ANWB-onderzoek: dit kost laden in het buitenland

17 oktober 2024

Steeds meer mensen gaan met een elektrische auto op vakantie. Afgelopen zomer zijn zo’n 360.000 Nederlanders met een elektrische auto naar hun bestemming gereden. Ook de aankomende herfstvakantie vertrekken weer veel vakantiegangers met hun EV naar het buitenland. Onderzoek van de ANWB Laadpas laat zien dat er grote verschillen zitten in de kosten van laden in de verschillende Europese landen.

Uit data-onderzoek van ANWB Laadpas blijkt dat onze klanten de afgelopen zomer (juni tot en met augustus) ruim 63.000 keer in het buitenland hebben geladen. Frankrijk (24.615), Duitsland (17.202), België (5179) en Italië (4278) waren de landen waar het meest werd geladen. De noordelijkste laadsessie was op het eiland Magerøya in Noorwegen, ver boven de poolcirkel, terwijl de zuidelijkste laadsessies in het Spaanse Marbella waren. De meest westelijke laadsessies waren in IJsland, de meest oostelijke nabij Varna aan de Bulgaarse Oostkust.

Voor de landen waar minstens 500 keer geladen is afgelopen zomer hebben we de gemiddelde prijs per kilowattuur berekend. Daarbij hebben we een splitsing gemaakt tussen langzaam laden met wisselstroom (AC) en snelladen (DC). Onder AC vallen bijvoorbeeld de publieke laadpalen in de straat of op parkeerpleinen, DC-snelladers vind je vooral langs snelwegen en doorstroomlocaties, zoals grote supermarkten en shoppingcenters. We hebben niet alleen gekeken naar het stroomtarief, maar naar alle in rekening gebrachte kosten. Daar zit bijvoorbeeld ook een starttarief bij en steeds vaker ook een tijdsgebonden tarief (ook wel blokkeertarief genoemd).

Noorwegen het goedkoopst, Zwitserland het duurst

In Noorwegen is het laden van je elektrische auto het goedkoopst, zowel langzaam als snelladen. Zwitserland staat – misschien niet heel verrassend – juist onderaan de lijst, laden is hier het duurste en in het geval van langzaam laden meer dan twee keer zo duur als in Noorwegen. Voor een gemiddelde elektrische auto ben je aan stroom in Noorwegen 7,26 euro per 100 km kwijt en in Zwiterserland 14,69 euro.

Langzaam laden is in Nederland voordelig, we staan op een keurige tweede plek. Kijken we naar de kosten voor snelladen, dan zitten we echter precies in de middenmoot. Er zit dan ook een behoorlijk verschil tussen langzaam en snelladen, dat laatste is in Nederland bijna de helft duurder. Dat is op zich niet vreemd. Snellaadpalen zijn voor een exploitant veel duurder om te plaatsen, er is een zwaardere en dus duurdere stroomaansluiting nodig en ze staan doorgaans op duurdere A-locaties langs belangrijke (snel)wegen.

Snelladen in Frankrijk en Spanje goedkoper dan normale laadpaal

We zijn in Nederland kortom gewend aan het feit dat snelladen duurder is. Toch is dat in veel andere Europese landen heel anders. Zo werd in Frankrijk gemiddeld zelfs iets minder betaald voor een kilowattuur aan een snellader dan aan een gewone, langzame laadpaal. Ook in Spanje is snelladen goedkoper, terwijl in veel andere populaire vakantielanden het prijsverschil veel kleiner is dan in Nederland.

Een van de redenen daarvoor is het zogenaamde blokkeertarief, een tijdsgebonden tarief bovenop het stroomtarief. In landen als Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk zijn dat soort tijdsgebonden tarieven heel gewoon. Bij snellaadpalen heb je soms ook een tijdsgebonden tarief, maar omdat deze palen doorgaans op doorstroomlocaties staan, zoals tankstations of supermarkten, sta je daar niet snel een hele dag of nacht. Aan een gewone laadpaal wél en dat zien we terug in de gemiddelde prijs per kWh.

Daarnaast is in veel Europese landen het snellaadnetwerk de afgelopen jaren enorm uitgebreid. Toegenomen concurrentie, schaalgrootte en mogelijke subsidies zijn mogelijke oorzaken voor de relatief lage snellaadtarieven in onder andere Frankrijk en Spanje.

Kans op dure laadsessie relatief hoog in Frankrijk en Duitsland

De invloed van blokkeertarieven zien we ook terug in onderstaande kaart, waarbij we kijken naar laadsessies waarbij meer dan 1 euro per kilowattuur moest worden betaald. In Zwitserland kwamen zulke dure laadsessies relatief het vaakst voor, maar ook in Oostenrijk, Duitsland en Frankrijk zien we dit bovengemiddeld vaak. In Kroatië en Noorwegen kun je je auto zonder al te groot risico aan een willekeurige laadpaal hangen, daar zien we überhaupt geen sessies waarbij het gemiddelde boven de 1 euro per kWh uitkomt.

Laden versus tanken, wat is het duurste?

Als we weten wat een kilowattuur gemiddeld kost per land, dan kunnen we dat ook omrekenen naar een prijs per 100 km. Daarvoor zijn we uitgegaan van een gemiddelde elektrische auto met een verbruik van 16,5 kWh per 100 kilometer. Dat hebben we afgezet tegen de prijs per 100 km van een gemiddelde benzine-auto (bij een verbruik van 6,5l / 100 km). Daarvoor hebben we gekeken naar de gemiddelde benzineprijs per land in juli van dit jaar.

Waar we bij laden onderscheid hebben gemaakt tussen langzaam laden (AC) en snelladen (DC), zo maken we bij benzine ook onderscheid tussen tanken bij een lokale benzinepomp en tanken bij snelwegstations. Die laatste geeft het beste vergelijk met snelladen, dat je doorgaans ook vooral langs de snelweg doet.

Laden vaak goedkoper, maar niet altijd

In Nederland, maar ook in een aantal andere populaire vakantielanden, is snelladen per 100 km net iets voordeliger dan tanken. In andere landen, zoals België en Luxemburg, is brandstof aanzienlijk goedkoper dan in Nederland en is tanken voordeliger dan (snel)laden.

Overigens wordt in eigen land -dus buiten de vakanties om- veel meer publiek of thuis geladen. Dat is beiden aanzienlijk goedkoper dan tanken, zelfs wanneer je op zoek gaat naar de allergoedkoopste pomp.

Op elektrische autovakantie? Snelladen makkelijkst en minst riskant

Ga je deze herfstvakantie met je elektrische auto op vakantie, dan is het goed om te weten dat snelladen in het buitenland ongeveer even duur of maar beperkt duurder is dan langzaam laden. Ook is de kans op een onverwacht hoge rekening veel kleiner bij snelladen dan aan een reguliere buitenlandse laadpaal. Bovendien werkt je Nederlandse laadpas op vrijwel alle snelladers, terwijl dat bij langzame publieke laadpalen in het buitenland lang niet altijd het geval is.

Wie zorgeloos op elektrische autovakantie wil kan dus prima de langzame laadpalen links laten liggen en vooral snelladen. Ga je wel laden aan een publieke, langzame laadpaal, controleer dan altijd vooraf het tarief van de laadpaal in de app van je laadpas. Staat de laadpaal niet in de app of zijn de tarieven niet zichtbaar, dan kun je beter een andere laadpaal zoeken om te voorkomen dat je achteraf met een torenhoge rekening wordt verrast.