De mooiste bezienswaardigheden van Auvergne
Maak een wandeling door de Gorges de la Jordanne, neem een kijkje in de 12e-eeuwse basiliek van Clermont-Ferrand en leer alles over vulkanisme in attractiepark Exploration Park Vulcania. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Auvergne.
Wat te doen in de Auvergne?
De regio Auvergne strekt zich uit over het zuiden van het Centraal Massief van Frankrijk. Vulkanisme is de rode draad in dit gebied. Erupties en duizenden jaren van daarop volgende erosie vormden het landschap. Dit resulteerde zowel in hoge pieken zoals Puy Mary en Puy de Dome als in kratermeren waaronder Lac Chambon. Het donkere lavagesteente bleek goed bouwmateriaal en dat is terug te zien in de huizen en gebouwen van steden als Clermont-Ferrand. Zelfs de koeienmelk is door het grazen op de vulkanische almen rondom het dorp Salers rijker aan mineralen en dat proef je in de hiermee gemaakte Salers-kaas. Beklim de Puy de Sancy in Parc Naturel Régional des Volcans d’Auvergne, vul je waterfles met bronwater in Vichy en stap op een vélorail in Parc Naturel Régional du Livradois-Forez. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Auvergne.
1. Vulkanen in Parc Naturel Régional des Volcans d’Auvergne
Vulkanische activiteiten in het Centraal Massief begonnen 65 miljoen jaar geleden, maar de vulkaanketen Chaines des Puys in het Parc Naturel Régional des Volcans d’Auvergne is relatief jong. De 75 vulkanen in deze reeks ontstonden pas 70.000 jaar geleden en de laatste erupties vonden hier ongeveer 6000 jaar geleden plaats. De magnifieke bergen – waaronder de bekende 1465 meter hoge Puy de Dôme – zijn dus allemaal inmiddels uitgedoofde (slapende) vulkanen.
Beklim voor een schitterend uitzicht de 1887 meter hoge Puy de Sancy, de hoogste piek in het park. Je start in het dorp Le Mont-Dore en overbrugt in 7 kilometer een hoogteverschil van 800 meter. Spot onderweg moeflonschapen op de rotsen boven de boomgrens en paragliders in de lucht, zwevend op de thermiek. Vanaf de top zie je, bij helder weer, alle vulkanen in de omgeving. Sommige hebben de typische conische vorm, andere zijn na een eruptie gereduceerd tot een holle krater.
2. Kratermeer Lac Chambon: ontstaan door een eruptie
Het kratermeer Lac Chambon vind je midden in het Parc Naturel Régional des Volcans d'Auvergne. Het ligt op een hoogte van 877 meter en is omgeven door verschillende uitgedoofde vulkanen, waaronder de Tartaret. Een eruptie van deze vulkaan zo’n 8000 jaar geleden veroorzaakte een lavastroom die de Couze Chambon-rivier blokkeerde, waardoor het water aan de andere kant omhoog werd gestuwd. En Lac Chambon was geboren.
Op de 3,5 kilometer lange wandeling rondom het meer loop je afwisselend door het elzenbos, over een verharde weg en een zogenaamd ‘sentier sur pilotis’ (pad op stelten) door een moerasgebied. Onderweg zie je in het zuidwesten de 1885 meter hoge Monts Dore boven de andere pieken uitsteken en heb je kans otters te zien langs de oevers van het meer. Na gedane arbeid is het goed rusten: relax aan het 200 meter lange strandje Plage Murol of huur een bootje om op het water te dobberen.
3. Gebouwen van lavasteen in Clermont-Ferrand
De stad Clermont-Ferrand is een samensmelting van het Romeinse Clermont en het middeleeuwse Montferrand. Beide plaatsen groeiden steeds dichter naar elkaar toe en in 1630 werden ze officieel een geheel met de huidige naam. De twee oorspronkelijke stadsdelen hebben elk een gezellig oud centrum met zowel smalle straten als grote pleinen zoals Place de Jaude, geflankeerd door magnolia’s en herenhuizen uit de Renaissance. Opvallend is het veelvuldig gebruik van donker lavagesteente voor huizen, fonteinen en de gitzwarte kathedraal Notre Dame de l’Assomption.
Bezoek de Notre-Dame-du-Port Basilica uit de 12e eeuw, in romaanse stijl gebouwd met lichtgekleurd zandsteen en typerende ronde bogen. Donker vulkanisch gesteente zorgt voor de contrasterende mozaïeken op de halfronde uitbouw en is ook gebruikt voor de in 1823 aangebrachte klokkentoren. Zonnestralen vallen door de gebrandschilderde ramen op het lichtgeel geschilderde interieur en laat pilaren en booggewelven extra glanzen. Een klein Mariabeeld in de crypte is sinds de 17e eeuw het middelpunt tijdens de jaarlijkse traditionele processie.
4. Exploration Park Vulcania
In attractiepark Exploration Park Vulcania staat het thema vulkanisme centraal. Het familiepark ligt in een oude lavastroom in een vallei 15 kilometer ten noordwesten van Clermont-Ferrand. Bij aankomst zetten het hoofdgebouw – gevormd als een kegelvulkaan – en een fontein als kunstmatige spuitende geiser daarnaast gelijk de toon. Twee derde van het park bevindt zich echter onder de grond, uitgegraven in het basaltgesteente van een uitgedoofde vulkaan.
Loop door een lavatunnel, langs exposities over de mysterieuze krachten van de aarde en bewonder een meteoriet. Voel de trillingen van een aardbeving bij de Angry Earth en ervaar in het 3D-filmtheater hoe het zou zijn als slapende vulkanen zouden ontwaken. Altijd al eens in een luchtballon willen stappen, maar toch wat twijfel? Stijg dan, eenmaal weer buiten, op in de kabelballon die je tot 150 meter hoogte brengt, maar toch veilig aan de grond is vastgeklonken. Tijdens je ‘vlucht’ heb je een 360-graden-uitzicht op de omliggende vulkanen.
5. Puy Mary: ‘piramide van Auvergne’
Met een hoogte van 1783 meter is de Puy Mary een van de hoogste pieken van het Cantalgebergte en een van de bekendste bezienswaardigheden van Auvergne. Maar liefst zeven gletsjers en evenzoveel rivierdalen omgeven de top van deze uitgedoofde vulkaan. Puy Mary heeft vanwege de vrijwel perfecte driehoekige vorm de bijnaam ‘piramide van Auvergne’ gekregen.
De makkelijkste manier om de top te bereiken is per auto via de slingerende bergweg naar de Col de Peyrol op 1589 meter hoogte, boven de boomgrens. Hiervandaan ga je te voet verder over een aangelegde stenen trap, waarmee je het laatste hoogteverschil van bijna 200 meter overbrugt. Een minder geplaveid wandelpad start vanaf zo’n honderd meter lager, op de kleinere parkeerplaats ten zuidwesten van de Col (pas). Op het laatste stukje kom je de andere wandelroute dan tegen, waarna je het spectaculaire uitzicht bereikt. Je ziet andere bergpieken om je heen, de slingerwegen onder je en hier en daar wat stukken van gletsjers.
6. Middeleeuwse kaas en koeien in Salers
Het pittoreske dorp Salers staat op de lijst van Plus Beaux Villages des France, de mooiste dorpen van Frankrijk. Dat schept verwachtingen! De kleine nederzetting kwam pas echt op de kaart te staan in de 14e eeuw, toen er tijdens de Honderdjarige Oorlog tussen Frankrijk en Engeland een muur met wachttorens omheen werd gebouwd. De bloei van Salers, mede veroorzaakt door de vestiging van een gerechtshof in de 16e eeuw, stagneerde na 1790 toen datzelfde gerechtshof naar Aurillac verhuisde. Het dorp bleef daardoor in oude sferen steken, wat nu de grote charme is.
Die charme uit zich in het samenspel van middeleeuwse stadspoorten, lavastenen huizen, adellijke Renaissance-panden met torentjes en antieke uithangborden. Rondom het Tyssandier d’Escous-plein komt dit alles bijeen. Leuk weetje: de robuuste Salers-koeien die op de mineraalrijke vulkanische almen grazen, produceren smaakvolle melk die de rauwmelkse Salers-kaas oplevert. Dit is jaarlijks in augustus aanleiding voor de Dag van de Koe en de Kaas.
7. Kloofwandeling door de Gorges de la Jordanne
Langs de vulkanische flanken van de Puy de Peyre-Arse heeft de Jordanne-rivier in de loop der eeuwen de 20 tot 60 meter diepe Gorges de la Jordanne uitgeslepen. Tot 2006 kwamen hier alleen plaatselijke vissers, maar de aanleg van een 2 kilometer lang wandelpad bracht daar verandering in. Een aaneenschakeling van houten paden, bruggen, trappetjes en platforms maakt deze weelderig groene kloof nu toegankelijk voor wandelaars.
Begin de wandeling bij het dorp Saint-Cirgues-de-Jordanne. Leuningen en netten aan de zijkant zorgen waar nodig voor extra veiligheid op het pad. Met korstmos begroeide stenen, klimop langs de steile wanden en overhangende beuken en eiken kleuren de omgeving alle tinten groen en zorgen voor schaduw tijdens een warme zomerdag. Houd onderweg je ogen open voor vaste bewoners van dit natuurgebied zoals reeën, dassen en vossen. Nadat je aan het eind een ruiger stukje rivier met grote rotsblokken in het water hebt bereikt, keer je langs dezelfde weg weer terug.
8. Bottel je eigen bronwater in Vichy
De stad Vichy ligt aan de Allier-rivier en staat vanwege de negen warmwaterbronnen bekend als ‘koningin van de watersteden’. De Romeinen stichtten hier in 52 v. Chr. een nederzetting en ontdekten vervolgens de bronnen. Het water hiervan bleek een heilzame en rustgevende werking te hebben, waardoor het dorp in rap tempo groeide. Omdat Vichy in de loop der eeuwen ook de aandacht trok van de Franse aristocratie, ontpopte de plaats zich tot een echt kuuroord. Vooral keizer Napoleon III had de hand in het bouwen van flamboyante villa’s, hotels en badhuizen.
Breng een bezoek aan het 18e-eeuwse Parc des Sources, waar limoenbomen en platanen voor schaduw zorgen, en bewonder de smeedijzeren galerijen rondom. Uniek souvenir gezocht? Neem dan een lege fles mee naar het neoklassieke Source des Célestins-paviljoen. Achter de met zuilen en bogen opengewerkte entree tap je het bronwater rechtstreeks uit de enige drinkwaterbron die officieel de naam Vichy mag dragen.
9. Per vélorail door Livradois-Forez
Ter bescherming van de bijzondere biodiversiteit van het gebied, is in 1986 het Parc Naturel Régional du Livradois-Forez opgericht. Het is een nog wat onderbelicht en – ook bij de Fransen zelf – onbekend natuurgebied. Je vindt er afwisselend dichte bossen met beuken en sparren, bergpassen zoals de 1390 meter hoge Col du Béal en rivierdalen als die van de Dore. Eeuwenoude wijnranken, graslanden en boomgaarden maken het plaatje compleet.
Met meer dan honderd uitgezette wandelroutes van uiteenlopende lengte en moeilijkheidsgraad is het park een waar wandelparadijs. Maar er is ook een bijzonder alternatief: stap in het middeleeuwse dorp Ambert op een vélorail (een spoorfiets), geschikt voor vier personen. Als fietser voorop of als passagier achterop verken je de omgeving in 1 à 2 uur, afhankelijk van de gekozen route, terwijl je de wielen rammelend over het oude treinspoor laat rollen door het rivierdal en langs de bosrand. Neem voor een hapje onderweg de lokale blauwschimmelkaas Fourme d’Ambert mee.
10. Als een pelgrim naar de kapel van Le Puy-en-Velay
Als startplaats van een van de pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela is de stad Le Puy-en-Velay een populaire bestemming. Dit is mede te danken aan de kapel van Saint-Michel d’Aiguilhe uit de 10e eeuw, die bovenop een ruim 80 meter hoge basaltrots prijkt. De totale aanblik van de toren met de kapel en de rots daaronder, waar de kapel maar net op lijkt te passen, heeft iets weg van een hand met een waarschuwende vinger.
Beklim de 268 onregelmatige traptreden die slingerend over de rots naar de kapel leiden. De kleine ramen laten weinig licht door en binnen is het dan ook vrij duister, wat bijdraagt aan de mystieke atmosfeer. Overal door de ruimte heen geplaatste zuilen ondersteunen het dak en ongelijke vloeren verraden een latere uitbouw in de 12e eeuw. Bekijk de meer dan 1000 jaar oude fresco’s van Jezus en andere heiligen. Vanaf het platform buiten heb je een fraai uitzicht op de onder je gelegen stad.