ANWB HomepageBerg en Dal wandelen
Nederland, Gelderland, Berg en Dal
Wie de vlakte in Nederland wil ontvluchten, hoeft niet ver te reizen. De beboste stuwwallen rond de Duivelsberg zijn spectaculair wild, een beproeving voor de kuitspieren. Het herfstbos op de hellingen is adembenemend mooi: noestige eiken, beuken en kastanjes werpen goudgele bladeren en vruchten af. Op verscheidene plekken borrelt water op uit de grond, resulterend in stroompjes die meanderen door de dalen, begroeid met bijzondere bronvegetatie als bosbies, reuzenpaardenstaart en moeraszegge. Maar het wandelpad doorkruist eveneens verlaten akkerlanden waar planten en dieren vrij spel hebben gekregen. Proef vooral een appel in een boomgaard en kastanjes waarmee de grond hier is bezaaid!
Hond mee: tijdens deze route zijn honden aangelijnd toegestaan. Het gedeelte achter de Stollenbergflats is een hondenlosloopgebied.
Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden, rolstoelen en wandelwagens, vanwege de onverharde paden.
Paden: deze route voert voor minstens 90% over onverharde paden (zand-, gras- en bospaden).
De route is gemarkeerd met groene palen van de Natuurroute-70 (N-70). Hieronder een aanvullende routebeschrijving op knelpunten.
NB: het is soms goed opletten om de groene paaltjes van de N-70 niet voorbij te lopen, vooral als de route een scherpe hoek maakt!
1. Neem na parkeerplaats en slagboom de rechter route (ondanks groene paal links), eerste paal staat 25 m verder. Wanneer je de Motte Mergelpe bent afgedaald komt er een pad naar rechts. Voor dit pad staat er een groene paal (N70) en een paal met een rode pijl. Het lijkt alsof je hier RD moet, maar je moet het pad RA (daar staat om de hoek ook weer een paal).
2. Ga na witte handwijzer D/NL) en daarna bij de verkeersweg weer RA en volg de weg door Beek.
3. Ga in Beek na het centrum bij waterrad en zittend beeld van ’t Wasvrouwtje LA het bos in (traptreden rechts van gebouw, N-70). Na een akkerland ga je op een trap omlaag. Beneden moet je LA, het paaltje staat erg onduidelijk zeker nu er meer begroeiing aanwezig is. Bij de eerste keer bij de Jan Dommer van Poldersveldtweg moet je RA. Hier ontbreekt een paaltje.
4. Ga aan het einde van de Beukenlaan (Ubbergen) op vijfsprong LA, Holleweg (Nijmegen). Aan het einde doorlopen naar de verkeerslichten en LA, loop links van de doorgaande weg. Pak links, even voor het TinQ-tankstation, de N-70 weer op (Hengstdal).
5. Ga in Berg en Dal, aan het einde van de Oude Holleweg, aan de overkant de doodlopende Elzenweg in. Dan RA en omhoog. Steek na de klim de weg schuin rechts over (trapje). Let op: neem daarna de rechterroute die de weg volgt (dus hier niet de trap links omhoog gaan!). Bovenaan bij de verharde weg (Westerbergweg 5) LA.
Het bos van de Duivelsberg slokt u op: markante eiken en beuken met noestige stammen en roodgeel herfstgebladerte toornen hoog boven u uit. Het bladerdek veert onder uw voeten, eikels kraken. Maar dan een fikse klim. Op de top van de 76 meter hoge Motte Mergelpe kijkt u plotseling neer op de woudreuzen. En op de uitgestrekte bossen van het Duitse Reichswald. Ja, zelfs op de Veluwe, 20 kilometer verder! Duizend jaar geleden stond een burcht op deze strategisch gelegen plek. Geniet met volle teugen van on- Nederlandse vergezichten!
De Duivelsberg stroomt: kabbelende beekjes stromen naar Beek dat hieraan zijn naam ontleent. Het kraakheldere water borrelt op uit de grond, zelfs in natte herfstmaanden dorstwekkend. De bronvegetatie is zeldzaam: verspreidbladig goudveil, ijle zegge, bittere veldkers, bosbies, reuzenpaardenstaart en moeraszegge. In de vroege herfst is de bronvegetatie nog sappig groen. Op de oevers prijkt de zwarte els, die in het najaar roodbruine katjes draagt. Herfstbladeren in het bronwater worden opgepeuzeld door platwormen.
De kuitspieren verrichten geregeld stevig werk in de stuwwalbossen, waarvan de steile hellingen rijk begroeid zijn met zomer- en wintereik. In de herfst werpen zij hun vruchten af, tot vreugde van eekhoorns, wilde zwijnen, dassen en reeën. Het goudgele herfstbladerdek van de beuk is prachtig bij invallend zonlicht. Ook de wilde zoete kers groeit hier. Spechten, bosuilen, boomklevers en ook vleermuizen verblijven in de oude bomen; vleermuizen maken gebruik van boomholtes. Lager bij de grond dragen vele struiken herfstvruchten: de hazelaar is getooid met katjes, de sleedoorn draagt zwarte bessen en aan de lijsterbes hangen trossen rode bessen. Luister naar het gekwetter van talloze vogels, veelal lijsterachtigen, die zich tegoed doen aan de bessenoverdaad.
Rondom de Duivelsberg liggen verlaten akkerlanden als groene juweeltjes tegen de glooiende hellingen. De openheid vormt een aangenaam contrast met de beslotenheid van het bos. Het wandelpad speelt met beide landschappen, licht en donker. Op de verlaten akkers staat regenererend bos; als pionierbomen groeien boswilg en ruwe berk. De graslandjes en de boomgaarden zijn verrassend rijk begroeid met bijzondere plantensoorten. De vegetatie floreert vooral in de natte graslandjes, gevoed door kwelwater. Hier groeien orchideeën als riet- en grote keverorchis, waarvan de rozetten ook in de herfst zichtbaar zijn, en de ratelaar die nog bloeit in september. Het fruit van boomgaarden wordt in het najaar door vogels en dassen gegeten. En door de bewoners van Beek en wellicht door u als wandelaar.
De natuur gaat hier zijn gang: omgevallen bomen blijven liggen. In de herfst een walhalla voor paddenstoelen en zwammen in alle kleuren en vormen, een feest voor het oog. Vele insecten eten dood hout. Misschien ziet u een specht die de insecten uit een boomstronk pikt.
Tamme kastanjebomen groeien volop langs de paden. Afgezien van de fraaie roodbruine herfsttinten vormen de kastanjes een voedselbron voor vele dieren, maar ook voor de mens. Een herfstwandeling door de Duivelsberg is pas compleet na het verorberen van een kastanje.
Voor Nederlandse begrippen zijn de klimmen ongekend steil. In de diepte van deze berg ziet u het Filosofendal, dat even poëtisch oogt als klinkt en waar doorheen de Filosofenbeek meandert. Een flinke herfstbui kan de stroom spectaculair versnellen. Dit water heeft een zeer hoge natuurwaarde. Moeraszegge, wijfjesvaren en dotterbloem voelen zich hier thuis. In de omgeving groeit elzenbroekbos; de elzenproppen (kegels zonder zaad) kunt u de hele herfst bewonderen. Ook de es draagt in de herfst vruchten.
U zult hem zelden zien, de schuwe das. Maar dit gebied kent meerdere goedbevolkte dassenburchten. Dassen eten zich nu vol met eikels, kastanjes en vooral regenwormen die in de natte herfsttijd boven de grond komen.