14x de mooiste natuur van Schotland

In samenwerking met DFDS

Schotland is met zijn dramatische landschappen en uitgestrekte wildernis een paradijs voor natuurliefhebbers. Van de majestueuze Hooglanden tot de mysterieuze lochs en van de grillige kustlijn tot de weelderige bossen. Met allemaal hun eigen mythes en folklore. Elfjes, watermonsters, kelpies en kabouters: niets is te gek in Schotland. Zou het komen door het ‘levenswater’ (whisky) dat de Schotten graag drinken? Of misschien is de natuur gewoon zo betoverend dat je vanzelf wel gaat geloven in magie.

Ontdek zelf de rijke biodiversiteit, de iconische dieren zoals de Schotse hooglanders en de mysterieuze lochs, kastelen en ruïnes tijdens een vakantie in Schotland. Een fijne manier om daar te komen is met de boot. Ga met je auto in IJmuiden aan boord van het schip van DFDS en je vakantie begint direct. Je vaart ontspannen naar Newcastle waar je uitgerust aankomt. Zonder bagagelimiet kun je bovendien alles inpakken wat je nodig hebt voor het ultieme avontuur in de prachtige Schotse natuur. Klaar voor een indrukwekkende reis? Dit is de mooiste natuur van Schotland.

1. Fingal’s Cave: inspiratie voor kunstenaars

De beroemde Fingal's Cave op het eiland Staffa

Fingal's Cave, op het onbewoonde eiland Staffa, is een natuurwonder dat bezoekers al eeuwenlang fascineert. De grot, volledig gevormd uit zeshoekige basaltkolommen, heeft een opvallende en buitenaardse uitstraling. De naam is afgeleid van de legendarische Keltische held Fingal, die de grot volgens verhalen bouwde als een muziekkamer. Vanwege de gelijkenis met de Giant’s Causeway in Ierland, geloven andere juist dat het de uiteindes vormden van een enorme brug die de reus Fionn gebruikte om van Ierland naar Schotland te komen.

In Fingal's Cave hoor je een symfonie van echoënde geluiden, zoals de golven die tegen de kolommen slaan en spookachtige melodieën produceren. Het spel van licht en schaduw op de muren draagt bij aan de mystieke sfeer. Niet voor niets was het de inspiratie voor vele kunstenaars. Zo schreef de romantische dichter John Keats het gedicht ‘Staffa’, legde Franse auteur Jules Vernes zijn bezoek vast op papier en maakte Britse rockband Pink Floyd een nummer geïnspireerd door de grot. Deze kunstwerken en gedichten weerspiegelen de magie en schoonheid van Fingal’s Cave, een plek die nog steeds de verbeelding prikkelt. Je kan de grot per boot of - bij eb - te voet verkennen.

2. Naar Cairngorms National Park met DFDS

Reis inclusief auto met DFDS naar Groot-Brittannië

Het Cairngorms National Park is, met meer dan 4500 vierkante kilometer aan ongerepte natuur, het grootste nationale park in het Verenigd Koninkrijk. Het park in de Schotse Hooglanden biedt een scala aan activiteiten. Van watersport tot wilde dieren spotten en van fietsen en wandelen tot wintersport. Het herbergt vijf van de zes hoogste bergen in het VK, 43 munro’s (bergen met een hoogte van minimaal 900 meter), negen natuurreservaten en majestueuze bossen met oude Caledonische dennen. Bovendien spot je hier bijzonder wild zoals rode herten, visarenden en de Schotse wilde kat – ook wel bekend als de hooglandtijger. 

Zelf Cairngorms ontdekken? Reis met een comfortabel schip van DFDS naar Newcastle en rijd het laatste stuk (ongeveer 3,5 uur) naar het park. De beste route is via de A1 ten noorden van Newcastle, via de kustweg door Berwick-upon-Tweed naar Edinburgh. Neem dan de M90 naar Perth en de A9 naar de westelijke rand van het park. Het fijne van reizen met de boot, is dat je de auto mee kan nemen. Zo kan je in alle vrijheid en op eigen tempo genieten van al het moois dat Groot-Brittannië te bieden heeft.

3. Ben Nevis, de hoogste berg van het Verenigd Koninkrijk

Een pittige maar indrukwekkende route over Ben Nevis, Cairngorms National Park

Ben Nevis, gelegen in Nationaal Park Cairngorms, is niet alleen de hoogste berg van Schotland, maar ook van het hele Verenigd Koninkrijk. Met een indrukwekkende hoogte van 1345 meter boven de zeespiegel, trekt deze majestueuze piek avonturiers, wandelaars en natuurliefhebbers van over de hele wereld aan. 

De naam "Ben Nevis" is afgeleid van het Schots-Gaelische "Beinn Nibheis" wat "Venijnige Berg" betekent. Een passende beschrijving van de uitdagende klim die het biedt. De zware route is niet voor iedereen weggelegd. Van te voren trainen en je laten informeren over de klim is daarom ook een must. Wandelaars die de top bereiken, worden beloond met een panoramisch uitzicht over de omliggende valleien, meren en de Atlantische Oceaan. Gehuld in zuivere lucht en indrukwekkende stilte. Een fijne uitvalsbasis voor het beklimmen van Ben Nevis, is het plaatsje Fort William.

4. Sprookjesachtig Isle of Skye

Het magisch mooie Isle of Skye, het grootste eiland van de Hebriden 

Gelegen voor de westkust van Schotland, vind je de eilandengroep de Hebriden. Stuk voor stuk bijzonder, maar de grootste en misschien wel mooiste is Isle of Skye. Waar de meren glinsteren, de heidevelden eindeloos lijken en de rotsformaties en ruïnes een mysterieus tintje geven. Typerend voor het eiland is de gerafelde kust. Neem bijvoorbeeld Kilt Rock, waar de basalten zuilen van de klif doen denken aan – je raadt het al – de plooien van een kilt. Hier bewonder je daarnaast ook watervallen als Mealt Waterfall, die de zee in stort vanaf de 60 meter hoge kliffen.

Magische natuur vind je verder bij de Fairy Pools, waar de meeste legendes vandaan komen. Gevormd door de rivier de Brittle, vind je hier grote en kleine watervallen die zelf dan weer ‘zwembaden’ creëren die turquoise kleuren in de zon. Voeg daar de ligging in de vallei Glen Bros en de zwarte bergen van de Black Cuilins aan toe en je begrijpt waarom dit een betoverende plek is. Dus hou je ogen goed open en wie weet spot je de elfen en feeën die hier volgens de Schotten wonen. Hoe dan ook is Isle of Skye een bezoekje zeker waard.

5. Miljoen zeevogels en het oudste schapenras op Saint Kilda

De vele zeevogels bij het eiland Boreray, Saint Kilda archipel

Afgelegen op ongeveer 150 kilometer ten westen van de Schotse kust ligt het vulkanische archipel Saint Kilda. Bestaand uit de eilanden Hirta, Dun, Soay en Boreray. Bijzonder vanwege de spectaculaire landschappen met een aantal van de hoogste kliffen van Europa. Een ideale verblijfplaats voor grote kolonies zeldzame vogelsoorten zoals papegaaiduikers en jan-van-genten. Rond het paringsseizoen sieren een kleine miljoen zeevogels hier de lucht en rotsen. Bewonder ze – op afstand – tijdens een boottocht.

Meer dan 2000 jaar lang werden deze eilanden bewoond door mensen. En dat was geen makkelijk bestaan. De eilanden werden geteisterd door een aantal van de hoogste golven en hardste windvlagen van Europa. Het archipel is dan ook een bijzonder voorbeeld van de samenwerking tussen mens en natuur. Alhoewel de eilanden sinds 1930 onbewoond zijn, vind je er nog wel bijzondere restanten van het simpele agrarische bestaan van de vroegere inwoners. Bekijk bijvoorbeeld de traditionele stenen huizen en maak kennis met het oudste schapenras van Europa: Soay schapen. Je kan een begeleide trip naar Saint Kilda maken vanaf Isle of Skye, waarbij de gids de geschiedenis weer tot leven brengt.

6. Gletsjers en vulkanen in Glen Coe

De vallei van Glen Coe, Schotse Hooglanden

Een van de mooiste gebieden van Schotland vind je in de Schotse Hooglanden: Glen Coe. Deze diepe vallei werd eeuwen geleden uitgesleten door gletsjers en vulkanische ontploffingen. De vallei loopt geleidelijk omhoog vanaf het dorpje Glencoe, dat gelegen is tussen de oevers van Loch Leven en de voet van de bergen. Rijd je van Glasgow naar Inverness? Kies dan de A82 en rijd dwars door het hart van een oude vulkaan en de vallei. Bewonder de grillige toppen van de steile bergen, uitgestrekte heide- en veenvlakten en de diepe lochs.

De vallei van Glen Coe kent behalve veel schoonheid ook een bloederig verleden. In 1692 vond hier een historische slag tussen het Schotse en Engelse leger plaats. Vele Schotten werden koelbloedig afgeslacht door de Engelsen. De Schotten beschouwen de slag als een voorbeeld van de Engelse barbaarsheid en wordt beschreven als ‘het Bloedbad van Glen Coe’.

7. De leukste inwoners van Schotland: Highland Coos

Een Schotse hooglander op het eiland Skye

Een bezoek aan Schotland is natuurlijk niet compleet zonder een kennismaking met de geliefde, harige Schotse hooglanders. Of zoals de Schotten ze liefkozend noemen: Highland coos of Longhair Coos. Een fotogeniek dier door de (vaak) roodbruine lange haren tot over de ogen; een vacht die zorgt voor een bescherming tegen de gure wind en vele regenbuien die het land kent. Maar wist je dat de hooglanders voor 1840 voornamelijk zwart waren? Het gerucht gaat dat Britse koningin Victoria ze leuker vond als rossige dieren en daarom opdroeg om de roodbruine dieren door te fokken.
 
Alhoewel de Schotse hooglanders door heel Schotland zijn te vinden, zijn er een aantal bijzondere plekjes voor een ontmoeting. Bewonder ze vanuit je auto op de smalle weg van de Bealach Na Bà tussen Applecross en Shieldaig. Of zie ze genieten van een zeewierpicknick op het strand van Clachtoll. Dat de hooglanders in harmonie leven met de Schotten zie je terug in het traditionele dorpje Duirinish en kustplaatsje Plockton, waar ze dwars door het dorp struinen. Ook leuk: Cow Hill aan de rand van Fort William of een begeleide wandeling met het Livestock Team door het grootste park van Glasgow. De leuke beesten bekijken onder het genot van een whisky? Bezoek dan de beroemde Macallan Distillery (vooraf reserveren is aan te raden). 

Let op: alhoewel Schotse hooglanders erg vredelievend zijn, is het toch aan te raden om ze van een afstandje te bewonderen.

8. Het grootste meer van Schotland, Loch Lomond

Loch Lomond in de herfst, Schotse Hooglanden 

In het hart van Trossachs Nationaal Park ligt het indrukwekkende Loch Lomond. Met een lengte van 37 kilometer en een breedte van 8 kilometer, is er genoeg te doen op en om dit grootste meer van Schotland. Zo kan je een mooie fietstocht maken langs de westelijke oever via het 28 kilometer lange fietspad van Arrochar naar Tarbet. Of wat dacht je van een bezoek aan Balloch Kasteel en de bijbehorende parken en idyllische tuinen? Natuurlijk is er ook genoeg keuze aan watersport. Van rustig varen of kajakken tot wakeboarden en jetskiën. 

Ook wandelaars zitten goed bij Loch Lomond. Wandel bijvoorbeeld een stuk over Schotlands eerste langeafstand pad West Highland Way. De gehele route is meer dan 150 kilometer, maar je kan ook alleen het stuk langs de oostoever van het meer lopen. Meer avontuur? Beklim dan Ben Lomond of The Cobbler. Een leuke tip voor gezinnen met kinderen is het Feeënwandelpad vanuit het pittoreske dorpje Luss. Haal de routekaart op en het avontuur kan beginnen. Onderweg los je puzzels op, ontdek je feeënhuisjes en maak je kennis met feeën en trollen.

9. De wilde herten van Jura

Wilde herten op het eiland Jura, Binnen-Hebriden

Het eiland Jura, gelegen aan de westkust, is een van de wildste plaatsen van Schotland. Met een lokale populatie van maar 200 mensen tegenover meer dan 5000 wilde herten is het duidelijk wie hier de dienst uitmaken. Het Noorse woord Jura (meegebracht door de Vikingen) betekent dan ook zoveel als ‘het eiland van de herten’. De voorzieningen van het eiland zijn bescheiden. Er is een winkel, een hotel en – uiteraard – een whisky-distilleerderij: de levensader van de lokale economie.

Voor verkeerd rijden hoef je niet bang te zijn op Jura. Het eiland telt één verharde weg die de bijnaam ‘The Long Road’ draagt. Vanaf de veerboothaven slingert de 40 kilometer lange weg langs de zuid- en oostkust door het woeste berglandschap. De leegte is overal, maar vooral het noordelijk deel van het eiland lijkt door alles en iedereen verlaten. Een kenmerk waarvan schrijver George Orwell gretig gebruik maakte. Van 1946 tot 1948 gebruikte hij de rust en stilte van het eiland om zijn beroemde werk ‘1984’ af te maken.

10. Galloway Forest Park

Verken het grootste bospark van Groot-Brittannië: Galloway Forest Park. Ook wel de hooglanden van de laaglanden genoemd. Ideaal voor wie wel een stukje Schotse natuurpracht wil ervaren, maar juist dicht bij Engeland in de buurt wil blijven. Dit natuurpark laat zien dat ook in de laaglanden genoeg bijzonder wild is te spotten.

Hou bijvoorbeeld overal waar je loopt of fietst je oren en ogen open voor buizerds en andere bosvogels. Ook leuk: een uitstapje naar het Kirroughtree bezoekerscentrum om de geliefde rode eekhoorn te spotten. Voor groter wild zit je goed bij de Red Deer Range, waar je onder leiding van een gids op zoek gaat naar de majestueuze edelherten. Extra speciaal in oktober, wanneer de mannetjes voor de aandacht van de vrouwtjes vechten. Een andere leuke inwoner is de langharige geit, een oud ras die je het best kan spotten vanaf de ingang bij The Queen’s Way. Kom je in de lente? Dan aanschouw je ook de vele babygeitjes die de wereld net beginnen te ontdekken. Hoe leuk is dat?

11. Neolithische restanten op de Orkney-eilanden

De steencirkel Ring of Brodgar, Orkney-eilanden

De Orkney-eilanden, een archipel van ongeveer 990 km², bieden een schat aan natuurlijke schoonheid en historische bezienswaardigheden. Neem de Italian Chapel, een mooi gedecoreerde kapel die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gemaakt door Italiaanse krijgsgevangenen. Zij hielpen mee de Churchill Barriers aan te leggen die de Britse vloot bij Scapa Flow moest beschermen. 

Ook leuk is het neolithische dorpje Skara Brae dat tot 1850 goed bewaard bleef onder een laag aarde en gras. Een hevige storm zorgde er voor dat delen bloot kwamen te liggen en geven tegenwoordig een goed inkijkje in het leven van de oorspronkelijke bewoners van Orkney. Ga nog verder terug de tijd in bij de Ring of Brodgar, een mysterieuze steencirkel van meer dan 4500 jaar oud. Gelegen op een stuk land tussen het Loch of Stenness en het Loch of Harray rijzen de stenen imposant op. Een bijzonder gezicht.

12. Op zoek naar Nessie bij Loch Ness

Het in mysterie gehulde Loch Ness

In de bergen van de Schotse Hooglanden ligt het wereldberoemde meer van Loch Ness. Waar diep in de duisternis van het loch zich een zeemonster zou schuilhouden. Meer dan duizend mensen beweren hier de slangachtige kop van het zeemonster Nessie te hebben gezien.

Loch Ness is 36 kilometer lang en op zijn breedst 1,6 kilometer. Over de diepte wordt nog veel gediscussieerd. Het diepste punt dat wetenschappers hebben vastgesteld is 270 meter. Dat de precieze diepte niet bekend is, draagt bij aan het mysterie van zeemonsters. Leer over de legendes in het Loch Ness Centre & Exhibition, ga met een kano het water op om zelf op zoek naar Nessie te gaan of bewonder Loch Ness op ‘veilige’ afstand tijdens een wandeling rond het meer.

13. Shetlands: pony's, papegaaiduikers en Vikingen

Een papegaaiduiker op het eiland Unst, Shetland-eilanden

Maak kennis met de Shetland-eilanden. de noordelijkste eilanden van Schotland. Bekend van hun ruige, desolate landschap, Viking-erfgoed, vele zeevogels en natuurlijk de shetlandpony’s. Wist je dat je op deze eilanden net zo noordelijk bent als in het Noorse Bergen en het Russische Sint-Petersburg? Dankzij deze ligging gaat de zon in de zomer soms nauwelijks onder. Als het weer meewerkt, geniet je hier tussen half mei en half juni van 19 uur zonneschijn per dag. In deze tijd van het jaar is ook de bloemenpracht op de Shetlands bijzonder mooi.

De ligging vlak bij Scandinavië zorgt ervoor dat deze eilanden net zo veel Scandinavische als Schotse invloeden hebben. Ga bijvoorbeeld op zoek naar sporen uit de Vikingtijd in het Scalloway Museum. En wat dacht je van een ontmoeting met shetlandpony's, papegaaiduikers, otters, zeehonden en dolfijnen? De ongerepte natuur van de Shetlands behoort tot de beste plekken in Groot-Brittannië om bijzondere wilde dieren te spotten.

14. De ultieme roadtrip: North Coast 500

De berg Ben Stack op de route van de North Coast 500

Ervaar de vrijheid en schoonheid van de North Coast 500, Schotland’s antwoord op Route 66. Eindeloze landwegen, verborgen routes door het ruige kustlandschap en middeleeuwse steden staan centraal bij de 830 kilometer lange autoroute langs de Schotse kust. Vanuit het noordelijke Inverness zigzag je via de westkust naar Applecross, langs beboste kloven en historische kasteeltuinen. Via de steden Torridon en Ullapool vervolg je de weg richting het noorden. Om ten slotte langs de noordelijke kust, met uitzicht op de Orkney-eilanden, in zuidelijke richting via Dingwall terug te rijden naar Inverness.

Waai onderweg uit op het afgelegen strand van Balnakeil in Sutherland. Met gras bedekte duinen lopen over in witte ongerepte stranden die worden overspoeld door golven, maar niet door toeristen. Een enkele surfer bedwingt hier de golven en een handvol mensen maakt zich klaar voor een spectaculaire zonsondergang. Met een beetje geluk aanschouw je hier in de herfst en winter zelfs het noorderlicht.