20 bijzondere bestemmingen voor de nazomer

Ontdek in alle rust de prachtige Amalfikust, vier ’s werelds grootste volksfeest mee in Beieren en ervaar hoe Corsica met de milde temperaturen veel meer tot leven komt. Of doe mee met de traditie van Momijigari in Japan: het bekijken van herfstbladeren, zoals de intens rode esdoornbladeren.

In de herfst kun je natuurlijk ook de lente opzoeken: in Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld, waar je de flora en fauna op hun mooist ziet. Dit zijn 20 streken voor een bijzondere nazomervakantie, binnen en buiten Europa.

1. Corsica komt in de herfst écht tot leven

Panoramisch uitzicht op het natuurreservaat Scandola in Corsica, Frankrijk

Een veel voorkomende kreet op Corsica is ‘Pianu, pianu’ (rustig, rustig). In de zinderende zomerhitte gaat het tempo in de dorpen en steden iets naar beneden, maar met de mildere herfsttemperaturen komt alles weer meer tot leven. Flaneer in Bastia door de grootste haven van Corsica en struin door de oude straten van Bonifacio. Bezoek het geboortehuis van Napoleon in hoofdstad Ajaccio en het vissersdorpje Porto met haar kleurrijke huizen. Lees meer over alle bezienswaardigheden van Corsica.

De natuur is mooi op heel Corsica, maar op haar  allermooist in het Scandola-reservaat. Je vaart er in een uur heen en op het eiland van 9,2 vierkante kilometer leeft een enorme diversiteit aan planten en dieren. Dolfijnen springen er uit de golven terwijl aalscholvers over het wateroppervlak scheren om vis te scheppen. Immense rotsformaties verdwijnen in het helderblauwe water en kliffen reiken naar de hemel. Een kijkje onder het wateroppervlak is een ware kleurexplosie door rood koraal, gele sponzen en blauwe zeeanemonen. Het onderwaterleven staat dan ook op de Werelderfgoedlijst van Unesco en is daarmee beschermd.

2. Ontdek de herfstcultuur van Andalusië

Het middeleeuwse paleis Alhambra in Granada, Spanje

De herfst is in Andalusië het perfecte moment voor een vakantie. In de ochtend is het misschien nog wat fris, maar niet veel later is het er vaak zo’n 20 tot 25 graden met geregeld zon. Wees niet bang voor uitgestorven costa’s: veel van de chiringuitos (strandbars) zijn in de herfstmaanden gewoon open. Naast stranden telt Andalusië veel mooie steden. Zoals de hoofdstad Sevilla, het mondaine Marbella en museumstad Málaga. Voordeel is dat het hier nu een stuk rustiger (en minder warm) is, zodat je alles op je gemak kunt verkennen.

Ook aan Unesco Werelderfgoed geen gebrek. Zoals het Moorse bouwwerk Alhambra in Granada. Hier struin je uren door het middeleeuwse fort, het paleis en de omliggende weelderige tuinen. Andere populaire attracties zijn het 14de eeuwse paleis Alcázar in Córdoba. En het stralende middelpunt van deze stad: de Mezquita (moskee) uit de 8ste eeuw met indrukwekkende bogen, hoge zuilen en tropische tuinen. Wandelaars halen hun hart op tijdens een herfstwandeling over Caminito del Rey (Het Koningspad) van 7,7 kilometer in de spectaculaire Desfiladero de los Gaitanes-kloof.

3. Wilde dieren spotten in het lentegroen van Zuid-Afrika

Olifanten aan de waterkant in het Kruger Park, Zuid-Afrika

Wanneer wij in Nederland de herfst ingaan, begint de lente in Zuid-Afrika. Een geweldige tijd om de bloei van de wilde bloemen te bewonderen; er zijn bijna vierduizend verschillende soorten. Omdat de zomervegetatie nog moet verschijnen, is dit een perfect safariseizoen. De bijzondere dieren hebben dan namelijk minder schuilplaatsen. Vogelliefhebbers moeten in de Kalahari-woestijn zijn, om de roofvogels op hun actiefst te zien. Houd daar je verrekijker in de aanslag voor de gier, de krijgsadelaar, de bosarend en de Verreauxs-oehoe.

Huur een auto en volg de Tuinroute van 400 kilometer lang, een van de populairste autoroutes ter wereld. Onder andere vanwege de spectaculaire uitzichten onderweg. De weg volgt (voornamelijk) de kust van Mossel Bay tot Port Elizabeth. Kijk geregeld richting zee om walvissen te spotten. In de lente zie je ook de zuidkaperwalvis langs de Tuinroute zwemmen, vaak dichtbij genoeg om vanaf de kust te zien. Meestal in groepjes van twee of drie, en met veel geluk in groepen van twaalf.

4. Bezoek de historische steden Dubrovnik en Split in Kroatië

Uitzicht vanaf de kliffen op de stad Dubrovnik, Kroatië

Dubrovnik en Split hebben wereldberoemde, beschermde architectuur die op de Unesco Werelderfgoedlijst staat. Ze worden in het hoogseizoen dan ook overspoeld met toeristen – in tegenstelling tot in de herfst. Dubrovnik ligt aan de zuidelijke Kroatische kust en staat bekend als de ‘Parel van de Adriatische Zee’ met kalkstenen straten, terracotta daken en middeleeuwse stadsmuren. Het is een van de weinige steden die nog volledig ommuurd is. Een wandeling over de stadsmuren is zeker een aanrader. Je hebt dan een fantastisch uitzicht op de middeleeuwse straten, de Adriatische Zee en de prachtige nabijgelegen eilanden.

In Split komt alles samen: natuur, cultuur, strand en een bruisend nachtleven. De historische binnenstad kenmerkt zich door een doolhof van geplaveide paden, het Narodni Trg (Volksplein) en de Sint-Domniuskathedraal. Wat zo leuk is aan het paleis van Diocletianus, is dat dit vandaag de dag een levend en bloeiend deel van de stad Split is, met musea, winkels, cafés, bars, nachtclubs, restaurants en zelfs appartementen. Op sommige plekken loop je dan ook onder waslijnen met drogende kleren door, die tussen de 2000 jaar oude muren zijn opgehangen.

5. Bekijk de flora en fauna van Nieuw-Zeeland op hun mooist

Het Hobbithuis tussen de kleurrijke heuvels in Matamata, Nieuw-Zeeland

De lente (als het bij ons herfst is) is verreweg het beste seizoen om Nieuw-Zeeland te bezoeken. Dan zijn alle verschillende flora en fauna op hun mooist. Zo’n 80% daarvan is inheems. Op het Noordereiland zie je een goudgele kleur als de Kowhai-bomen bloeien. En op het Zuidereiland kom je roze en witte bloesems tegen in het fruitteeltgebied van Otago. Ook aan bijzondere vogels geen gebrek. Met veel geluk spot je in het wild de kiwivogel, die met uitsterven wordt bedreigd. Je hebt meer kans om een walvis te zien: een populatie potvissen en de zeldzame Hector's Dolphin zwemmen hier rond.

Fans van Lord of the Rings moeten bij de Shire zijn, tussen de glooiende groene heuvels van Matamata in de Waikato-regio. In de lente ontwaken de boshyacinten en narcissen en de boomgaarden beginnen te bloeien. De Hobbiton-tuinen zijn op hun kleurrijkst in deze tijd van het jaar. Speelse lammetjes worden geboren en verspreiden zich over de heuvels. De Internationale Hobbitdag valt ook in de lente, elk jaar op 22 september. Het is een groot evenement: een viering van de Hobbits, en de verjaardagen van Bilbo en Frodo Baggins.

6. Natuur, cultuur en herfstig lekkers op Sicilië

Het Griekse theater van Taormina in Sicilië, Italië

September, oktober en november zijn misschien wel de beste maanden om te genieten van Sicilië. De stranden glanzen in de najaarszon en het is de periode van de druivenoogst; de wijnen van de Etna staan bekend om hun verfijnde smaken. Bekijk deze grootste actieve vulkaan van Europa en bewandel de paden om het natuurreservaat te ontdekken. De Etna heeft ook heel wat lekkernijen; van de beroemde pistachenoot van Bronte tot honing en kleine, zoete appels.

Cultuurliefhebbers moeten bij de Vallei van de Tempels in Agrigento zijn. Het is een van de grootste archeologische vindplaatsen van de oude Romeinse cultuur. Ook het Griekse theater van Taormina is een mooie bezienswaardigheid. Gegraven uit de harde rots van de berg Taurus in de 3de eeuw voor Christus, bood het plaats aan duizenden toeschouwers.

De sfeervolle stad Modica staat bekend om zijn chocola, gemaakt volgens een eeuwenoud Aztech-recept. Op een frisse herfstdag warm je hier op met een kop cioccolata calda: Italiaanse warme chocolademelk die zo dik is dat je hem naar binnen moet lepelen.

7. Wandel langs rotszwembaden en groene valleien op Madeira

Lavendelbloemen op de bergen in Madeira, Portugal

De herfst is een fantastisch seizoen om het Portugese bloemeneiland Madeira te bezoeken. Het ligt in de Atlantische Oceaan, ongeveer 650 kilometer ten westen van Marokko. Het is er warmer dan op de Azoren en er is ook aanzienlijk minder regenval. Omdat de temperaturen in september net zo heet kunnen blijven als in augustus, zijn de maanden oktober en november fijner voor lange wandelingen. Want dat is waar dit eiland vooral bekend om staat - naast zijn bloemenpracht.

Er zijn vrijwel geen stranden op Madeira, maar wél exotische bloemen, groene bossen en indrukwekkende bergen (de hoogste is de 1862 meter hoge Pico Ruivo). Dat maakt dit eiland dan ook een populaire bestemming voor wandelaars en natuurgenieters. Je loopt langs steile kliffen, natuurlijke rotszwembaden, kabbelende levadas (smalle irrigatiekanaaltjes), groene valleien, paradijsvogelbloemen en vissersdorpen. Met steeds weer een ander adembenemend uitzicht. Houd je ogen geregeld op de zee gericht: wie weet spot je onderweg nog een walvis of dolfijn.

8. Genieten van goudoranje rotsen en verse vis in de Algarve

Prachtig uitzicht op de kust in de Algarve, Portugal

In de nazomer is het weer nog heerlijk in de Algarve in Portugal. De uitgestrekte gele zandstranden, omgeven door goudoranje rotsen, zijn minder druk. En de meer verborgen mini-stranden aan kleine baaien of eilandjes voor de kust heb je vaak helemaal voor jezelf. De oceaan (in vele tinten blauw) is dan nog lekker qua temperatuur. Neem dus zeker een duik en ga surfen of kajakken.

In de Algarve zie je veel traditionele, witgekalkte vissersdorpen betegeld met kleurige azulejos. De zee is erg belangrijk voor deze streek en het beste product is dan ook verse vis. In Olhão is de grootste vismarkt van de provincie. De markt bestaat uit twee prachtige gebouwen die dateren uit 1915. In de een liggen groenten en fruit uitgestald, en in de ander vind je alles wat uit de zee komt. Strijk ’s avonds neer op het terras van een van de restaurants met uitzicht op de rivier en bestel een Portugese specialiteit, zoals Bacalhau (kabeljauw) of gegrilde octopus.

9. Momijigari (herfstbladeren bekijken) bij Mount Fuji in Japan

Tempel voor de Mount Fuji vulkaan in Japan

Het najaar in Japan is een bijzondere belevenis. Het (intens rode) esdoornblad symboliseert de herfst in de Japanse cultuur. Zo zijn taarten in de vorm van esdoorns typisch voor de herfst en de bladeren zelf worden vaak als tempura gegeten: een gefrituurde, zoete snack. De traditie van Momijigari (het bekijken van herfstbladeren) bestaat al sinds de Heian-periode (794 - 1195). Voor boeddhisten is het een moment dat zowel spiritueel als symbolisch belangrijk is, omdat het ons eraan herinnert dat het leven kortstondig is.

Het Fuji Kawaguchiko Autumn Leaves Festival is een van de meest populaire herfstevenementen in Japan. Het festival vindt elk jaar van begin tot eind november plaats aan de noordelijke oever van Lake Kawaguchi. Ook Momiji Kairo is een prachtige plek met herfstbladeren; het wandelpad gaat langs ruim zestig esdoorns vol herfstkleuren. De bomen met rode, gele en oranje bladeren strekken zich uit over ongeveer 2 kilometer. Elke avond na zonsondergang (rond 16:30 uur) tot 22:00 uur lichten de herfstbladeren nog eens extra op.

10. Bierfeesten en Bob Ross-achtige landschappen in Beieren

Het Slot Hohenschwangau in de bergen van Beieren, Duitsland

Beieren heeft eindeloze Alpenbossen die in de herfst schitterend van kleur afsteken tegen de besneeuwde bergen. Na elke bocht zie je als het ware een ander schilderij van Bob Ross. Tel daar dan nog wat sprookjeskastelen bij op en het plaatje is compleet. Zoals het Linderhof-paleis, het kasteel van Neurenberg en het mooiste van allemaal: het beroemde kasteel Neuschwanstein. Toen Walt Disney dit bezocht, raakte hij meteen geïnspireerd voor het sprookjeskasteel van Disney; het paleis van Doornroosje.

De herfst is ook de start van de bier- en volksfeesten, de culturele festivals en wijnfestivals. De ‘Wiesn’ (lokale naam voor het Oktoberfest) wordt beschouwd als 's werelds grootste volksfeest en vindt plaats in München. Het wordt jaarlijks door meer dan 5 miljoen mensen bezocht. Iets te massaal? Ga dan naar het Rosenheimer Herbstfest of een ander Volksfest. Het zijn gezellige culturele festivals met vaak een kermis, kraampjes met lokale lekkernijen, livemuziek, lokale tradities en veel bier. Augsburg, Nürnberg en Passau zijn alle drie aanraders.

11. Argentinië: wildwaterraften en poema’s spotten

Adembenemend uitzicht op het nationaal park Torres del Paine in Patagonië, Chili

Patagonië beslaat een enorm deel van Zuid-Chili en Argentinië en staat bekend om haar eindeloze pampa's, bergketens en gletsjerrivieren. Het is echt een bestemming voor de avontuurlijke reiziger, want er zijn tal van buitenactiviteiten: van paardrijden tot wildwaterraften en ijsklimmen. In september en oktober is het lente in Patagonië, maar het weer is grillig. Je kunt zomaar vier seizoenen op een dag ervaren.

Ga in september en oktober kajakken in de lagunes rond Valdes-schiereiland: walvissen reizen tussen eind september en begin december naar dit natuurreservaat. Grote kans dat je ook veel zeehondenpups spot, die hier luieren op de rotsen. In de nationale parken Torres del Paine en Tierra del Fuego zie je grazende karamelkleurige guanaco’s in velden vol wilde bloemen staan. Ze kunnen tot wel 56 kilometer per uur rennen, om te ontsnappen aan de poema’s van de hooggelegen graslanden. November is een van de beste maanden om deze bergleeuwen te spotten, met name in Torres Del Paine National Park en de regio Aysen in Chili.

12. De Provence is nu op haar mooist en kleurrijkst

De zon achter de Gorges du Verdon © Mick Palarczyk

In de herfst kleurt de Provence nog mooier dan in de zomer. Het licht is zachter: de okergele rotsen, dieppaarse wijndruiven, lilakleurige lavendel en oranje eikenbladeren springen meteen in het oog. Je begrijpt meteen waarom deze regio een nooit eindigende bron van inspiratie was voor vele schilders, zoals Van Gogh en Picasso. Bezoek een van de beroemde Provençaalse markten, waar je feloranje potimarron (pompoen in de vorm van een waterdruppel) ziet liggen en bijzondere truffels kunt proeven.

Het najaar is ook de beste tijd om op het platteland tussen de wijngaarden te wandelen, langs dikke druiventrossen. Bezoek ook de wijnsteden om hun oogstfeesten mee te vieren. Meer weten over de productie van de wijn? Op naar een van de wijnmakerijen in Avignon. Ook kunstliefhebbers moeten in deze stad zijn: daar zijn in oktober kunstwandelingen langs musea en restaurants.

Tip: maak een boottocht door de Gorges du Verdon. De beroemde kloof is dan veel minder druk en de warme herfstkleuren steken mooi af tegen het azuurblauwe water.

13. Sfeervolle dorpen langs de Amalfikust

Kleurrijke huizen langs de Amalfikust, Italië

De kust van Amalfi – ook al op de Werelderfgoedlijst van Unesco - trekt elke zomer tienduizenden bezoekers. Niet zo gek ook, met haar prachtige stranden, het zonnige mediterrane klimaat en de sfeervolle dorpen. Toch is de herfst een van de mooiste tijden om deze streek te bezoeken: de temperatuur is milder en de kleuren zijn warmer. De plaatsen Positano, Amalfi en Ravello zijn een stuk rustiger om te ontdekken. Vergeet ook niet de minder bekende dorpen te bezoeken, zoals Atrani met een wirwar van kleine steegjes.

In de herfst vinden veel religieuze en seizoensgebonden festivals plaats langs de kust van Amalfi. Zo viert het charmante dorpje Scala in oktober het kastanjefestival. De bergen rondom het plaatsje zijn begroeid met kastanjebomen en je kunt er genieten van regionale specialiteiten gemaakt van de lokaal geoogste kastanjes. Voor wijnliefhebbers zijn de festivals in de stad Tramonti een aanrader. Tramonti, gelegen in de bergvallei hoog boven Maiori, produceert een paar van de beste wijnen van de regio.

14. Wandelen, zwemmen en sterrenkijken op Tenerife

Het uitgestrekte strand Teresitas in Tenerife, Spanje

Van alle Canarische Eilanden is Tenerife het grootste. Het eiland heeft de reputatie een zomervakantiebestemming te zijn, maar haar fraaie gele stranden zijn juist in de herfst een aanrader. De temperaturen zijn aangenamer dan in de zomer en het zeewater is nog heerlijk warm. Tegelijkertijd kleuren de berghellingen in het noorden van het eiland geel en zijn ze bezaaid met kastanjes.

Deze periode is sowieso een van de beste om het eiland al wandelend te verkennen. Van vergezicht naar vergezicht, door semi-regenwoud, kaal maanlandschap of door diepe ravijnen tussen weelderige flora als Teidebrem en drakenbloedbomen. Beklim ook de machtige uitgedoofde vulkaan El Teide, de hoogste berg van Spanje (3718 meter). Overdag geniet je hier van een prachtig uitzicht over het eiland en ’s avonds van de sterren. Deze plek staat namelijk bekend als een van de beste plekken ter wereld om sterren te bewonderen en bestuderen.

15. Burlende herten in de Schotse Hooglanden

Hert met grote geweien in de Schotse Hooglanden, Schotland

Schotland staat bekend om zijn buitenaardse landschappen en heeft in de herfst prachtige kleuren. Ga naar de Uath Lochans Trail in de buurt van Kingussie in het Cairngorms National Park en ervaar zelf hoe het bos in ‘goud’ verandert. Zie de vurige kleuren van het landschap bij Wester Ross afsteken tegen de altijd groene achtergrond van het Caledonian Pine Forest. En weerspiegeld in Loch Coulin. In de buurt van Edinburgh op de Lammermuir Hills en Pentland Hills zie je juist weer prachtige paarse heidelandschappen.

De nazomer is ook een mooie tijd om de gevarieerde fauna van Schotland te spotten. Vanaf september weergalmt in Glen Shiel het geluid van botsende geweien en burlende edelherten in de bronst, en zie je pluizige grijze zeehondenpups zonnebaden langs de kustlijn van Caithness. Bij de watervallen van Shin of Buchanty Spout zie je in de vroege herfst de Schotse inheemse Atlantische zalm stroomopwaarts springen. Het najaar kent ook indrukwekkende zonsondergangen en donkere nachten vol sterren. Helemaal in het Tomintoul & Glenlivet Cairngorms Dark Sky Park; de donkerste plek van het Verenigd Koninkrijk.

16. Eeuwige jeugd en de koning der wijnen op Cyprus

De rots van Aphrodite langs de kust van Cyprus

Het eiland Cyprus is prachtig. Aphrodite - de godin van liefde en schoonheid - zou aan de Cypriotische kust uit het schuim der golven zijn geboren en het eiland haar antieke schoonheid hebben gegeven. Ze kwam uit de zee bij de rots van Aphrodite, ook wel bekend als Petra tou Romiou ‘Rots van de Romein’. Er wordt gefluisterd dat je van ieder baantje dat je om deze rots zwemt, een jaar jonger wordt. Het geheim van de eeuwige jeugd van de godin Aphrodite.

Zoek in het najaar het Troodos gebergte op. De bossen en wijngaarden krijgen dan die karakteristieke gouden en karmozijnrode tinten. De regio 'Krasohoria' (wijndorpen) is de bekendste wijnregio van het eiland en omvat twintig dorpen op de zuidelijke hellingen van Troodos. Struin door de schilderachtige dorpjes Arsos, Agio Amvrosios, Pera Pedi of Mandria met hun traditionele Cypriotische architectuur en vaak felgekleurde ramen en deuren. Bestel in de avond bij het nagerecht de beroemde zoete wijn 'Commandaria', de oudste dessertwijn ter wereld. In de vroege middeleeuwen stond deze ook wel bekend als de ‘koning der wijnen’.

17. Op zoek naar bizons en beren in Yellowstone National Park

Een grizzly beer in Yellowstone National Park, Verenigde Staten

Yellowstone National Park is een nationaal park in de Verenigde Staten, hoofdzakelijk in Wyoming. Het is ontzettend groot: de oppervlakte bedraagt bijna 9000 km2. Je ziet hier een overvloed aan dieren in het wild tijdens je herfstvakantie. Het is de thuisbasis van 67 soorten zoogdieren, zoals elanden, beren, wolven, bizons en elanden. Dageraad en schemering zijn de beste tijden om de meeste dieren in het wild te spotten. Een voordeel van de herfst is dat je niet zo vroeg hoeft op te staan of tot zo laat weg te blijven, omdat de dagen korter worden.

Lamar Valley is een van de mooiste herfstbestemmingen in Yellowstone National Park. Dit afgelegen gebied in het noordoosten van het park is rijk aan cottonwoods waar je veel wilde dieren spot. In de herfst worden hier ook vaak Amerikaanse zeearenden, coyotes, kuddes bizons, pronghorn, grizzlyberen en herten gezien. Mammoth Hot Springs is een andere pittoreske plek ten zuiden van de noordelijke ingang van het park. Grote kans dat je elandstieren hoort burlen tijdens de bronst.

18. Klauterende garnalen en lichtfestivals in Thailand

Lampionnen voor het Loy Krathong festival, Thailand

In Thailand stromen de watervallen in het najaar in overvloed en de rivieren zijn dan op hun volst. September is dan ook de tijd van de longboat-races, die op veel rivieren in het hele land worden gehouden. Phitsanulok, Petchaburi, Singburi, Nan en Surat Thani zijn slechts enkele plaatsen waar je deze eeuwenoude traditie kunt aanschouwen.

Voor iets heel ongewoons bezoek je in september Lam Dome Yai in Ubon Ratchathani. Elk jaar banen daar duizenden kleine garnalen zich een weg de stroom op. Ze klauteren uit het water, marcheren langs de rivieroevers om het woeste water van de stroomversnellingen te omzeilen, en gaan vervolgens weer terug het water in. Eind oktober zijn de Naga-vuurballen van Nong Khai een bijzonder fenomeen. Mysterieuze vuurballen barsten dan uit de Mekong-rivier, naar verluidt het werk van de mythische Naga.

De herfst is ook het seizoen van de bijzondere festivals in Thailand. Een van de mooiste Thaise festivals, Loy Krathong, vindt half november plaats. Mensen laten dan mooie krathongs (lantaarns) de rivieren op drijven om de watergeesten te bedanken.

19. Een van de mooiste medina’s van Marokko in Essaouira

Kleurrijke markt in Marokko

Essaouira is een mooie kustplaats van Marokko om te bezoeken in de herfst. Je vindt hier een rijke geschiedenis, interessante cultuur, fascinerende kunst en de omgeving is prachtig. De stad heeft een van de beste medina's van Marokko, die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Wandel door de oude Kasbah Skala, de haven van Skaladel, de zeepoort en de wijk Mellah. Neem een kijkje in de kunstgalerijen en strijk neer bij een van de (vis)restaurants voor een tajine-gerecht.

Half oktober organiseert Essaouira het jaarlijkse MOGA Electronic Music Festival. MOGA toont talenten uit heel Marokko en de Maghreb in elektronische muziek en digitale kunst. Kitesurfers komen ook graag in Essaouira, deze plaats wordt namelijk niet voor niets de windstad genoemd. Het is een van de meest door de wind geteisterde plekken van Afrika; de sterke sirocco uit de Sahara ontmoet de seizoensgebonden passaatwinden van de Atlantische Oceaan op dit punt aan de Marokkaanse kust. Het meest zuidelijke uiteinde van het strand van Essaouira is dan ook een waar mekka voor kitesurfers.

20. Flaneren door botanische tuinen langs het Comomeer

Uitzicht op het Comomeer in Lombardije, Italië

De herfst is een mooi moment om het Comomeer te bezoeken, wanneer de natuur van groen in geel verandert en de bladeren rood beginnen te kleuren. Het Comomeer wordt er nog romantischer van. Zowel het water van het meer als het ritme van het leven in de dorpjes wordt wat rustiger. 's Avonds is de temperatuur aan de frisse kant, maar overdag kun je vaak nog zonder jas een boottocht over het meer maken.

Struin door het betoverende dorp Varenna aan de oostelijke oever van het Comomeer. De goed onderhouden stegen en de eenvoudige gekleurde vissershuizen hebben een meer authentieke sfeer dan de nabijgelegen steden. Bezoek er ook de botanische tuin van Villa Monastero zonder alle zomerdrukte, die zich bijna 2 kilometer uitstrekt langs het meer. Van Varenna tot Fiumelatte. Je ziet hier ruim 900 zeldzame inheemse en exotische boomsoorten van over de hele wereld. Bij het Castello di Vezio, op de top van de heuvel, geniet je van het uitzicht over het meer.