Elektrische auto’s die bi-directioneel laden, hoe zit dat?

Een elektrische auto die je niet alleen kunt laden, maar ook als stopcontact of thuisaccu kunt gebruiken. Het klinkt logisch en er zitten tal van voordelen aan. Toch staat de techniek nog in de kinderschoenen, zeker als het om de elektrische auto als thuisbatterij gaat.

Je hebt vast wel eens gehoord van de thuisbatterij. Dat is simpelweg een grote accu die je kunt opladen als de stroom goedkoop of zelfs gratis is. Op momenten dat stroom relatief duur is, heb jij je eigen voorraadje goedkope energie. Slim, alleen waarom zou je een grote accu in huis plaatsen als steeds meer mensen een accu op wielen voor de deur hebben staan?

Wat is bi-directioneel laden?

Elektrische auto’s waarvan je de accu niet alleen kunt laden, maar ook kunt ontladen kunnen bi-directioneel laden. De stroom kan dus beide kanten op. Langzaam komen er steeds meer elektrische auto’s op de markt die bi-directioneel kunnen laden.

Daarbij is er wel een belangrijk verschil tussen hoe verschillende auto’s dat doen. Simpelweg kun je ze opdelen in twee groepen: auto’s die fungeren als stopcontact en waarop je een elektrisch apparaat kunt aansluiten (V2L, ofwel Vehicle to Load) en auto’s die als een volwaardige thuisaccu kunnen werken en zelfs stroom kunnen terugleveren aan het net. Dat laatste noemen we V2G, ofwel Vehicle to Grid.

De Hyundai Ioniq5 (links) kan met een adapter fungeren als stopcontact. Zo kun je zelfs - zij het langzaam - een andere elektrische auto laden.

Vehicle to Load (V2L)

Een stopcontact, maar dan in of aan je auto. Dat is eigenlijk wat V2L inhoudt. Sommige elektrische auto’s hebben een regulier 230v stopcontact in het interieur of de bagageruimte, bijvoorbeeld voor het laden van een laptop of het gebruik van een reiskoelkastje. Om deze stopcontacten te gebruiken moet de auto aan staan.

Daarnaast zijn er een aantal auto’s waarbij je een betrekkelijk eenvoudige en betaalbare adapter in de laadpoort kunt steken. Daarmee verander je de laadpoort in een gewoon stopcontact. Bijkomend voordeel is dat de auto niet aan hoeft te staan. Je zou dit stopcontact bijvoorbeeld kunnen gebruiken om op campings niet afhankelijk te zijn van stroompunten.

Bij de meeste elektrische auto’s die V2L via zo’n adapter ondersteunen kun je maximaal 3,6 kW (16A bij 230v) aan vermogen gebruiken, hetzelfde als het vermogen van één groep in je meterkast thuis.

Vehicle to Grid (V2G)

Bij V2G is er geen sprake van een stopcontact, maar kun je laden én ontladen via dezelfde laadkabel. Dat betekent dat er speciale hardware in zowel de auto als de laadpaal moet zitten om dit mogelijk te maken. Op dit moment zijn er drie elektrische auto’s die deze hardware aan boord hebben: de Kia EV9, Volvo EX90 en de Renault 5.

Hoewel er dus elektrische auto’s zijn met de juiste hardware, kan op het moment van schrijven geen enkele van die auto’s ook daadwerkelijk bi-directioneel laden. Het ontbreekt namelijk nog aan de juiste laders en/of de benodigde software. De fabrikanten hebben aangekondigd dit geleidelijk uit te rollen, waarbij niet duidelijk is wanneer Nederlandse consumenten aan de beurt zijn.

Kia EV9

Kun je geld verdienen met bi-directioneel laden?

Met een elektrische auto die bi-directioneel kan laden kun je - in combinatie met een energiecontract met dynamische tarieven - geld verdienen door stroom te laden als deze goedkoop is en deze te gebruiken of terug te leveren als de stroomprijs hoog is. Je kunt ook de overtollige stroom van je zonnepanelen laden om deze terug te verkopen aan het net op het moment dat de prijzen hoog zijn. Als laatste kun je ook geld verdienen door te 'handelen' op de onbalansmarkt. Je laadt dan op of levert terug op momenten dat er respectievelijk veel aanbod of juist veel vraag is. Voor dat helpen bij het balanceren krijg je betaald door de netbeheerder.

Laadverliezen

Klinkt mooi, maar er zitten wel wat haken en ogen aan. Allereerst heb je te maken met stroomverlies. Een gewone laadpaal werkt op wisselstroom (AC), de elektrische auto zet die wisselstroom vervolgens om naar gelijkstroom (DC) om het op te kunnen slaan in de accu. Die omzetting levert zo’n tien procent laadverlies op. Lever je terug, dan moet de stroom uit de accu nogmaals worden omgezet, ditmaal weer van DC naar AC en krijg je dus voor een tweede keer te maken met laadverlies.

Slijtage

Ook zal de accu in je auto extra slijten door hem te gebruiken als thuisaccu. Hoeveel extra slijtage optreedt, is nog verre van duidelijk. Daarvoor is de technologie te nieuw. Wel weten we dat accu’s nu nog erg duur zijn en het op dit moment de vraag is of de opbrengsten opwegen tegen de mogelijke kosten die snellere slijtage van het accupakket met zich meebrengen. In de toekomst worden accu’s steeds goedkoper en hun levensduur steeds langer en dat maakt bi-directioneel laden ook steeds interessanter.

De in Nederland niet verkrijgbare Ford F-150 Lightning heeft 11 stopcontacten aan boord en kan tot wel 9.6 kW aan vermogen leveren. Het is een extreem voorbeeld van een elektrische auto met V2L-technologie.

Nu al slim(mer) laden

Ondersteunt jouw auto of laadpaal nog geen bi-directioneel laden, dan kun je ook zonder die techniek al veel besparen op je laad- en stroomkosten thuis. Met het dynamisch energiecontract van ANWB Energie profiteer je van stroom tegen inkoopprijs. Staat er een zonnetje of waait het flink, dan is de stroomprijs een stuk lager.

Om je auto met die goedkope stroom te laden hoef je geen wekker te zetten. Met de Slim Laden app van de ANWB geef je simpelweg aan hoe laat je je auto nodig hebt en de accu dus vol moet zijn en de app kiest automatisch de goedkoopste uren om je auto te laden.