De 9 mooiste gletsjers ter wereld

IJskoud het mooist

Traag bewegende ijsmassa’s, gevormd door duizenden jaren oude sneeuw: gletsjers zijn een imposant natuurfenomeen. Deze negen, in onder andere IJsland, Noorwegen, Oostenrijk en Zwitserland, behoren tot de mooiste ter wereld.

1. Jostedalsbreen, eindeloze ijsmassa in Noorwegen

Als witte lava kruipt de Jostedalsbreen tussen de bergtoppen door. Deze ontzagwekkende gletsjer in Noorwegen is de grootste van het Europese vasteland: 60 kilometer lang en op sommige plaatsen meer dan 500 meter dik. De ijzige joekel en zijn wonderschone zijarmen beslaan een gebied van 474 vierkante kilometer. Moeilijk voor te stellen hoe groot dat is? Als-ie in z’n geheel zou smelten, zou er genoeg water vrijkomen om 300.000 miljoen badkuipen mee te vullen, of heel Noorwegen honderd jaar lang van drinkwater te voorzien.

Over het ijs wandelen van de Jostedalsbreen kan, maar alleen onder begeleiding van een gids. Zijarm Nigardsbreen is toegankelijker; die is zelfs voor jonge kinderen begaanbaar (maar doe dit voor de veiligheid ook met een gids). Maak een vaartochtje over het smaragdgroene ijswater en wandel vervolgens naar de voet van deze blauwe schoonheid. ’s Winters kun je er ook een ijsgrot bezoeken, die elk jaar opnieuw wordt gevormd en er daardoor steeds weer anders uitziet.

2. Pasterzengletsjer, het hoogtepunt van Oostenrijk

De grootste gletsjer van Oostenrijk, de (nu nog) ruim 8 kilometer lange Pasterzengletsjer, ligt in het adembenemend mooie Grossglocknermassief in Nationaal Park Hohe Tauern. Rijd erheen over de Grossglockner Hoogalpenstraat en je blíjft foto’s nemen: achter elke haarspeldbocht (en dat zijn er om precies te zijn 36) wacht weer een nieuw spectaculair panorama. Ruige rotsen, groene dalen en de hoogste bergtoppen van Oostenrijk: je raakt niet uitgekeken.

Vanaf uitzichtpunt Kaiser-Franz-Josef-Höhe wandel je in zo’n 30 minuten naar de Pasterzengletsjer aan de voet van de Grossglockner. Dat is wel even klimmen. Wie liever in alle ledigheid geniet van de omgeving, kan ook met de Gletscherbahn omhoog. Wil je de gletsjer op, dan kan dat onder begeleiding van een gids. De Pasterze is een nog altijd indrukwekkende ijsmassa, maar door de opwarming van de aarde krimpt ze elk jaar tientallen meters. Met markeringen is aangegeven tot waar het ijs ooit kwam – best confronterend.

3. Perito Moreno, ijzige attractie in Argentinië

Een diepblauwe ijsmassa in een sereen meer, tegen een achtergrond van besneeuwde bergtoppen. Kan het fotogenieker? Perito Moreno in Patagonië, Argentinië, is misschien wel de meest imposante gletsjer ter wereld. Mensen komen van heinde en verre om dit natuurschoon met eigen ogen te aanschouwen. De ijsmassa – zo’n 5 km breed, 20 km lang en 60 meter hoog – is altijd in beweging en dat brengt bijzondere special effects met zich mee. Je hoort de ijsbrokken krakend over elkaar heen schuiven en regelmatig breken grote ijsbrokken van de gletsjer af, die dan met veel kabaal in het Argentinomeer storten. Dat klinkt wellicht zorgwekkend met het oog op de klimaatverandering, maar Perito Moreno is een van de weinige gletsjers op aarde die nog níét krimpt.

Je kunt per boot langs de gletsjer varen (als je nog durft na voorgaande). Vanaf het water is pas echt goed te zien hoe hoog de gletsjer is. Je kunt er heel dichtbij komen, zo dichtbij dat je de kou van het ijs af voelt komen. Wil je de gletsjer echt beleven, trotseer ’m dan onder begeleiding van een gids. Helm op, stijgijzers onder, ijsbijl in de hand en gaan, de millennia-oude ijspracht tegemoet.

4. Vuur en ijs, gletsjer IJsland

IJsland doet z’n naam eer aan, want het land bestaat voor een flink deel uit ijs. Grootste aandeel daarin heeft gletsjer Vatnajökull, die maar liefst 8 procent van het eiland beslaat. Dit is dan ook een beest van 8100 vierkante kilometer, dat op sommige plaatsen wel een kilometer dik is. En het wonderlijke van IJsland is dat ijs en vuur hier naast elkaar bestaan, of óp elkaar, in dit geval: onder de ijskap schuilen namelijk acht vulkanen, waaronder twee van de meest actieve van het land.

Vatnajökull is onderdeel van het gelijknamige nationaal park, waar ook gletsjermeer Jökulsárlón deel van uitmaakt. Maak (in de zomermaanden) een boottocht over dit betoverende meer waarin enorme ijsschotsen drijven – niet zelden met meeliftende zeehonden op hun rug. Deze plek heeft iets magisch en dat bleef niet onopgemerkt bij filmploegen: hij diende als decor voor onder andere de films Batman Begins, Tomb Raider en de Bondfilms Die Another Day en A View to a Kill.

5. Mer de Glace, slinger van sneeuw in Frankrijk

Het majestueuze Mont Blancmassief is hofleverancier van gletsjers op en rond de grens van Frankrijk, Italië en Zwitserland. De 7 kilometer lange Franse gletsjer Mer de Glace (‘zee van ijs’) meandert gracieus tussen de bergwanden door. Flink kleiner dan tientallen jaren geleden, maar nog steeds erg fraai.

De ijszee is makkelijk te bereiken vanuit Chamonix dankzij een tandradbaan, de Chemin de fer du Montenvers, waarover een toeristisch treintje rijdt. Een attractie op zich. Vanaf het eindpunt – 1913 meter hoog – is het uitzicht op de majestueuze bergtoppen, de vallei en de gletsjer een feest voor de ogen. Heb je de gletsjer van boven gezien, dan is het tijd voor een intiemere kennismaking: daal af in de buik van de Mer de Glace via de ijsgrot die er elk jaar opnieuw wordt uitgehakt. Surrealistisch, zo’n wereld van blauw ijs. En breng ook zeker een bezoek aan het Glaciorium, waar je alles te weten komt over de Mer de Glace en andere gletsjers.

6. Glacier Bay, de barre kust van Alaska

Zoals in Glacier Bay moet de wereld er tijdens de laatste ijstijd hebben uitgezien. De ruige wildernis in dit nationaal park in de Amerikaanse staat Alaska is alleen vliegend of per boot te bereiken. Varen door deze wondere wereld van ijs en water is een onvergetelijke ervaring. Hoge bergen, gletsjers die uitmonden in zee, diepe fjorden, drijfijs en zo nu en dan afbrekende stukken ijs die in het water storten: alleen al dat blijft je voor altijd bij. En dan bestaat ook nog de kans dat je bultrugwalvissen, zeehonden of papegaaiduikers spot.

Wie zich een echte ontdekkingsreiziger wil wanen, kan ook kajakkend door de baai. Er zijn zelfs begeleide kajaktrips met overnachting. Dat is pas een avontuur! Van de 16 gletsjers die Glacier Bay telt is de Muirgletsjer de bekendste. De gletsjer is vernoemd naar de Schots-Amerikaanse natuurvorser en auteur John Muir, die in 1879 het gebied doorreisde en erover schreef. Muir wist zo nationale interesse te wekken voor de gletsjers en hun bescherming. 

7. Glacier Alley, varen tussen de ijsschotsen in Chili

Diepe fjorden en ijzige gletsjers tekenen het landschap van het zuidelijkste puntje van Chili, Patagonië. In ‘gletsjersteeg’ Glacier Alley in het Beaglekanaal passeer je vijf ijsreuzen. De gletsjers in deze passage zijn vernoemd naar Europese landen, waaronder Nederland (de Holanda-gletsjer).

Varend door Glacier Alley zie je de gletsjers niet alleen, je ervaart ze ook: krakende ijsschotsen botsen tegen de boot, smeltwater klettert naar beneden in de zee. Soms is dit het enige geluid dat je hoort in deze ongerepte wereld. De vaartocht brengt je tot diep in het leefgebied van pinguïns, bultruggen en zeehonden.

8. Aletschgletsjer, witte reus in Zwitserland

De Aletschgletsjer is met een lengte van 20 kilometer de grootste van Zwitserland én de Alpen. Wil je dit gevaarte in zijn volle omvang zien, dan zijn de uitkijkpunten op de Bettmerhorn en de Eggishorn daarvoor de beste plekken. Ze zijn bereikbaar via kabelbanen. Vanaf hier heb je een panoramisch uitzicht over de indrukwekkende ijsmassa die als een rivier tussen de hoge bergtoppen door kronkelt.

Over massa’s gesproken: toeristen komen hier ook in groten getale. Vermijd de drukte door rond zonsopkomst of zonsondergang te gaan. Dan pak je gelijk het spectaculairste fotomoment van de dag mee. Win-win! Wil je de gletsjer van dichtbij bekijken, ga dan mee op een begeleide wandeltocht. Een ervaring die je gegarandeerd voor altijd bijblijft.

9. Furtwängler, ijzig cadeau na een uitputtende klim in Tanzania

Je moet er even – 5895 meter – voor klimmen, maar dan heb je zicht op een unieke gletsjer. De Furtwängler ligt op de hoogste berg van Afrika, de Kilimanjaro in Tanzania. Het is een overblijfsel van een gigantische ijskap die ooit de top van de berg bedekte. IJs zo dicht bij de evenaar is zeldzaam. De gletsjer smelt dan ook in schrikbarend tempo: wetenschappers schatten dat hij over veertig jaar compleet verdwenen zal zijn als gevolg van de klimaatverandering. Volgens sommige schattingen gebeurt dat zelfs al in 2030.

Over de Kilimanjaro lopen verschillende routes die variëren in tijdsduur en moeilijkheidsgraad. Het is in theorie voor iedereen mogelijk om de top te bereiken, maar door de snelle stijging is het niet gemakkelijk. Eén voordeel: als je er hard voor hebt moeten werken geniet je nog meer van de verdiende beloning aan de top.