Nationaal Park Zuid-Kennemerland

Struinen door de duinen

Windvlagen trekken aan je haren, de zilte zeelucht prikt in je neus. Voor je: de bulderende Noordzee, met het uitgestrekte strand van Zandvoort tot aan IJmuiden. Daarnet liep je nog in de luwte van een duinvallei, met hoge duintoppen en zacht wuivend helmgras om je heen. De Kennemerduinen: rust, midden in de Randstad!

Groene oases

De variatie in landschappen is onverwacht groot in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Je denkt 'duinen', en dat klopt. Maar van oost naar west wandel of fiets je door een wereld die een geleidelijke maar grote verandering doormaakt. Begin bij een van de buitenplaatsen die als groene oases langs de oostrand van het gebied liggen. Elswout, Duin en Kruidberg, Koningshof; je kunt er heerlijk wandelen in parkachtig bos of prachtig aangelegde tuinen. In voorbije eeuwen lieten rijke Amsterdamse kooplieden deze buitenhuizen bouwen. Nu maken ze deel uit van het Nationaal Park en kunnen we er allemaal van genieten.

Bijzonder leven

Verder richting zee wordt de begroeiing lager. Hier wandel of fiets je soms over een golvende vlakte, soms door een besloten duingebied. Deze kalkrijke, zanderige wereld lijkt geen voedzame basis voor een rijke plantenwereld, maar dat is een vergissing. Waar bijna niets meer wil groeien, weten juist heel bijzondere soorten stand te houden zoals orchideeën en parnassia in de vochtige lage delen. Spartaanse begroeiing zoals helmgras en duindoorn (met trosjes oranje bessen) kom je veel tegen op de duinenhellingen. Een groepje damherten kijkt brutaal terug als je langs komt. Voor wisenten moet je iets meer moeite doen, maar daarvoor is wel een speciaal uitkijkpunt ingericht bij het meertje van Burdet. 

De 4 seizoenen

Elk seizoen brengt zijn karakteristieke pracht naar dit bijzondere gebied. Geniet 's winter van de winderige weidsheid van het strand en van de stilte in de duinen. In het vroege voorjaar zijn in de tuinen van de buitenplaatsen tere stinzenplanten de voorbode van de lente. 's Zomers trilt de hete lucht boven de duinpannen en kun je verkoeling zoeken in recreatiemeer 't Wed. Je zou bijna vergeten hoeveel soorten paddenstoelen er op de landgoederen zijn, dát zie je pas in het najaar.

In stille herinnering

Wat we nooit mogen vergeten, zijn de offers die zijn gebracht in de Tweede Wereldoorlog. Veel Nederlandse verzetshelden die in deze duinen zijn gefusilleerd door de Duitse bezetter, zijn herbegraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal. Deze indrukwekkende laatste rustplaats is het hele jaar door te bezoeken.

Wandelen in Zuid-Kennemerland

• Wil je jezelf verliezen in schier oneindige duinenrijen, dan is wandelen echt iets voor jou. In de beslotenheid van de duinen, waar je een wereld achter je laat bij elke bocht die je neemt. Geluiden verstommen, een nieuwe rij duinen wacht op je. Wandel deze ANWB-route vanaf NS-station Santpoort-Noord in het noordelijke deel, of deze route vanaf NS-station Overveen in het zuidelijke deel. De laatste brengt je onder meer naar de Eerebegraafplaats. Na het Duincafé bij het bezoekerscentrum (begin van de route) kom je onderweg geen cafeetjes of uitspanningen meer tegen. Neem zelf water en iets te eten mee.
• Meer tips voor wandelen vind je op de website van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
• Ga je lekker uitwaaien met je hond? Kijk dan ook even hier.

Fietsen in Zuid-Kennemerland

• Fietsen langs de rand van de Kennemerduinen aan de zuidoostkant, met een handig knooppuntenlijstje. Dat kan met de Manpadroute van de ANWB. Je fietst langs groene lustoorden als Huis te Manpad, Woestduin en Elswout en langs gezellige stops als Pannenkoekenhuis De Konijnenberg en kinderboerderij 't Molentje.
• Meer tips voor fietsen vind je op de website van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.

Actief eropuit

• Ze zijn gróót, de woest uitziende wisenten en Schotse hooglanders die grazen in het Nationaal Park. Ook al zie je ze niet snel over het hoofd, je moet wel weten waar je moet kijken. Ga op excursie met de boswachter om zeker te zijn dat je ze niet mist. In Nationaal Park Zuid-Kennemerland kun je veel verschillende excursies boeken, maar ook bosconcerten en wandelingen met een high tea na afloop.
• Wees zelf 'ns lekker wild! Struin door bos en duin, speel buiten de gebaande paden, bouw een hut en ga daarna lekker picknicken in het zand. Het mag allemaal op de speelterreinen in het Nationaal Park. De grootste zijn Koevlak (bij zwemmeer 't Wed), Bleek en Berg en Parnassia.
• Speurenderwijs de natuur van de Kennemerduinen ontdekken, dat doe je het beste in goed gezelschap. Bijvoorbeeld van Vosje Vos en Stijn Konijn. Speciaal voor kinderen. Er zijn speurtochten en natuurspellen voor verschillende leeftijden. 
• De zon brandt aan de hemel, je voeten zinken weg in het mulle zand. Waar vind je dan verkoeling? Neem een frisse duik in zee. Of in zoet water, in duinmeer 't Wed. 

Natje en droogje

Midden in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland is geen horeca ‒ zelf eten en drinken meenemen is een aanrader als je een lange tocht gaat maken. Langs de rand zijn wel veel mogelijkheden. Aan het strand tussen IJmuiderslag en Zandvoort liggen verschillende strandpaviljoens die ook in de winter geopend zijn.

In en om het Nationaal Park zitten nog veel meer recreatieondernemers, de gastheren van het park, waaronder ook campings en overnachtingsadressen. De klassieke schoonheid van de buitenplaatsen, de stilte van de duinen en de machtige weidsheid van de Noordzee: eigenlijk wil je wel wat langer blijven in  de prachtige Kennemerduinen. Of misschien een dagje Haarlem erbij. Wat dacht je van een 3-daags arrangement op Landgoed Duin en Kruidberg?

Praktisch

Nationaal Park Zuid-Kennemerland ligt tussen Zandvoort, IJmuiden en Haarlem en is goed bereikbaar met de auto en met het openbaar vervoer. Er zijn verschillende ingangen en parkeerterreinen. De meeste parkeerterreinen zijn gratis. Er liggen verschillende NS-stations vlak bij het gebied: Santpoort Noord, Overveen en Zandvoort. Ook rijden er bussen vlak langs het park, onder meer lijn 81 (Connexion, vanaf NS-intercitystation Haarlem). Bezoekerscentrum De Kennemerduinen ligt bij ingang Koevlak (betaald parkeren).