Achterhoeks coulisselandschap
Nederland, Gelderland, Aalten
Je wandelt door het typische Achterhoekse landschap tussen Aalten en Bredevoort. Een glooiend landschap van akkers, weiden, beekjes en bossen. En steeds zie je, deels verscholen achter de horizon, de karakteristieke boerderijen met hun steile rode pannendaken. Reserveer wat extra tijd voor Bredevoort. Dit oude vestingstadje heeft sinds 1993 het predicaat boekenstad. Zelfs als de winkels dicht zijn, dan kan je voor enkele euro’s een mooi boek opduiken uit een boekenkast op straat. En ben je niet op zoek naar een boek, dan kan je gewoon genieten van de bijzondere sfeer.
Hond mee: tijdens deze hele route zijn honden aangelijnd toegestaan.
Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden, vanwege de vele stoepjes en het onverharde pad langs de Kiezersbeek.
Paden: ca. 30% onverhard (zand- en graspad).
Parkeren: Bij NS Station Aalten, langs de Landbouwstraat, kun je gratis parkeren.
De route begint vanaf NS Station Aalten.
Loop het station uit en RD de Stationsstraat op. Ga aan het einde, vóór het water RA. Volg de aanwijzingen van het wandelknooppuntennetwerk: zwarte pijlen in witte cirkel op een roodbruin vierkanten schildje. Loop achtereenvolgens via de wandelkeuzepunten D89 – D55 – D77 - D85 en Y39. Ga hier RA over de Pastoorsdijk en volg de rode pijlen naar Y74 – Y30 – Y24 - Y26 – Y35 – Y49 en D30. Volg vanaf hier de blauwe pijlen naar D27 en D89 (tot aan het station).
De Oude Helenakerk is vernoemd naar de Heilige Helena, de moeder van keizer Constantijn de Grote. De tufstenen kerk heeft een romaanse toren uit de 12e eeuw, de rest werd in de 15de en 16de eeuw gebouwd. Er zijn nog muur- en gewelfschilderingen te zien uit die periode. Ze werden in de jaren 70 onder het pleisterwerk vandaan getoverd. Het torenuurwerk (uit 1871) en de preekstoel (uit 1764) zijn bezienswaardig.
Het Nationaal Onderduikmuseum in Aalten vertelt de verhalen van mensen die tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zaten in het dorp. Het dorp ving veel onderduikers op. Op een bepaald moment waren er ca. 2500 onderduikers (op een bevolking van 13.000). ook werden er andere oorlogsvluchtelingen opgevangen, zoals de Scheveningers die hun huizen moesten verlaten voor de aanleg van de Atlantikwall. Het bijzondere aan het Onderduikmuseum is dat de verhalen verteld worden door mensen die in de oorlog leefden in Aalten. Dat maakt de verhalen indringend en geeft een goed inkijkje in het leven in die tijd. Het museum biedt ook een Escaperoom rond het oorlogsthema, waar je als team je vrijheid kunt terugkrijgen d.m.v. opdrachten. Daarnaast biedt het museum een oude boerderij, een schoollokaaltje en tentoonstellingen over het industriële verleden van Aalten: de textiel- en hoornindustrie. De hoornindustrie was uniek. Tussen 1855 en 1971 werden in vier Aaltense fabrieken uit buffelhoorn onder andere pijpen, wandelstokken en knopen geslepen. Geopend: di t/m za 10-17 uur, zo 13-17 uur.
Bij de keuzepunten Y39 en D27 staan twee van de in totaal twaalf stenen jachtpalen, die begin 19e eeuw zijn geplaatst om de grens van het privéjachtgebied van Havezate ’t Walfort aan te geven. ‘Privatieve Jacht van de Havezate Walvoort of Walfort’, staat in sierlijke letters op de palen. Als je lijnen tussen de palen trekt, dan blijkt een groot gebied pal ten oosten van Aalten het exclusieve jachtdomein van de heren van ’t Walfort te zijn geweest.
Bredevoort is een voormalige vestingstad die in de Tachtigjarige oorlog een voorname rol speelde vanwege de strategische ligging. Het werd wisselend bezet door Spaanse en Staatse troepen tot het in 1597 definitief werd bevrijd door het Staatse leger onder leiding van Prins Maurits. Restanten van dit roerige verleden zijn de vestingwerken die je nog steeds kunt zien in Bredevoort: het vestingpark met de theekoepel (je kunt na het ronden van de gracht LA slaan om er een kijkje te nemen. De historische kern van Bredevoort, die nog steeds het stratenplan heeft uit 1550, is beschermd stadsgezicht. Omdat er nogal wat tweedehandsboekwinkels, antiquariaten en boekenmarkten zijn in dit stadje, noemen ze Bredevoort ook wel Boekenstad.
De historische walkorenmolen is een landmark van Bredevoort. De beltmolen staat op een heuvel, heeft vier verdiepingen en werd gebouwd in 1870. De molen is nog steeds in gebruik als graanmolen. Het meel wordt gebruikt door ambachtelijke bakkers en ook ter plekke verkocht in de molenwinkel op woensdag- en zaterdagmiddag.
De Keizersbeek stroomt door de Achterhoek van Corle (waar hij nog Schaarsbeek heet) tot Voorst.
In de tweede helft van de 17de eeuw vestigden de eerste Joodse gezinnen zich in Aalten en Bredevoort. In een woonhuis werd een synagoge ingericht. Toen de gemeenschap groeide werd er aan de Stationsstraat een synagoge gebouwd (1857). Dat gebouw is nu in gebruik als cultureel centrum. De Joodse Begraafplaats dateert uit 1820. Er staan ca. zeventig grafstenen en er is een gebouwtje om rituele wassingen van overledenen uit te voeren. In de Tweede Wereldoorlog werden er veel Joodse inwoners uit Aalten en omgeving gedeporteerd naar concentratiekampen.