De mooiste bezienswaardigheden van Rusland

Verken het vulkanische schiereiland in Kamtsjatka met geisers en warmwaterbronnen, bewonder de metrostations in Moskou en wandel door de tuinen van Peterhof bij Sint-Petersburg. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Rusland.

Wat te doen in Rusland?

Rusland is het grootste land ter wereld: het strekt zich uit over negen tijdzones van oost naar west. Het land heeft een roerige geschiedenis en de tegenstellingen tussen de tsaren- en de Sovjettijd zijn tegenwoordig vooral zichtbaar in de architectuur. Beklim de klokkentoren van het Kremlin in Moskou, bezoek de Hermitage in Sint-Petersburg en bewandel de rode lijn van Jekatarinaburg. Maak een trip naar het blauwe Baikalmeer en verken zowel de steden als het platteland van de ‘Gouden Ring’. Dit zijn de mooiste bezienswaardigheden van Rusland.

1. Kamtsjatka: dichtbij de Verenigde Staten

Het vulkanische schiereiland Kamtsjatka steekt uit in de Beringzee en is sinds 1990 toegankelijk voor toeristen. Tot die tijd, in de Koude Oorlog, was het een militaire basis, zo dicht mogelijk bij de Verenigde Staten. Dit ‘Verre Oosten van Rusland’ heeft een tijdsverschil van 9 uur met Moskou! Je bereikt het via een vlucht naar de plaats Petropavlovsk: er lopen geen wegen naartoe en er lopen nauwelijks wegen doorheen.

Verken het schiereiland via een georganiseerde tour per 4WD, boot of helikopter. De 160 vulkaantoppen steken vaak boven de wolken uit en opstijgende rookpluimen van de 29 nog actieve vulkanen volgen de windrichting. Maak een wandeling door de Vallei van de Geisers en waan je in een maanlandschap met borrelende bronnen, modderpoelen, stoompotten en spuwende geisers. Spot in augustus en september de bruine Kamtsjatka-beer bij het in het zuiden gelegen Koerilenmeer. In deze tijd is hier de zalmtrek die de beren lokt en hen een goed maaltje bezorgt. Hun behendige vistechniek is jaloersmakend.

2. Moskou boven en onder de grond

In Moskou zijn de brede straten met grauwe blokgebouwen uit de Sovjettijd in eerste instantie niet uitnodigend. Maar de erachter schuilende pracht en praal van de paleizen en kathedralen uit de tsarentijd maakt nieuwsgierig. Samen vertellen ze de interessante historie van het land. Het Rode Plein, 330 meter lang en 75 meter breed, vormt het hart van de stad. Hierlangs staan het Kremlin en de Basiliuskathedraal met de veelkleurige uivormige koepels.

Verken de stad per metro: een praktisch vervoermiddel met meer dan tweehonderd stations, maar ook een bezienswaardigheid op zich. De eerste lijn opende in 1935 en de overheid bouwde de stations daarna als ‘paleizen voor het volk’: ideologische monumenten van het Sovjetregime met propagandistische doeleinden. Bekijk de mozaïekpanelen van lachende arbeiders in het Mayakovskaya-station, een van de dieper gelegen stations die ook als schuilkelder dienden. Werp een blik in het Komsomolskaja-station, dat als toegangspoort tot Moskou werd gezien en extra decadent is met gebeeldhouwde marmeren pilaren en kroonluchters.

3. De klok en de klepel van het Kremlin

Elke grote stad in Rusland heeft een ‘Kremlin’, dat ‘stadsburcht’ betekent. Het 14^e-eeuwse Kremlin van Moskou ligt aan de Moskva-rivier en was oorspronkelijk alleen als religieus centrum en residentie van de vorst gebouwd. In de loop van de eeuwen zijn er gebouwen aan toegevoegd. Het bestaat nu uit de regeringszetel, paleizen van de presidentiële residentie, kathedralen en een klokkentoren, allemaal omgeven door een 2 kilometer lange muur.

Beklim de 81 meter hoge achthoekige Ivan de Grote-klokkentoren voor een blik op het hele Kremlin-complex met de koperkleurige daken en in de zon blinkende koepels. De in 1505 gebouwde toren heeft een koepel van bladgoud. De grootste klok in de toren is de 16^e-eeuwse koperen Uspensky-klok die 65.000 kilo weegt, een klepel heeft van 1750 kilo en bij festiviteiten wordt geluid. Loop door het historisch museum dat beneden in de toren is gevestigd en neem dan de 137 treden van de in de muur aangebrachte wenteltrap naar het uitkijkplatform.

4. Kunstige tsarenstad Sint-Petersburg

Na Moskou is Sint-Petersburg, gelegen aan de Finse Golf, de grootste stad van Rusland. Het voormalige Leningrad kreeg in 1991 zijn huidige naam, vernoemd naar Peter de Grote die in het begin van de 18^e eeuw de tsaar was. Hij liet de stad bouwen en kanalen graven naar voorbeeld van Amsterdam, waar hij vaak kwam. Geniet van de beroemde ‘Witte Nachten’ van half juni tot begin juli, wanneer het ’s nachts niet donker wordt. Maak midden in de nacht een boottocht over de Neva-rivier: het diffuse licht levert een mysterieuze sfeer op.

Bezoek de 19^e-eeuwse Hermitage, na het Louvre het grootste museum ter wereld. Het museum bestaat uit zes gebouwen met een paar duizend zalen en bezit drie miljoen kunstobjecten (waaronder werken van Rembrandt, Kandinsky en Rafael), waarvan maar 5 procent tegelijkertijd tentoongesteld kan worden wegens ruimtegebrek. Het Winterpaleis – van 1762 tot 1917 residentie van de Romanov-dynastie – is het belangrijkste museum: groen gepleisterd met goud gedecoreerde witte zuilen.

5. Peterhof: het ‘Russische Versailles’

Het barokke paleizen- en tuinencomplex Peterhof (of Zomerpaleis) ligt 30 kilometer ten westen van Sint-Petersburg, op een 16 meter hoge klif aan de Finse Golf. Het is begin 18^e eeuw gebouwd in opdracht van Tsaar Peter de Grote als buitenverblijf, naar voorbeeld van Versailles. In 1917 maakte de Russische Revolutie een einde aan de monarchie waarna Peterhof een museum werd dat sinds 1990 Unesco-werelderfgoed is.

Wandel door de tuinen en langs de waterpartijen en strijk neer op een van de bankjes om de omgeving in je op te nemen. Behalve het indrukwekkende Grote Paleis zijn de 173 fonteinen de grootste attractie. Bewonder de majestueuze entree van het paleis met de watervallen aan weerskanten en in het midden de 20 meter hoog spuitende Samson-fontein waar het bijbelse verhaal van ‘Samson en de Leeuw’ wordt uitgebeeld. Deze vergulden beelden staan symbool voor de Russische overwinning op Zweden in 1709. Let op: de fonteinen werken van mei tot oktober.

6. De fraaie Russische architectuur van de ‘Gouden Ring’

Ten noordoosten van Moskou ligt de ‘Gouden Ring’, een serie historische provinciesteden. De hier gebouwde sprookjesachtige kloosters, kremlins en kerken met gouden koepels zijn fraaie voorbeelden van Russische architectuur. Tussen deze steden ligt het rustige platteland. In de dorpen lijkt de tijd te hebben stilgestaan. Kleurrijke houten huizen (die wel een lik verf kunnen gebruiken) staan aan onverharde straten. Mannen bewerken hun akkers met paard en wagen en vrouwen in gebloemde jurken halen water bij de pomp.

Als je moet kiezen, bekijk dan de middeleeuwse provinciestad Soezdal, met 11.000 inwoners een van de kleinste van de ‘Gouden Ring’. In de Sovjettijd bepaalde de wet dat gebouwen hier niet meer dan twee verdiepingen mochten hebben, wat het kleinschalige karakter van Soezdal bewaarde. Koepels en torens van kerken bepalen de ‘skyline’. Bezoek het Openluchtmuseum voor Houtarchitectuur waar houten kerken en huizen uit de regio zijn verzameld. Bewonder de 18^e-eeuwse Wederopstandingskerk, zonder gebruik van metalen nagels vervaardigd uit dennenhout met dakspanen van zilverkleurige espen.

7. Het Baikalmeer: ‘het blauwe oog van Siberië’

Met een diepte van 1600 meter is het Siberische Baikalmeer het diepste meer ter wereld en een van de mooiste bezienswaardigheden van Rusland. Het heeft een oppervlakte zo groot als België en er liggen 45 eilanden in het water. Het meer is knalblauw van kleur en heeft verschillende bijnamen, waaronder ‘het blauwe oog van Siberië’. Langs de kust vind je beboste bergen en uitgestrekte steppen. De stad Listvjanka aan de zuidwestelijke oever ligt 70 kilometer van Irkutsk en biedt een van de weinige toegangswegen.

Het water is helder en schoon en lijkt in de zomer uit te nodigen tot een duik. De watertemperatuur komt echter overeen met die van de Noordzee tijdens de nieuwjaarsduik. Maak een boottocht over het meer en spot de baikalrob, een kleinere soort die alleen hier voorkomt. Van januari tot en met mei is het meer bevroren. Stap dan op een sneeuwscooter of laat een span honden je met een slee over het ijs trekken en ervaar de eindeloze ruimte.

8. De identiteitscrisis van Jekatarinaburg

De stad Jekatarinaburg, in het oosten van de Oerol, ligt geografisch gezien in Azië – 50 kilometer van de grens met Europa. De stad wil echter gezien worden als Europese stad en heeft 2 kilometer ten oosten een misleidend intercontinentaal grensmonument neergezet. Jekatarinaburg staat bekend als de plaats waar de hiernaartoe verbannen laatste tsaar, Nicolaas II, met zijn vrouw en vijf kinderen werd geëxecuteerd. De op deze plek gebouwde ‘Kathedraal op het Bloed’ is aan hen gewijd. Cru detail is dat een paar straten verderop de standbeelden van Lenin en Sverdlov staan, die verantwoordelijk waren voor de moorden.

Wandel over de 6 kilometer lange rode lijn die voor toeristen op het trottoir is geschilderd en kom zo langs de mooiste bezienswaardigheden. Langs de brede boulevards staan grote blokgebouwen uit de Sovjettijd nu gebroederlijk naast tsaristische paleizen. Bekijk het Sevastyanov-huis, een uitbundig gedecoreerd herenhuis aan de stadsvijver. Gotische, barokke en Moorse elementen zijn in dit turquoise gekleurde gebouw aangebracht.

9. Kazan: een smeltkroes van culturen

De 1000 jaar oude stad Kazan ligt aan de Wolga-rivier, op de grens van Europees en Aziatische Rusland. Deze ligging verklaart de naam: ‘Kazan’ betekent ‘kookpot’, een smeltkroes van culturen. Voorbeeld van deze samensmelting van culturen is het kremlin van de stad, waartoe behalve overheidsgebouwen zowel de Kathedraal van de Annunciatie als de Qolşärif-moskee met minaretten behoren.

Bekijk de meest bijzondere bezienswaardigheid van de stad: de veelkleurige Tempel van alle Religies. In een mengelmoes van architectonische stijlen zijn hier zestien religies vertegenwoordigd, waaronder het Christendom, de Islam, Boeddhisme, Hindoeïsme en het Jodendom. Het complex is in 1994 gebouwd door filantroop, architect en genezer Ildar Khanov, als symbool voor religieuze eenheid. In een oogopslag zie je minaretten, torenspitsen, koepels en pagodes. Het is door bezoekers vergeleken met een Disneyland-attractie en met het kasteel van Dracula en wordt zowel een waterval van gebouwen als een kakofonie van verering genoemd. En dat is een goede samenvatting.