Top 10 meest gestelde vragen non-conformiteit

Een consument wordt bij het sluiten van een overeenkomst met een professionele partij gezien als zwakkere en minder deskundige partij. De consument wordt daarom tegenover de professionele partijen beschermd. De wet geeft de consument bij het aangaan van een koopovereenkomst 'extra' rechten.

Er is geen consumentenkoop als je als bedrijf iets koopt of als koper en verkoper beide consument zijn. Het moet daarnaast gaan om een roerende zaak, zoals een auto of een fiets. Bij de koop van onroerende zaken zoals grond of gebouwen is er geen sprake van consumentenkoop.

Een product is non-conform als het product niet beantwoord aan de overeenkomst en de redelijke verwachtingen die je van dit product op grond van de koopovereenkomst mag hebben. De verkoper is je aanspreekpunt.

De wettelijke rechten van een consumentenkoper bij non-conformiteit gelden tegenover de verkoper van het product. De verkoper is de winkel of organisatie die de eigendom van het product overdraagt en daarvoor de betaling ontvangt. Meestal is dit dus de partij met wie je de koopovereenkomst aangaat.

Een vordering uit hoofde van non-conformiteit kan dus niet tegen de fabrikant of importeur worden ingesteld. In veel gevallen kan de verkoper op zijn beurt wel zijn schade verhalen op de partij (fabrikant/importeur of groothandel) waar de verkoper het product heeft gekocht. Of de verkoper dat wel of niet doet, heeft geen invloed op jouw vordering op de verkoper.

Bij normaal gebruik en onderhoud mag je als consument verwachten dat een onderdeel pas aan vervanging toe is op het moment dat de normale vervangingstermijn is bereikt. Als het onderdeel eerder aan vervanging toe is, bestaat een vermoeden dat het product non-conform is. Dit betekent niet altijd dat de koper dan recht heeft op kosteloos herstel. Als koper moet je namelijk bewijzen dat het gebrek al (latent) aanwezig was bij aflevering. Dat is vaak lastig. Soms kan een onderzoek door een afhankelijk expert uitkomst bieden.

Bewijzen dat het gebrek reeds (latent) aanwezig was op het moment van aflevering is vaak lastig. Onderzoek door een onafhankelijk expert kan hierbij waardevol zijn. Kom je er samen niet uit dan is het aan de rechter of Geschillencommissie om te bepalen of de koper voldoende bewijs heeft overlegd.  

De wettelijke bepalingen over de consumentenkoop zijn van dwingend recht. Een overeenkomst of bepaling die in strijd is met dwingend recht is vernietigbaar.

De rechten van de consumentenkoper kunnen dus niet worden uitgesloten. Ondanks dat je hebt afgezien van je rechten bij het aangaan de koop, kun je de verkoper dus aanspreken en kosteloos herstel vorderen.

Is er sprake van een gebrek dat de koper op grond van de overeenkomst niet hoefde te verwachten, dan mag de koper kiezen tussen kosteloos herstel of vervanging. De verkoper hoeft niet te vervangen als het probleem te gering is om vervangen te rechtvaardigen. Ook als je onzorgvuldig met het voertuig bent omgegaan kan de verkoper vervanging weigeren. 

Ontbreekt een optie die niet belangrijk is voor het gebruik en die ook niet uitdrukkelijk is besproken bij de koop dan heb je over het algemeen geen recht op vervanging. In de meeste gevallen kan de overeenkomst dan ook niet worden ontbonden, omdat het gebrek te klein is om dit te rechtvaardigen. Wel kun je in dat geval recht hebben op een prijsvermindering.

Je kunt dus niet altijd een vervangend product eisen bij non-conformiteit. 

Als het voertuig non-conform blijkt te zijn geleverd kun je niet zomaar van de overeenkomst af. Dit kan alleen als herstel of vervanging onmogelijk of onredelijk is of als het duidelijk is dat de verkoper het gebrek niet kan of gaat verhelpen. Ook moet het gebrek de ontbinding rechtvaardigen. Als ontbinding niet mogelijk is, kun je prijsvermindering vragen.

Als het probleem terugkomt of het gebrek niet voldoende deugdelijk en deskundig blijkt te zijn verholpen, kun je de verkoper opnieuw vragen het gebrek (kosteloos) te herstellen. Ook kun je na een onsuccesvolle herstelpoging door de verkoper de overeenkomst ontbinden of prijsvermindering vragen.

Nee, in principe niet.

Op grond van de wet komen de kosten voor herstel, vervanging of aflevering van het ontbrekende bij non-conformiteit voor rekening van de verkoper.

Soms kan het redelijk zijn dat de koper een deel van de herstelkosten draagt. Het uitgangspunt van de verplichting tot herstel op grond van non-conformiteit is dat het product in de staat wordt gebracht die voldoet aan de redelijke verwachtingen die de koper van het product mocht hebben. De consumentenkoper mag er zogezegd niet beter van te worden dat het product bij aflevering niet aan de overeenkomst bleek te voldoen.

Ontdek je een probleem met het gekochte product binnen het eerste jaar na aankoop, dan hoef je alleen te bewijzen dat dit probleem een gebrek is. Het eerste jaar na aflevering bestaat het rechtsvermoeden dat een gebrek op het moment van aflevering reeds latent aanwezig was. De verkoper moet binnen deze eerste 12 maanden na aflevering bewijzen dat het gebrek niet reeds aanwezig was. In de praktijk is dat erg lastig.

Als je kunt aantonen dat het probleem dat je ervaart een gebrek is, kun je in de eerste periode na aflevering vaak de rechten bij non-conformiteit met succes inroepen.

NB: tot 27 april 2022 was de omkering van de bewijslast beperkt tot 6 maanden na aankoop. 

Er is een verschil tussen commerciële garantie en de 'wettelijke garantie' (non-conformiteit).

Bij de koop van een product krijg je soms (extra) garantie van de verkoper of fabrikant. Partijen zijn dan vrij om de inhoud, omvang en voorwaarden van deze commerciële garantie te bepalen.

De wettelijke rechten van de consumentenkoper bestaan altijd naast eventuele andere rechten. In sommige gevallen hoeft het probleem niet te worden opgelost binnen de overeengekomen commerciële garantie, maar kan wel kosteloos herstel worden gevorderd op grond van non-conformiteit.