Wijnwandelroute Gorssel
Nederland, Gelderland, Gorssel
Een heerlijk wijnwandeling rondom Gorssel. Geniet van de schaduwrijke bossen waar in het voorjaar de rododendrons bloeien, bezoek wijngaard De Zessprong en bewonder de modern-realistische kunst in Museum MORE.
N.B. Deze wijnwandelroute komt uit Het grote Nederlandse wijnwandelboek, uitgegeven door ANWB, met daarin nog 24 wijnwandelingen in Nederland tussen 5 en 15 kilometer. Eerst nog een andere wijnwandeling uitproberen? Probeer de wijnwandeling Aardenburg en/of Ruinen.
Hond mee: Honden mogen aangelijnd mee op deze route.
Toegankelijkheid: deze route is niet toegankelijk voor mindervaliden vanwege de bospaden.
Paden: verhard en bospaden.
Parkeren: naast Museum More in Gorssel zijn ruim voldoende (gratis) parkeerplekken.
OV: neem buslijn 81 vanaf station Deventer of station Zutphen en stap uit bij bushalte Museum MORE in het centrum van Gorssel (hoek Hoofdstraat/Kerkstraat).
- Loop vanaf de bushalte over de Hoofdstraat naar Museum MORE. Sla vlak voor het museum RA naar het H.D. Laantje en wandel langs het museumgebouw. Voorbij het museum gaat het H.D. Laantje links de hoek om maar deze wandelroute blijft RD lopen, en wel over het wandelpad door het parkje. Wandel aan de andere kant van het grasveld RD de Roskamweg in. Voordat je deze Roskamweg bereikt, zie je links het voormalige tramstation van Gorssel (stoomtram). Rechts van het grasveld is Touwslagerij Steenbergen gevestigd.
- Loop de Roskamweg uit tot het einde. Ga daar RA naar de Kamperweg en neem dan de eerste LA, de Veldhofstraat. Via deze straat loop je de bebouwde kom uit en kom je in het buitengebied terecht, waar veel verharde wegen overgaan in zandwegen en waar boerderijen en villa’s de dienst uitmaken. Na een kleine 300 m gaat de route LA de Nikkelsbergweg in. Aan het einde kom je uit op de Joppelaan, een doorgaande bosweg ri, Joppe. Sla hier RA en wandel langs de laan verder. Na 1 km bereik je een spoorwegovergang met rechts Bosrestaurant Joppe. Steek het spoor over en wandel verder naar Joppe.
- Ongeveer 200 m voorbij het spoor staat links van de weg de Onze-Lieve-Vrouw Tenhemelopnemingkerk, de kerk van Joppe. Ga bij de kerk RA de Eikeboomlaan in. Na 100 m volgt een zijweggetje schuin links, een doodlopend deel van de Eikeboomlaan. Wandel dit zijweggetje in. Vlak voordat je op het boerenerf eindigt, is links een voetpad langs het veld, waarover je de route vervolgt. Het voetpad draait om de boerderij heen en leidt vervolgens naar de Joppelaan, althans, naar een zijtak van de hoofdweg. Ga RA en wandel verder over dit stukje Joppelaan; de laan eindigt bij Kasteel ’t Joppe, dat je aan je rechterhand ziet staan.
- Net voordat je het landhuis bereikt is schuin rechts een wandelpad dat het groen in duikt. Neem dit pad en loop door het struweel langs het huis. Hou daarbij links aan tot je voorbij het watertje bent dat hier om ’t Joppe heen loopt. Neem vervolgens het pad schuin RA, met aan je rechterhand een slootje. Na 200 m ga je een bruggetje over, ruim 50 m verderop loop je RA over het volgende bruggetje. Wandel over het pad tussen de twee bomenrijen door naar de Eikeboomlaan en sla daar LA. Vervolg je weg langs de Eikeboomlaan. Ga na circa 300 m LA het bospad in en wandel verder tot je bij de Dortherdijk uitkomt. Sla hier RA. Na 200 m kom je aan bij de zessprong. De naam zegt het al: er komen hier zes wegen bij elkaar. Neem op de zessprong de eerste LA, de Deventerdijk, en wandel verder. Al snel zie je rechts een paadje naar de wijngaard, maar de hoofdingang zit aan de andere kant. Geen stress, deze route komt er straks langs. Na iets minder dan 1 km gaat de route RA naar de Gerrit Slagmanstraat. Stel je hier geen straat in een dorp bij voor, want je loopt in het buitengebied door de natuur. Het wordt hier wat drassiger en er komen wat meer naaldbomen in beeld. Links ligt de Gorsselse Heide.
- De Gerrit Slagmanstraat komt uit op de Elzerdijk, waar de route RA verder gaat ri. zessprong. Je bent hier dus eigenlijk een taartpunt aan het lopen. Net vóór je de zessprong bereikt bevindt zich rechts de hoofdingang van Wijngaard De Zessprong van Hans Wichers en zijn vrouw.
- Weer aangekomen bij de zessprong neem je de tweede LA, de Veldhofstraat. Een stuk verderop gaat deze zandweg (waarover je in het begin van de wandeling al een stukje hebt gelopen) over de spoorlijn. Ga circa 750 m voorbij de spoorlijn bij landgoed ’t Amelte links de Amelterweg in. Na ruim 100 m neem je RA het wandelpad dat over het terrein van het landgoed ruim om het landhuis heen loopt. Dit pad draait links om de bosvijver heen, gaat een bruggetje over en komt dan uit op de Kwekerijweg, ter hoogte van het Scoutinggebouw. Sla op de Kwekerijweg aangekomen LA.
- Vervolg deze weg RD, langs Café Jansen & Jansen (aan je linkerhand), steek de Kamperweg over en loop RD en ga aan het einde RA, Reuvekamp. Volg deze weg met de mee naar links en loop door tot je op de Haerkamp komt. Loop RD en houd bij de Y-splitsing links aan. De Haverkamp slingert naar rechts en links en buigt vervolgens scherp RA.
- Steek het Wielewaalpad over en ga op de Smitskamp RA. Ga aan het einde LA, Lijnbaan, en meteen weer RA Loop met de bocht mee naar rechts (ook Lijnbaan). Ga LA op de Wiltinkhof, neem aan het einde RA de Hoofdstraat en loop terug naar bushalte Museum MORE.
Gorssel, aan de oostzijde van de IJsselvallei, behoort tot de gemeente Lochem en ligt daarmee in de Achterhoek. De plaats telt veel beter gesitueerden onder de inwoners. Het straatbeeld wordt vooral bepaald door gearriveerde heren in lamswollen spencer met loafers aan de voeten en dames met Burberry jas en in plissérok (over de knie, uiteraard). De archetypische høkende, brommers kiek’nde en carbid schietende Achter-hoekers bevinden zich elders in de streek. Geen oerend harde scheurpartijen op de Norton of de BSA in Gorssel, maar bedaarde ommetjes met een elektrische fiets. Rond Gorssel bevinden zich lommerrijke lanen en landgoederen van welgestelde families; onder hen ook de familie Kluwer, oprichters van het gelijknamige uitgeversconcern. Niet voor niets stond Gorssel in 1995, toen nog een zelfstandige gemeente, op de negende plaats van miljonairsgemeenten in Nederland.
Museum MORE is gewijd aan Nederlandse modern realistische kunst; de naam is een afkorting van Modern REalisme. Het heeft een collectie met werken van onder anderen Carel Willink, Pyke Koch, Charley Toorop, Co Westerik, Erwin Olaf en Annemarie Busschers. Sinds 2015 is het museum gevestigd in het voormalige gemeentehuis van Gorssel, dat daartoe werd uitgebreid met een modern gedeelte met zeven tentoonstellingsruimten. In kasteel Ruurlo in Ruurlo werd in 2017 een tweede vestiging geopend, waar de collectie Carel Willink/Fong Leng is ondergebracht. Zoals wellicht nog wel bekend is een groot deel van de collectie van Museum MORE afkomstig uit de failliete boedel van de DSB Bank. Hoe zat dat ook alweer? De DSB Bank (voluit Dirk Scheringa Beheer Bank) was een van de ondernemingen van zakenman Dirk Scheringa, die ook voorzitter en eigenaar was van voetbalclub AZ uit Alkmaar. Scheringa hield hiernaast van realistische kunst en had in Spanbroek het Scheringa Museum voor Realisme opgezet. Scheringa’s bank raakte is opspraak en werd beschuldigd van financiële wanpraktijken rond veel te dure hypotheken en koopsompolissen met absurd hoge provisies. Boetes en een bankrun volgden, waarna de DSM Bank in 2009 failliet ging. De Achterhoekse zakenman Hans Melchers zag zijn kans schoon en nam de collectie van Scheringa’s museum over, waarmee vervolgens Museum MORE kon worden opgezet. Melchers staat op de wereldwijde miljardairslijst van Forbes. Minder fijn is dat het chemieconcern waarmee hij zijn fortuin vergaarde in de jaren tachtig illegaal grondstoffen leverde voor de gifgassen waarmee de Iraakse dictator Saddam Hoessein duizenden Koerden liet vermoorden.
Museum MORE in Gorssel is geopend van dinsdag t/m zondag van 10:00 t/m 17:00 uur. Kasteel Ruurlo is geopend van dinsdag t/m zondag van 11:00 t/m 17:00 uur.
Dit station, uit 1926, lag aan de stoomtramlijn van Deventer naar Zutphen. Het personenvervoer met de stoomtram heeft maar een paar jaar gefunctioneerd omdat er ook een goede busverbinding was. Het vrachtvervoer was wel rendabel, maar moest na de verwoesting van een brug over het Twentekanaal in 1945 ook gestopt worden. Het Gorsselse tramstation is in 2011 gerestaureerd en biedt nu onderdak aan een historische vereniging. Op dinsdagmiddag van 14 tot 16 uur en op donderdag- en vrijdagmorgen van 10 tot 12 uur is het geopend voor bezoekers.
De Touwslagerij Steenbergen is een van de laatste ambachtelijke touwslagerijen van Nederland. Sinds 1900 maakt men hier hennep- en vlastouwen voor bijvoorbeeld sporthallen en voor interieurartikelen. Wie weet, misschien ben je tijdens je gymlessen op school vroeger wel in een touw van Touwslagerij Steenbergen geklommen. Als de werkzaamheden en drukte het toelaten is het bedrijf tegen een kleine vergoeding te bezoeken en kun je kijken hoe het oude touwslagersambacht bij de 180 meter lange lijnbaan uitgeoefend wordt. Het kleine museum bevat machines, gereedschappen en producten van vier generaties Gorsselse touwslagers.
Het minuscule kerkdorpje Joppe telt 435 inwoners en heeft een kerk en een basisschool. De kerk stamt uit 1867 en werd gebouwd op verzoek van Frans Ernest Alexander van Hövell tot Westerflier, de toenmalige eigenaar van Huis ‘t Joppe. Een fijn wetenswaardigheidje: Debbie Sledge heeft nog niet zo lang geleden een jaar of wat in Joppe gewoond. Wie? Debbie Sledge, de oudste van de gezusters Sledge, die met hun groep Sister Sledge eind jaren zeventig en begin jaren tachtig wereldwijde discohits scoorden als We Are Family, Lost in Music en He’s the Greatest Dancer. Debbies Nederlandse echtgenoot werkte als dramadocent op de vrije school in Zutphen, vandaar de Joppe-connectie.
De buitenplaats ’t Joppe dateert uit ongeveer 1740 en staat op een landgoed van een slordige 100 hectare. Bezienswaardig is de vooral ingangspartij in Lodewijk XIVDe stijl. Het landhuis is privébezit en verder niet te bezichtigen.
Heide vind je vooral in de buurt van wat schralere zand- en veengronden. De Gorsselse Heide was heel lang een militair oefenterrein. Het 110 hectare grote gebied bestaat uit heideveld, gemengd naald- en loofbos en een paar vennetjes. Eind 20e eeuw werd de militaire functie overbodig bevonden, waarna deze eeuw een begin is gemaakt met een herinrichting als natuurgebied. Defensie heeft nog een stukje bos van 7,5 ha in stand gehouden als oefenterrein. Als je ergens soldaten ziet rondrennen, weet je dat je in de buurt bent van het betreffende perceel.
Hans Wichers was slager, maar stopte daar meer dan 25 jaar geleden mee om een aantal jaren later een sprong in het diepe te wagen: hij werd wijnboer. ‘Een uit de hand gelopen hobby’, noemt hij het zelf. Op zijn beschutte wijngaard staan zo’n duizend wijnstokken, de helft rood (cabertin) en de helft wit (johanniter). Ernaast is het proeflokaaltje met terrasje naast de wijnstokken een ontzettend leuk plekje om neer te strijken en een wijntje van de Zessprong te nemen, rood, wit of rosé. Je kunt ook een triootje bestellen, oftewel drie proefglaasjes met de drie kleuren erin. Flessen wijn van de Zessprong zijn ter plekke ook te koop, zolang de voorraad strekt natuurlijk. Hiernaast kun je hapjes krijgen en ambachtelijke Achterhoekse mosterd kopen. Ook heeft Wichers een eigengemaakte walnotenlikeur in de aanbieding, gerijpt op kleine vaatjes van lokaal eikenhout. Het proeflokaal is volgens het informatiebordje buiten op maandag en dinsdag gesloten. Op woensdag en van vrijdag tot en met zondag van 13 tot 17.30 uur en op donderdag van 15 tot 17.30 uur is het open, maar volgens de kleurrijke wijnboer zijn deze tijden niet zo strikt. Gewoon even aan de bel rammelen, dan komt er waarschijnlijk wel iemand aan.