Over een rotonde, hoe zat dat ook al weer?

Theorie opfriscursus

Hoe neem je een rotonde? Welke rotondes zijn er en welke voorrangsregels gelden er? Wanneer moet je richting aangeven en hoe zit het met fietsers? Heeft de tram altijd voorrang op een rotonde, of niet? Raadsels en regels over rotondes uitgelegd.

Videos:

Een rotonde: wat heb je eraan?

Rotondes nemen steeds vaker de plaats van kruispunten in. Ze zijn namelijk veiliger: er gebeuren 50 procent minder verkeersongelukken en er is 75 procent minder letsel en verkeersdoden ten opzichte van kruispunten met verkeerslichten. Andere voordelen van een rotonde zijn dat het verkeer sneller doorstroomt en er minder onderhoud nodig is doordat er geen verkeerslichten zijn.

Welke rotondes zijn er?

We kennen een aantal rotondes, waarvan de bekendste de enkelstrooksrotonde, meerstrooksrotonde (ook wel dubbele rotonde genoemd), turborotonde en de ovonde (of ovatonde) zijn.

Enkelstrooksrotonde, of viertaksrotonde

Deze is veiliger dan het viertakskruispunt. Dit komt onder andere door de snelheidsbeperking voor alle verkeersstromen.

Meerstrooksrotonde, of dubbele rotonde

Deze wordt als minder veilig beschouwd dan de enkelstrooksrotonde, maar is nog steeds veiliger dan andere kruispunttypen. Deze rotonde heeft een wat complexer ontwerp en er kan harder worden gereden.

Turborotonde, al dan niet met verhoogde rijstrookscheiding

Deze liggen veelal buiten de bebouwde kom. Het verkeersveiligheidseffect van turborotondes is nagenoeg gelijk aan dat van enkelstrooksrotondes. Op een turborotonde kun je geen rondje rijden tot je de goede afrit tegenkomt. Met markering of verhoogde randen zijn er scheidingen gemaakt tussen de verschillende routes; op de rotonde zelf kun je niet meer van strook wisselen. Dat betekent dat je vóór de rotonde goed naar de bewegwijzering moet kijken en tijdig de strook met de goede pijlen kiest. Kies je niet de juiste strook, dan moet je de rotonde verlaten op een plek die je niet had voorzien.

Ovonde

Deze rotonde heeft de vorm van een ovaal en telt meerdere rijstroken. De ovonde ligt vaak op plaatsen waar meer dan vier aansluitende wegen samenkomen. En waar het vanwege de inpasbaarheid onmogelijk of verkeersonveilig is om twee rotondes of andere kruispuntvormen vlak achter elkaar te leggen. Een nadeel van een ovonde is dat er soms heel scherpe bochten gemaakt moeten worden – wat niet altijd haalbaar is voor bijvoorbeeld bussen.

Wie heeft voorrang op een rotonde?

Een rotonde is in de wet niet vastgelegd als voorrangsweg. Dan geldt de regel dat verkeer dat van rechts komt, voorgaat. Dat wil zeggen dat verkeer dat de rotonde oprijdt voorrang heeft op verkeer wat al op de rotonde rijdt. Meestal is de voorrang op een rotonde geregeld door borden en verkeerstekens. In dat geval gaan verkeersborden en -tekens voor de regels.

Voorrang voetganger op een rotonde

Bij een voetganger en voorrang op een rotonde telt de vraag: is er een zebrapad? Dan moet de voetganger altijd voorgelaten worden. Is er geen zebrapad dan is het afhankelijk van de bestuurder of hij de rotonde oprijdt of verlaat. Als de automobilist een rotonde wil oprijden  en er is geen zebrapad, dan moet de voetganger de automobilist voor laten gaan. Wil een automobilist de rotonde verlaten, en de voetganger niet, dan moet de voetganger voorgelaten worden. Want hij of zij gaat rechtdoor op dezelfde weg.  

Voorrang fietsers op een rotonde

Er is een verschil tussen een fietsstrook en een fietspad: een fietsstrook ligt óp de rijbaan en is meestal van rood asfalt. Hier gelden dezelfde eerder genoemde voorrangsregels: bestuurders die op de rotonde blijven, hebben voorrang op bestuurders die de rotonde verlaten. Een fietspad ligt naast de rijbaan. Ligt het fietspad dicht bij de rotonde (minder dan acht meter), dan is het fietspad onderdeel van de rotonde. Het afslaand verkeer verleent dan voorrang aan het fietsverkeer dat rechtdoor gaat. Dit kan anders zijn geregeld als er haaientanden staan. 

Voorrang tram op een rotonde

De tram – zowel van links als rechts komend – heeft op een rotonde altijd voorrang, tenzij dit door voorrangsborden of verkeerslichten anders is geregeld. De tram die de rotonde verlaat, heeft voorrang op het verkeer dat de rotonde blijft volgen. Wel moet de tram stoppen voor voetgangers op het zebrapad.

Welke snelheid op de rotonde?

Een rotonde neem je bij voorkeur in een lagere versnelling, met een wat langzamere snelheid. Op die manier kun je de andere weggebruikers, de bewegwijzering, de verkeersborden en de voorrangssituatie goed inschatten en passeer je comfortabel de rotonde. Pas na het verlaten geef je weer gas bij. Bij een turborotonde kan de snelheid op de rotonde hoger liggen. 

Richting aangeven op een rotonde

Als je de rotonde verlaat, ben je verplicht richting aan te geven.

Zie ook:
ANWB en verkeersveiligheid
Voorrang
Strepen op de weg
Invoegen