Coulissen van Westerwolde
Nederland, Groningen, Sellingen
Een wandeling rondom Sellingen is een fijne kennismaking met het halfopen coulissenlandschap van Westerwolde: lage graslanden, bosjes, houtwallen, hogere essen. Zandwegen en vlonderpaden slingeren er aangenaam doorheen en geven steeds een andere kijk op de omgeving.
Tip: Wandel deze route via de gratis ANWB Eropuit app. Zoek de route in de app via de filters. Onderweg zie je op het kaartje waar je bent, zo kun je niet verdwalen.
Hond mee: de hond mag niet mee tijdens deze route.
Toegankelijkheid: deze route is niet geschikt voor mindervaliden, vanwege de onverharde wegen en klaphekken.
Paden: deze route voert voor 90% over onverharde (zand- en gras)paden.
Routebeschrijving:
1. Vertrek met de rug naar het gemeentehuis (Dorpsstraat 1, Sellingen) en steek de Dorpsstraat over. Ga tussen nummer 8 (het kantoor van de Vereniging Bevordering Toerisme) en nummer 12 RD het Kerkpad op, dit is een klinkerpad. Sla bij de 1ste splitsing LA in de richting van de kerk. Dit is nog steeds het Kerkpad. Loop vóór de ingang van de kerk langs. Aan het einde van het Kerkpad RA.
2. Bij splitsing links aanhouden naar het natuurterrein De Holle Beetse – Vennekampen, naar de Zuid-Esweg, een half verharde weg. Op deze plaats staat een infopaneel over het natuurterrein. Ga na ruim 500 meter over de Zuid-Esweg het 1ste pad RA (bij bord Staatsbosbeheer). Het gras-pad gaat over in een vlonder-pad. Loop over de vlonder en ga daarna nog steeds RD.
3. Sla aan het einde LA bij de provinciale weg. Loop over het fietspad en sla na ongeveer 40 meter LA bij een SBB-bord, een pad dat rechts van een houtwal loopt. Even verder loopt het pad links van een houtwal en rechts van een wei. Aan het einde LA, dit is een klinkerweg en bij de eerste splitsing weer LA (de Borgerschapenweg).
4. Vervolg de Borgerschapenweg en ga na ca. 200 meter RA door een klaphek, een pad van Staatsbosbeheer, verboden voor honden. Loop in de richting van een opstapje. Volg voorbij het opstapje het pad door het bos tot wandelknooppunt 63. Ga precies op dat punt heel even naar rechts over een (hoog) opstapje. Voorbij het opstapje direct RA en na ruim 50 meter LA. Loop in de richting van een klaphek en een vlonder. Ga door het klaphek en loop over de vlonder. Sla aan het einde van dit pad RA. Loop naar de provinciale weg. Sla bij de weg LA, het fietspad op.
5. Ga na ongeveer 75 meter voor het 1ste huis aan de overkant RA door de weg over te steken bij wandelmerktekens. Loop naar een klaphek. Ga voorbij het hek RD in de richting van een bosje. Ga aan het einde bij de rivier de Ruiten Aa en knooppunt 61 LA. Loop zoveel mogelijk langs de rivier. Ga tegenover een oude fabriek naar links door een klaphek. Dit is een rustpunt achter een vroegere melkfabriek. Loop over het fabrieksterrein naar de winkel en café van een biologische slagerij. Steek daarna weer de weg over en ga RA over het fietspad. Direct LA en 1ste weg RA. Blijf RD lopen, negeer de weg naar links. Weg gaat over in graspad. Pad blijven volgen tot aan asfaltweg. Hier LA. Voor het Ruiten Aa kanaal LA en na ca. 400 m LA Slangenborgerweg in (negeer eerste paadje links).
6. Negeer twee wegen naar links en ga RA bij het bord van SBB met een klaphek, verboden voor honden. Volg dit pad (over een wal) langs de rietfilterplassen. Bij het gebouwtje met zonnepaneel RA en vervolgens weer LA, langs het riet. Loop om de plassen heen en tussen de plassen door langs het riet, het pad volgend met twee keer een bocht naar rechts en tenslotte een bocht naar links. Daarna vrijwel direct RA over een sluisje. Voorbij het sluisje LA. Hier staat een picknicktafel met informatiepaneel. Bij het kanaal LA over een fietspad met zandpad. Bij de sluis over het kanaal LA, Borgerschapenweg. Ga na een paar meter RA een smal bospad op (nog voor het rustpunt). Aan het einde van het bospaadje LA.
7. Na ruim 300 meter 1ste pad RA. Dit is een pad van Staatsbosbeheer. Ga het 1ste pad LA het bos in. Het pad maakt een paar bochten, negeer twee keer de paden naar rechts. Het 1ste pad LA en kom uit op een asfaltweg. Ga LA de asfaltweg op en neem de 1ste weg RA, de Zuid-Esweg (half-verhard). Na ruim 300 meter 1ste pad RA, een paadje over de Zuid-Es. Aan het einde LA. Weg helemaal uitlopen. De Breetuinenweg gaat over in de Hassebergerweg. Op de hoek Hassebergerweg / Dorpsstraat staat een stenen bank, de Burgemeester Buiskoolbank. Ga hier LA, de Dorpsstraat in en passeer de Oude Stelmakerij op nummer 32 en het standbeeld van Heksje Hasje bij nummer 20. Loop RD naar het gemeentehuis, het startpunt van deze rondwandeling.
De vroeg-gotische protestantse kerk dateert waarschijnlijk uit de 14de eeuw. In de zomermaanden is er op de dinsdag- en donderdagmiddag iemand aanwezig voor rondleidingen. Tijdens de restauratie in 1972/1973 werden er binnen plafondschilderingen ontdekt uit de 15de eeuw. Het deel van dak boven het koor is bedekt met holle en bolle pannen, ook wel monniken en nonnen genoemd.
Het landbouwgebied De Holle Beetse – Vennekampen dreigde in de jaren 70 te veranderen in een militair oefenterrein (het plan Kikkert). Hevige protesten van de dorpelingen wisten dat te voorkomen. Nu is het een fraai natuurgebied: natte graslanden, houtwallen en bosjes waar reeën zich thuis voelen. Het is een eldorado voor vogel- en bloemenliefhebbers. Voor wandelaars zijn vlonderpaden aangelegd.
De levensader van Westerwolde is de Ruiten Aa. Sinds kort is de oude meanderende loop weer in ere hersteld. De rivier stroomt bij Ter Apel de provincie binnen en slingert zo'n dertig kilometer naar het noorden om ten zuiden van Wedde uit te monden in de Westerwoldse Aa. Het deel van de Aa ten zuiden van Sellingen maakte deel uit van het Lijken-pad, dat dankzij de herstelwerkzaamheden uit zijn as is herrezen. Over dit pad werden de overledenen uit de omgeving naar de kerk van Sellingen gebracht.
Aan de provinciale weg in Laude staat een groot gebouw uit 1898, de coöperatieve melkfabriek van Sellingen en omstreken. Hier werd o.a. het ‘Lauder kaasvat’ geproduceerd, een kaas-mal van kunststof waarin veel gemakkelijker kaas kon worden gefabriceerd. Tot 1976 werden de Edammer kazen met behulp van deze vaten gemaakt. Daarna kwam er een einde aan de bedrijvigheid. De landelijke organisatie Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed BOEI heeft de melkfabriek laten restaureren. Nu is er een biologische slagerij gevestigd, De Woeste Grond. In de achtertuin met uitzicht op de Ruiten Aa is een Toeristische Rustpunt. Binnen is een winkel en een café.
Het esdorp Sellingen ligt op een zandrug, een tange. In de middeleeuwen werd hier dierlijke mest, bosgrond en heideplaggen over de akkers gestrooid, waardoor ze hoger werden. Dit is op veel plaatsen nog goed te zien. De wandeling gaat langs de Tange-es en over de Zuid-es.
Dit kanaal is een eeuw geleden gegraven om de wateroverlast, ontstaan door de ontginning van het moeras, tegen te gaan. Tot de Tweede Wereldoorlog gebruikte de scheepvaart het kanaal voor de aanvoer van kunstmest en de afvoer van aardappelen. Nu is het er stil. Omdat het verval tussen Ter Apel en Bourtange meer dan 8 meter is, telt het kanaal acht schutsluizen.
De rietfilterplassen zijn aangelegd om het water uit het kanaal te zuiveren, voordat het in de Holle Beetse – Vennekampen terecht komt. Vogelaars komen hier om tussen het riet watervogels en zwaluwen te spotten. Links in het bos ligt een natuur-kampeerterrein waar vroeger de barakken stonden die in de Tweede Wereldoorlog gebruikt werden door de Arbeidsdienst. Hier werd geprobeerd om jonge mannen de idealen van het nationaal socialisme bij te brengen, tevergeefs overigens.
Bij Rustpunt Heerlijk Westerwolds Land aan de Borgerschapenweg is een landbouwgebied van 4 ha. verdeeld in kleine percelen en gescheiden door wandelpaden met struiken /boompjes. De bedoeling is op natuurlijke wijze zoveel mogelijk diversiteit te krijgen. Een lust voor het oog, een coulisselandschap in het klein.
De Burgemeester Buiskoolbank staat op de hoek van de Dorpsstraat en de Hassebergerweg. Jan Buiskool, rijksinspecteur voor de werkverschaffing in de jaren 30, werd geroemd door de landbouwers en de regering in Den Haag. Hij hielp immers werklozen aan het werk op het land. De arbeiders keken heel anders tegen hem aan. Zij noemden hem ‘de Drijver’ en spraken van de Hel.
De Oude Stelmakerij, Dorpsstraat 32, is het oudste woonhuis van Sellingen. In de 18de eeuw was hier een herberg gevestigd, daarna een stelmakerij. Het gebouw is nog niet zo lang geleden gerestaureerd. Nu is het een Streek Historisch Centrum waar je ook terecht kunt voor informatie over het Westerwolde van nu. De expositie over de geschiedenis van Westerwolde is vrij toegankelijk.
Voor Dorpsstraat 20 staat sinds .1995 het standbeeld van Heksje Hasje, de legendarische goede heks die Sellingen beschermde tegen boosdoeners. Eind 2017 is ze door onverlaten van haar staart gezaagd, maar ze is weer terug, in een iets andere vorm, maar toch… De mythe staat te lezen op de website van de verhalenbank.