Wat is een slimme laadpaal en hoe werkt slim laden?

Laadpalen worden steeds intelligenter en passen het laden aan op de omstandigheden. Ze weten bijvoorbeeld wanneer de stroom goedkoper is zodat je bespaart op laadkosten. We noemen dit slim laden.

Je hebt laadpalen en slimme laadpalen. Een gewone laadpaal voor thuis is niet veel meer dan een soort extra zwaar stopcontact. Je prikt de laadkabel erin en de laadpaal zal laden tot de accu van de elektrische auto vol is. Een slimme laadpaal pakt dat – je raadt het al – wat slimmer aan. Deze zorgt dat de accu vol is wanneer jij dat wil, maar doet dat door op de goedkoopste momenten te laden.

Je elektrische auto laden met de goedkoopste stroom

Goedkope momenten? Dat zit zo: bij een vast contract betaal je gedurende de looptijd hetzelfde bedrag voor je stroom. Er zijn ook dynamische energiecontracten (zoals ANWB Energie), waarbij de stroomprijs ieder uur anders is, afhankelijk van vraag en aanbod. Eind van de middag, als iedereen terugkomt van werk, zijn elektrische auto laadt en de oven aan zet, is de vraag hoog en de prijs doorgaans ook. ’s Nachts is de vraag laag en de prijs meestal ook. Dat geldt ook voor weekenden en momenten waarop er veel zonne- en windenergie beschikbaar is.

Een slimme laadpaal is verbonden met het internet en weet dus op welke momenten stroom goedkoper is. Hij berekent zo het ideale laadplan om jouw accu op het juiste moment vol  te hebben, maar dan zo goedkoop mogelijk. Daarbij kan hij natuurlijk ook rekening houden met zonnepanelen als je die hebt. Goedkopere stroom is immers nauwelijks denkbaar. Zelf hoef je daar niet veel voor te doen. Je kunt je elektrische auto op ieder moment inpluggen. Je hoeft enkel aan te geven om welke tijd de accu vol moet zijn en de slimme laadpaal doet de rest. Met slim laden kun je op jaarbasis vele honderden euro’s besparen op je laadkosten.

Slim laden is ook netbewust laden

We stipten al even aan dat de stroomprijs hoger is als de vraag ook hoog is. Dat betekent dat een slimme laadpaal niet alleen momenten met een hoge prijs, maar ook met een hoge vraag mijdt. Uit een pilot met netbeheerders Liander en Enexis eind 2024 en begin 2025 bleek dat elektrische rijders met een dynamisch contract van ANWB Energie 88 procent van het stroomverbruik door laden naar buiten de piekuren verplaatsen. Daarbij helpen ze om de druk op het stroomnet te verlagen.

Slim laden zonder slimme laadpaal

Je hebt niet altijd een slimme laadpaal nodig om slim te laden. Er zijn ook apps die communiceren met je elektrische auto en op die manier de laadsessie sturen. De ANWB Slim Laden app is een van die apps. Het principe is hetzelfde: de laadsessie wordt gestuurd op basis van de goedkoopste stroomtarieven, ook zonder slimme laadpaal. Helaas is deze manier van slim laden niet voor alle auto’s geschikt, controleer daarom eerst of jouw auto ondersteund wordt.

Vehicle to grid

In de toekomst zullen laadpalen je auto niet alleen slim opladen, maar kunnen ze ook energie uit je auto gebruiken, bijvoorbeeld om pieken in het elektriciteitsnet op te vangen of als backup wanneer de stroom uitvalt. In theorie zou je elektrische auto’s ook kunnen gebruiken om een overschot aan wind- en zonne-energie tijdelijk op te slaan om dat op een later moment weer aan het netwerk terug te leveren. We spreken dan over bidirectioneel laden en de techniek erachter wordt vaak vehicle to grid (van auto naar netwerk) of kortweg V2G genoemd. 

Op dit moment wordt deze techniek nog niet op grote schaal toegepast en dat heeft verschillende redenen. Zo heb je niet alleen een speciale laadpaal nodig, maar moet ook de auto bidirectioneel laden ondersteunen. Op dit moment zijn er maar een handjevol modellen die dat kunnen. Daarnaast is er nog onduidelijkheid over de invloed van V2G op de levensduur van de accu. Aan de ene kant zorgt het toegenomen aantal laadcycli er in theorie voor dat de accu eerder aan vervanging toe is, aan de andere kant kan het bidirectioneel laden ook fungeren als een soort druppellader. Door steeds kleine hoeveelheden energie te gebruiken en weer bij te laden blijft de accu juist langer in goede conditie. Er zijn in diverse landen onderzoeken en projecten gaande met V2G, waar ondere andere het effect op accu’s wordt onderzocht.