ANWB zet vraagtekens bij Amsterdams fietsplan

24 maart 2023 Handhaving maximumsnelheid fietspad is uitdaging

De ANWB vindt de invoering van een maximumsnelheid op het fietspad, waar de gemeente Amsterdam voor pleit, een sympathiek idee, maar vraagt zich af hoe de naleving gehandhaafd kan worden. Een proef om fietsers, die harder dan 20 km/u gaan, de keuze te geven om op een rijbaan te rijden waar een maximumsnelheid van 30 km/u geldt, leidt volgens de ANWB tot onduidelijkheid bij weggebruikers en kan daardoor tot meer verkeersonveilige situaties leiden.

Handhaving maximumsnelheid fietspad is uitdaging

Een snelheidslimiet op fietspaden binnen de bebouwde kom, waarvoor de hoofdstad pleit, vindt de ANWB in beginsel een goed idee, vanwege de toenemende snelheids- en massaverschillen op het fietspad en de veiligheidsrisico's die dat met zich meebrengt. Ook kan dit de aantrekkelijkheid van fietsen in de stad verhogen, zeker voor kwetsbare doelgroepen. Uit onderzoek van de ANWB blijkt dat een meerderheid van de respondenten positief staat tegenover een maximumsnelheid voor fietsers binnen de bebouwde kom.

Er zijn echter uitdagingen met de handhaafbaarheid. Veel fietsers hebben geen snelheidsmeter en als ze die wel hebben, zijn ze niet geijkt. Hierdoor zitten er verschillen tussen de snelheid die afzonderlijke fietsen weergeven. Verder hebben fietsers geen kenteken en kan je ze dus niet flitsen. Handhaving zal daarom veel menselijke inzet vragen en daar is al een tekort aan. De ANWB is benieuwd naar de technologische oplossingen, die Amsterdam hiervoor wil toepassen.

Veilig fietsgedrag cruciaal

Naast de infrastructurele en technische kant is het van belang dat fietsers uit zichzelf al beseffen dat ze hun snelheid moeten aanpassen aan de omstandigheden op het fietspad. Een belangrijke rol is dan ook weggelegd voor bewustwording en gedragsverandering. De ANWB heeft verschillende campagnes en initiatieven om veilig fietsen te bevorderen en fietsers bewust te maken van hun verantwoordelijkheid om rekening te houden met anderen op het fietspad. Het principe dat er een snelheidslimiet geldt, kan hier op zichzelf al een bijdrage aan leveren, als langzame fietsers zich gesterkt voelen in hun positie en snelle fietsers meer sociale druk ervaren om het rustiger aan te doen.

Proef op rijbaan vraagt goede waarborgen

De ANWB heeft grote bedenkingen bij een mogelijke Amsterdamse proef, om snelle fietsers op de rijbaan te laten rijden op wegen, waar de maximumsnelheid is verlaagd naar 30 km/uur. Weliswaar kan dit een positief effect hebben op de situatie op fietspaden. Maar het leidt tot onverwachte situaties tussen (vracht-)automobilisten en fietsers op de rijbaan. Onduidelijkheid onder weggebruikers kan tot meer verkeersonveilige situaties leiden. Als zo'n proef wordt gedaan, zou die een beperkte schaal moeten hebben. Ook moeten een goede communicatie en monitoring gewaarborgd zijn. Zo nodig moet zo'n proef snel gestopt kunnen worden.