Verkeersregels in Italië

Voorrangregels

• Trams en lijnbussen hebben altijd voorrang
• Als op een gelijkwaardige kruising twee elkaar tegemoetkomende bestuurders allebei linksaf willen slaan, moeten zij voor elkaar langs rijden (en niet om elkaar heen)
• Op wegen zonder voetgangersoversteekplaats moeten automobilisten voorrang verlenen aan voetgangers die oversteken

Rotondes

De meeste rotondes in Italië zijn voorzien van voorrangsborden en haaientanden, wat betekent dat bestuurders die een rotonde naderen, voorrang moeten verlenen aan bestuurders die zich al op de rotonde bevinden. Als er bij een rotonde geen voorrangsborden en/of andere verkeerstekens staan, hebben bestuurders van rechts voorrang, net als op een gewone kruising. Wees bij dit soort rotondes extra voorzichtig, want niet alle weggebruikers zijn op de hoogte van deze regel. 

Inhalen tram

Bestuurders mogen een rijdende tram rechts inhalen als daar voldoende ruimte voor is. In straten met eenrichtingsverkeer mag een rijdende tram ook links worden ingehaald als daar voldoende ruimte voor is.

Parkeren en stilstaan

• Het is verboden te parkeren aan de linkerkant van de weg (tegen de rijrichting in), ook in parkeervakken aan de linkerkant. In een straat met eenrichtingsverkeer mag je ook aan de linkerkant parkeren, mits er minimaal 3 meter vrije wegbreedte overblijft. 
• Het is onder andere verboden te parkeren bij een bus- of tramhalte en voor een afvalcontainer. 

• In alle grote steden bevinden zich zones voor betaald parkeren, aangegeven door blauwe borden met een witte P. Ook zijn er zones waar maar een beperkte tijd mag worden geparkeerd. Deze zijn gemarkeerd met blauwe strepen op de weg. Let op: In delen van het historische centrum van Rome is het verboden om op werkdagen van 7 tot 20 uur te parkeren.

• Het is strikt verboden te parkeren op speciale parkeerplaatsen die zijn gereserveerd voor gehandicapten, schoolbussen, zwangere vrouwen (en ouders met kinderen tot 2 jaar) en elektrische auto's.

• Stilstaan (en parkeren) is verboden op plaasen waar je voertuig niet goed zichtbaar is of een obstakel vormt voor het overige verkeer, zoals in een bocht, op een heuvel of bij een kruispunt. 

• Het is bovendien verboden stil te staan op onder andere de volgende plaatsen: 

  • In een tunnel.

  • Bij een spoorwegovergang.

  • Bij een verkeersbord als je daarmee andere verkeersdeelnemers het zicht op het bord ontneemt. 

Passeren

Op smalle wegen waar twee voertuigen elkaar niet kunnen passeren, heeft bij het uitwijken het zwaardere voertuig (bijvoorbeeld een vrachtwagen) voorrang op het lichtere voertuig (bijvoorbeeld een personenauto). Bij gelijkwaardige voertuigen moet het voertuig uitwijken dat zicht het dichtst bij de uitwijkplaats bevindt.

Verlichting

Buiten de bebouwde kom is dimlicht of dagrijlicht overdag verplicht.

Toeteren

• Buiten de bebouwde kom mag je toeteren of lichtsignalen geven bij onoverzichtelijke bochten en kruisingen.
• Binnen de bebouwde kom is het geven van geluidssignalen alleen toegestaan als er een direct gevaar voor een aanrijding bestaat. 
• Een bestuurder die ernstige gewonden of zieken vervoert, mag te allen tijde geluidssignalen geven.

Rijden in de bergen

Op smalle bergwegen heeft stijgend verkeer voorrang op dalend verkeer, tenzij het stijgende voertuig zich dichter bij een uitwijkplaats bevindt. Een postauto heeft altijd voorrang. Meer informatie over veilig autorijden in de bergen vind je hier.

Rijden in een tunnel

Je bent in een tunnel verplicht met dimlicht te rijden. Je moet extra afstand houden tot je voorganger. Vaak wordt de afstand die je moet aanhouden aangegeven op borden bij de ingang van de tunnel. Meer informatie over veilig rijden in een tunnel vind je hier.

Slepen

Op autosnelwegen en grote doorgaande wegen is slepen verboden, behalve door een sleepdienst. Op overtreding staan hoge boetes. Op andere wegen is slepen toegestaan. De sleepkabel of -stang moet beter zichtbaar worden gemaakt door in het midden een gekleurde vlag of doek te bevestigen. Tijdens het slepen moeten de alarmlichten van het gesleepte voertuig branden en moet achter op het gesleepte voertuig een gevarendriehoek of rood-wit waarschuwingsbord worden bevestigd.

Veilig wandelen

• Voetgangers zijn verplicht om buiten de bebouwde kom op wegen met tweerichtingsverkeer zoveel mogelijk aan de linkerkant van de weg te lopen als een voetpad ontbreekt. Let op: Op wegen met eenrichtingsverkeer moeten voetgangers in Italië aan de rechterkant lopen.
• Vanaf een halfuur voor zonsondergang tot een halfuur na zonsopgang is het voor voetgangers die langs een weg lopen zonder straatverlichting, verboden om naast elkaar te lopen.

Flitspaalsignalering

Het meenemen en gebruik van radardetectieapparatuur is verboden. Voor zover bekend is het gebruik van apparatuur met signalering voor vaste flitspalen of trajectcontroles (zoals navigatieapparatuur en telefoons, dus geen radarverklikker) toegestaan. Zie voor meer informatie: anwb.nl/juridisch-advies/op-vakantie.

Mobiele telefoon

Het is bestuurders van voertuigen (ook fietsers) verboden tijdens het rijden een mobiele telefoon vast te houden. Je mag geen enkel apparaat gebruiken waarvoor je tijdelijk je handen van het stuur moet halen. Let op: Ook als het voertuig stilstaat in de file of voor een rood verkeerslicht, mag de bestuurder geen mobiele telefoon, tablet of ander apparaat vasthouden of gebruiken.

Rijden onder invloed

Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed is net zoals in Nederland 0,5 promille. Bij een alcoholgehalte van 0,8 promille of meer in het bloed, krijgt de bestuurder een zware boete en mogelijk zelfs gevangenisstraf. Voor bestuurders die jonger zijn dan 21 jaar en bestuurders die minder dan drie jaar een rijbewijs hebben, geldt een absoluut alcoholverbod.

Hoofdtelefoon of oortjes

Het is verboden tijdens het rijden een hoofdtelefoon te gebruiken. Gebruik van een headset met één oortje is wel toegestaan.

Kinderen in de auto

• Kinderen die kleiner zijn dan 1,50 meter, moeten in een goedgekeurd en passend kinderzitje of op een goedgekeurde en passende zitverhoger worden vervoerd. Kinderen die in een kinderzitje met de rug naar voren worden vervoerd, mogen niet op een zitplaats met een airbag worden geplaatst, tenzij de airbag is uitgeschakeld. Voor auto's met een Nederlands kenteken gelden in principe de regels voor het vervoer van kinderen in Nederland. Automobilisten wordt echter geadviseerd de regels van Italië te volgen. 
• Let op: Sinds 2019 is in Italië een wet van kracht die bestuurders verplicht om voor kinderen jonger dan vier jaar een kinderzitje te gebruiken waarin een alarmsysteem is ingebouwd dat waarschuwt als het kind per ongeluk in de auto wordt achtergelaten. Nederlandse toeristen die Italië bezoeken met hun eigen auto, zijn niet verplicht een kinderzitje met alarm te gebruiken. Nederlandse toeristen die een Italiaanse auto huren, zijn wel verplicht om zo'n kinderzitje te gebruiken.

Roken in de auto

Het is strafbaar om te roken in een auto of camper in het bijzijn van een passagier onder de achttien jaar of een zwangere vrouw. De boete voor overtreding van deze regel is zeer hoog.

Huisdieren

Je mag in Italië een huisdier in je auto vervoeren, mits het dier de bestuurder niet kan hinderen of de inzittenden in gevaar kan brengen. Je mag daarom je huisdier alleen vervoeren in een reismand- of kennel, in een speciaal tuigje of zitje dat met een veiligheidsgordel is vastgezet of in de kofferbak achter een rek of net. Lees hier meer informatie over hoe je jouw huisdier zo veilig mogelijk vervoert in de auto. 

Lading

De lading op een auto of aanhangwagen mag niet naar voren uitsteken. De lengte van het naar achteren uitstekende deel van de lading mag niet meer dan 30% van de lengte van de auto bedragen. Let op: Naar achteren uitstekende lading moet altijd voorzien zijn van een wit markeringsbord met 5 rode strepen. 's Nachts moet dergelijke lading tevens worden voorzien van een rood licht. Goed zichtbare lading mag in de breedte maximaal 30 cm uitsteken, gerekend vanaf het stadslicht of achterlicht. Als de lading de hele breedte van de carrosserie beslaat, moeten twee markeringsborden worden gebruikt. Moeilijk zichtbare horizontaal vervoerde lading, zoals stangen, dunne balken of plaatwerk, mag niet uitsteken.

Fietsendrager (let op: herziene wetgeving)

Op elke fietsendrager (met en zonder fietsen en al dan niet ingeklapt) moet een markeringsbord worden gebruikt. Dit geldt ook (weer) voor een fietsendrager met eigen verlichting en kentekenplaat. Er was een vrijstelling voor fietsendragers met eigen verlichting en kentekenplaat, maar in afwachting van een gerechtelijk oordeel (naar verwachting zomer 2024) geldt de oude regel weer.

Fietsen op een fietsendrager mogen niet meer in de breedte uitsteken. Door een nieuwe interpretatie van de Italiaanse wet zijn fietsen op een fietsendrager moeilijk zichtbare lading, wat betekent dat ze niet meer maximaal 30 cm zijwaarts mogen uitsteken aan beide kanten van de auto of camper. Dit kan een probleem zijn voor kleine auto's met een fietsendrager. Let op: Volgens onze informatie worden er in Zuid-Tirol en Garda Trentino geen boetes uitgedeeld voor een fietsendrager met in de breedte (maximaal 30 cm) uitstekende fietsen. In andere Italiaanse regio's riskeer je een boete als je rondrijdt met een fietsendrager met fietsen die uitsteken.

Kentekenplaat en NL-sticker

Als de fietsendrager of bagagebox op je trekhaak de kentekenplaat van je voertuig geheel of gedeeltelijk bedekt, moet je er een witte kentekenplaat op aanbrengen met het kenteken van het voertuig. Je moet in dat geval ook een ovale witte NL-sticker aanbrengen op de fietsendrager of bagagebox. Je mag de sticker niet op de witte kentekenplaat plakken. Je kunt de NL-sticker eventueel op een fiets aanbrengen. Een NL-sticker is verkrijgbaar via anwb.nl/webwinkel.

Markeringsbord

• Een markeringsbord voor uitstekende lading moet een vierkant reflecterend waarschuwingsbord (van aluminium of kunststof) van 50 x 50 cm zijn dat wit is met 5 diagonale rode strepen.
• Een dergelijk markeringsbord is onder andere verkrijgbaar via anwb.nl/webwinkel onder de naam Markeringsbord Italië-Spanje. In Italië is dit bord verkrijgbaar bij garages en winkels voor automaterialen onder de naam pannello per carichi sporgenti.
• Let op: Is de naar achteren uitstekende lading even breed als je auto of camper (buitenspiegels niet meegerekend), dan moet je daarop 2 van deze markeringsborden bevestigen aan beide uiteinden.

Winterbanden en sneeuwkettingen

Van 15 november t/m 15 april in bepaalde gebieden en op bepaalde wegen verplicht om op winterbanden of sneeuwkettingen (om alle vier de wielen) te rijden.

Onderstaande verkeersborden met de tekst obbligo di pneumatici invernali o catene a bordo (winterbanden of sneeuwkettingen aan boord verplicht) geven aan dat je een zone binnengaat waar je in de winterperiode op winterbanden moet rijden of sneeuwkettingen in de auto moet hebben:

Banden met de aanduiding M+S worden als winterbanden beschouwd. ANWB adviseert je banden te gebruiken met de aanduiding M+S en het sneeuwvloksymbool (3PMSF). Bekijk alle informatie over winterbanden in Italië. Meer informatie over sneeuwkettingen en sneeuwsokken op anwb.nl/webwinkel/sneeuwkettingen-informatie.

Let op: Van 15 mei t/m 15 oktober mag op Italiaanse wegen niet gereden worden op banden met winterse eigenschappen (winterbanden of all seasonbanden) met een snelheidscodering (maximaal toegelaten snelheid van de band) die lager ligt dan de topsnelheid van de auto. Voor zomerbanden is een lagere snelheidscodering sowieso niet toegestaan. Voor winter- en all seasonbanden (M+S) is dit in veel landen wel toegestaan. In Italië is er expliciet in de wet toegevoegd dat dit niet mag in de zomermaanden. Wie dit verbod niet in acht neemt, riskeert een hoge boete. Bovendien kan het voertuig in beslag genomen worden.

Afmetingen

• Breedte combinatie (excl. spiegels): 2,55 m
• Hoogte combinatie: 4 m
• Lengte aanhanger (excl. dissel): 12 m
• Lengte combinatie: 18,75 m

Let op: de breedte wordt gerekend exclusief de spiegels, mits deze inklapbaar zijn. Een eventuele fietsendrager achterop wordt meegerekend in de lengte.

Fietsendrager

Op elke fietsendrager (met en zonder fietsen en al dan niet ingeklapt) moet een wit markeringsbord met vijf rode strepen worden bevestigd. Dit geldt ook weer voor een fietsendrager met eigen verlichting en kentekenplaat. (Volgens een wijziging in de Italiaanse wet in juli 2023 hoefde je op een fietsendrager met eigen verlichting en kentekenplaat geen markeringsbord meer te bevestigen, maar deze wetswijziging is in januari 2024 weer ingetrokken.)

Fietsen op een fietsendrager mogen niet meer in de breedte uitsteken. Door een nieuwe interpretatie van de Italiaanse wet worden fietsen op een fietsendrager nu beschouwd als moeilijk zichtbare lading, wat betekent dat ze niet meer maximaal 30 cm zijwaarts mogen uitsteken aan beide kanten van de auto of camper. Dit kan een probleem zijn voor kleine auto's met een fietsendrager. Het lijkt erop dat in Zuid-Tirol geen boetes worden uitgedeeld voor in de breedte uitstekende fietsen op een fietsendrager, maar in overige Italiaanse regio's is een boete voor in de breedte uitstekende lading niet uit te sluiten.

Aanhanger motor

Het is niet toegestaan een aanhanger aan een motor te koppelen.

Maximumsnelheidsstickers

Personenauto's en campers met een aanhangwagen of caravan erachter mogen op een autostrada (groen snelwegbord) 80 km/h en op alle overige wegen buiten de bebouwde kom 70 km/h. Op aanhangwagens en caravans moeten daarom twee stickers met de aanduiding 70 en 80 worden aangebracht. Dit voorschrift geldt ook voor Nederlandse automobilisten.

De hierna vermelde verkeersregels voor een fiets gelden ook voor een elektrische fiets met trapondersteuning tot 25 km/h en een vermogen van maximaal 250 watt (bicicletta a pedalata assistita). 

Fietshelm

Het dragen van een fietshelm is niet verplicht, maar wordt ten zeerste aangeraden. 

Veiligheidsvest

Fietsers moeten buiten de bebouwde kom een reflecterend veiligheidsvest dragen vanaf een halfuur voor zonsondergang tot een halfuur na zonsopkomst. Ook als je door een tunnel rijdt, moet je als fietser een veiligheidsvest dragen.

Hoofdtelefoon of oortjes

Het is verboden een hoofdtelefoon of oortjes te dragen tijdens het fietsen.

Passagiers

Kinderen van 8 jaar of jonger mogen door een volwassene worden vervoerd in een geschikt kinderzitje met een rugsteun, veiligheidsgordels en steunen en bescherming voor de voeten. Het is verboden kinderen ouder dan 8 jaar op de fiets te vervoeren.

Mobiele telefoon

Het is fietsers verboden tijdens het rijden een telefoon vast te houden. Handsfree bellen is wel toegestaan.

Naast elkaar rijden

Binnen de bebouwde kom is het toegestaan met maximaal twee personen naast elkaar te fietsen wanneer hiervoor ruimte is en het andere verkeer niet gehinderd wordt. Buiten de bebouwde kom, bij slecht zicht en in tunnels is het verboden om naast elkaar te fietsen. Kinderen tot 10 jaar mogen echter altijd rechts naast een andere persoon van 10 jaar of ouder fietsen.

Verlichting en overige vereisten

Fietsen moeten zijn voorzien van vaste lampen. Voor op de fiets moet het licht de kleur wit of geel hebben en achter op de fiets de kleur rood. De fiets moet achter een rode reflector hebben en gele of oranje reflectoren op de pedalen. Let op: Je bent verplicht licht te voeren in het donker, maar ook bij mist, sneeuw en zware regen en in tunnels. Ook moet de fiets voorzien zijn van goed werkende remmen en een bel.

Aanhanger

Het is toegestaan om te rijden met een fiets waaraan een aanhanger is gekoppeld. De fiets met aanhanger mag niet langer zijn dan 3 m en niet breder dan 75 cm. De aanhanger inclusief lading mag niet hoger zijn dan 1 m en niet zwaarder dan 50 kg. Aanhangers dienen in het donker te zijn voorzien van rode achterlichten en reflectoren aan de achterkant en oranje/gele reflectoren aan de zijkant.

Fietsen onder invloed

Het maximaal toegestane alcoholgehalte in het bloed is 0,5 promille.

Plaats op de weg

Wanneer er een fietspad is, ben je als fietser verplicht hiervan gebruik te maken. Op gecombineerde fiets-/voetpaden moet je het voor fietsers bestemde gedeelte gebruiken of, als er geen scheiding is aangebracht, moet je je snelheid aanpassen om voetgangers niet in gevaar te brengen. Het is verboden om op de stoep te fietsen.

Speedpedelec

Voor een elektrische fiets met trapondersteuning tot 45 km/h gelden dezelfde regels als voor een bromfiets. De minimumleeftijd om op een speedpedelec te rijden is 14 jaar en de bestuurder moet in het bezit zijn van het bromfietsrijbewijs. De bestuurder is verplicht een goedgekeurde bromfietshelm (norm ECE 22.05) te dragen. Het dragen van een fietshelm of een speciale speedpedelec-helm (norm NTA 8776) is niet toegestaan. Let op: Wanneer je geen goedgekeurde helm draagt, riskeer je een aanzienlijke boete en inbeslagname van je fiets. Speedpedelecs mogen niet op het fietspad rijden.

Fietsendrager

Op een fietsendrager (zelfs in ingeklapte toestand) moet je altijd een rood-wit markeringsbord bevestigen. Meer informatie over het vervoer van fietsen op een fietsendrager vind je bij uitrusting.

Bestel rood-wit markeringsbord 

Rijbewijs

In Italië mogen bestuurders met een autorijbewijs B ook op lichte motorfietsen rijden. Dat geldt niet voor Nederlandse bestuurders met rijbewijs B. Die moeten beschikken over rijbewijs A1 om in Italië te mogen rijden op een (eigen of gehuurde) lichte motorfiets. Bij een ongeluk of schade ben je anders in principe niet verzekerd. Check dit vooraf bij de verzekeraar.