Wandelen op de Veluwe

Voor ieder wat wil(d)s

De Veluwe is het grootste en meest veelzijdige natuurgebied van ons land. In deze Gelderse streek, ingeklemd tussen het IJsseldal en de Nederrijn, word je als wandelaar heen en weer geslingerd tussen jachtsloten en bosarena’s, musea en heidepracht. En dit zijn onze tips.

Divers decor

De Veluwe is het bekendste natuurgebied van Nederland. En niet zonder reden! Met een oppervlak van meer dan 90.000 hectare is het een van de grootste natuurgebieden van Europa. En hoewel de Veluwe soms onterecht wordt aangezien voor één gigagroot bos, is het landschap er vele malen afwisselender. Op menig wandelroute voelt het alsof er een heel aardrijkskundeboek aan landschapstypes is leeggeschud.

Twee nationale parken

Ja, je kunt op de Veluwe eindeloos kuieren tussen monumentale beuken en berken. Maar sinds Scandinavische gletsjers het gebied in de voorlaatste ijstijd een flink duwtje in de rug gaven, creëerden de elementen – en de mens – tussen de beboste stuwwallen ook een lappendeken aan zandverstuivingen, heidevelden, vennen, beken en weidegrond. Er is zoveel te zien dat het landschap werd ingelijst in twee nationale parken: Nationaal Park De Hoge Veluwe en Nationaal Park Veluwezoom. En zelfs buiten de parkgrenzen kun je nog kwartetten met natuurschatten. Het Speulderbos! Het Kootwijkerzand! Planken Wambuis! Het Deelerwoud! Als wandelaar heb je er een zware kluif aan om te moeten kiezen tussen al dat moois.

Wild spotten: hitsige mannetjes in het paarseizoen

Niet alleen wandelaars voelen zich uitstekend thuis op de Veluwe. Het gebied is misschien wel de beste plek in ons land om te genieten van het vaderlandse wild. Met een paar simpele wildspot-tips heb je kans om onder meer wilde zwijnen, reeën, vossen, dassen of boommarters tussen de bomen voorbij te zien schieten. Maar de keizer van de Veluwe is natuurlijk het edelhert. Vooral in de herfst – het paarseizoen – laten de dieren zich bij het krieken van de dag goed zien én horen. De hitsige mannetjes gaan elkaar te lijven in spectaculaire showgevechten of laten de blaadjes trillen door hun bronstige geburl.

Leestip: Waar spot je the big five van Nederland, en hoe?

Wildarena’s en kastelen

Ook in het vroege voorjaar en het weelderige zomergroen vallen er genoeg dieren te zien op de Veluwe. In de bossen bij Vierhouten, het Speulderbos bij Ermelo en boswachterij Ugchelen-Hoenderloo bestiert Staatsbosbeheer drie exclusieve ‘wildarena’s’. Tijdens een van de vele georganiseerde wandelingen nemen de boswachters je mee naar deze open plekken in het woud. Als er zwijnen, herten of vossen aanwippen, zit je vanuit een uitkijkpost op de eerste rij. Liever op eigen houtje op pad of op zoek naar een weids vogelperspectief? Onder meer bij Nunspeet, Putten, Elspeet, Rozendaal, Lunteren, het Kootwijkerzand en Berg en Bos zijn er piekfijne uitkijktorens opgetrokken.

De mooiste wandelroutes op de Veluwe

Boswachters en andere beheerders heb tal van bewegwijzerde wandelroutes uitgestippeld in Nationaal Park de Hoge Veluwe en Nationaal Park Veluwezoom: van behapbare buggyroutes tot uitdagende wildwandelingen. Je kunt zelfs met een heuse alpaca over de Veluwe wandelen!

Maar in dat schier onuitputtelijke aanbod aan wandelroutes en -activiteiten nestelt de ANWB-wandeling De Hoge Veluwe zich nog steeds moeiteloos in de top. Vanuit ingang Hoenderloo maak je een razend diverse rondwandeling door het even veelzijdige landschap van De Hoge Veluwe. Je struint 12 kilometers lang door uitgestrekte heidevelden, doorkruist schitterende bomenlanen, bedwingt heuvelachtige bossen en komt hier en daar langs een oogstrelend ven. Wie het struikgewas in de gaten houdt, heeft op deze wandelroute een prima kans om wilde zwijnen of herten te zien.

Leestip: de routebeschrijving van de ANWB-wandeling De Hoge Veluwe

Een andere aanrader is de ANWB-wandeling Kuren op de Veluwe. Op deze 14 kilometer lange wandeling buiten Eerbeek en Laag-Soeren voel je je als wandelaar de koning te rijk. In vroegere eeuwen kwam je in de plaatselijke bossen alleen maar welgestelde lieden tegen. Heren van adel bouwden er een jachtslot en rijke lieden uit de stad lieten zich verwennen in chique kuuroorden. Meest markante tussenstop op deze wandeling is dan ook het Huis te Eerbeek. Dit 14de-eeuwse kasteel met drie vleugels en een slotgracht doet tegenwoordig dienst als hotel.

Hond mee

Wandelen op de Veluwe met de hond? Op de hele route mag-ie aangelijnd meewandelen, en tijdens twee passages mag de riem zelfs los.

Overnachten op de Veluwe

Je wilt je bezoek het liefst over meerdere dagen uitsmeren? Goed idee! De Veluwe heeft zoveel moois in huis dat je er als wandelaar makkelijk dagenlang je lol op kunt. Het alom bejubelde recreatiepark De Boshoek in Voorthuizen is een fijne uitvalsbasis tijdens een wandelarrangement van een weekend of midweek.

Meer over het wandelarrangement met overnachting 

Uitgestippelde routes in de ANWB Eropuit-app

Bovenstaande wandelroutes op de Veluwe kun je simpel lopen met behulp van de gratis ANWB Eropuit app. Onderweg zie je op het kaartje waar je bent, zodat je niet zal verdwalen. Bovendien beschikt de app over een knooppluntenplanner waarmee je even gemakkelijk een eigen route kunt uitstippelen. Meer van de oude stempel? Deze wandelkaarten bieden onderweg ook genoeg houvast.

Psssst … toch liever de fiets pakken? Het wemelt op de Veluwe ook van de fijne fietsroutes. We hebben onder andere een route om wild te spotten, eentje langs de IJssel en Posbank, een route langs het Veluwemeer en rond Epe.

Ik wil fietsen op de Veluwe 

Wandeluitrusting

Zo divers als het landschap op de Veluwe is, zo divers zijn ook de uitdagingen die je er als wandelaar voor je schoenen geworpen krijgt. Van kuitenbijters tot kronkelwortels en van mul zand tot grof grind.

Tip: lees meer over de ideale wandelschoen en andere items in je wandeluitrusting.

Cultuur op de Veluwe

Zin in een potje cultuur na je natuurwandeling of gewoon op zoek naar wat vertier op een gure winterdag? Culturele hoogtepunten genoeg op de Veluwe. In Nationaal Park de Hoge Veluwe trekken het Kröller-Müller Museum en Berlage’s jachthuis Sint-Hubertus terecht veel bezoekers. Maar ook Radio Kootwijk staat met zijn unieke lijnenspel en architectonische mengelmoes garant voor mooie kiekjes. Hetzelfde geldt onder meer voor Kasteel Rosendael, Kasteel de Essenburgh en de Hanzesteden Harderwijk, Elburg en Hattem.

Parkeren op de Veluwe

Wie wil gaan wandelen op de Hoge Veluwe, kan zijn auto kwijt bij de drie ingangen in Hoenderloo, Otterlo en Schaarsbergen. In het park staan witte fietsen klaar om rap richting het startpunt van je wandeling te tuffen. Wie kiest voor de Veluwezoom, kan parkeren bij het bezoekerscentrum aan de Heuvenseweg in Rheden of vanaf NS-station Rheden de bus nemen.