Is een fietshelm verplicht?
Vragen en antwoorden rondom helmplicht
De ANWB krijgt vaak de vraag of en wanneer een fietshelm verplicht is. Geldt er bijvoorbeeld helmplicht tijdens je vakantie in het buitenland? En hoe zit dat in Nederland: is een fietshelm bijvoorbeeld verplicht op een elektrische fiets? We geven je antwoord op de meest gestelde vragen.
Fietshelm verplicht in Nederland?
Nee, het dragen van een fietshelm is in Nederland niet verplicht. Maar we zien wel het aantal fietsongelukken jaarlijks stijgen. Daarom adviseert de ANWB het dragen van een fietshelm, vooral voor kwetsbare verkeersdeelnemers zoals kinderen en ouderen. Lees meer over het standpunt van de ANWB over fietshelmen.
Fietshelm voor 60-plussers
Ook in deze leeftijdsgroep geldt er geen helmplicht. Toch vallen de meeste fietsslachtoffers onder ouderen. Bijna driekwart van de dodelijke fietsslachtoffers en ruim de helft van de ernstig gewonde fietsers valt onder mensen van 60 jaar of ouder (bron: SWOV). Het blijft een eigen keuze, maar het kan voor deze groep, bijvoorbeeld voor 60-plussers op een e-bike, verstandig zijn om een helm te dragen.
Fietshelm elektrische fiets verplicht?
Er geldt in Nederland geen helmplicht voor standaard e-bikes met een snelheid tot 25 km/h. Echter neemt het aantal verkeersdoden onder elektrische fietsen toe: van minimaal 28% in 2017 tot minimaal 39% in 2021 (bron: SWOV). Het is daarom voor je eigen veiligheid aan te raden om wel een fietshelm te dragen.
Helpt een helm?
Door een fietshelm neemt het risico op ernstig hoofd- en hersenletsel na een botsing of val met gemiddeld 60% af (bron: SWOV). Een helm zal echter geen ongelukken voorkomen. Om de verkeersveiligheid voor fietsers écht te verbeteren zijn andere maatregelen nodig, zoals het veiliger maken van de fietsinfrastructuur.
Wanneer is een fietshelm wel verplicht?
Sinds 1 januari 2017 is het dragen van een goedgekeurde speed pedelec helm verplicht als je op een speed pedelec fietst. De snelheid van een speed pedelec kan oplopen tot 45 km/h. Het is dan ook geen e-bike maar hij valt in de categorie bromfiets. Om je hoofd te beschermen tegen hogere valsnelheden is de schaal van een speed pedelec helm van dikker schuim gemaakt. Daarnaast is de fietshelm bij de slapen en achterzijde lager, zodat deze kwetsbare delen goed beschermd worden.
Sinds 1 januari 2023 geldt ook voor alle snorfietsers een helmplicht. Welk type helm is daarvoor het meest geschikt? ANWB zocht het voor je uit.
In welke landen is een fietshelm verplicht?
In andere Europese landen gelden vaak andere regels als het gaat om het dragen van een fietshelm. Vaak is dit verplicht voor kinderen tot een bepaalde leeftijd of boven een bepaalde snelheid. Daarnaast gelden er vaak ongeschreven regels: waar het in Nederland heel normaal is om zonder helm te fietsen, val je in bepaalde landen juist op als je dit niet doet.
Het is in Duitsland niet verplicht maar wel gebruikelijk om een fietshelm te dragen op de fiets. Vooral voor kinderen en bestuurders van elektrische fietsen wordt het dragen van een fietshelm met klem aangeraden.
In Frankrijk is het voor kinderen jonger dan 12 jaar verplicht om een fietshelm te dragen. Dit geldt ook voor kinderen achter op de fiets.
In Spanje moeten kinderen tot 16 jaar altijd een fietshelm dragen. Volwassen zijn alleen verplicht een fietshelm te dragen buiten de bebouwde kom. Bij zware omstandigheden (steile helling bergopwaarts of extreme hitte) mag de helm af.
Het dragen van een fietshelm in Denemarken is niet verplicht, maar het wordt, zeker voor elektrische fietsers, wel aangeraden.
In Zweden is het dragen van een fietshelm verplicht voor kinderen jonger dan vijftien jaar die fietsen of op een fiets worden vervoerd. Als een kind tot vijftien jaar geen helm draagt, kunnen de ouders of begeleiders (van vijftien jaar of ouder) hiervoor een boete krijgen.