Vlielandwandeling
Nederland, Friesland, Oost-Vlieland
Rust, ruimte, frisse lucht en meer zonuren dan in de rest van Nederland. Tijdens deze wandeling over het kleinste Waddeneiland van Nederland doorkruis je bossen, duinen, strand en heide. Twee uitzichtpunten bieden zicht op de Waddenzee. En aan het einde wacht de knusse dorpsstraat van Oost-Vlieland.
Hond mee: op Vlieland mogen honden alleen in bos rondom het dorp en op het strand loslopen. Op alle andere plekken moeten zij zijn aangelijnd.
Toegankelijkheid: deze route voert 2 km over het strand en is niet toegankelijk voor mindervaliden.
Paden: 80% onverhard: bos, gras- en zandpaden. De route voert 2,5 km over het strand.
N.B. De wandeling voert deels over kronkelige bospaden waar het handig kan zijn om de route in de (gratis) ANWB Eropuit app erbij te houden.
- De wandeling start in Oost-Vlieland voor Museum Tromp’s Huys (Dorpsstraat 99, Oost-Vlieland). Wandel de Dorpsstraat uit (met je gezicht naar het museum naar rechts). Sla aan het einde, vóór het parkje, RA, Vuurboetsplein. Loop RD langs de parkeerplaats en ga aan het einde LA, Nieuwestraat. Steek de straat over en neem RD het wandelpad en de houten trappen omhoog naar de vuurtoren.
- Sla vóór het laatste trapje naar de vuurtoren LA, ga op de kruising met de weg even LA en direct RA het pad op dat langs de toren van het waterwingebied Bokkendal (links) en de Vlielander Kaasbunker (rechts) voert. Loop langs de telecommunicatietorens aan je linkerhand RD. Het pad wordt nu een zand/bospad.
- Vol het pad (slingerend) RD. Je bereikt een splitsing waar je rechts aanhoudt. Bij de volgende splitsing houd je links aan. Het bospad voert naar beneden tot je de Torenvijver bereikt. Loop rechts langs de vijver en ga op het pad LA, Lange Baan (fietspad). Daar waar het fietspad een breed wandelpad kruist ga je RA en aan het einde weer RA, Lange Baan.
- Loop deze weg uit tot de kruising met de Kampweg en ga hier LA. Kampweg wordt Ankerplaats/Ankerpad. Daar waar de weg LA buigt ga je RD het duinpad op door de duinen naar het strand. Ga RA op het strand en loop ca. 2,5 kilometer langs de branding. Voorbij strandpaal 52 ga je RA langs het huisje van de reddingspost/lifeguard van de KNRM.
- Loop door de duinen en RD over het terrein van Camping Stortemelk, langs de supermarkt het hek uit en volg de weg RD. Neem het eerste bos-/ruiterpad LA. En ga op de splitsing van bos-/ruiterpaden LA. Dat pad buigt naar rechts. Loop door tot het fietspad en sla daar LA, Witte lid.
- Volg dit fietspad (langs de heide) tot een kruising met een wandelpad. Hier sla je scherp RA. Aan het einde van het pad LA. Volg dit pad tot aan de Havenweg en ga daar RA. Loop langs Uitkijkpunt Sjouwermansbol aan je rechterhand. Sla bij de paddenstoel LA. Loop langs de haven en ga RA de Waddendijk op. Volg deze helemaal tot aan Oost-Vlieland en loop de Dorpsstraat in tot aan Museum Tromp’s Huys, het start- en eindpunt van de route.
In het enige dorp op Vlieland wonen ca. 1200 mensen. Het dorpje ligt mooi aan de Waddenzee in het oosten van het eiland. Het dorp telt maar liefst 39 rijksmonumenten. Een groot aantal vind je terug in de Dorpsstraat.
Museum Tromp’s Huys is gevestigd in het oudste pand van Oost-Vlieland. Delen stammen nog uit 1575. Vanaf 1637 werd het huis bewoond door particuliere eigenaren, vanaf 1896 door Gooswinus en Betzy Akersloot-Berg die het de naam Tromp’s Huys gaven. Ze lieten achter in de tuin de atelierwoning bouwen, die er nu nog steeds staat. Na het overlijden van Betzy in 1922 en Gooswinus in 1929 erfde huishoudster Jet Visser het huis en de inboedel. Na haar overlijden in 1955 werd het huis gekocht door de gemeente Vlieland om er een museum van te maken. Dat werd op 15 juni 1960 geopend. In het museum is de collectie van het echtpaar Akersloot-Berg te zien: schilderijen, tekeningen en huisraad. In de loop der tijd is de collectie door schenkingen en aankopen aangevuld en uitgebreid met nautische kaarten, archeologische vondsten, maritieme penningen, scheepsmodellen en zeekijkers. Naast de vaste collectie toont het museum exposities over het werk van Betzy Akersloot-Berg (laatste bewoonster en zeeschilderes), over Jan Jacob Slauerhoff (Vlielander, dichter, schrijver en scheepsarts) en over het maritiem verleden.
Op het 40 meter hoge Vuurboetsduin staat de vuurtoren van Vlieland. Vanaf het duin kun je uitkijken over het dorp, de Noordzee, de Waddenzee en de buureilanden Texel en Terschelling. Vuurtoren Vuurduin werkt nog steeds (het licht brandt telkens twee seconden en is daarna twee seconden uit), maar functioneert vooral als reservebaken voor het geval het radarsysteem uitvalt. De vuurtoren is 16,8 meter hoog. In 49 treden sta je op het panoramadak. De vuurtoren is regelmatig te beklimmen. Check de website voor de exacte openingstijden.
Op het hoogste duin van Vlieland, diep onder de grond bevindt zich een voormalige drinkwaterbunker die sinds 2015 in gebruik is als kaasbunker. Hier rijpen de biologische Vlielander Bunkerkazen. Het bijzondere micro klimaat in de bunker - een hoge luchtvochtigheid in combinatie met een koele temperatuur – is perfect om kaas te laten rijpen. Bijzondere kazen die hier worden gemaakt zijn de zeewierkaas en de blauwe bunkerkaas. Tijdens een (video)rondleiding daal je af in de bunker en kun je kaas proeven.
De Torenvijver is rond 1938 gegraven om droge turven in te ‘wateren’: stukken turf werden in het water gelegd om zich vol water te zuigen. Eenmaal verzadigd werden ze in het plantgat tegen een zaailing van een dennenboom aangelegd, waardoor de boomwortels meer vocht kregen en beter groeiden (duinzand is van nature droge grond). De turf werd aangevoerd uit Drenthe. Tegenwoordig is de Torenvijver een fraai beschut gelegen duinmeertje waar in de zomer waterlelies bloeien.
Het strand van Vlieland is 12 kilometer lang. Tussen paal 50 en 51 (het strand dat het dichtst bij Oost-Vlieland ligt) is het strand bewaakt. Vlieland is in 2019 toegetreden tot de organisatie Green Deal Schone Stranden en stimuleert sindsdien strandbezoekers om het zwerfafval op te ruimen. Op Vlieland schijnt de zon vaker en langer dan op het vaste land. Op het strand van Vlieland liggen in totaal 69 strekdammen om de teruggang van de kustlijn tegen te gaan. Zwemmers kunnen beter niet te dicht bij deze dammen zwemmen i.v.m. onvoorspelbare stroming. De strekdammen zijn trekpleisters voor vogels zoals zilvermeeuwen, aalscholvers en mantelmeeuwen.
Vanaf een duintop bij de Jachthaven, konden zogenaamde sjouwerlieden uitkijken over het zeegat naar binnenvarende schepen, waarop ze misschien voor het laad- en loswerk konden vinden. Er staat nu een uitkijktoren vanaf waar je kijkt op de Jachthaven en de Richel, een zandplaat en eilandje in de Waddenzee waar veel vogels broeden, zoals de bontbekplevier, strandplevier en dwergstern. Ook is het een rustgebied voor de grijze zeehond.
De Waddendijk - langs het wad en achter het dorp langs - beschermt het eiland tegen de zee. De dijk wordt in 2024 versterkt om voorbereid te zijn op de zeespiegelstijging in de komende 50 jaar. Op verzoek van de bewoners wordt de dijk niet verhoogd, maar verbreed in de richting van de zee, over een lengte van ruim een kilometer. Aan de zeezijde van de dijk komt een geasfalteerd fietspad en op de bovenkant van de dijk een smal wandelpad. Aan de dorpszijde van de dijk wordt een pad gemaakt, zodat de woningen in de Dorpsstraat aan de achterzijde bereikbaar blijven.