Actieradius van elektrische auto's: zo werkt het

Waarom komt de ene elektrische auto verder dan de andere?

Bij elektrische auto’s gaat het vaak over de actieradius, ook wel range of bereik genoemd. Hoe ver kun je rijden op één acculading?

WLTP en actieradius

Fabrikanten zijn verplicht om het verbruik van hun auto's op te geven. Op basis van die cijfers wordt ook de actieradius van elektrische auto's berekend. Alle auto's worden aan een vaste, gestandaardiseerde laboratoriumtest onderworpen. Voorheen was dat de NEDC-testcyclus, maar die testresultaten bleken erg ver van het praktijkverbruik te liggen. De Europese Unie heeft toen een nieuwe - veel realistischere - test ontworpen: de WLTP-cyclus.

Deze cijfers geven een beter beeld, al zien we nog steeds dat de werkelijke verbruikscijfers vaak hoger uitvallen. Om je bereik voor dagelijks verbruik te berekenen, houd je twee derde van de WLTP-waarde aan: dan zit je op een vrij realistische actieradius. Op een aparte pagina hebben we veelgestelde vragen over de WLTP beantwoord.

De actieradius van een elektrische auto is het product van twee factoren: de capaciteit van het accupakket (vergelijkbaar met de inhoud van je brandstoftank) en het verbruik van de auto.

Verbruik elektrische auto's 

Zoals een grote en zware auto doorgaans meer brandstof verbruikt dan een kleine auto, verbruiken ook grote en zware elektrische auto’s meer elektriciteit dan een compacte elektrische auto. Bij brandstofauto’s geven we het verbruik vaak aan als het aantal verbruikte liters per honderd kilometer, bij elektrische auto’s spreken we over het aantal kilowattuur (kWh) per honderd kilometer.

De zuinigste elektrische auto’s van dit moment scoren in de praktijk net onder de 15 kWh per 100 kilometer, bijvoorbeeld de Mini Electric. Bijzonder is dat de Tesla Model 3, Hyundai Kona Electric en Dacia Spring ook vallen in deze zuinige categorie. Aan de andere kant van het spectrum vinden we grote crossovers als de Audi e-tron en de Jaguar I-Pace, die rond de 23 kWh per honderd kilometer verbruiken.

Van kW naar pk

Het vermogen van elektrische auto's wordt doorgaans niet in paardenkrachten, maar kilowatt vermeld. Op internet vind je verschillende omrekenprogramma's die je daarbij helpen, zoals bijvoorbeeld deze.

Wat beïnvloedt de actieradius?

Behalve het formaat van jouw auto hebben ook de luchtweerstand en klimaatcontrole invloed op het verbruik en de actieradius. Maar vlak ook jouw eigen rijstijl niet uit! Boven de 100 kilometer per uur stijgt het verbruik flink. Maak je gebruik van regeneratief remmen - waarbij er tijdens het (af)remmen energie wordt teruggewonnen - dan scoor je een beter verbruik dan wanneer je het stroompedaal diep intrapt.

Daarnaast zijn de route die je rijdt en het weer (tegenwind!) van invloed op hoe ver je komt en hoeveel stroom je verbruikt. De meeste EV's hebben een zelflerende meter, die zich aanpast aan jouw rijgedrag. Het kan zijn dat je daardoor op een gegeven moment meer of juist minder resterende kilometers op het dashboard afleest dan tijdens het begin van je rit.

Capaciteit van het accupakket

De capaciteit van een accupakket is de hoeveelheid energie die opgeslagen kan worden. Deze wordt uitgedrukt in kilowattuur. De capaciteit hangt sterk samen met het formaat van de accu’s: in een groot accupakket kun je in de regel meer energie opslaan dan in een kleiner accupakket.

Accupakketten zijn vele malen groter dan de benzinetank van een brandstofauto. Daardoor is het formaat van de auto vaak de belangrijkste beperkende factor voor de inhoud van het batterijpakket: in een kleine auto is simpelweg geen ruimte voor heel veel accucellen.

Dan is er ook nog zoiets als energiedichtheid: de verhouding tussen de capaciteit van een accu en het formaat. Dankzij nieuwe accutechniek gaat de energiedichtheid nog altijd omhoog. Zo introduceerden Hyundai en Renault updates van respectievelijk de IONIQ Electric en de Zoe, waarbij het fysieke formaat van het accupakket hetzelfde bleef, maar de capaciteit en daarmee de actieradius flink toenam.

(Snel)laden

De batterijen van een elektrische auto kun je opladen aan een publiek laadpunt of een snellaadpaal. In het laatste geval bekort je de laadtijd aanzienlijk, maar die tijdswinst gaat gepaard met aanmerkelijk hogere stroomkosten. Daar staat tegenover, dat een hogere laadsnelheid de aanschaf van een grotere batterij wellicht overbodig maakt. Hier lees je er meer over.

Actieradius in de winter

Accu’s presteren het beste bij een temperatuur tussen de 15 en 25 graden. Vooral in de winter neemt de actieradius van een elektrische auto vaak een behoorlijk stuk af. Dat komt deels doordat de batterijen bij een lage temperatuur minder efficiënt werken. Daarnaast staat ook de verwarming in de auto aan, wat zorgt voor een hoger verbruik.

Veel nieuwe EV’s zijn voorzien van een geconditioneerd accupakket: deze kan worden gekoeld of verwarmd. Dit kost weliswaar wat energie, maar omdat de accu’s op een ideale bedrijfstemperatuur worden gehouden, is er onder aan de streep sprake van een kleiner verlies aan rijbereik.

Gezondheid van de accu

Als een accu ouder wordt, kan deze minder energie opslaan. Hoeveel procent van de originele accucapaciteit nog over is, noemen we de State of Health (SOH). De meeste automerken garanderen dat de SOH van hun accu binnen de eerste acht jaar of 160.000 kilometer niet onder de 70 procent komt.

DEKRA batterijtest

De SoH kan bepaald worden door metingen te verrichten aan het hoogspanningsaccupakket. Dit kan bijvoorbeeld met de snelle batterijtest van DEKRA. Hiermee zie je binnen 15 minuten wat de batterijcapaciteit van een elektrische auto is. Als ANWB-lid krijg je korting op de batterijtest.