De mooiste bezienswaardigheden van Rabat

Zelden zag je zo’n prachtig praalgraf als het Mausoleum van Mohammed V in de Marokkaanse hoofdstad Rabat. En dat een incompleet bouwwerk toch indrukwekkend kan zijn, bewijst de Hassantoren. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Rabat.

Wat te doen in Rabat?

Historisch Rabat ligt op de zuidoever van de Bou Regreg-rivier en aan de kust van de Atlantische Oceaan. De complete stad is sinds 2012 Unesco-werelderfgoed, omdat het enerzijds een historische stadskern heeft en anderzijds de titel ‘moderne hoofdstad’ draagt. Struin hier door de marktstraten van de medina en verken de ruïnes van de Necropolis van Chellah, een voormalige Romeinse nederzetting. In de Andalusische Tuin van de Kashba van de Oudaya’s kom je vervolgens tot rust. Kortom: het is intens genieten met deze mooiste bezienswaardigheden van Rabat.

1. Kashba van de Oudaya’s: fraai versierde vesting

In het noordelijkste puntje van Rabat, aan de rivier Bou Regreg, vind je de Kashba van de Oudaya’s, een Arabische stam uit Zuid-Marokko. Deze autovrije wijk-annex-vesting is omringd door 2,5 meter dikke muren van 8 tot 10 meter hoog. Hoofdingang Bab el Kébir levert meteen het eerste fotomoment op. De okerkleurige, 12^e-eeuwse poort is een toonbeeld van Almohadische kunst. Bekijk het typerende lofwerk: de stenen sierelementen met afbeeldingen van bladeren en planten in de hoofdrol.

Binnenin de kashba loop je door straten en steegjes met witte muren die deels lichtblauw zijn geschilderd en hierdoor ‘Grieks’ aandoen. Oorspronkelijk deed men dit om aan te geven waar Joodse families woonden. Tegenwoordig is het vooral een kleurrijk toeristenlokkertje met esthetische waarde.

2. Tropisch vertoeven in de Andalusische Tuin van Rabat

Binnen de Kashba van de Oudaya’s ligt nog een bezienswaardigheid verstopt: de Andalusische Tuin van Rabat. In deze groene long is het goed toeven te midden van rozen, bougainville en tropische flora, zoals sinaasappelbomen en palmbomen. De tuin is in 1920 aangelegd door de Franse landschapsarchitect Jean Claude Forestier – die ook de Botanische Tuinen elders in de stad aanlegde.

De tuin is opgebouwd uit meerdere terrassen die afdalen richting de Bou Regreg-rivier en kost ongeveer een half uur om te bekijken. Houten bankjes bieden de gelegenheid om langer van de rust te genieten en de mediterrane sfeer te proeven. Luister hierbij naar de zachte waterstromen van de Marokkaanse fontein met mozaïektegels of tel de zwerfkatten die hier ook graag vertoeven.

3. Souvenirs en streetfood in de medina van Rabat

Medina staat voor ‘het oudste deel van een Noord-Afrikaanse stad’. De medina van Rabat, ontstaan tussen de 12^e en 17^e eeuw, leent zich uitstekend voor een dag(deel) shoppen en souvenirs scoren. Vergeleken met de krioelende marktplaatsen in Marrakech en Fez zijn deze marktstraten relatief rustig en overzichtelijk. Vooral Rue des Consuls, de weg met halverwege de Rabat Old Market, is populair als shopbestemming. Onder meer vanwege de kleurrijke kramen met handgemaakte manden en tajines (aardewerken stoofpotten). 

Op de markt vind je ook eetkramen uitgestald met allerlei lekkers: van felgekleurde citroenen tot kurkumakruiden. Als de geur van ras el hanout je hongerig maakt, stillen broodjes met pittige worst de trek en lest versgeperst granaatappelsap de dorst. Voor zoetekauwen is er chebakia, de Marokkaanse snack van gefrituurde, gevlochten deegreepjes die in honing zijn gedoopt.

4. De incomplete en toch indrukwekkende Hassantoren

De uit rood zandsteen opgetrokken Hassantoren is met 44 meter hoogte een van de opvallendste bezienswaardigheden van Rabat. Te vinden aan Boulevard Mohamed Lyazidi, aan de zuidelijke oever van de Bou Regreg-rivier. Het vierkante bouwwerk met zijdes van 16 bij 16 meter had echter nog hoger moeten worden: 80 meter. De bouwplannen van kalief Yaqub al-Mansur vielen echter stil toen hij in 1199 overleed en daardoor ook de financiën opdroogden.

De Hassantoren is onderdeel van de eveneens incomplete Hassanmoskee die met 22.000 vierkante meter het grootste bedehuis ter wereld had kunnen zijn. Hiervan is echter alleen het basisplatform gelegd met honderden zuilen en een paar stukken muur. Verken het verder open terrein en krijg een goede indruk van de beoogde omvang.

5. Mausoleum van Mohammed V: praalgraf de luxe

Een wit, kubusvormig hoofdgebouw met groen puntdak en kleurrijke mozaïeken op de muren: aan het Hassantoren-plein staat sinds 1971 het Mausoleum van Mohammed V. In dit prachtige praalgraf liggen de eerste Marokkaanse koning – Mohammed V, die van 1927 tot 1961 regeerde – en zijn beide zoons in tombes opgebaard. 

Bezichtig het mausoleum vooral ook van binnen, waar het luxe interieur je perplex doet staan. In het midden staat het wit marmeren graf van Mohammed V op een glanzende, zwart marmeren vloer. De met goud versierde dakkoepel, diverse kroonluchters en sierlijke Marokkaanse motieven geven het geheel de sfeer van een chique hotellobby. Om rekening mee te houden: niet-moslims mogen alleen het balkon van het mausoleum betreden en vandaar de zaal en het graf bekijken – mits schouders en knieën zijn bedekt.

6. Mohammed VI Museum: Moderne en Hedendaagse Kunst

Mohammed V heeft een mausoleum op zijn naam staan, diens kleinzoon Mohammed VI sinds 2014 een museum: het Mohammed VI Museum van Moderne en Hedendaagse Kunst, kortweg MMVI. Het bouwwerk is aan de buitenkant voorzien van een prachtige witte galerij, bestaande uit een dubbele rij bogen op elkaar. Ook hangen er buiten schermen van 7 bij 15 meter, waarop steeds wisselende schilderijen worden geprojecteerd.

Het MMVI is het eerste grote museum dat in Marokko is geopend nadat Marokko in 1956 onafhankelijk werd van Frankrijk. Je gaat hier naartoe voor een flinke dosis Marokkaanse beeldende kunst vanaf de 20^e eeuw. Er hangen werken van ruim tweehonderd Marokkaanse kunstenaars, onder wie Hassan Hajjaj, die ook wel de ‘Andy Warhol van Marrakech’ wordt genoemd.

7. Necropolis van Chellah: rijkelijk gevuld ruïnecomplex

In een buitenwijk ten oosten van het centrum van Rabat ligt het imposante ruïnecomplex Necropolis van Chellah. Het betreft de restanten van een deels Islamitisch en deels Romeins fortcomplex-annex-begraafplaats. Op deze locatie stond de voormalige Romeinse nederzetting Sala – tegenwoordig Chellah genoemd – dat in 1154 n. Chr. door de Romeinen is verlaten om zich in het naastgelegen Salè te vestigen.

Passeer de 12^e-eeuwse stadspoort Bab Zaër en je stevent af op achttien voormalige bouwwerken uit de Oudheid (750 v. Chr tot 500 n. Chr.) en de Middeleeuwen (circa 500 tot 1500 n. Chr.). Deze staan op de algemene plattegrond aangegeven in het Frans en Marokkaans. Struin langs de voormalige moskee met bijbehorende minaret of de Romeinse triomfboog en zie hoe zwerfkatten en ooievaars leven brengen in deze zogenoemde ‘dodenstad’.

8. Een kiekje scoren van het Koninklijk Paleis

In stadscommune Touarga, in het midden van de stad, staat Het Koninklijk Paleis. Dit is met afstand de meest gefotografeerde bezienswaardigheid van Rabat. Ook op afstand trouwens. Je komt namelijk niet zomaar in de buurt bij dit zandstenen bouwwerk, zeker niet wanneer de koning van Marokko aanwezig is. Het kan zijn dat de gewapende bewakers je dan sommeren om tientallen meters afstand te bewaren.

Het Koninklijk Paleis heet officieel El Mechouar Essaid (Plaats van het Gelukspaleis) en siert sinds 1864 het straatbeeld. De halfronde hoofdpoort met Frans-Arabische mozaïeken is misschien wel het meest fotogenieke onderdeel. Het veelvuldig vastgelegde bouwwerk ligt aan de mechouar, het openbare paleisplein. Zie hoe dit is versierd met de bijzondere combinatie van palmbomen en kanonnen.

9. Botanische Tuinen: bloeiend bolwerk

Op ruim een kilometer ten westen van het Koninklijk Paleis liggen de 17 hectare grote Botanische Tuinen (Jardins d’Essais Botaniques). Deze ontspannen buitenplaats, aangelegd tussen 1914 en 1919, biedt een kleurrijk en levendig contrast ten opzichte van de ruïnes en bouwwerken in en om Rabat. De Botanische Tuinen zijn samengesteld uit onder andere een cactustuin, watertuin, bomentuin en een plein met geneeskrachtige planten. In totaal staan er meer dan 650 sierplanten en fruitbomen in deze groene oase.

Tijdens je wandeltocht over zandweggetjes en stenen paden passeer je palmbomen, kruidentuinen met jasmijnplanten en open grasvelden. Het natuurpark dient niet alleen ter ontspanning. Er worden ook wetenschappelijke onderzoeken uitgevoerd en lessen aan kinderen gegeven over duurzaamheid en biodiversiteit.

10. Bijzondere botresten in het Archeologisch Museum

Gaat je hart sneller kloppen van archeologische vondsten uit het verre verleden? Bezoek dan het Archeologisch Museum van Rabat, een van de veertien belangrijkste Marokkaanse musea. Bij de vaste tentoonstellingen loop je tegen bijzondere opgravingen aan, zoals de Jebel Irhoud-fossielen, de oudste menselijke botresten gevonden in Marokko. Deze dateren uit de middensteentijd (ongeveer 300.000 jaar geleden tot ongeveer 10.000 jaar geleden).

Het museum telt twee verdiepingen en een tuin met een collectie van pilaren, fonteinen altaren en zonnewijzers. De meest recente expositiezaal stamt uit 1952: de Grote Ovalen Kamer. Bekijk hier het bronzen beeld van de Hond van Volubilis uit de 2^e eeuw. Deze fraaie vondst is in 1916 opgeduikeld tussen de resten van de voormalig Romeins-Berberse nederzetting Volubilis.