Rijden auto’s dankzij rijhulpsystemen straks zelfstandig op de snelweg?

11 april 2022

Ze komen in steeds meer auto’s voor: slimme rijhulpsystemen die je veiliger en comfortabeler laten rijden. In 2022 is een aantal rijhulpsystemen verplicht in nieuwe (bedrijfs)auto’s in Europa. De ANWB verwelkomt deze ontwikkeling, maar vindt het belangrijk dat deze systemen bij alle autofabrikanten gelijk zijn.

Blijf goed opletten tijdens het rijden

Rijhulpsystemen die verplicht zijn geworden, zijn de dodehoekwaarschuwing, rijstrookondersteuning, snelheidslimietherkenning en een autonoom noodremsysteem. Deze systemen helpen ons veiliger rijden, mits ze op de juiste wijze gebruikt worden. Helaas is dit nog niet altijd het geval. Chris Hottentot, belangenbehartiger bij ANWB, legt uit: “Op dit moment krijgen berijders nog te weinig uitleg over de systemen. Tijdens het rijden krijgen ze dan het idee dat het systeem meer kan dan eigenlijk het geval is.

Een goed voorbeeld is de snelheidslimietherkenning. Dit systeem wordt verplicht vanaf 1 juli 2022. We zien dat diverse media en ook de overheid zich vergissen in de werking ervan. Er wordt gedacht dat het systeem automatisch ingrijpt en de snelheid beperkt. Dit is echter niet zo. Het is een waarschuwend systeem, het geeft een snelheidsadvies en attendeert je erop als je te snel rijdt. Dit advies is op basis van navigatie en verkeersborden en daardoor niet altijd actueel of betrouwbaar. Het is dus belangrijk dat je zelf goed blijft opletten.” 

Het ADAS Woordenboek

Wat kunnen verkopers en autofabrikanten doen om berijders beter te informeren? “Waar ze mee kunnen beginnen, is de uniformiteit van de benaming en het functioneren van deze systemen”, begint Chris. “Daar hebben wij een aanzet voor gedaan met een ADAS Woordenboek (ADAS staat voor Advanced Driver Assistance Systems en is de verzamelnaam voor alle rijhulpsystemen). Wij hebben samen met de ADAS Alliantie – waar 63 mobiliteitspartijen inzitten, waaronder de ANWB, de Vereniging Zakelijke Rijders en BOVAG - gezegd dat we communicatief dezelfde termen willen gebruiken. Om te beginnen communicatief, zodat we de gebruiker correct inlichten over wat de systemen zijn en wat ze doen. Later willen we dit graag in de wetgeving hebben, zodat het daar ook afgedekt is”.

Wat gebeurt er met al die data die de auto verzamelt? 

Om rijhulpsystemen goed te laten werken, wordt data verzameld en verwerkt. Wat gebeurt er met al deze data? Chris: “De ANWB vindt dat vrijwel alle voertuiggegevens persoonsgegevens zijn, maar de meeste autofabrikanten zijn het daar niet mee eens. Omdat het voertuig de data genereert, vinden zij dat de data van de fabrikant is. Ook willen ze voorkomen dat data gemanipuleerd kunnen worden of invloed kunnen hebben op de veiligheid van het voertuig”.

Chris vervolgt: “Wij vinden dat de berijder de data maakt. Die moet daarom kunnen bepalen wat er met de data gebeurt. We willen voorkomen dat de berijder straks geen keuze meer heeft in waar hij terecht kan met de auto, omdat de data bij de fabrikant komt te liggen. Wij hebben hier, onder de noemer AFCAR NL, een brief over naar de Europese Commissie gestuurd met de vraag of die hier sectorspecifieke regelgeving over kan maken. Deze regelgeving moet ervoor zorgen dat de zeggenschap over data bij de berijder ligt en niet bij de fabrikant. Inmiddels hebben we de toezegging gekregen dat ze hiernaar gaan kijken. Wat wij het liefst zien, is dat er een Secure On-board Telematics Platform komt, met een derde partij die deze data beheert”.

De invloed van rijhulpsystemen op autogarages

Wanneer de berijder goed gebruikmaakt van rijhulpsystemen, kan die ongelukken en aanrijdingen voorkomen. Wat voor impact zal dit op autogarages hebben? Chris: “De schades kunnen minder worden, maar er kan alsnog van alles misgaan. De systemen zijn op dit moment nog niet foutloos. Ook worden de kosten hoger bij het herstel. Een sensor die kapot is, moet bijvoorbeeld vervangen worden en helemaal opnieuw gekalibreerd worden. Door de verplichting in 2022 komt er straks ook een APK op de systemen. Dit zal invloed hebben op het werk in de garages”.

“Binnen tien jaar kunnen we redelijk zelfstandig op de snelweg rijden”

Helpen rijhulpsystemen ons om straks autonoom te rijden? “Voor we zover zijn, zijn we minstens dertig jaar verder. Ik denk wel dat we binnen tien jaar redelijk zelfstandig op de snelweg kunnen rijden. Maar als je een stad zoals Amsterdam inrijdt, met al die fietsers en voetgangers, dan moet de auto veel data verwerken en dat is nog een uitdaging. De vraag is dan ook: kunnen we wel naar een compleet zelfrijdende maatschappij gaan? De moeilijkste uitdaging ligt in het stedelijke gebied”, aldus Chris.

Voor nu hoopt Chris dat rijhulpsystemen vooral meer uniform gaan werken. “Er bestaat een kans dat we steeds meer deelauto’s krijgen. De systemen moeten dan in elke auto op dezelfde manier werken. Het moet niet zo zijn dat als je in een andere auto stapt de knoppen heel anders werken en je het systeem niet aan de praat krijgt. Daarom is die uniformiteit zo belangrijk. De berijder moet begrijpen hoe hij de systemen moet gebruiken en wat hij ervan kan verwachten”.

Ondernemers Zuid Nederland opgelet: leren rijden met rijhulpsystemen

Om de berijder te helpen goed om te gaan met de rijhulpsystemen worden er voor ondernemers en hun medewerkers in Limburg en Noord-Brabant trainingen georganiseerd. Dit wordt georganiseerd door het Brabant Mobiliteitsnetwerk (BMN). Meer weten?