Wat is regeneratief remmen?
Je elektrische auto opladen door te remmen, goed voor het milieu en de portemonnee
In rijtesten van elektrische auto’s vallen de termen ‘one pedal driving’ en 'recuperatief' of 'regeneratief' remmen regelmatig. Maar wat wordt ermee bedoeld? En hoe kan het dat je in een elektrische auto minder vaak hoeft te remmen?
Met de term regeneratief remmen wordt bedoeld dat je in een elektrische auto in veel gevallen alleen het gaspedaal nodig hebt. Een koppelingspedaal schittert door afwezigheid; een elektrische auto heeft namelijk geen versnellingsbak. Maar ook het rempedaal heb je vaak maar heel af en toe nodig. Minder vaak dan in een auto met een verbrandingsmotor. Het technische verhaal volgt hieronder. Je kunt het ook overslaan en verdergaan met wat je er in de praktijk mee opschiet.
Een elektromotor zet elektrische energie om in beweging. Een dynamo doet precies het omgekeerde, deze zet beweging om in elektrische energie. Denk maar aan de dynamo van een fiets of de dynamo (vaak generator genoemd) in een windmolen. Deze zetten de beweging van het fietswiel of de wieken om in elektriciteit.
Qua opzet verschillen elektromotoren en dynamo’s nauwelijks: ze bestaan beide uit een spoel en een as met magneten. Een dynamo kan daardoor ook als elektromotor fungeren en vice versa. Als je een batterij aansluit op een fietsdynamo, dan gaat het wieltje van de dynamo draaien. Omgekeerd kunnen we de elektromotor van een elektrische auto ook als dynamo gebruiken wanneer de auto moet vertragen. De elektromotor levert dan elektriciteit, in plaats van dat hij deze verbruikt. De weerstand in de elektromotor neemt toe – denk maar aan het inschakelen van een dynamo op je fiets, dan moet je ook harder trappen – en daardoor remt de auto af.
Bij een auto met een verbrandingsmotor gaat de kinetische energie van de auto ‘verloren’ wanneer je afremt: de remmen zetten deze energie om in warmte. Een elektrische auto kan veel van die kinetische energie weer terugwinnen middels dit regeneratief of recuperatief remmen (beide termen worden door elkaar gebruikt). Mede daardoor is een elektrische auto veel efficiënter in stadsverkeer of in de file, beide situaties waarbij je vaak tot stilstand en weer in beweging moet komen.
Regeneratief remmen in de praktijk
Net als een auto met verbrandingsmotor kan een elektrische auto bij ‘gas los’ afremmen op de motor, waardoor de auto geleidelijk vertraagt. Hoe meer energie je terugwint, hoe sterker de auto zal afremmen. Vaak kun je bij elektrische auto’s kiezen in welke mate energie wordt teruggewonnen bij het loslaten van het gaspedaal en daarmee ook hoe sterk de auto afremt.
In de laagste stand wordt niet of nauwelijks afgeremd op de elektromotor en blijft de auto soepel doorrollen. In de hoogste stand wordt vaak zo sterk op de elektromotor afgeremd, dat het voelt alsof de auto echt aan het remmen is. De remlichten gaan in deze stand dan ook branden als het gaspedaal niet ingedrukt is.
Beschikt een auto over one pedal driving, dan maakt deze gebruik van de hoogste stand van regeneratief remmen. Door het gaspedaal met finesse te bedienen en goed te anticiperen op het verkeer, heb je het rempedaal enkel nodig om volledig tot stilstand te komen of bij onverwachte situaties. Dat vergt enige gewenning, maar wie het eenmaal meester is, ervaart het doorgaans als prettig. Bijkomend voordeel is dat het goed is voor je energieverbruik en je remmen minder slijten. Dat scheelt zowel in onderhoudskosten als in fijnstofuitstoot.
Regeneratief remmen in de bergen
Afremmen op de elektromotor kan omdat de elektrische auto bewegingsenergie omzet in elektriciteit. Dat kan niet als de accu vol is. In Nederland zul je die situatie niet aan de hand hebben, je kunt immers nooit meer energie terugwinnen dan je gebruikt hebt om op snelheid te komen. In de bergen is dat anders.
Als je de accu van een elektrische auto bovenop een berg volledig vol laadt, dan kan het zijn dat je auto in de afdaling niet meer regeneratief kan remmen. De elektrische auto kan de stroom die daarbij wordt opgewekt simpelweg niet meer opslaan. Bij sommige modellen voel je dat het regeneratief remmen afneemt of wegvalt, bij andere modellen worden automatisch de mechanische remmen aangesproken.
Het is sowieso aan te raden om je elektrische auto niet volledig te laden als je daarna een lange afdaling voor de boeg hebt. Vanuit veiligheidsoogpunt, maar ook financieel handiger. Voor de energie die je auto terugwint hoef je immers niet te betalen.
Intelligente regeneratie
Er zijn zelfs auto's die zelf de mate van regeneratie bepalen aan de hand van de situatie. Met behulp van verkeersbordenherkenning, radarsystemen en koppeling van het navigatiesysteem kiest de auto de voor dat moment beste instelling. Wanneer je van een 80-kilometerweg de bebouwde kom inrijdt, een bocht nadert of vlak achter een voorligger rijdt, zal de auto sterker afremmen op de elektromotor dan wanneer je vrij baan hebt.