geestmerambachtroute
Nederland, Noord-Holland, Noord-Scharwoude
- 93
- 91
- 94
- 96
- 7
- 48
- 49
- 3
- 2
- 52
- 22
- 53
- 12
- 19
- 14
- 68
- 92
- 95
- 93
Landschappen veranderen, vaak ongemerkt, soms abrupt. Het Geestmerambacht onderging na 1970 zo'n radicale verandering. Hier lag het Rijk der Duizend Eilanden, een veenlandschap met ontelbare sloten en eilandjes. Alleen per boot kon je je er verplaatsen. Na ruilverkaveling veranderde het gebied van vaarpolders in moderne rijpolders waar brede wegen de grote akkers en weilanden ontsluiten. Behalve dit nieuwe landschap doorkruist de route de strandwal bij Sint Pancras en de droogmakerij Heerhugowaard.
Fietsveiligheid route-informatie: houd op deze route rekening met onderstaande punten; pas je snelheid aan, houd rekening met tegenliggers en ga waar nodig achter elkaar rijden.
• Bij knooppunt 3 bij Hensbroek steekt de route via een smalle hoge brug de Ringvaart over richting 2. Hier moet je afstappen om lopend de brug over te gaan. Met een zwaardere e-bike kan dit een obstakel vormen!
Alternatief: rijd rechtdoor en volg de weg met een bocht naar links (Kerkweg). Rijd de weg helemaal uit en ga op het einde in Hensbroek RA, Dorpsweg. Na 1,5 km steekt de weg de Ringvaart over. Ga direct na de brug LA op de Oostdijk en je rijdt weer op de route naar knooppunt 2.
• Tussen 22-53, 14-68 (kort na knooppunt 14) en 68-92 (kort na knooppunt 68) bevinden zich enkele smalle trajecten; houd rekening met mederecreanten en ga achter elkaar rijden.
• Bij knooppunt 49 bevindt zich een onveilige oversteek met het (kleine) routebordje aan de overzijde van de weg.
Toegankelijkheid: deze route is in principe geschikt voor extra brede fietsen (driewielers, bakfietsen, etc.), mits men rekening houdt met bovenstaande punten, met name bij het hoge bruggetje is het aan te raden om het alternatief te nemen.
In het landschap voorbij de N245 domineert de landbouw: het is rationeel ingericht, alle sloten zijn gedempt en de vaarpolders zijn veranderd in rijpolders.
Noord- en Zuid-Scharwoude en Broek op Langedijk zaten tot de ruilverkaveling opgesloten op de smalle Langedijk. Voor en achter de huizen lag het water van de Achter- en Voorburggracht. De drooglegging schiep ruimte voor woningbouw; er kwam riolering en grachten werden gedempt om ruim baan te maken voor het autoverkeer. De route gaat langs de beide Scharwoudes.
In Broek op Langedijk werd in 1888 de BroekerVeiling opgericht. Het was een doorvaargroenteveiling: de boeren konden met hun boten vol kolen zo naar binnen varen. Hier is het veilen bij afslag ontstaan, een systeem dat nog steeds in zwang is bij alle grote veilingen. De oude veiling sloot in 1973, maar in het Museum BroekerVeiling is het verleden bewaard gebleven. Er is een binnen- en een buitenmuseum en een rondvaart door het overgebleven stuk Rijk der Duizend Eilanden hoort bij het museumprogramma
(Museumweg 2, www.broekerveiling.nl, apr.-okt. di-za 10-17 uur, jul.-aug. ook op ma, nov.-mrt. wo-za 10-17 uur.
De Heerhugowaard is een voorbeeld van 17e-eeuwse landschapsverandering: in 1631 werd het laatste water uit het 3500 ha grote meer gemalen. Het was geen succes: de kwaliteit van het nieuwe land viel erg tegen. Er is serieus over gedacht om de dijken weer door te steken, onder het motto: liever goed viswater dan slechte landbouwgrond.
Het veengebiedje waarin Oterleek ligt maakt deel uit van de droogmakerij Heerhugowaard. Tussen Rustenburg en Oterleek fietst u over een stukje van dse Westfriese Omringdijk.
Sint Pancras ligt op het einde van een strandwal. Noordelijk hiervan lag een uitgestrekt veengebied,waarin al in de 7e of 8e eeuw de Langedijk is aangelegd als verbindingsweg tussen Sint Pancras en de Kalverdijk. De dijk was een veilige woonplaats van waaruit men de veengronden kon ontginnen. Na 1870 bloeide de koolteelt op de akkereilandjes. In de 20e eeuw bleek de landbouw op de versnipperde eilandjes, die alleen per boot te bereiken waren, steeds minder rendabel. Een grote ruilverkaveling bracht niet alleen de landbouw verbetering. Zo kreeg het veenland voorbij de N245 een nieuwe bestemming als stadsuitbreiding van Alkmaar.
De grote waterplas het Geestmerambacht dient nu de recreatie. Het meer ontstond door zandwinning om de sloten in de vaarpolders van het Geestmerambacht te dempen. Links ligt een kleine droogmakerij uit 1567, de Kleimeer, nu een natuurgebied. Het is een met riet begroeid poldertje dat vroeger alleen per boot bereikbaar was.