De mooiste bezienswaardigheden van Oezbekistan

Geniet van het uitzicht vanaf de Islam Khodja-minaret in Khiva, bekijk de mozaïeken van de madrassa’s langs het Registan-plein in Samarkand en maak een bergwandeling in de Tienshan-bergen. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Oezbekistan.

Wat te doen in Oezbekistan?

Oezbekistan is iets kleiner dan Frankrijk en ligt in Centraal-Azië. Het land is sinds het uiteenvallen van de Sovjetunie in 1991 een onafhankelijke staat. Het landschap bestaat voornamelijk uit woestijn met hier en daar een oase waar karavaansteden ontstonden ten tijde van de Zijderoute die tussen de 2^e en 18^e eeuw Oost-Azië en het Middellandse Zeegebied verbond. Bewonder de gebouwen van de Po-i-Kalyan en sta oog in oog met een dromedaris in Bukhara. Ga op zoek naar zeldzame flora en fauna in Nationaal Park Ugam-Chatkal, slenter over de bazaar van Samarkand en maak een rit met de metro in Tasjkent. Ervaar de mooiste bezienswaardigheden van Oezbekistan.

1. Rijkdom van de Zijderoute in Bukhara

De ruim 2500 jaar oude stad Bukhara ligt in een groene oase in de Kyzylkum-woestijn. Het was een bloeiende handelsplaats op een van de vertakkingen van de Zijderoute. De welvaart die dit opleverde, vind je overal waar je kijkt terug in de rijkelijk gedecoreerde gebedshuizen en monumenten. In het historische centrum lijkt het alsof er de laatste paar honderd jaar niets is veranderd. Voortgeduwde handkarren, uitgestalde koopwaar en verveeld kijkende dromedarissen bepalen het straatbeeld. De gouden tanden van glimlachende inwoners blinken je tegemoet.

Bezoek het 12^e-eeuwse Po-i-Kalyan dat bestaat uit een moskee, een ‘madrassa’ (koranschool) en een minaret. Op de met tegels en mozaïeken versierde bouwwerken voert blauw de boventoon. Dit is in de islam de kleur van bescherming. Die bescherming werkte niet voor iedereen: criminelen en ongelovigen werden tot aan het begin van de vorige eeuw van de 47 meter hoge minaret bruut naar beneden gegooid.

2. Tulpen in Nationaal Park Ugam-Chatkal

Het Nationaal Park Ugam-Chatkal ligt in het noordoosten van Oezbekistan en is het grootste natuurreservaat van het land. Met een oppervlakte van 6700 vierkante kilometer is het twee keer zo groot als de provincie Noord-Holland. Het park beslaat het berggebied van de Tienshan-keten met pieken tot 4300 meter boven zeeniveau en grenst aan Kazachstan en Kirgizië.

Van begin december tot eind februari vullen de skipistes zich met wintersporters. Wilde bloemen sieren de alpenweiden in het voorjaar. Er zijn acht verschillende soorten tulpen die zich in april laten zien, waaronder de witgele Turkestaanse tulp en de roodgele Kaufmann-tulp. Wandelaars bedwingen de berghellingen in de zomer en genieten op en aan het Charvak-meer. Ga op zoek naar de menzibria-marmot, de tienshan-beer en de sneeuwpanter die in dit gebied hun thuis hebben. Deze zeldzame diersoorten zijn bedreigd, maar sinds het oprichten van het nationale park begin jaren negentig zijn hun aantallen weer gestegen.

3. Als in een openluchtmuseum: karavaanstad Khiva

Khiva is een van de voormalige karavaansteden langs de Zijderoute en ligt aan de grens met Turkmenistan, ingeklemd tussen de Kyzylkum- en de Karakumwoestijn. De oude binnenstad, Itchan Kala, is autovrij en voelt aan als een openluchtmuseum. De historische gebouwen zijn kundig gerestaureerd. Tientallen ervan, waaronder de Djuma-moskee, staan op de Unesco-werelderfgoedlijst. Het kobaltblauw van de decoraties spat van de muren. Minaretten vormen slanke silhouetten in het tegenlicht van de felle zon. Vrouwen vegen, tegen beter weten in, het woestijnzand van hun stoep.

Beklim de Islam Khodja-minaret, met een hoogte van 56 meter het hoogste bouwwerk in de stad. De toren is gemaakt van rode bakstenen en versierd met blauwe en witte keramieken randen rondom. De steile wenteltrap met 175 stenen treden leidt tot het uitkijkpunt op 45 meter hoogte. Daar is het uitzicht over beige daken van huizen, blauwe koepels van moskeeën en de golvende zandwoestijn in de verte de beloning voor je inspanningen.

4. De kunstzinnige metrostations van Tasjkent

Tasjkent is de hoofdstad van Oezbekistan en hoewel de stad een verleden heeft als handelspost langs de Zijderoute is hier niet veel meer van te zien. De meeste historische gebouwen, op een enkele moskee of madrassa na, zijn tijdens de Sovjettijd afgebroken. Statige, hoekige bouwwerken in Russische stijl zijn daarvoor in de plaats gekomen. In het nieuwe deel van de stad domineren de brede boulevards, enorme overheidsgebouwen en ruim opgezette pleinen. Groot, groter, grootst – op z’n Russisch.

Ga ondergronds en maak een ritje met de metro. Bewonder de bijzondere stations: marmeren versieringen, gedetailleerd pleisterwerk en kroonluchters verwennen de forensen. Elk metrostation heeft een thema, zoals het Kosmonavtov-station, dat gewijd is aan het Russische ruimtevaartprogramma. Portretten van Joeri Gagarin – de eerste mens in de ruimte – en zijn collega’s prijken aan de muren. Tot 2016 was het verboden de metrostations te fotograferen om reden van nationale veiligheid. Alle kunstzinnige geheimen zijn inmiddels onthuld en je camera maakt overuren.

5. Proeven en afdingen in Samarkand

Met meer dan een half miljoen inwoners is Samarkand de op een na grootste stad in Oezbekistan, na de hoofdstad Tasjkent. Het 14^e-eeuwse Registan – de marktplaats van de vroegere handelskaravanen – is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Oezbekistan. De naam betekent ‘plaats van zand’. Aan drie zijden staan imposante zandkleurige madrassa’s met uitbundige geometrische versieringen in het tegelwerk.

Slenter over de Siab Bazaar, waar de geuren en kleuren je zintuigen prikkelen. Dertien soorten Oezbeeks brood, waaronder het dagelijkse ‘obi non’, worden hier aangeboden. Oezbeken zijn gek op hun brood, dat vaak versierd is met kleine inkepingen, als een soort stempel van de bakker. Andere stalletjes verkopen gedroogd fruit, diverse soorten kaas, zoete desserts in felle kleuren, kruiden en specerijen. Er gelden voor iedereen twee regels op de markt: proeven en afdingen. Nip na gedane arbeid aan een kopje thee in een van de theehuizen langs de bazaar en geniet nog even na van de bedrijvigheid.