Deze streek was in de prehistorie en de klassieke Oudheid zo belangrijk dat de mythen zich hier opstapelden. Wie kent niet het verhaal van de Sfynx en de tragische Oedipus die zijn vader doodde en zijn moeder huwde. Hier groeide Delphi uit tot het beroemdste orakel van de Oudheid.
Bekijk het aanbod van onze partners
Bij Thermopylee, Plataea en Chaeronea werden beslissende veldslagen uitgevochten. Aan de noordkant van de Thessalische vlakte bouwden Byzantijnse monniken uit grillig gevormde steenpuisten een serie kloosters die door hun ligging werden vergeleken met meteoren.
Centraal-Griekenland is niet ruim bemeten met attracties. Het treintje dat vanaf 1997 uitsluitend in het weekend en de zomervakantie opstoomt tussen Ano Lechonia en Milies aan de westkant van het Piliogebergte is er echter één van de eerste orde. In dezelfde streek vindt in augustus het Makrinitsa/Volosfestival plaats. Ook hier is het orthodoxe Pasen het religieuze evenement van het jaar. In april wordt in Arachova de naamdag van Ayios Yeoryos, de patroon van de herders, uitbundig gevierd met dans en muziek.
Delphi ligt op een 550 meter hoog plateau aan de voet van een immense rotswand. Daarom is het heiligdom Griekenlands spectaculairst gelegen antieke locatie. De ontstaansgeschiedenis van het orakel is door een dikke nevel omgeven. Van de orakelpraktijk weten we iets meer. Iedereen die om raad vroeg, overhandigde eerst een offerdier. Daarna betrad men de wachtkamer van het 'adyton'. In dit heilige der heiligen fungeerde de 'pythia' (priesteres) als medium. Nadat zij door kwalijke aardgassen in trance was geraakt, interpreteerde een 'profetes' haar gebrabbel. Daar kon men alle kanten mee op.
Vanaf Kalambaka of Kastraki is goed te zien hoe de kloosters op de toppen van bizarre rotsformaties bengelen als waren zij de hangende tuinen van Babylon. In de roerige veertiende eeuw besloten Byzantijnse monniken op een van deze reusachtige menhirs een klooster te bouwen. Deze voorzet groeide uit tot een gemeenschap van dertien kloosters, die door allerlei donaties steeds rijker werd. In de negentiende eeuw sloeg het verval toe. Nu zijn er nog maar zes toegankelijk. Vroeger werden de monniken in netten omhoog gehesen. Je kunt echter zonder vrees op bezoek, want de netten zijn vervangen door bruggen en trappen.
In dit uitgestrekte gebied moet je veel kilometers maken om van de ene naar de andere bezienswaardigheid te komen. In de buurt van Volos zijn dat de oeroude nederzettingen uit de Nieuwe Steentijd. In zuidelijk Thessalië bepaalde de citadel van Gla de noordgrens van het Myceense cultuurgebied. Nu kom je daar ook veel resten tegen uit de klassieke tijd. Hetzelfde geldt voor de bouwwerken van de Byzantijnen, de Frankische kruisridders en de Venetianen. Uit de Turkse tijd stammen het bergdorp Ambelakia op de berg Ossa en de Piliodorpen.
Ondanks het bergachtige karakter van Roumeli, tel je hier tijdens jouw odyssee heel wat dorpen. Die zijn vaak ontstaan in de Turkse tijd. Toen trokken veel Grieken zich om allerlei redenen terug in de bergen. Dat deden ze zo verdekt dat de bewoners van een streek als Agrafa (Onbeschreven) nog tot diep in de twintigste eeuw zelden een vreemdeling zagen. Steden als Karditsa, Larisa en Trikala trekken niet veel toeristen. Dat komt omdat ze midden in een zeer warm gebied liggen en er afgezien van een verstrooid antiek fundament en een enkele vesting niet veel is te zien.
De Turken, van oorsprong een ruitervolk uit de Euraziatische steppen, hielden zich liever op de vlakte. Daarom lieten ze de bergbewoners meestal hun eigen boontjes doppen zolang er maar een minimum aan belasting werd betaald. Het gevolg was een bloeiende economie. Paradoxaal genoeg zette het verval in toen de streek in 1881 aan het moederland werd toegevoegd. Toch kun je nog steeds aan de vele 'archondika' (herenhuizen) zien dat de Pilioten ooit goed in hun slappe was hebben gezeten.
Hoewel je hier vrijwel alles kunt bestellen wat de Griekse keuken in petto heeft, is dit herdersland vooral een luilekkerland voor vleeseters. Vooral met Pasen vindt hier, zoals overal in Griekenland, een enorme slachting plaats onder de lammeren- en geitenpopulatie. Als je dan door een bergdorp rijdt, zie je de dorpelingen druk bezig met de grill. Grieken gooien niets weg en dat is maar goed ook, want een portie kokoretsi is een prima snack bij een glas ouzo. Het grillgerecht bestaat uit stukjes goed gekruide lever, long en milt, omwonden een lange darm.
In dit deel van Griekenland bevinden de campings zich voornamelijk aan de kust. In het binnenland zijn de campings echter met een lantaarntje te zoeken. Alleen het orakel van Delphi en de omgeving van de Meteorarotsen met hun Byzantijnse kloosters trekken zoveel volk, dat er ruimte is voor meerdere campings. In de brochure van de Griekse campinghouders vindt je verschillende campings met een eigen website.
Lang voordat het orakel van Delphi het culturele centrum werd van Centraal-Griekenland, leverden de neolithische nederzettingen van Dimini en Sesklo al kunststukjes af. Naast dichters als Hesiodus en Pindarus en de veelschrijver Plutarchus, houden de Thebaanse generaals Epaminondas en Pelopidas de eer van deze streek hoog. Delphi was in de Romeinse tijd al een toeristenattractie. De monniken die de rotsen bij Kalambaka verkozen voor hun afzondering van de wereld, hielden helemaal niet van pottenkijkers. Ze zouden dan ook vreemd opkijken van de huidige toeristenstroom.
Dit klooster ten zuidwesten van Livadia ligt in een grazige vallei aan de voet van de berg Helikon. Op de hellingen van deze berg hadden de Muzen de herder Hesiodus ooit ingefluisterd de pen ter hand te nemen. Wie keizer Romanos II heeft ingefluisterd om op deze idyllische plek een klooster te bouwen is niet overgeleverd. Wel weten we dat dit complex is gewijd aan de zalige Loukas, een kluizenaar die hier inde buurt in 953 stierf. In deze kruiskoepelkerk trekken naast Jezus en Maria, vrijwel alle orthodoxe heiligen op schitterende mozaïeken aan je voorbij.
Met uitzondering van het grootste deel van de oude landstreek Boeotië is Centraal-Griekenland een ruig berggebied. De beroemdste berg in Roumeli (=het land van de Romeinen), zoals de streek in de Turkse tijd werd genoemd, is natuurlijk de Parnassus. Evritanië, de bergstreek ten noorden van de Parnassus lijkt zo veel op Zwitserland dat er gesproken wordt van Mikri Helvetia: Wie vanaf Domokos of de hellingen van de Pindusketen zijn blik naar de einder laat zwenken, denkt uit te kijken over een zee. Dat is niet vreemd, want de Thessalische vlakte was ooit een door bergkammen omringde binnenzee.
De Romeinse dichter Ovidius beschreef dit nationale park als ' biceps Parnassus': Van de twee pieken is de 2457 meter hoge Liakoura slechts iets hoger dan de 2435 meter hoge Yerondovrachos (Oudemannenrots). De meest romantische klim is het volgen van de oeroude pleisterweg die vanachter het antieke stadion de rotsen op zigzagt. Een grotere uitdaging is het volgen van het Velitsaravijn vanaf de noordkant van Apollo's Muzenberg. 's Zomers is de bauxietindustrie actief op de Parnassus, 's winters wordt er wintersport bedreven.
Het weelderig begroeide Pilio ligt als een arm in een mitella gedrapeerd om de Pagasitische Golf. In die mitella bevinden zich omringd door boomgaarden een serie fascinerende, uit natuursteen gehouwen dorpen. Ze liggen in een mix van beuken-, eiken- en naaldwouden, waartussen klaterende beken hun weg zoeken. 's Winters kan het er zo koud worden dat de skipiste van Agriolefkes echt wordt gebruikt. 's Zomers is het Piliogebergte een oase, die uitstekend geschikt is voor een lang verblijf. Een voettocht over goed gemarkeerde voetwegen kan hier prachtig gecombineerd worden met een plons in zee.
Aan het hotelaanbod in deze streek mankeert in kwantitatieve zin niet veel. Wel zijn er grote kwalitatieve verschillen. Slechts in een enkele provinciestad stuit je op sfeervolle hotels in een neoklassieke stijl. Over het algemeen zijn hotels vaak sfeerloze betonkolossen. Uitzonderingen vindt je in enkele dorpen in het Pindus gebergte zoals Elati en Pertouli en in het Piliogebergte. Dit is dan ook aan de prijzen te merken. Als je een voor keur voor ecotoerisme heeft, dan kunt je terecht in de dorpen rond het stuwmeer Plastiras.
Uitgaan in het binnenland betekent hier voornamelijk eten en drinken. Daarbij speelt in deze contreien de 'psistaria' (grillroom) een opvallende rol. Restaurants waar vegetariërs niet rechtsomkeert hoeven te maken, ontbreken niet. Ook vinden we hier nog heel wat ouderwetse 'kafenia' (dorpscafé's). Aan de kust en in de provinciesteden ontbreekt het niet aan trendy café-bars of muziekbars. Mocht je tijdens het skiseizoen op de Parnassus terecht gekomen, dan kun je daar in het skicentrum terecht voor een après-ski of afdalen naar Arachova, waar in lagere sferen ook genoeg stemming is.
Aan de kust vindt je boetieks en de toeristenwinkeltjes zoals je die overal in Griekenland aantreft. In sommige bergdorpen zoals Arachova worden naast de bekende wollen tapijten ook lokale producten aangeboden als honing, ingemaakt gesuikerd fruit en chilopittes, een handgemaakte pastasoort. Mocht je toe zijn aan een opwarmertje dan is tsipouro, een brandewijn gedistilleerd uit druivenpulp, die soms wel 60 procent alcohol haalt, een aanrader.
Centraal-Griekenland is niet echt geschikt voor een lekkere strandvakantie. Als u langs de woeste noordkust van de Corinthische Golf rijdt, dan zie je zelf wel dat de slechts de kiezelstranden van Ayii Pandes en Panormos geschikt zijn voor een bad. Het zwemwater aan de oostkust is evenmin aantrekkelijk. Passanten kunnen daar beter oversteken naar het eiland Evvia. Nog beter is het om je kompas te richten op de Egeïsche kust van het Piliogebergte. Deze streek heeft namelijk geen gebrek aan leuke baaien en fraaie stranden.
ANWB Homepage