Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug

Grootse natuur vlak bij de stad

Van de grote stad Utrecht is het maar tien kilometer fietsen naar de rand van één van de grootste en meest gevarieerde natuurgebieden van Nederland: Nationaal Park De Utrechtse Heuvelrug.

Schrijden door de statige lanen van buitenplaats Hoog Beek en Royen bij Zeist. Rollebollen vanaf een zandheuvel van Het Doornse Gat naar beneden. Wandelen door de uitgestrekte Kaapse bossen naar uitkijktoren De Kaap. En dan heb je ook nog de uiterwaarden bij Amerongen, de stuwwal bij Rhenen en de heidevelden bij Leusden. Dat alles op fiets- en loopafstand van de drukke Randstad.

Natuurlijke barrière
Heel bijzonder, zo veel natuur dicht bij de stad. Maar ook heel verklaarbaar. Dat stad en natuur dicht tegen elkaar aanschurken is onder meer te danken aan de weelderige buitenplaatsen die welgestelde Utrechters in vorige eeuwen hier voor zichzelf lieten bouwen. De drukke stad werd sindsdien (met wat moeite) op afstand gehouden door deze groene barrière. Landgoederen en natuurterreinen zijn nu verenigd in Nationaal Park De Utrechtse Heuvelrug.

Nóg groter

De noordkant van het Park was de A28 Utrecht-Amersfoort, maar daar blijft het niet bij. Geliefde natuurgebieden als Soesterduinen, de bossen bij Lage Vuursche en de heide bij Blaricum en Bussum worden samengevoegd met De Utrechtse Heuvelrug. Je kunt dan door het Nationaal Park van de Grebbeberg helemaal naar het Gooimeer wandelen of fietsen. Voor de goede orde, alleen de status van Nationaal Park is nieuw, de natuur ligt er al láng. Je kunt er sinds jaar en dag een pannenkoekje prikken in pannenkoekenparadijs Lage Vuursche, vliegeren in het zand van Soesterduinen of lammetjes bewonderen bij de schaapskooi van Blaricum.

Welke planten en dieren vind je hier?

Zo veel verschillende typen natuur, daar kun je veel verschillende soorten planten en dieren zien. Ringslangen, watervogels en echte koekoeksbloem in de natte natuur, bijvoorbeeld langs de Rijn aan de zuidkant van de heuvelrug. Hier spot je met heel veel geluk misschien ook wel een zeearend. In de loof- en naaldbossen wonen dassen, eekhoorns, boommarters, vossen, spechten en reeën. Op de bosgrond  bloeit in het voorjaar de frêle bosanemoon. Heikikker, zandhagedis, heideblauwtje en leeuwerik hebben een voorkeur voor de heidegebieden. In de natte heidegebieden groeien vleesetende zonnedauw en de zeldzame klokjesgentiaan.

Het edelhert, dat ontbreekt nog op de Utrechtse Heuvelrug. De hoop is dat dit majestueuze dier in de komende jaren zijn intrede doet. Niets houdt het grootste hert van Nederland nog tegen nu ecoducten alle natuurgebieden met elkaar verbinden, van het Gooimeer tot aan de Rijn.

Wandelen en fietsen

Op de heuvelrug fiets je door schaduwrijke bossen in de zomer en paars bloeiende heide in augustus. Langs een zee van goudgeel vallend blad en oneindig veel soorten paddenstoelen in het najaar. Elk jaargetijde geniet je van een ander decor, van in nevelen gehulde uiterwaarden in de winter tot kleurrijk bloeiende bermen in het voorjaar.

Pak de fiets en stippel een route uit over de glooiingen van het langgerekte Nationaal Park. Van Zeist in het westen tot Rhenen in het oosten is het zo'n 30 kilometer in vogelvlucht. Of kies een andere startplek, er zijn verschillende NS-stations in het gebied, onder meer in Zeist en Rhenen. Overal vind je fietsroutes met verschillende thema's zoals de Vuelta Ronde van Zeist voor e-bikes (61km).

Wandelend kun je pas echt diep doordringen in de natuur. Naar het stiltebankje in de buurt van de Goudenlaatjes bij Maarsbergen (je zult 'm echt zelf moeten zoeken). Of naar de Eenzame Eik in het Sterrenbos bij Amerongen. Heb je écht heel veel zin in wandelen, dan kun je je tanden zetten in de oudste wandelroute van Nederland van ANWB. Etappes twee tot en met (deels) vijf  gingen toen al ‒ we schrijven 1914 ‒ over de Utrechtse Heuvelrug. Of kies voor de kortere ANWB wandelroute door de Utrechtse Heuverug. Leuk voor kinderen: Ouwehands Dierenpark ligt om de hoek ligt, óp de Grebbeberg.

Meer wandelen in dit gebied? In deze ANWB Wandelkaart Utrechtse Heuvelrug vind je een gedetailleerde wandelkaart, uitgebreide toerische informatie, wandelknooppunten en LAW- en Streekpaden.