ANWB HomepageLangs de Zandmotor
Nederland, Zuid-Holland, Den Haag
Deze route toont de diversiteit van de zuidkant van Den Haag. Van het beeldschone historische Landgoed Ockenburgh loop je naar het innovatieve kustproject De Zandmotor. Wind, water en zand boetseren het landschap hier tot een soort Waddennatuur. Via een randje Westland - het rijk van orchideeënkwekers en radijstelers - loop je de moderne villawijk Madestein in. Het lijkt hier wel de Truman Show. Een slingerend pad door de dichtbegroeide Leydenhof en het Hyacinthenbos voert terug naar het startpunt.
Tip: Loop je met (jonge) kinderen? Volg dan de routebeschrijving tot aan het strand, ga LA naar de Zandmotor en loop zo ver door als je zelf wilt. Volg dezelfde route terug naar Landgoed Ockenburg (de route is dan 3,5 tot 7 km in totaal).
Lekkerbekroute Langs de Zandmotor
Hond mee: honden zijn niet toegestaan op deze route (verboden in het hyacinthenbos).
Paden: 75% onverhard, de route voert over het strand, over smalle bos- of zandpaden en over verharde wegen.
Toegankelijkheid: deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden vanwege de zand- en bospaden.
1. Vanaf de parkeerplaats aan de Monsterseweg volg je de Monsterseweg richting Villa Ockenburgh. Loop links om het weiland met de villa heen over het Solleveldpad tot de kruising van paden en je ziet wandelknooppunt (wkp) 16, het startpunt van de route. Volg vanaf daar de pijlen (gele schildjes met rode pijl) naar wkp 47 en 30. Ga bij wkp 30 RD het strand op en vervolgens LA.
2. Loop langs de Zandmotor en verlaat het strand ca. 4,5 km verderop bij de strandopgang Monster Beach (naast de strandtent op palen). Loop RD tot je wkp 14 bereikt en volg vanaf daar de aanwijzingen naar wkp 22 en 60. Vanaf hier volg je de aanwijzing naar wkp 46. Neem ipv het fietspad het dijkje rechts van het fietspad. Je kunt dat helemaal uitlopen. Aan het einde van het dijkje, bij het hek, volg je het pad RA en ga je verderop links het weiland uit naar de weg.
3. Steek de Haagweg over en loop RD richting wkp 24 (volg de rood-witte schildjes). Aan het einde van de Vijverweg ga je even LA over de brug en direct weer RA om de Vijverweg te vervolgen. Loop net zolang RD tot je bij de (drukke) Madeweg komt en ga hier LA. Volg de Madeweg tot voorbij wkp 24. Steek de Oorberlaan over en ga na ca. 20 meter LA Madestein in. Volg hier de gele schildjes met rode pijl. Het pad voert je links om het water heen, langs het politieterrein (waar politiepaarden en -honden worden getraind).
4. Je loopt voortdurend met het water aan je rechterhand en verlaat het park 1,5 km verderop aan de linkerkant. Loop RD de Dirk van Wassenaarlaan in. Je loopt nu door een moderne villawijk met veel verschillende bouwsels. Volg de laan RD, steek de Nederhoflaan over, steek het grasveld RD (beetje links) over en loop de Gravin Pertonillalaan in. Deze gaat over in de Monsterseweg. Sla LA bij de Madesteinweg (aan je rechterhand) en loop langs het gebouw van Brijder (Verslavingskliniek) aan je linkerhand en door de Piet Moeskopsstraat RD het terrein van Parnassia op.
5. Ga RA op de Omsterseweg en sla bij wkp 15 weer RA (Elias Steinstraat). Aan het einde ga je LA de Abe Lenstraweg op en op de (drukke) Monsterseweg ga je RA. Loop door tot de Bep Bakhuijsweg, steek daar LA de weg over en ga door het draaihek het Van Leydenhof in. Volg de gele schildjes met rode pijlen door het bos naar wkp 18. Sla hier RA en loop langs Villa Ockenburgh terug naar het parkeerterrein.
Landgoed Ockenburgh (24 hectare) is een ruim 350 jaar oud landgoed tussen Loosduinen en Kijkduin in Den Haag. Het is onderdeel van het Nationaal Park Hollandse Duinen en wordt beheerd en onderhouden door het Zuid-Hollands Landschap. Je vindt hier wilde natuur die je misschien niet snel verwacht zo dicht bij de stad. Op het beboste landgoed leven vleermuizen, groene spechten, boomkruipers, holenduiven en boomklevers.
Eeuwenlang was het landgoed én de bijbehorende villa (gebouwd in 1654) in gebruik bij jonkheren en jonkvrouwen die het landgoed aanpasten naar de heersende trends en landschapsstijlen. Klassiek zijn de rechte zichtlijnen vanuit het landhuis Ockenburgh, zoals de oprijlaan vanaf de Monsterseweg. De Romantiek bracht in de 19e eeuw de Engelse stijl naar Ockenburgh, die je nog kunt zien aan de kronkelige paadjes en wilde natuur op het landgoed. Een bijzondere jaargetijde op het landgoed is het voorjaar. Dan bloeien overal op het landgoed stinzenplanten als krokussen, narcissen, sneeuwklokjes, daslook en wilde hyacinten. Ze werden geplant door de vroegere bewoners van Ockenburg.
De villa is eeuwenlang bewoond geweest, maar werd na de Tweede Wereldoorlog vijftig jaar lang gebruikt als jeugdherberg. In 1996 zette de gemeente Den Haag het rijksmonument te koop. Sinds 2018 heeft de Stichting tot behoud van de Historische Buitenplaats Ockenburgh (SHBO) de villa en bijbehorende opstallen in handen. Meer dan 100 vrijwilligers maakten van de villa een ontmoetingsplek, waar van alles wordt georganiseerd: festivals, filmavonden, talkshows... In de villa is nu Restaurant Villa Ockenburgh gevestigd en in de kas op hetzelfde terrein een zelfservice café.
In 2011 werd voor de kust van Kijkduin een schiereiland van 21,5 miljoen kuub zand aangelegd volgens het principe van Bouwen met de Natuur. In dit innovatieve project verspreiden wind en stroming het zand langs de kust en richting de duinen. Zo wordt de kust versterkt en ontstaat een dynamisch natuur- en recreatiegebied. Een uniek experiment: de natuur legt het zand op de juiste plek. Inmiddels is het zand geleidelijk noord- en zuidwaarts verspreid onder invloed van wind, golven en stroming en is het gebied steeds meer gaan lijken op de natuurlijke kust van de Waddeneilanden. Onderzoekers van verschillende universiteiten volgen de ontwikkeling van de Zandmotor op de voet. En ook internationaal is er veel belangstelling voor dit innovatie-icoon.
Ter Heijde ‘aan zee’ is een klein kustdorp met twee kilometer strand en twee strandopgangen. In het dorp staat een monument van twee kanonnen dat herinnert aan de zeeslag die hier in 1653 werd gestreden tussen de Engelse en Nederlandse vloot. De beroemde Admiraal Maarten Tromp sneuvelde bij deze slag. In 2010 is de kustverdediging in Ter Heijde versterkt door een tweede zanddijk aan te brengen tegen het bestaande duin aan de zeezijde. Ook werd in die tijd het strand verbreed en De Zandmotor aangelegd.
Madestein is één van de grootste groengebieden van Den Haag. Er zijn een sportcomplex, stadsboerderij, restaurant en buurttuintjes gevestigd. Het recreatiegebied werd in 1969 aangelegd in twee polders: de Oostmadepolder en de voormalige Zwarte polder.
De Van Leydenhof is een typisch binnenduinbos. Ontstaan op de veenlaag die je hier tussen de jonge en oude duinen vindt. Het werd aangelegd door de familie Van Leyden, die dit stukje ongerepte natuur wilde behouden. Bijzonder in dit dichtbegroeide bos zijn de bovengrondse nesten van de rode bosmier die je hier vanaf het voorjaar aan kunt treffen. Niet zo gek dat je hier de groene specht kunt zien, die is gek op bosmieren. Aan het einde van de zomer rolt de bloeiende duinheide een paars tapijt uit.
Acht hectare telt het Hyacintenbos Ockenburgh. De naam is niet zomaar gekozen: in april verandert het oude duinbos door de bloeiende hyacinten in één grote paarse zee. Maar er groeit ook lelietje-van-dalen (met witte klokjes) en salomonszegel (een rij witte bloemetjes onder een stengel). Er leven grote bonte spechten, watervleermuizen, rosse vleermuizen en vossen. Een sprookjesachtige stukje Den Haag! Vroeger lag op de plek van het Hyacintenbos een buitenplaats. De zandwal die de toenmalige bewoners aanlegden om hun privacy te beschermen, kun je nog steeds zien in het landschap (u-vorm). Het Zuid-Hollands Landschap beheert en onderhoudt het natuurgebied.