Dubbeltest Tesla Model Y vs. Toyota bZ4X

2 juni 2023 De Tesla springt spaarzamer met stroom om, maar de Toyota biedt meer garantie

Een spontane prijsverlaging heeft de Tesla Model Y een stuk toegankelijker gemaakt. Zeker met alleen achterwielaandrijving valt de Amerikaanse EV prijstechnisch niet te kloppen. Is de Toyota bZ4X hem wellicht op andere vlakken de baas?

Ruimte

Met de Model Y verhielp Tesla in 2021 de grootste ergernissen van de Model 3. Want dankzij de hogere zitpositie ervaar je achterin de MPV wél steun aan je benen en bovendien kun je dankzij de grote vijfde deur eenvoudiger - en meer! - bagage inladen. De kofferbak van de Model Y is minimaal 971- en maximaal 2.100 liter groot. Waar láát de Tesla al die ruimte? Nou: voorin, in de zogenaamde frunk. Maar ook achterin, onder de laadvloer. 

De Toyota heeft geen opbergruimte voorin. Wel onder de laadvloer: de kofferbak heeft een inhoud van minimaal 452 liter. Op zich een nette waarde, maar de Tesla biedt met de achterbank overeind al het dubbele! De hoofd- en beenruimte op de achterbank van de bZ4X zijn overvloedig. Helaas biedt de zitting van de achterbank weinig steun aan je benen. Dat zullen ze bij Toyota niet zo 1,2,3 weten op te lossen met een hogere uitvoering, want de bZ4X staat immers al hoger op z’n pootjes.

Rijgedrag

Na de klap met de grotere kofferbak deelt Tesla opnieuw een optater aan Toyota uit. Want de aandrijflijn van de achterwielaangedreven Amerikaan is flink krachtiger dan die van de voorwielaangedreven Japanner. De bZ4X levert 204 pk en 265 Nm koppel, waar de elektromotor van de Model Y goed is voor 347 pk en 420 Nm. En dan is de Tesla nog bijna honderd kilogram lichter ook! 

Een wedstrijdje bij het verkeerslicht kun je in de Toyota daarom beter uit je hoofd laten, maar qua rijgedrag hoeft de bZ4X zich nergens voor te schamen. De Japanse EV stuurt snaarstrak en plakt aan de weg. De vering en demping zijn aan de achterzijde wat straf en het bandengeruis had iets minder gemogen, maar oncomfortabel aan boord wordt het nooit. 

Extreem direct

Bij Tesla hebben ze zich al geregeld moeten verdedigen, maar nooit om de manier waarop hun modellen rijden. Daarop vormt deze Model Y geen uitzondering, al is de crossover wel stug geveerd. Bovendien reageert het stuur extreem direct en op de snelweg is het bandenrumoer ronduit onaangenaam. Ook bij de Tesla dus een paar kanttekeningen om rekening mee te houden.

Actieradius

Toyota beleefde bij de marktintroductie van de bZ4X een valse start. De eerste exemplaren konden niet worden geleverd, totdat gecontroleerd was of de wielbouten goed vastzaten. En begin dit jaar was het opnieuw raak, toen klanten zich massaal beklaagden over de onbetrouwbare actieradius. 

De warmtepomp blijkt bij deze EV een wassen neus. ’t Ding is bedoeld om de cabine te kunnen koelen of verwarmen zónder daarvoor de batterijen aan te spreken die nodig zijn om van A naar B te komen. Maar in de praktijk gebeurt dat alsnog, waardoor het rijbereik van de Toyota een vrije val neemt zodra je de klimaatcontrole benut. 

Zuinigste elektrische crossover ooit

Een mooi bruggetje naar onze verbruiksronde, die voert van Den Haag naar Lelystad Airport en weer terug. Bij een buitentemperatuur van 14 graden scoorde de Toyota een keurig praktijkverbruik van 15,9 kWh per 100 kilometer. Maar de Model Y was hem over die afstand de baas met een score van 12,8 kWh per 100 kilometer. Daarmee is het misschien wel de zuinigste elektrische crossover die we ooit op de redactie te logeren hebben gehad, en dat zonder spaarstand (die zit er namelijk niet op)! 
Je kunt in de Tesla wel bepalen hoeveel remenergie de auto terugwint bij het lossen van het stroompedaal. 

In de felste stand heb je dan nog altijd de mechanische remmen nodig om volledig tot stilstand te komen. In de Model 3 - waarvan de Model Y is afgeleid - is dat niet het geval, maar die sedan weegt dan ook een paar honderd kilo minder. Om optimaal gebruik te maken van de meegebrachte stroom, heeft de Toyota een spaarstand en een ‘One Pedal’-knop. Daarmee heb je de remmen weliswaar minder nodig, maar nog altijd genoeg. De importeur biedt klanten op het moment van schrijven een speciale rijtraining aan, ‘zodat zij de bZ4X optimaal leren kennen en gebruiken’.

Veiligheid

Met de Model S brak Tesla in 2013 door bij het grote publiek. Die auto maakte om meerdere redenen diepe indruk: het was destijds de EV met het grootste rijbereik, het ding zag er goed uit én hij kon zelf rijden! De allereerste versie van Tesla’s aanvullende veiligheidsuitrusting - het fameuze Autopilot - liet de hatchback hele stukken op eigen houtje afleggen. Lang duurde dat niet: strenge regelgeving noopte de Amerikanen het systeem aan te passen. Sindsdien werken de verschillende  rijhulpen niet meer optimaal. 

Dat geldt ook voor de Model Y: de adaptieve cruise control is in fileverkeer bijvoorbeeld een crime. De Tesla accelereert én decelereert veel te fel; daar word je achter het stuur al misselijk van, laat staan achterin! Bovendien maakt de EV een hels kabaal wanneer je onbedoeld jouw rijstrook verlaat. Minder ergerlijk, maar wel vreemd zijn de camerabeelden van onder de achteruitkijkspiegels. Die moeten voorkomen dat je verkeer in de dode hoek over het hoofd ziet, maar de beelden worden in sepia tinten getoond: alsof je door een oud fotoboek bladert. De betreffende hulpsystemen behoren wel allemaal tot de standaarduitrusting. Bij Tesla staan eigenlijk alleen de uitgebreidere zelfrijdende functies op de optielijst. Betaal je 7.500 euro bij, dan rijdt de Model Y bijvoorbeeld zelf weg bij een groen verkeerslicht. 

Ga rechtop zitten!

Toyota gaat prat op een tweetal zaken: elektrische rijondersteuning en veiligheid. Een groot deel van de aanvullende veiligheidsuitrusting is dan ook standaard aan boord: alleen voor dode hoek bescherming en vermoeidheidsherkenning moet worden bijbetaald. Je zou kunnen overwegen die systemen achterwege te laten: de vermoeidheidsherkenning gaat namelijk nogal opdringerig te werk. Zit je naar de zin van het systeem teveel onderuit, dan word je vanaf het dashboard gemaand rechtop te gaan zitten. 

Het zicht naar voren is in de bZ4X uit de kunst: omdat het een crossover is, profiteer je natuurlijk van een hogere zitpositie. De Toyota heeft ook een aangenaam groot glasoppervlak. Maar over je schouder tref je een stel lelijke dode hoeken aan. Dat je in de Tesla naar achteren toe weinig ziet, heeft een andere oorzaak. De achterruit ligt vrijwel vlak in het kofferdeksel, waardoor je het idee hebt dat je door een brievenbus naar achteropkomend verkeer zit te kijken.

Gebruiksgemak

Tesla’s hebben al langer allerlei ongein aan boord, maar daar zit nu ook een karaoke-app tussen. Je schijnt er zelfs een microfoon op aan te kunnen sluiten! Een treffende illustratie dat Elon Musk en de zijnen er een verfrissende denkwijze op na houden. Wat dacht je van een speciale ‘honden-functie’, zodat je jouw trouwe viervoeter met een gerust hart eventjes in de auto kunt achterlaten? Je kunt zelfs in je Model Y overnachten, mocht je dat willen. 

Volgens Tesla moet je in drie stappen bij alle functionaliteiten kunnen zijn. Inclusief het openen van het dashboardkastje, hoewel het natuurlijk wel typisch is dat je voor zoiets je toevlucht moet zoeken tot het infotainmentsysteem. En als er één auto profijt zou hebben van een head-up display, is het deze Tesla wel. Nu zit je de hele tijd opzij te kijken, al was het maar om te zien hoe hard je eigenlijk rijdt. 

Op eieren lopen

Zo’n oproep is niet persé aan dovemansoren gericht, want Toyota heeft de kritiek op de weergave van het rijbereik in de bZ4X ter harte genomen. Voorheen werkten de Japanners met een buffer van zo’n 30 kilometer. Dat wil zeggen, dat je in de praktijk nog 30 kilometer kon rijden terwijl je op het dashboard al door jouw stroom heen was. Ook een percentage ontbrak, dus die laatste paar kilometers liep je echt op eieren. Daar hebben ze bij Toyota wat aan gedaan. 

Momenteel zijn ze bezig met de beperkte snellaadmogelijkheden van de bZ4X. Want vaker dan twee keer snelladen binnen 24 uur, daar bleek de auto niet van gediend: de maximale laadsnelheid van 150 kW werd bij een derde keer niet meer gehaald. De Japanners hebben een aanzienlijk deel van het ontwikkelingsbudget van de bZ4X in de terreinvaardigheid van de SUV gestoken: de bodemspeling is met 21 centimeter vrijwel even groot als die van een Toyota Landcruiser (!), waardoor je met de bZ4X ondanks de aanwezigheid van een batterijpakket door een waterpartij van 50 centimeter diep kunt. 

Boete betalen

Handig voor wanneer je met de paardentrailer door drassig terrein moet, denk je nu misschien. Maar het trekgewicht van de Toyota is slechts 750 kilogram, of je nu kiest voor de voor- of vierwielaangedreven variant. Bij de achterwielaangedreven Model Y mag er meteen al 1.600 kilogram aan de trekhaak. Hij laadt ook sneller: de Tesla komt tot 170 kW. En als je nodeloos aan een van de eigen snellaadpalen van Tesla blijft staan, moet je een boete betalen. Op die manier dragen de Amerikanen hun steentje bij aan een steeds groter wordend probleem; dat van de zogenaamde laadpaalklevers. De Toyota kan inmiddels met drie fasen laden. De eerste serie in Nederland geleverde exemplaren laadde maar met één fase. Iets om in gedachten te houden, mocht je een gebruikt exemplaar willen kopen.

Prijs

De Model Y is van de een op de andere dag tot wel 12 mille goedkoper geworden: goed nieuws voor wie nog in de markt is voor een EV, minder leuk voor wie er net eentje had besteld. Of de zijne juist probeert te verkopen! Tegenwoordig stap je voor € 46.990 in een achterwielaangedreven exemplaar, dat standaard is voorzien van navigatie, stoelverwarming en toegang biedt tot het Europees dekkende snellaadnetwerk van de Amerikaanse autobouwer. 

De prijslijst van de Toyota begint bij € 52.995. Voor dat geld beschik je over een voorwielaangedreven EV met een warmtepomp en 71,4 kWh aan batterijen. In de Model Y moet je het met een kleinere batterij stellen: 57- in plaats van 71,4 kWh. Kies je liever voor private lease, dan ben je bij Tesla echter goedkoper uit: de Model Y kost minimaal 629 euro in de maand, de bZ4X minstens € 699. Maar nu de fabrieksgarantie. Want die is bij Toyota 10 jaar of 200.000 kilometer voor de complete bZ4X en 15 jaar of een miljoen (!) kilometer voor de benodigde batterijen. 

Voorzichtige garantietermijn

De Tesla-accu’s komen in aanmerking voor een marktconforme 8 jaar of 160.000 kilometer garantie. Overigens geldt dat hoe duurder de uitvoering, hoe meer garantie je van de Amerikanen krijgt. Maar een miljoen kilometer? Dat halen ze niet, zoals ook de algehele garantietermijn aan de voorzichtige kant is: 4 jaar of 80.000 kilometer. Daar is de prijs dan ook naar, zullen we maar zeggen. 

We kregen van de importeur de voordeligste Model Y mee, waar Toyota een bZ4X afleverde in de ‘Dynamic’-trim (zeg maar het middelste uitrustingsniveau). Dan heb je bijvoorbeeld ook zaken aan boord als stoel- en stuurverwarming, het grootst mogelijke infotainmentscherm en een 360 graden camera. Die uitvoering kost je minimaal € 57.995. Bij Tesla kun je alleen kiezen voor een extra elektromotor en een grotere batterij. Maar dan blijf je nog onder het prijsniveau van de door ons gereden Toyota.

Winnaar

Het gebeurt niet vaak dat een vergelijkende test bij ons zo’n afgetekende winnaar kent, maar in dit deel van de markt kun je simpelweg niet om de Tesla heen. Dankzij die spectaculaire prijsverlaging van eind vorig jaar koop je met de Model Y misschien geen feilloze elektrische gezinsauto, maar wel eentje die voor dit geld het meeste vermogen biedt, extra binnenruimte én uitrusting. En dan is de Tesla ook nog zuiniger dan menig alternatief, beschik je automatisch over een Europees dekkend snellaadnetwerk en kun je er een fatsoenlijke caravan mee trekken. 

Is de Toyota volkomen weerloos? Zeker niet: de bZ4X levert misschien minder vermogen, maar het is de beter rijdende auto van de twee. De banden dreunen niet boven de 100 kilometer en het onderstel staat comfortabeler afgesteld. Bovendien profiteer je van die waanzinnige garantietermijn. De Toyota kan dus met opgeheven hoofd de arena verlaten.

Op zoek naar een occasion?

Op anwb.nl vind je een actueel occasionaanbod, verrijkt met een richtprijs volgens de ANWB-koerslijst en de ANWB autotest inclusief de bevindingen van de Wegenwacht. Zo ook van de Tesla Model Y en Toyota bZ4X.

Lees ook onze afzonderlijke rijtesten van deze twee testkandidaten:
Tesla Model Y RWD
Toyota bZ4X 2WD Dynamic