Bergen aan Zee wandelen
Nederland, Noord-Holland, Bergen aan Zee
Het kan je niet ontgaan; naarmate je tijdens deze wandeling verder landinwaarts komt, neemt de begroeiing toe. Dit heeft te maken met de invloed van de zilte zeewind en het kalkgehalte van de bodem. Vooral het tweede deel van de route wandel je door een gebied dat rijk is aan berken, eiken, meidoorns, beuken en kamperfoelie. De duinenrij is breed en uitgestrekt. De Schoorlse duinen – de breedste van Nederland – zijn namelijk niet ver weg. Vrijwel de hele wandeling voert door een begrazingsgebied. Je kunt er oog in oog komen te staan met Schotste hooglanders, exmoorpony’s en konikpaarden. Vergeet overigens niet een toegangskaartje te kopen.
NB: voor het Noordhollands Duinreservaat is een toegangskaartje verplicht (verkrijgbaar bij automaat).
Hond mee: Tijdens deze hele route zijn honden aangelijnd toegestaan.
Toegankelijkheid: deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden door de vele zandpade (mul zand).
Paden: de route voert voor 80 % over onverharde paden (zand- en graspaden).
De route start in het centrum van Bergen aan Zee waar betaald parkeren geldt. Je kunt de route ook oppakken vanaf punt 7 en parkeren op de gratis parkeerplaats van PWN aan de Uilenvangerweg. Hier kun je ook de benodigde duinkaart kopen (automaat). Je steekt de weg over en volgt het pad rechtdoor. Neem het eerst zijpad rechts (rood en geel pijltje). Lees dan verder bij 7.
1. Vanaf afrit Hotel Nassau-Bergen (met de rug naar het hotel) RA. Bij ANWB-wegwijzer RD via voetpad links van de wegwijzerpaal. Na trap RD. Op driesprong rechts aanhouden. Klaphek negeren en eerste pad RA. Einde voetpad RA, klinkerweg. Bij ANWB-wegwijzer LA, ri. Het Woud, het Noordhollands Duinreservaat in (Woudweg). Let op: toegangskaarten verplicht!
2. Na wildrooster eerste onverharde pad LA, Paadje van Praat. Op viersprong met zitbank RA, breed zandpad. Op kruising RD, bij twijfel het brede pad blijven volgen. Op driesprong links aanhouden. Je passeert een steen met richtingaanduiding ’t Woud (rechts).
3. Zijpaden negeren. Bij breed asfaltpad LA (Woudweg). Linkerzijpad bij zitbank negeren. Verderop, bij duinweide, wordt het asfaltpad een klinkerpad. Volg het klinkerpad tot eerste brede pad links (ter hoogte van paal met groen pijltje).
4. Ga LA, het brede graspad op. (Wie Gasterij ’t Woud wil bezoeken: loop via het klinkerpad het duingebied uit. De Gasterij ligt rechts aan de overzijde van de verkeersweg. Volg hetzelfde pad terug naar de driesprong. Sla hier RA.)
5. Ruiterroute kruisen. Pad gaat door het bos. Voorbij zitbank (BE-27) brede pad volgen. Op driesprong links aanhouden. Verderop kunt u na zitbank BE-24 links de trap op naar een uitkijkduin. Terug trap weer af en LA verder.
6. Op T-splitsing in het bos, bij wandelknooppunt 76 (wit-rood en groen pijltje) LA. Op driesprong afslag met groen pijltje negeren en RD via bospad (rood-wit pijltje). Op viersprong (bij 77) RD. Bij wandelknooppunt 78 RD. Neem het tweede pad LA. Je bent dan op de gele route.
7. Op driesprong pad met bocht naar rechts volgen. Verderop staat links het Monument Victor Westhoff. Op driesprong bij monument LA, bospad met klinkers. Het pad voert u langs de voormalige woning van Herman Gorter (links).
8. Verderop, op driesprong na bank (rechts), RD. Op volgende driesprong (geel en groen pijltje) rechts aanhouden, zandpad door duinen, steeds gele pijlen volgen. Verderop pad met scherpe bocht naar links volgen. Je ziet de bebouwing van Bergen aan Zee.
9. Op driesprong bij zitbank BE22 RA omhoog (geel pijltje wijst naar links). Het pad komt, na een klaphek, uit op een tegelpad. Sla hier LA ri. Bergen aan Zee. Je passeert de kerk (kijk eens naar het scheepje op de torenspits) aan de rechterhand. RD naar Hotel Nassau-Bergen.
Al klimmend maakt de beschutting van de bomen ineens plaats voor openheid. Je waant je even honderden meters boven NAP, alsof een heuse boomgrens is bereikt. Op de top heb je zicht over een weids duinlandschap, dat zich uitstrekt tot aan zee.
Dit beeldje ter nagedachtenis aan de Nederlandse bioloog Victor Westhoff (1916-2001) hoort thuis in de natuur. Daar lag namelijk zijn grote passie. Rustig zit hij hier – de benen losjes over elkaar geslagen – te schrijven. Waarover zou het gaan? Waarschijnlijk noteert hij wat hij ziet, om het later een plek te geven binnen de vegetatiekunde of natuurbescherming. Op beide terreinen was zijn invloed groot. Het is overigens niet het enige beeldje dat als eerbetoon aan deze natuurbeschermer is neergezet. Onder andere in het Geuldal, Meijendel en de botanische tuin van de universiteit van Nijmegen vindt je ze ook.
Jarenlang heeft hier de dichter Herman Gorter gewoond en gewerkt. Hij leefde van 1864 tot 1927 en schreef hier het grootste deel van zijn oeuvre. Het klinkerweggetje dat even verderop overgaat in gras, is ooit aangelegd voor de bewoners van het huis.
Waar je naaldbomen in de duinen ziet, is de mens aan het werk geweest. De dennenbossen in dit kustgebied zijn vrijwel zonder uitzondering in de jaren ’30 en ’50 van de vorige eeuw aangelegd om verstuiving van het duinzand tegen te gaan. Een dennensoort die goed bestand is tegen verstuiving en zoutkristallen is de bergden. Voor de houtproductie is de bergden, die geen duidelijke stam heeft, niet interessant. In het duingebied komt ook de zwarte den voor, maar de bergden kan de verstuiving beter tegenhouden. De naaldbomen in ons land bestaan overigens voor 95% uit de grove den.