Het prijsplafond voor energie in 2023

Vanaf 1 januari 2023 geldt een maximumtarief voor stroom en gas: zo werkt het!

In 2023 wordt het prijsplafond de belangrijkste maatregel van de overheid om ons te compenseren voor de extreem gestegen energieprijzen. Tot een bepaald verbruik geldt een maximumtarief voor stroom en gas. Lees hier hoe het prijsplafond in de praktijk werkt.

Inhoud

1. Wat betekent het prijsplafond energie?
2. De verdeling van het verbruik over de 365 dagen
3. Meer of minder verbruiken dan het prijsplafond
4. Overstappen tijdens het prijsplafond
5. Prijsplafond en terugleveren met zonnepanelen
6. Hoe werkt het prijsplafond bij ANWB Energie?

1. Wat betekent het prijsplafond energie?

In 2022 kwam de overheid ons nog tegemoet met tweemaal 190 euro korting op je energierekening, in november en december. Maar voor heel 2023 geldt vanaf 1 januari een prijsplafond tot een bepaald maximaal stroom- en gasverbruik. Dit betekent dat op basis van het verbruik van een gemiddeld huishouden het volgende is vastgesteld:

• Elektriciteit: 2.900 kWh in 2023 voor maximaal € 0,40 per kWh inclusief belastingen en btw
• Gas: 1.200 m3 in 2023 voor maximaal € 1,45 per m3 inclusief belastingen en btw

Dit is bij elke leverancier hetzelfde. Omdat de overheid heeft gekozen voor toewijzen op basis van een gemiddeld verbruik krijg je dus bijvoorbeeld ook niet een hogere hoeveelheid stroom als je verwarmt met elektriciteit en daartegenover geen gas gebruikt.

2. De verdeling van het verbruik over de 365 dagen

De 2.900 kWh en 1.200 m3 worden verdeeld over de 365 dagen van het jaar. Je krijgt iedere dag weer een bepaalde nieuwe hoeveelheid kilowattuur stroom en kuub gas die je vanaf dat moment kan gebruiken voor het prijsplafond.

Deze verdeling is gemaakt aan de hand van een standaard verbruiksprofiel van een gemiddeld huishouden. In de winter, als het koud en donker is, verbruik je (veel) meer elektriciteit en gas. Daarom ligt de hoeveelheid kWh en m3 die je kan gebruiken op een winterse dag (veel) hoger dan op een zomerdag. Dan is het immers warmer en langer licht.

Hieronder laten we zien hoeveel kilowattuur stroom en kuub gas je per maand in totaal zou kunnen gebruiken voor het prijsplafond. Dit maandtotaal is redelijk gelijkmatig verdeeld over de maand. Dus op 1 januari zul je ongeveer even veel kuub gas kunnen gebruiken voor het prijsplafond als op 31 januari.

De verdeling van elektriciteit per maand:

De verdeling van gas per maand:

3. Meer of minder verbruiken dan het prijsplafond

Verbruik je per maand meer dan dat er in die maand voor het prijsplafond beschikbaar is, dan betaal je over elke verbruikte kWh en m3 daarboven gewoon het afgesproken tarief uit je energiecontract.

Tenzij je andere maanden juist minder hebt verbruikt én wat je in een vorige maand niet hebt opgemaakt van het prijsplafond mag meenemen als tegoed naar de volgende. Dit kan verschillen per leverancier. Het hangt af van de periode waarover deze jouw korting vaststelt.

Die periode moet minimaal één maand zijn en loopt maximaal tot je zogenoemde eindfactuur. Dat is de normale jaarafrekening na twaalf maanden of een eindafrekening als je overstapt of verhuist. Na zo'n eindfactuur vervalt je opgebouwde tegoed in ieder geval en begin je weer 'vanaf nul'.

Hoe gek het ook klinkt: tegoed mee kunnen nemen tot je jaar- of eindafrekening en daarna weer tot uiterlijk 1 januari 2024 hoeft niet de meest voordelige oplossing te zijn. Dit hangt af van je type energiecontract (vast, variabel of dynamisch) en hoe je verbruik en eventueel teruglevering uit je zonnepanelen verloopt over het jaar. Maandelijks de korting vaststellen in plaats van bij de eindfactuur (en dus geen tegoed kunnen meenemen) kan uiteindelijk juist een hogere korting in euro’s betekenen.

Hoe dan ook: minder en slimmer energie gebruiken en zo überhaupt onder de plafonds blijven is ook nu natuurlijk nog de allervoordeligste optie.

4. Overstappen tijdens het prijsplafond

Je kan nog steeds tussentijds overstappen naar een andere leverancier. Helaas mag je nieuwe leverancier niet je verbruik bij je vorige inzien. Er kan dus ook niet gecontroleerd worden hoeveel gebruik je al hebt gemaakt van het prijsplafond. Daarom heeft de regering gekozen voor de eerdergenoemde vaste verdeling van het verbruik per dag.

Stap je bijvoorbeeld over op 3 januari, dan zal de nieuwe leverancier je tegoed bepalen op basis van het resterend aantal dagen van die maand. Grofweg zou je dan kunnen stellen: 339 kWh / 31 dagen maal 28 dagen = 306 kWh tegoed voor het restant van januari bij je nieuwe leverancier.

5. Prijsplafond en teruglevering met zonnepanelen

Voor het salderen en terugleveren met zonnepanelen verandert er niets. Het prijsplafond werkt op basis van het nettoverbruik. Dat wil zeggen: eerst wordt de salderingsregeling toegepast en daarna pas het prijsplafond. Wat je aan het net aan kWh hebt teruggeleverd, moet je dus eerst aftrekken van het aantal kWh dat je van het net hebt verbruikt. Dan houd je een bepaalde hoeveelheid kilowattuur over in die maand waar het prijsplafond op wordt toegepast.

Stel je verbruikt per jaar 2.000 kWh van het elektriciteitsnet en levert daar 1.500 kWh aan terug, dan blijft er 500 kWh nettoverbruik over waarop het prijsplafond kan worden toegepast. Het nettoverbruik kan ook per maand worden bepaald, zie onder (3) hierboven.

6. Hoe werkt het prijsplafond bij ANWB Energie?

De ANWB levert energie tegen de inkoopprijs op basis van een dynamisch tarief. De prijs van stroom verschilt per uur, die van gas per dag. Na veel discussie met de bekende energiebedrijven is door de overheid besloten dat het prijsplafond bij een dynamisch tarief werkt op basis van het tarief dat jij in minimaal één maand gemiddeld betaald hebt per kWh elektriciteit of m3 gas. Dus het werkt niet zo dat het uurtarief altijd meteen 'afgetopt' wordt op het moment dat de prijs in een bepaald uur boven het plafond komt.

Je maandbedrag wordt medio januari aangepast

Het prijsplafond wordt bij ANWB Energie in januari al als korting in je maandbedrag verwerkt. We verdelen de totale verwachte korting gelijkmatig over alle maanden, zodat het bedrag dat je per maand betaalt gelijk blijft. Medio januari zullen wij je maandelijkse voorschotbedrag opnieuw berekenen.

Inclusief de verwachte korting vanuit het prijsplafond, maar ook met de gewijzigde belastingtarieven en netbeheerkosten voor 2023 en natuurlijk de meest actuele en de te verwachten inkoopprijzen. Daardoor kan het ook zijn dat je maandbedrag nauwelijks wijzigt of zelfs iets hoger wordt.

Net zoals bij alle leveranciers wordt je definitieve korting pas bepaald en verrekend met de eindfactuur. Dat is bij de ANWB je normale jaarafrekening of een eindafrekening als je overstapt of verhuist. Het doel is net zoals normaal dat je niet te veel maandelijks voorschot betaald hebt, maar in ieder geval niet hoeft bij te betalen.

Je definitieve korting wordt standaard per maand vastgesteld

Zoals hierboven aangegeven onder (3) kan het per leverancier verschillen of de definitieve korting vastgesteld wordt per maand. Dus dat elke maand een nieuw gemiddeld door jou betaald tarief bepaald wordt waarover de korting wordt berekend. Óf over de gehele periode tot de jaar- of eindafrekening (dus vanaf 1 januari of je startdatum in 2023 bij ons tot je jaar- of eindafrekening). Het spreekt voor zich dat de ANWB streeft naar het toepassen van de methode die het voordeligst uitpakt voor jou als klant. Daarom kiezen wij nu standaard voor het berekenen van de korting per maand. Dit levert naar verwachting voor veruit de meeste klanten de hoogste korting op. Ondanks dat dit betekent dat je niet gebruikt tegoed niet mee mag nemen naar de volgende maand(en).

Hoe wordt daarvoor het gemiddeld door jou betaalde tarief bepaald?
Hoe dit precies gaat: van alle uren in één maand wordt jouw verbruik in kWh of m3 in een uur vermenigvuldigd met de prijs die gold in dat uur; dit totale bedrag wordt vervolgens gedeeld door je totale verbruik in die maand. Dat geeft een gemiddeld betaald tarief per maand. Dit betekent dat dit tarief lager wordt naarmate meer van je energieverbruik plaatsvindt in de uren dat deze goedkoper is.

We kunnen ons voorstellen dat de overheidsmaatregelen het er allemaal niet eenvoudiger op maken voor je. Daarom hieronder enkele rekenvoorbeelden met stroomverbruik:

Waarom niet standaard over de gehele periode tot jaar-/eindafrekening?
De logica achter het standaard per maand vaststellen van de korting is als volgt. Wanneer we jouw gemiddeld betaalde tarief over de gehele periode tot je jaar- of eindafrekening berekenen, dan kan dit door de constant wisselende uurtarieven juist lager uitvallen. Daardoor zou je korting mislopen vanuit het prijsplafond. Hetzelfde geldt als je teruglevert met zonnepanelen. Het prijsplafond mag je alleen toepassen op je nettoverbruik, zie hierboven onder (5). Je hogere teruglevering in het voorjaar en de zomer maken je nettoverbruik lager als je dit over een langere periode berekent dan iedere maand.

Wat als dit voor mij niet het voordeligst uitpakt?
Máár: bij je jaar- of eindafrekening gaan we ook alsnog berekenen of dit voor jou inderdaad de meest voordelige optie is geweest. Als namelijk blijkt dat jij een hogere korting zou krijgen als we deze berekenen vanaf 1 januari of je startdatum bij ons tot je jaar- of eindafrekening en je dus wel je tegoed uit een maand mee mag nemen, dan passen we die methode voor je toe. In plaats van berekening van de korting per maand. Dit kan dus spelen in situaties dat je een bepaalde maand weinig tot geen energie verbruikt (denk aan een langere vakantie) of veel teruglevering met zonnepanelen.