De mooiste bezienswaardigheden van Israël

Van de zwarte hexagonen in Yehudiya Forest Nature Reserve en het ondergrondse waterreservoir in de stad Ramla tot het enige theater ter wereld met dove en blinde acteurs. Een reis door Israël zal menig reiziger verbazen. Laat je inspireren door de mooiste bezienswaardigheden van Israël.

Wat te doen in Israël?

In het Midden-Oosten ligt Israël, een staat die geografisch gezien bij Azië hoort. Sinds de oprichting in 1948 als de Staat Israël heeft het land zeven oorlogen meegemaakt waarvan de gevolgen nog voelbaar zijn. Conflicten tussen de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en Israël spelen nog altijd een rol in het wereldnieuws. De roerige geschiedenis van het land wordt herdacht en vereeuwigd in indrukwekkende musea waar je leert over het leven tijdens oorlogen. Bezoek Yad Vashem Holocaust Museum waar miljoenen slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog worden herdacht of struin rond in de tunnels van de Klaagmuur waar 2000 jaar aan geschiedenis tastbaar is. ‘Shalom Y’all’: dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Israël.

1. Abseilen in Yehudiya Forest Nature Reserve

Centraal in de Golan Hoogvlakte, ten noorden van het Galilea-meer, ligt het onontdekte Yehudiua Forest Nature Reserve. Het 66 vierkante kilometer grote natuurpark – iets groter dan de Hoge Veluwe – staat bekend om de Tabor-eiken die de Tabor-berg met een groene deken bedekken. Bijzonder aan deze bomen zijn de eikels, die zo groot als kastanjes worden. Vossen, zwijnen en wolven zwerven door de bossen terwijl gieren boven de Zwarte Kloof in de lucht blijven hangen.

De kloof krijgt zijn naam doordat de zon hier overdag amper schijnt en het water door het weinige licht zwart oogt. Bij de vorming van de hoogvlakte en de Zwarte Kloof zijn tektonische platen verschoven, waardoor lava op is komen zetten. Eenmaal boven de aardkorst koelt dit in razend tempo af en vormt zeshoekige pilaren, de zogenaamde hexagonen. Ga abseilen in de 25 meter diepe kloof en zwem door het donkere water om de uniek gevormde stenen tegen de rotswanden te bewonderen.

2. Maak een boottocht onder de stad Ramla

Wist je dat Ramla in het Arabisch ‘zand’ betekent? Dit verwijst naar de zandduinen waar de stad begin van de 8^e eeuw op is gebouwd. Ondanks dat Ramla 30 kilometer van Tel Aviv ligt, is het een onbekende bezienswaardigheid van Israël met als hoogtepunt de Pool of Arches. Dit 1200 jaar oude ondergrondse waterreservoir voor de bevolking van Ramla heeft de test der tijd doorstaan: van verwoestende aardbevingen tot erosie. Gaten in de muren en het plafond om een emmer doorheen te laten en de originele herdenkingssteen voor de bouw zijn onaangetast.

Volg de veertig metalen traptreden naar beneden, waar roeiboten voor je klaar liggen. Peddel zelf door het 22 meter lange bassin en slalom tussen de vijftien pilaren door die met karakteristieke islamitische bogen het dak ondersteunen. Rode lampen verlichten de stenen van de bedompte ruimte, die enkel daglicht krijgt door gaten in het plafond.

3. Ervaar hoe het is om blind te zijn in Nalaga’at Center

Sinds 2007 vind je in het centrum van de stad Jaffa een unieke bezienswaardigheid: het Nalaga’at Center. Hier staat het enige theater ter wereld waar enkel dove, blinde en doofblinde acteurs optreden. In het restaurant word je verwelkomd met gebarentaal en laat het blinde personeel je ervaren hoe het is om in het donker te dineren. Of volg een cursus die wordt gegeven door dove en slechtziende medewerkers. Van een cursus kleien in het donker tot een wijn- en spijsproeverij waarbij je alle zintuigen gebruikt behalve je zicht.

Het doel van Nalaga’at, wat in het Hebreeuws ‘raak aan’ betekent, is om mensen met een handicap op een gelijkwaardige manier deel uit te laten maken van de samenleving. Zowel die van Israël als van de wereld. Iedereen is welkom: of je nu wel of geen handicap hebt. Leer gebarentaal tijdens een van de workshops, bezoek een theatershow en leer net als de acteurs vibraties van geluiden te voelen.

4. Yad Vashem Holocaust Museum

Wat in 1953 begon als herinnering aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog is sindsdien uitgegroeid tot het Yad Vashem Holocaust Museum, aan de voet van de Herzlberg. Negen indrukwekkende galerijen met video’s, getuigenissen van overlevenden en persoonlijke spullen geven het leven tijdens de Holocaust weer. Van een kar vol schoenen van gevangenen uit Auschwitz tot 1,5 miljoen eeuwig brandende lampjes in een gitzwarte grot ter nagedachtenis aan de omgekomen kinderen in het ‘gedenkteken voor kinderen’.

Op het buitenterrein vind je de Avenue of Righteous Among the Nations. Dit pad is omringd met tweeduizend bomen om de mensen die Joden hielpen tijdens de oorlog te eren. Hun namen staan gegraveerd in de ruim 23 duizend plakkaten langs de weg. Vanwege het beladen karakter van het museum, zijn kinderen onder de 10 jaar niet toegestaan. Het museum organiseert wel familietours, speciaal voor kinderen onder de 12 jaar, waarbij de informatie op passende wijze wordt verteld.

5. De authentieke Jemenitische wijk Kerem HaTeimanim

Een van de oudste wijken van de metropool Tel Aviv is Kerem HaTeimanim, die in 1906 gesticht werd door immigranten uit Jemen. In tegenstelling tot de moderne bouw van het centrum, vind je hier huizen die hun beste tijd hebben gehad. Boven de straten hangen bundels elektriciteitskabels, verweerde muren ondersteunen de scheve woningen en brede autowegen zijn vervangen door smalle klinkerstraten.

Grenzend aan de wijk ligt de Carmel-markt, de bekendste shuk (markt) van Tel Aviv, waar oosterse producten worden verkocht. Van tapijten tot verse dadels. De traditionele Jemenitische keuken vind je echter in de lokale restaurants in de straten van de wijk. Probeer hier de zelfgemaakte hummus en de Jemenitische soep. Deze soep wordt gemaakt met rundvlees, aardappelen en de kruidenmix hawaij (combinatie van kurkuma, komijn, peper en kardemom). Families in de wijk maken hun eigen (geheime) kruidenmix, die van generatie op generatie wordt doorgegeven.

6. De huilende stenen van de Klaagmuur

Meer dan een miljoen wensbriefjes worden jaarlijks tussen de broze stenen van een van de bekendste bezienswaardigheden in Israël gestopt: de Klaagmuur. Deze muur in Jeruzalem is het enige overblijfsel van de Joodse Tweede Tempel nadat deze in 70 n. Chr. door de Romeinse keizer Titus werd verwoest. De 19 meter hoge muur bleef bewust onaangetast om de macht van het Romeinse leger te bewijzen. Velen denken dat de muur de naam ‘Klaagmuur’ (Wailing Wall) kreeg vanwege de Joden die bij de muur rouwden om hun verloren heiligdom. Volgens wetenschappers komt dit door traanvormige waterdruppels die zo nu en dan op miraculeuze wijze tevoorschijn komen.

Onder de grond zie je de grootsheid van de tempel pas echt. Het 488 meter lange netwerk van tunnels verbindt het oude centrum van Jeruzalem met de Tempelberg. In dit gangenstelsel ligt het meest heilige voor de Joden: de 13 meter lange en 570 ton wegende steen die een deel van de fundering van de Tweede Tempel was.

7. ’s Werelds grootste zoutgrotten bij de Dode Zee

Op de grens met Jordanië ligt het laagst gelegen meer ter wereld: de Dode Zee. Bijzonder is dat zoetwater vanuit de Jordaan-rivier het meer instroomt, maar toch is de Dode Zee een van de zoutste wateren op aarde. Doordat de Dode Zee 400 meter onder zeeniveau ligt, stroomt er geen water weg. Het warme klimaat zorgt ervoor dat meer water verdampt dan erbij komt, waardoor er een hoge hoeveelheid zout achterblijft. Maar liefst 34 procent waar een gemiddelde zee 10 procent is!

De Dode Zee is bekend om het gemak waarmee je blijft drijven en vanwege de heilzame modder, die je bloedcirculatie stimuleert door mineralen. In het zuidelijke deel vind je ook de grootste zoutgrotten ter wereld – de Malham-kloof. 10 kilometer aan holle ruimtes hebben zich in ruim 7000 jaar gevormd doordat water door scheuren sijpelt. Sommige ruimtes zijn zo laag (nog geen meter hoog) dat je er op handen en voeten door moet manoeuvreren.

8. De hangende tuinen van Haifa

150 kilometer ten noorden van Jeruzalem, ligt de relatief onbekende havenstad Haifa. Deze derde grootste stad van Israël – bijna 280.000 inwoners – is tegen de 550 meter hoge Karmel-berg aangebouwd. Ieder jaar komen duizenden pelgrims van het Bahá’i-geloof samen in de hangende tuinen van Haifa om hun profeet Bahá’u’alláh (de Báb) te eren. Boven de negentien symmetrische terrassen van de tuin kijkt het Mausoleum van Báb met de Gouden Koepel fier uit over de rijen cipressen, Haifa en de Middellandse Zee.

De van oorsprong Iraanse profeet (1817-1892) geloofde in een religie die zich baseert op gelijkwaardigheid en eenheid. Voor alle mensen, van elke afkomst en klasse. Islamitische opposities verbanden hem hiervoor uit Iran, via Constantinopel, naar Israël dat destijds een kolonie voor gevangen van het Ottomaanse Rijk was. Aan het einde van de veertienhonderd traptreden van de tuinen brandt een eeuwig lichtje in het Mausoleum, als symbool voor zijn jarenlange gevangenschap.

9. Jeruzalem: de stad waar religies samenleven

Jeruzalem is de stad waar drie religies – het Jodendom, Christendom en de Islam – samenkomen op een gebied van enkele vierkante kilometers. Uniek is dat in het oude centrum de heilige joodse Tempelberg, de christelijke Heilige Grafkerk en de islamitische Al-Aqsa-moskee hemelsbreed slechts 500 meter van elkaar vandaan liggen. Deze driedeling zie je ook terug in de wijken van het centrum: elke religie heeft zijn eigen buurt binnen de stad.

Een uitzondering is de Armeense wijk, aangezien deze niet op religie is gebaseerd. Sinds de 4^e eeuw wonen Armeniërs in Jeruzalem nadat zij als pelgrims op bedevaart gingen en nooit meer terugkeerden. Bezoek hier de St. James-kathedraal in het hart van de wijk, waar het lichaam van de heilige St. James the Less (familie van Jezus) ligt begraven. Bij de ingang hangt een houten plank met messing waarop geslagen wordt om het gebed te starten. Een 14^e-eeuws islamitisch reglement verbood namelijk kerken om klokken te luiden.

10. Bekijk streetart in Tel Aviv’s historische wijk Jaffa

Israëli’s zijn erg liberaal op het gebied van gelijke rechten voor iedereen. Deze vrije sfeer is met een jonge smeltkroes aan culturen vooral te proeven in het ruimdenkende Tel Aviv. Van de Witte Stad met meer dan vierduizend Bauhaus-gebouwen tot technologiebedrijven in glazen torens en van uitgestrekte stranden aan de Middellandse Zee tot de de historische wijk Jaffa: Tel Aviv is een stad die je blijft verrassen.

Het contrast met het moderne Tel Aviv kan niet groter in Jaffa. De geschiedenis van deze wijk gaat terug tot het Ottomaanse Rijk (1299-1922): een labyrint van steegjes en trappetjes, kerken, moskeeën, kloosters en een 5000 jaar oude haven. Dankzij de opvallende kleurrijke streetart is de oude haven vrij populair bij bezoekers. In de smalle straten zitten lokale kunstenaars te werken in hun galerie. Loop hier gerust eens naar binnen. Dit is bovendien hét bewijs dat experimentele straatkunst prima samengaat met het historische karakter van Jaffa.

11. ‘De Grand Canyon van Israël’ in de Negevwoestijn

Overal waar je kijkt zie je zand, rotsen en steentjes. Het is moeilijk te geloven dat er zo’n 2000 jaar geleden het welvarende volk van het Byzantijnse Rijk in de Negevwoestijn woonde. Nu leiden hier nog zo’n 75 duizend bedoeïenen een nomadisch bestaan, rondtrekkend met hun tenten en kuddes geiten en schapen. Sommige clans stellen hun tenten open voor bezoekers.

Uniek in de Negevwoestijn is Makhtesh Ramon, ook wel de ‘Grand Canyon van Israël’ genoemd. Een makhtesh komt – behalve in Israël en Egypte – nergens anders op de wereld voor. Het lijkt op een kraterinslag, maar is een door erosie uitgesleten kloof. Al rijdend door de 38 kilometer lange, 6 kilometer brede en 450 meter diepe Makhtesh Ramon zie je een aaneenschakeling van zwarte, rode en gele tinten die 110 miljoen jaar historie van de totstandkoming van de aarde laten zien. Start je auto- of voettocht bij het informatiecentrum in het dorpje Mitzpe Ramon, waar je tevens alles te weten komt over de makhtesh.