De leukste bezienswaardigheden van de Loirestreek

Bekijk de werkkamers van Leonardo da Vinci in Amboise, neem een kijkje onder de grond in de grottenstelsels rond de stad Saumur en laat je imponeren door de grandeur van Château Chambord. Dit zijn de leukste bezienswaardigheden van de Loire.

Wat te doen in de Loirestreek?

De Loirestreek wordt vaak in één adem genoemd met kastelen. Deze zijn vooral gebouwd door het Franse koningshuis dat erg gecharmeerd was van de regio. De Loire is met een lengte van ruim 1000 kilometer de langste rivier van Frankrijk en stroomt traag door het licht glooiende landschap waar het heerlijk fietsen is. Langs de oevers liggen middeleeuwse steden die door handel en industrie opbloeiden en waarin kathedralen verrezen. Wijngaarden bekleden de heuvels en brengen beroemde wijnen voort als Muscadet. Rijd mee op de mechanische olifant bij Machines de l’île in Nantes, maak kennis met het ‘dameskasteel’ Château de Chenonceau en stap op de veerboot naar Île d’Yeu. Dit zijn de leukste bezienswaardigheden van de Loire.

1. ‘Kuifje en de vleesetende plant’ in La Sologne

In La Sologne, een natuurgebied ten zuiden van de stad Orléans, is de kans groot om wild te zien. De dichte berken- en naaldbossen staan bekend om de edelherten, vossen en everzwijnen. Dat trok in de 19^e eeuw ook de aandacht van de Parijse aristocratie die er jachtpartijen organiseerde. Zo ontstonden er jachtpaviljoenen en -kastelen, zoals Château de Cheverny, waar Kuifje’s Kasteel Molensloot op is gebaseerd. Bezoek hier de expositie met scènes van deze beroemde strip.

Behalve bos vind je in La Sologne ook een open landschap met heidevelden, drassige graslanden met rode en paarse orchideeën en ongeveer drieduizend vennen. Verken het moeras van Tourbière de la Guette tijdens een wandeling vanuit het dorp Neuvy-sur-Barangeon over de speciaal aangelegde houten vlonderpaden. Spot hier het pluizige witte katoengras en de zonnedauw, een vleesetende plant. Geen zorgen, er staan alleen insecten op het menu.

2. Grotwoningen en wijnkelders rondom Saumur

De Loire-streek lijkt ondergronds op een Emmentaler-gatenkaas. De regio is rijk aan zacht tufsteen, dat men eeuwenlang voor de bouw van huizen en kastelen gebruikte waardoor er grote holen zijn ontstaan. Inwoners maakten op allerlei manieren gebruik hiervan. Zo zijn deze ruimtes (donker, koel en vochtig) geschikt voor het kweken van paddenstoelen en de opslag van wijn. Daal af naar 40 meter diepte in de stad Saumur en bewonder de 8 kilometer lange grotwijnkelders van Maison Bouvet-Ladubay per fiets. De gids vertelt over het rijpingsproces van de mousserende witte wijn, waarna een proeverij volgt.

Vanwege het grottenstelsel in de heuvels was er slechts een voorgevel nodig om een woning te creëren. Bezoek het dorp Rochemenier, waar ruim 250 grotwoningen zijn en bekijk hier Village Troglodytique. Loop (regelmatig bukkend) door de verschillende gewelfde kamers. Men noemt de grotwoningen ‘huizen op de kop’ omdat je er in het heuvelachtige gebied overheen loopt. Soms verraadt alleen een schoorsteen wat er ondergronds gaande is.

3. Leonardo da Vinci in het koninklijke Amboise

Vorstelijk pronkt Château Royal d’Amboise op een 30 meter hoge heuvel aan de oever van de Loire. Van de 15^e tot de 18^e eeuw was dit uit wit krijtsteen opgetrokken kasteel met donkere daken en torens een residentie van het Franse koningshuis. Koning François I liet in 1516 Leonardo da Vinci uit Italië overkomen om de renaissancekunst naar Frankrijk te halen. De kunstenaar vestigde zich in Manoir Clos Lucé, door een ondergrondse gang met het kasteel verbonden. Hij legde zich in de laatste drie jaar van zijn leven hier toe op ontwerpen van tuinen, machines en wapens.

Bekijk de werkkamers van Da Vinci, waar zijn notitieboekjes en studieobjecten zijn uitgestald. Wandel door de tuinen langs replica’s van zijn uitvindingen (zoals de draaibrug en de luchtschroef). In de bomen zie je metersgrote doeken met ontwerptekeningen hangen. Ironisch genoeg werd deze grootmeester van de Renaissance toen hij in 1519 stierf, begraven in de typisch gotische kapel van het koninklijke kasteel.

4. Volg de groene lijn langs de bezienswaardigheden in Nantes

Het als industriële havenstad groot geworden Nantes ligt aan de oevers van de Loire en is tegenwoordig een van de groenste steden in Europa. Elke inwoner woont maximaal 300 meter van een park, plantsoen of (stads)moestuin. Groen is ook de kleur van de 12 kilometer lange lijn op het trottoir die langs bezienswaardigheden voert. Het steeds terugkerende thema onderweg is de omvorming van oude industriële bouwwerken naar een nieuwe invulling, zoals de voormalige LU-koekjesfabriek waarin nu het Lieu Unique-theater is gevestigd.

Niet te missen is Machines de l’île, waar mechanische beesten van enorme proporties – zoals de 12 meter hoge en 21 meter lange olifant – je meenemen voor een ritje over het terrein langs tot cafés en winkels omgebouwde pakhuizen. Nog wel in oude glorie bewaard is de drie verdiepingen tellende winkelgalerij Passage Pommeraye uit 1843, opgetrokken in renaissancestijl. Binnen bewonder je de grandeur van de centrale trap, het roomkleurige kalksteen, de lichtinval via het glazen dak en de smeedijzeren hekwerken.

5. Fietsend langs de wijngaarden van de Muscadet-streek

Een fietstocht laat zich goed combineren met wijnproeverijen onderweg – als het bij proeven blijft… Deze aantrekkelijke mix vind je bij La Vignoble à Vélo de Nantes, een 100 kilometer lang netwerk van vijf onderling verbonden fietsroutes door de Muscadet-wijnstreek. Tijdens een van de routes verken je het glooiende landschap waar wijnranken lange lijnen over de heuvels trekken en hun druiven laten rijpen in de Franse zon.

De 32 kilometer lange rondweg Entre Sèvre et Marais begint in het dorp Le Pallet. Bezoek hier het Musée du Vignoble Nantais en leer de fijne kneepjes van de wijnbouw aan de hand van de historische ontwikkeling van apparatuur als persen en rijpingsvaten. In de bijbehorende wijngaard ontdek je de verschillen tussen vijftien druivensoorten. Fiets langs landerijen en door dorpen met eeuwenoude stenen huizen en strijk neer op een wijngoed om de frisse witte Muscadet-wijn te proeven.

6. Château Chambord: gebouwd om te imponeren

In het drassige landschap van La Sologne verrees in 1519 Château Chambord, ook in opdracht van koning François I. Het kasteel had ten doel bezoekende vorsten te imponeren en zijn macht als koning te onderstrepen. Niemand minder dan Leonardo da Vinci was een van de ontwerpers. Na bewoning van diverse koningen, volgde met de Franse Revolutie (eind 18^e eeuw) een periode van verval waarin houten panelen, vloeren en meubels werden verwijderd en verkocht. Pas in de jaren dertig van de 20^e eeuw werd het kasteel in zijn oorspronkelijke glorie hersteld.

Aan de buitenkant van dit kunststukje van renaissance-architectuur is het woud aan torens, schoorstenen en pinakels in alle vormen en afmetingen het meest opvallend. Als een soort etalage aan opties die je voor je eigen kasteel zou kunnen kiezen. Wandel door de gemanicuurde Franse tuinen rondom. Duizenden bomen en struiken, waaronder tweehonderd rozenstruiken, omzomen de strak gemaaide gazons en langwerpige vijvers. Het Franse woord ‘magnifique’ past hier perfect.

7. In het spoor van Jeanne d’ Arc in Orléans

Waar vroeger de bloeiende handel in leisteen, textiel en wijn plaatsvond, is het vernieuwde waterfront langs de Loire tegenwoordig het hart van het bruisende nachtleven van de stad Orléans. Wandel door het aangrenzende historische centrum, waar geplaveide straten en beige gekleurde vakwerkhuizen zoals in de Rue de l’Empereur bijdragen aan de middeleeuwse sfeer.

Orléans is vooral bekend als de stad van de Franse heldin Jeanne d’Arc. In 1429, tijdens de Honderdjarige Oorlog tegen Engeland, wist zij (na een goddelijke opdracht) met een klein leger de stad te bevrijden. Een bronzen standbeeld van Jeanne te paard uit 1855 siert Place du Matroi, het centrale plein. Bekijk de 15 minuten durende film over haar leven en de oorlog in het museum Maison de Jeanne d’Arc, een vakwerkhuis waar zij onderdak kreeg. Voor een beeldverslag van haar overwinning bekijk je de tien sprankelende glas-in-loodramen in de Sainte Croix-kathedraal. Vooral een voornamelijk lichtblauw gekleurd raam is opvallend, waarop Jeanne Orléans binnenrijdt.

8. De twee gezichten van Île d’Yeu

Het eiland Île d’Yeu, in de Golf van Biskaje, is 23 vierkante kilometer groot en leent zich bij uitstek voor een fietstocht over de goed begaanbare wegen en paden. Vanuit Port Fromentine bereik je de hoofdplaats Port-Joinville in een half uur. Vissersboten en pleziervaartuigen dobberen in de haven en marktstalletjes verkopen lokale specialiteiten, zoals pruimentaart – lekker voor onderweg. Bewonder de 19^e-eeuwse eilandbouwstijl in het dorp Saint Sauveur: witte huizen met felgekleurde luiken en geplaveide binnenplaatsen rondom een net zo witte romaanse kerk.

Ontdek aan de oost- en westkust de twee gezichten van het langgerekte eiland, die zich vanaf het uitkijkpunt Pointe des Corbeaux tonen. Langs de westelijke Côte Sauvage (de Wilde Kust) doorklieven kreken de grillige rotsen. Aan de oostzijde strekken de door duinen beschermde zandstranden van Grande Conche en Ovaires zich uit. Beklim op de terugweg de 201 treden tellende wenteltrap van de Grand Phare, de vuurtoren in het noordwesten.

9. Château de Chenonceau: ‘het dameskasteel’

Gebouwd in de Cher-rivier is Château de Chenonceau een statige verschijning in het licht glooiende landschap ten oosten van de stad Tours. Van een 11^e-eeuws kasteel op deze plek resteert de ronde burchttoren aan de noordoever. In de 16^e eeuw volgden het vierkante hoofdgebouw – op fundamenten van een voormalige watermolen – en de 60 meter lange dubbele galerij, rustend op vijf brugpijlers. Lopend door de galerijen geniet je van het uitzicht over de rivier door de achttien ramen.

Château de Chenonceau heeft de bijnaam ‘het dameskasteel’. Hier zwaaiden – in een soap van intriges en corruptieschandalen – zes vrouwen tussen de 16^e en 19^e eeuw de scepter. Koningin Catherine de‘ Medici en de maîtresse van haar man koning Hendrik II, Diana van Poitiers, waren de meest illustere. Maak een wandeling door de tuinen die door beiden zijn ontworpen, met rozenstruiken, driehoekige gazons en een avenue van sinaasappelbomen. Een uitweg vinden in het doolhof van drieduizend coniferen vonden de dames een leuke slotopdracht.

10. ‘Het groene Venetië’ van Le Marais Poitevin

Groen, groener, groenst. Dat is het karakteristiek van Parc Naturel du Marais Poitevin, een van de minder bekende bezienswaardigheden van de Loire. Dit beschermde natuurgebied is ontstaan door het harmonieuze samenspel van de natuur en de door de mens aangelegde kanalen. Dit komt tot uiting in de twee gebieden Marais Mouillé (het natte deel) en het Marais Desseché (het droge deel). Dit laatste is een drooggelegd moeraslandschap met weilanden en een paar dorpen zoals Damvix.

Laat je in het moerasgebied van Marais Mouillé – ‘het groene Venetië’ genoemd – rondvaren door een punterende schipper op een traditionele vlet (een platbodemboot) vanuit het dorp La Garette. Zelfs het water is hier groen, van kroos, waterplanten en de reflectie van de overhangende wilgen en populieren. Beverratten zijn druk in de weer op zoek naar voedsel, reigers staan geduldig te vissen langs de waterkant en koeien grazen op eilandjes. Liever je eigen tempo bepalen? Huur dan een roeibootje en ga op avontuur.

11. De slingerende zeeslang van Saint-Brevin-les-Pins

Zandduinen beschermen het achterland langs het 8 kilometer lange zandstrand van Saint-Brevin-les-Pins. Sinds 1860 zijn de duinen verstevigd met maritieme dennen (‘pins’ in het Frans) en deze zorgden voor de naamsverandering van het middeleeuwse dorp Saint-Brevin. Boeren, zeelieden en vissers maakten eind 19^e eeuw plaats voor de adel, gecharmeerd van de brede stranden ten zuiden van de monding van de Loire-rivier en de jachtgronden landinwaarts. Hotels, casino en jachtpaviljoens trokken vervolgens toeristen aan op zoek naar vertier en een badplaats was geboren.

Maak een wandeling langs het strand en zie de vissershutten op palen die ranke silhouetten vormen tegen het licht van de zon. De capriolen van kitesurfers en strandzeilers zijn indrukwekkend en vermakelijk. Maar de grootste blikvanger is de Serpent D’Océan. Dit 122 meter lange aluminium ‘skelet van een zeeslang’ dat vanuit de zee het strand op lijkt te kronkelen is van de hand van kunstenaar Huang Yong Ping. Zeker in de schemering een wat verontrustend levensechte aanblik.