Rijden auto’s dankzij rijhulpsystemen straks zelfstandig op de snelweg?

27 september 2021

Ze komen in steeds meer auto’s voor: slimme rijhulpsystemen die je veiliger en comfortabeler laten rijden. Hoe kijkt de ANWB naar deze technologieën en wat wordt de impact op autobedrijven? ANWB belangenbehartiger Chris Hottentot verdiept zich in rijhulpsystemen en praat ons bij over de laatste ontwikkelingen.

In 2022 wordt er een aantal rijhulpsystemen verplicht in nieuwe (bedrijfs)auto’s in Europa. Dit zijn o.a. de dodehoekwaarschuwing, rijstrookondersteuning, snelheidslimietherkenning en een autonoom noodremsysteem. De ANWB verwelkomt deze ontwikkeling, maar vindt het wel belangrijk dat er meer uniformiteit komt in de systemen.

Blijf goed opletten tijdens het rijden

Rijhulpsystemen helpen ons veiliger rijden, mits ze op de juiste wijze gebruikt worden. Helaas is dit nog niet altijd het geval. Chris legt uit: “Op dit moment krijgen berijders nog te weinig uitleg over de systemen. Tijdens het rijden krijgen ze dan het idee dat het systeem meer kan dan eigenlijk het geval is. Neem bijvoorbeeld een auto met rijstrookondersteuning en Adaptive Cruise Control, waar de auto rekening houdt met de snelheid van de auto voor zich. Bij de berijder ontstaat het beeld dat ze een zelfrijdende auto hebben. Uit ons onderzoek blijkt dat berijders dan te snel afgeleid raken en bijvoorbeeld gaan appen. Het zijn ondersteuningssystemen: ze kunnen helpen, maar het is belangrijk om zelf op te blijven letten”.

Het ADAS Woordenboek

Wat kunnen verkopers en autofabrikanten doen om berijders beter te informeren? “Waar ze mee kunnen beginnen, is de uniformiteit van de benaming en het functioneren van deze systemen”, begint Chris. “Daar hebben wij een aanzet voor gedaan met een ADAS Woordenboek (ADAS staat voor Advanced Driver Assistance Systems en is de verzamelnaam voor alle rijhulpsystemen). Wij hebben samen met de ADAS Alliantie – waar 63 mobiliteitspartijen inzitten, waaronder de ANWB, de Vereniging Zakelijke Rijders en BOVAG - gezegd dat we communicatief dezelfde termen willen gebruiken. Om te beginnen communicatief, zodat de gebruiker correct ingelicht wordt over wat de systemen zijn en wat ze doen. Later zouden we dit graag in de wetgeving willen hebben, zodat het daar ook afgedekt is”.

Wat gebeurt er met al die data die de auto verzamelt? 

Om rijhulpsystemen goed te laten werken, wordt data verzameld en verwerkt. Wat gebeurt er met al deze data? Chris: “De ANWB is van mening dat vrijwel alle voertuiggegevens persoonsgegevens zijn, maar de meeste autofabrikanten zijn het daar niet mee eens. Omdat de data gegenereerd wordt door het voertuig, vinden zij dat de data van de fabrikant is. Ook willen ze voorkomen dat de data gemanipuleerd kan worden of invloed kan hebben op de veiligheid van het voertuig”.

Chris vervolgt: “Wij vinden dat de berijder de data maakt. De berijder moet daarom de keuze hebben over wat er met de data gebeurt. We willen voorkomen dat de berijder straks geen keuzevrijheid meer heeft over waar hij terecht kan met de auto, omdat de data bij de fabrikant komt te liggen. Hij zou dan enkel naar de merkdealer kunnen gaan voor onderhoud. Hier worden op dit moment op Europees niveau discussies over gevoerd. Wat wij het liefst zien is dat er een Secure On-board Telematics Platform komt, met een derde partij die deze data beheert”.

De invloed van rijhulpsystemen op autogarages

Wanneer de berijder goed gebruik maakt van rijhulpsystemen, kunnen ongelukken en aanrijdingen voorkomen worden. Wat voor impact zal dit op autogarages hebben? Chris: “De schades kunnen minder worden, maar er kan alsnog van alles misgaan. De systemen zijn op dit moment nog niet foutloos. Ook worden de kosten hoger bij het herstel. Een sensor die kapot is, moet bijvoorbeeld vervangen worden en helemaal opnieuw gekalibreerd worden. Door de verplichting in 2022 komt er straks ook een APK op de systemen. Dit zal invloed hebben op het werk in de garages”.

“Binnen tien jaar kunnen we redelijk zelfstandig op de snelweg rijden”

Helpen rijhulpsystemen ons om straks autonoom te rijden? “Voor we zover zijn, zijn we minstens dertig jaar verder. Ik denk wel dat we binnen tien jaar redelijk zelfstandig op de snelweg kunnen rijden. Maar als je een stad zoals Amsterdam inrijdt, met al die fietsers en voetgangers, dan moet de auto veel data verwerken en dat is nog een uitdaging. De vraag is dan ook: kunnen we wel naar een compleet zelfrijdende maatschappij gaan? De moeilijkste uitdaging ligt in het stedelijke gebied”, aldus Chris.

Voor nu hoopt Chris dat rijhulpsystemen vooral meer uniform gaan werken. “Er bestaat een kans dat we steeds meer deelauto’s krijgen. De systemen moeten dan in elke auto op dezelfde manier werken. Het moet niet zo zijn dat als je in een andere auto stapt de knoppen heel anders werken en je het systeem niet aan de praat krijgt. Daarom is die uniformiteit zo belangrijk. De berijder moet begrijpen hoe hij de systemen moet gebruiken en wat hij ervan kan verwachten”.