De mooiste bezienswaardigheden van Malta

Van de kleurrijke Luzzu-bootjes in Marsaxlokk tot het glinsterende water in de Blue Grotto of de mediterrane Barakka-tuinen in Valletta. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Malta.

Wat te doen op Malta?

De dwergstaat Malta, ten zuiden van Sicilië, staat bekend om de azuurblauwe wateren en eeuwenoude Ottomaanse historie. Bezoek de Blue Lagoon, het mooiste strand van Malta vanwege het heldere blauwe water of duik in het verleden bij de prehistorische tempels Hagar Qim en Mnajdra. Bewonder de 5000 jaar oude megalithische tempels met een vrij uitzicht over de zee. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Malta.

1. Kanonschoten in de Barakka-tuinen van Valletta

Steile straten, kleurrijke balkonnetjes en sfeervolle witte huizen – dat is het straatbeeld van Valletta, de hoofdstad van Malta. De hoogteverschillen in Valletta zie je niet alleen terug in de wegen maar ook in de Barakka-tuinen. Deze tuinen bestaan uit twee delen: de bovenste tuinen die 60 meter hoger liggen dan de beneden-tuinen. In de 17^e eeuw werden beide tuinen als recreatieplek aangelegd voor ridders uit Italië, die in de nabijgelegen woningen gestationeerd waren.

Struin over kiezelstenen paden door de bovenste Barakka-tuinen langs pistachebomen en onder lichte okergele Romeinse bogen door. Het beste uitzicht over de haven van Valletta heb je vanaf het uitkijkpunt boven de ‘Saluting Battery’. Hier staan acht kanonnen, waarvan één elke dag ceremonieel om 12.00 en 16.00 uur wordt afgeschoten. Dit staat symbool voor de schoten die gedurende de 16^e en 17^e eeuw werden gelost bij het verwelkomen van aankomende schepen.

2. De Blue Lagoon: een voormalige piratenschuilplaats

Op het kleine eilandje Comino van slechts 3,5 vierkante kilometer, tussen Gozo en Malta in, vind je de Blue Lagoon. Wat in de 16^e eeuw een schuilplaats was voor piraten is nu een van de populairste stranden van Malta door het azuurblauwe water. Door de ligging van de lagune tussen Comino en het kleine eiland Cominotto, lagen piratenschepen hier verscholen voor langsvarende handelsschepen. Je vindt in de Blue Lagoon overigens maar een klein zandstrandje, het grootste gedeelte van de lagune bestaat uit ruige kliffen en kiezelstranden.

Aan de noordelijke kant van Comino, 2 kilometer wandelen van de Blue Lagoon ligt de Santa Maria Bay. In tegenstelling tot de populaire Blue Lagoon vind je hier een langzaam aflopend zandstrand wat het uitermate geschikt maakt om met (kleine) kinderen te bezoeken. Op dit rustigere alternatief van de Blue Lagoon lopen ook strandwachten die de veiligheid van de badgasten in de gaten houden.

3. Weerspiegelende zonnestralen in de Blue Grotto

In het zuiden van Malta, vlakbij het dorpje Wied iz-Zurrieq, ligt een serie van zeven natuurlijke grotten in een zandstenen rots van 30 meter hoog. In dit geheel vind je de Blue Grotto, een grot die zijn naam dankt aan de indrukwekkende kleurwerking van de zee. Door de witte kleur van de rotsen en de zandbodem weerkaatst het zonlicht in het water en ontstaan een weerspiegeling in water van verschillende tinten blauw. Dit bijzondere fenomeen is vrijwel iedere ochtend te zien van zonsopgang tot het middaguur.

Stap in een typische Maltese Luzzu vissersboot in de haven van Wied iz-Zurrieq en vaar richting de Blue Grotto die alleen per boot bereikbaar is. Opmerkelijk aan de kleurrijke Luzzu is de puntige vorm waardoor je in beide kanten kan varen zonder om te draaien. Aanschouw vanuit je boot smalle doorgangen in de ruige kustlijn van Malta en geniet van de zachte bries op zee.

4. Zandstenen megalieten tempels Hagar Qim en Mnajdra

Bovenop een heuveltop, nog geen 2 kilometer buiten Qrendi staat een Megalithisch tempelcomplex, bestaande uit de Hagar Qim- en Mnajdra-tempels. Deze prehistorische tempels in het zuiden van Malta zijn rond 3200-2500 v. Chr. gebouwd en worden nu beschermd tegen erosie door tenten die om de immense zandstenen bouwwerken staan. Gestapelde rotsblokken die tot wel 7 meter hoog zijn en 50 ton wegen, vormen het Hagar Qim-bouwwerk dat lijkt op een klaverblad. Waarom dit complex gebouwd is, is voor archeologen nog altijd een raadsel.

Nog geen 500 meter van Hagar Qim, ligt de Mnajdra-tempel, dat uit drie cirkelvormige delen bestaat. Het oudste deel vind je rechts van de centrale koepel en dateert uit het jaar 3400 v. Chr. Ook hier loop je langs massieve horizontale en verticale zandstenen rotsblokken en kijk je vanuit het complex op de zee met het nabijgelegen eiland Filfla op de achtergrond.

5. Verse vis in de haven van Marsaxlokk

Een kilometer lange promenade langs kleurrijke luzzu-boten en gele kalkstenen huizen met blauwe deuren. Welkom in Marsaxlokk! Dit kleine dorpje in het zuidoosten van Malta telt slechts 3600 inwoners en is het grootste vissersdorpje van het eiland. Vissers komen in de ochtend terug van hun tocht op zee om hun verse vangst te verkopen op de Marsa-vismarkt aan handelaren. Op zondag is er de Sunday Fish Market. Deze is opengesteld voor iedereen, niet alleen voor handelaren of restauranteigenaren. Slenter langs kraampjes vol vers gevangen tonijnen, zwaardvissen en schelpdieren.

Opvallend aan de luzzu’s zijn de felle kleuren, die op elk bootje anders zijn. De volgorde van kleuren hangt af van welke familie de boot is. Voor de tijd van registratie had ieder zijn eigen kleurencombinatie om zo zijn bootje te herkennen. De opvallende Osiris-ogen op de boot, waarvan Maltezers geloven dat dit de duivel afschrikt, staan voor een de goede vangst.

6. De ondergrondse begraafplaats Ħal Saflieni Hypogeum

Zodra je door de glazen schuifdeur van het Ħal Saflieni Hypogeum-museum in Paola loopt, doemen de megalithische bouwwerken al op. Volg de veertien traptreden naar deze ondergrondse begraafplaats (Hypogeum is Latijn voor ondergronds), die je ruim vijfduizend jaar mee terug in de tijd neemt. Tijdens opgravingen begin 20^e eeuw, zijn meer dan zevenduizend stoffelijke resten gevonden naast amuletten en aardewerk. De opgegraven vazen en sieraden worden in het archeologisch museum van Valletta tentoongesteld.

Metalen trappen leiden je door de drie verdiepingen van het zandstenen labyrint, dat tot wel 11 meter diep gaat. Loop vanuit de grafkamers naar de ondergrondse lagen en bewonder het plafond. Rode stippen en spiralen sieren de okergele stenen en zijn de enige prehistorische muurschilderingen op Malta. Let op: om het complex te beschermen worden slechts tien bezoekers per uur toegelaten. Boek je online-ticket dus enkele weken van tevoren om zeker te zijn van een bezoek.

7. Mdina: de bakermat van het Christendom in Malta

Wist je dat van oorsprong geen enkele straat recht is in Mdina? De kromme straten van de ommuurde stad beschermden zo de inwoners tegen afgeschoten pijlen in tijden van oorlog met de Saracenen (9^e eeuw n. Chr.). De ronding van de straten zorgde er daarnaast voor dat ongewenst geluid, van bloeddorstige Saracenen tot kreten van marktmannen, gedempt werd. Dit maakt dat Mdina de bijnaam ‘stille stad’ kreeg. De stad draagt de naam met eer, want hedendaags worden gemotoriseerde voertuigen niet toegestaan.

Een van de bekendste bezienswaardigheden van de Mdina is de barokke Sint Paul’s-kathedraal, het baken van het Christendom op Malta. Op deze plek zou apostel Paulus de bisschop van Malta hebben ontmoet na schipbreuk te hebben geleden. Tussen de marmeren zuilen, kristallen kroonluchters en fresco’s vind je het schilderij ‘St Paul on the road to Damascus’ van Mattia Preti, dat de ontmoeting tussen Paulus en de bisschop van Malta afbeeldt.

8. Dwaal boven- en ondergronds door Rabat

De plaats Rabat, op het eiland Malta, ligt praktisch aan het middeleeuwse vestingstadje Mdina vast gebouwd. Vanaf de hoofdpoort van Mdina volg je de stenen brug over de voormalige gracht en loop je zo Rabat in. Ga hier onder de grond voor een rondleiding door St. Paul’s Grotto. De apostel Paulus verbleef hier drie maanden na aankomst op het eiland. Je vindt hier zijn standbeeld en verschillende kapelletjes uit de 17e eeuw.

Dwaal, weer terug in het daglicht, door de steegjes met de zandkleurige huizen in de buurt van de Grotto en de daaroverheen gebouwde kathedraal. Net als in de meeste steden in het katholieke Malta, is de kerk het centrale focuspunt. Op de gezellige pleinen bespreekt men de laatste roddels, terwijl het leven op straat wordt gadegeslagen vanuit de fraaie erkers. Er zijn op Malta opvallend veel erkers in de dorpen en steden. Vaak daterend uit de 17e- en 18e eeuw – een barok statussymbool – en in een andere kleur geschilderd dan de rest van het huis.

9. Gozo: een oase van rust en ontspanning

Gozo is het tweede eiland van de Republiek Malta, een half uur varen vanuit de haven van Cirkewwa in noorden van het eiland Malta. Als voetpassagier op de ferry hoef je niet te reserveren, maar met de auto is dat wel verstandig. Tussen beide eilanden in zie je het kleinste zusje (Comino) liggen. Het leven in de authentieke dorpen op Gozo kabbelt rustig voort. De lokale bevolking brengt handarbeid (waaronder kant en filigrein zilverwerk) aan de man en neemt de tijd om zittend op een bankje de wereld voorbij te zien trekken. 

De uitzichten over de blauwe baaien zijn spectaculair. Een van de mooiste is Dwejra Bay, waar het organisch gevormde kalksteen – bestaande uit onder andere koraal, fossielen en schelpen – grillige vormen aanneemt. Maar ook op cultuurhistorisch gebied heeft het eiland diverse bezienswaardigheden. Breng een bezoek aan de hoofdplaats Victoria, met de door de ridders van de Johannieterorde gebouwde Citadel. Wandel langs de 16e-eeuwse vestingmuren, door de smalle straatjes en langs de in de voormalige gracht aangelegde tuinen.

10. Kijk door het ‘raam’ van de Dingli Cliffs Window

Ruim 200 meter hoog oprijzend vanuit de Middellandse Zee, domineren de Dingli Cliffs over een lengte van 12 kilometer de zuidwestkust van het eiland Malta. Ze fungeerden in het verleden als een natuurlijke verdedigingsmuur tegen vijanden. Tegenwoordig is het een populaire bestemming, vooral bij zonsondergang.

Maak een wandeling over de Triq Panoramika (panoramaweg) tussen de kaap bij Ġebel Ciantar en de radartoren 2,4 kilometer ten oosten daarvan. Op de kaap aan het begin van de wandeling vind je Dingli Cliffs Window, waar een rotsformatie het prachtige vergezicht kadert van de langs de kust kronkelende kliffen met de terrasvormige velden bovenop. Tijdens de wandeling kom je langs de 17^e-eeuwse Maria Magdalena-kapel, waar het hoogste punt ligt van Malta: 253 meter boven zeeniveau. Uitkijkend over de zee zie je hier het 5 kilometer uit de kust gelegen onbewoonde rotseilandje Filfla, dat 150 bij 300 meter groot is en een broedplaats voor diverse zeevogels, waaronder de geelpootmeeuw. 

11. ‘The Three Cities’: Vittoriosa, Senglea and Cospicua

Onder ‘The Three Cities of Malta’ wordt een cluster van drie ommuurde steden verstaan, die tegenover de Grand Harbour van Valletta liggen: Vittoriosa, Senglea en Cospicua. Vittorioso en Senglea liggen elk op een schiereiland en Cospicua verbindt beide in het achterland. Zij vormden de thuisbasis van de ridders van de Johannieterorde die zich hier in 1530 vestigden. Deze ridderorde bouwde in de 17^e eeuw de zogenaamde Cottonera Lines, een verdedigingslinie gevormd door de vestingmuren van deze drie steden. Malta werd destijds voornamelijk bedreigd door invallen van de Ottomanen. 

Bezoek in Vittoriosa het Inquisitor’s Palace, in 1530 gebouwd als gerechtsgebouw en later dienend als paleis van vooraanstaande ridders. Wandel in Senglea door de Sint Anne-poort en bekijk het 16^e-eeuwse Sint Michael Bastion. Dit indrukwekkende zandkleurige fort is ruim 20 meter hoog en de 27 meter hoge klokkentoren met koperen koepel torent daar nog bovenuit. Struin tot slot langs de jachthaven van Cospicua: in de geschiedenis de Achilleshiel van de verdediging, tegenwoordig een promenade waarlangs je je aan dure jachten kunt vergapen.

12. Golden Bay: een van de mooiste zandstranden

Het goudkleurige zand heeft de naam gegeven aan het 200 meter lange en 50 meter brede strand Golden Bay, in het noordwesten van Malta. Het is een van de populairste stranden van het eiland en wordt omgeven door natuurlijke duinen en rotspartijen. In de zomer worden er diverse watersporten, zoals kajakken en jetskiën, geboden en ligbedden verhuurd. Het zeewater in de baaien langs deze kust is mooi helder, maar de onderstroom kan soms verraderlijk zijn. Hou de vlaggen op het strand in de gaten (bij rood: niet zwemmen). 

Mocht Golden Bay op een mooie dag wat aan de drukke kant zijn, verhuis dan naar het ernaast gelegen 225 meter lange en 20 meter brede strand van Għajn Tuffieħa Bay, met het ongewoon oranjerood gekleurde zand. Het vergt wel iets meer inspanning om op dit strand te komen: een stenen trap met ruim honderd brede treden voert vanaf de parkeerplaats bovenop de begroeide duinen naar het strand beneden. Ligbedden en parasols worden ook hier verhuurd, maar er zijn geen watersportactiviteiten.

13. Als Popeye en Olijfje in Il Mellieha

Een bijzondere bezienswaardigheid op het eiland Malta is Popeye Village, gelegen naast de plaats Mellieha in het noorden. De naam vertelt eigenlijk precies wat het is: een dorp dat gebouwd is voor de hier in 1980 opgenomen speelfilm Popeye, waarin Robin Williams de spinazie-etende zeemansheld vertolkte. Een filmset dus. Het in cartoonstijl opgetrokken dorp heet in de film Sweet Haven, compleet met onder andere een school, tandarts, bakker en zilversmid. 

De negentien vrolijk gekleurde – zij het inmiddels wat vervallen – houten huisjes met hun onregelmatige vormen staan tegen een heuvel opgebouwd langs Anchor Bay, een kleine baai met prachtig turquoise water. De ligging is dan ook zeker een van de hoogtepunten. Wandel door het dorp, waar je zomaar Popeye, Olijfje en Brutus tegen het lijf kunt lopen. Of stap in de boot die je meeneemt voor een ritje van 10 minuten over de baai, wat fraaie foto’s oplevert. Een warme dag? Dan behoort zwemmen ook nog tot de mogelijkheden, in de baai of in het openbare zwembad.